Είναι αλήθεια ότι οι πειρατές είχαν ξύλινα πόδια;
Μεταξύ του 1650 και του 1720 περισσότεροι από 5.000 πειρατές έπλεαν στις θάλασσες. Είχαν, όμως, ξύλινα πόδια όπως βλέπουμε στις ταινίες;
- 28 ΟΚΤ 2024
Η εικόνα του πειρατή με το ξύλινο πόδι, το κάλυμμα στο μάτι και τον παπαγάλο στον ώμο είναι γνωστή. Και είναι γνωστή διότι βοήθησαν σε αυτό η λογοτεχνία και ο κινηματογράφος. Ειδικά ο πειρατής με το ξύλινο πόδι, που στέκεται στο κατάστρωμα ενός πειρατικού πλοίου και γρυλίζει, έχει παίξει κυριολεκτικά παντού τα τελευταία χρόνια.
Πόσο όμως αυτή η εικόνα βασίζεται στην πραγματικότητα; Είχαν όντως πολλοί πειρατές ξύλινα πόδια ή πρόκειται απλώς για έναν μύθο που βασίστηκε στη λογοτεχνία και έπειτα διατηρήθηκε από τον κινηματογράφο;
Μεταξύ του 1650 και του 1720 -μια περίοδος που συχνά θεωρείται η χρυσή εποχή της πειρατείας- περισσότεροι από 5.000 πειρατές έπλεαν στις θάλασσες. Φυσικά, ήταν ένα επικίνδυνο «επάγγελμα», όχι μόνο λόγω των μαχών, αλλά και λόγω των ατυχημάτων, των ασθενειών και της ιατρικής περίθαλψης που υπήρχε εκείνη την εποχή.
Οι μάχες συνήθως περιλάμβαναν βολές με κανόνια σε μεσαία ή κοντινή απόσταση μεταξύ των πλοίων, ενώ σε κοντινές μάχες χρησιμοποιούνταν μουσκέτα, σπαθιά και χειροβομβίδες. Όλα αυτά, όπως καταλαβαίνετε, μεγάλωναν και τις πιθανότητες κάποιος να τραυματιστεί. Με λίγα λόγια, οι ακρωτηριασμοί δεν ήταν ασυνήθιστοι μεταξύ των ναυτικών και των πειρατών.
Σε ένα πειρατικό πλοίο, τον ρόλο του χειρουργού είχε ο ξυλουργός του πλοίου ή ακόμη και ο μάγειρας – τα δύο πιο κατάλληλα άτομα, απλώς και μόνο επειδή είχαν συνηθίσει να κόβουν πράγματα. Ελλείψει κατάλληλων δεξιοτήτων και εξοπλισμού και βασιζόμενοι στο ρούμι ως αναισθητικό, πραγματοποιούσαν ακρωτηριασμούς με χαμηλές πιθανότητες επιτυχίας.
Ακόμα και αν μπορούσαν να αγοράσουν ένα ξύλινο πόδι, οι περισσότεροι ακρωτηριασμένοι χρησιμοποιούσαν απλώς πατερίτσες. Βέβαια, αυτό δε σημαίνει ότι όλοι πειρατές έλεγαν όχι. Υπάρχουν περιπτώσεις γνωστών πειρατών όπως ο François Le Clerc με προσθετικό πόδι, ο οποίος ήταν γνωστός ως “Jambe de Bois” και “Pata de Palo” (στα γαλλικά και στα ισπανικά, αντίστοιχα), τα οποία μεταφράζονται ως «ξύλινο πόδι».
Ένα άλλο παράδειγμα είναι ο Cornelis Jol (1597-1641), ένας Ολλανδός κουρσάρος, ο οποίος είχε το παρατσούκλι “Houtebeen” (πόδι με μανταλάκι) λόγω του ξύλινου ποδιού του.
Αξίζει να σημειωθεί, ωστόσο, ότι τόσο ο Le Clerc όσο και ο Jol έπλεαν στις ανοιχτές θάλασσες πριν από τη χρυσή εποχή της πειρατείας, η οποία είναι η εποχή που συνήθως συνδέεται με τα ξύλινα πόδια, τους παπαγάλους και το κάλυμμα στα μάτια.