Έρευνες δείχνουν ότι τα ζώα μπορούν να αναπτύξουν φιλικούς δεσμούς μεταξύ τους
Τα ζώα όχι απλά μπορούν να κάνουν φιλίες, αλλά οι δεσμοί αυτοί έχουν πολλαπλά οφέλη για την υγεία τους.
- 15 ΙΟΥΛ 2024
Χρειάστηκε να κάνω ένα ταξίδι για τη δουλειά (μη φανταστείς, τρεις ημέρες έλειπα) και επειδή ήταν η πρώτη φορά που θα άφηνα τη Μυσιρλού, μετά το θάνατο του Μπέμπη επέλεξα να μείνει σε μια φίλη μου, στην οποία η σκύλα μου έχει αδυναμία. Για να καταλάβεις, κάθε φορά που τη βλέπει (ακόμα και σε απόσταση λίγων ωρών), κάνει σαν να έχει να τη δει χρόνια. Χοροπηδάει σαν κατσίκι και ουρλιάζει (σαν να κλαίει, αλλά όχι ακριβώς) σε ντεσιμπέλ που μας ακούει όλη η γειτονιά -μην σου πω όλος ο Δήμος.
Η φίλη Κορίνα έχει το δικό της σκυλί, την Καρμέλα. Εν αντιθέσει με τη Μυσιρλού, η Καρμέλα είναι από τα πιο ήρεμα και χαλαρά σκυλιά που έχω συναντήσει ποτέ στη ζωή μου. Όταν άφησα τη Μυσιρλού κοντά της, της ζήτησα συγγνώμη για την ταραχή που θα ζούσε για λίγα 24ωρα.
Όταν γύρισα, ήταν αχώριστες. Ακολουθούσε η μια την άλλη και έπαιζαν συνέχεια, σαν να έκανε η Μυσιρλού μετάγγιση ενέργειας στην Καρμέλα. Κάποια στιγμή ήλθε η ώρα να αποχαιρετιστούν τα κορίτσια. Ήταν η πρώτη φορά που άκουσα τη Μυσιρλού να αλυχτάει. Δεν το έκανε ούτε όταν «χάσαμε» τον Μπέμπη, με τον οποίον μεγάλωσε από την πρώτη ημέρα.
Η Καρμέλα είχε γίνει bestie της. Έκτοτε κάθε φορά που ακούει το κουδούνι, υστεριάζει όπως προετοιμάζεται να ανταμώσει ξανά με την κολλητή.
Επειδή δεν καταλάβαινα τι είχε γίνει στο μυαλό της Μυσιρλούς, θέλησα να ψάξω να δω αν όντως κάνουν φιλίες οι σκύλοι, ανάλογες με αυτές των ανθρώπων. Βέβαια, πολύ σύντομα κατάλαβα πως αυτό ήταν φύσει αδύνατο, καθώς οι σκύλοι ξέρουν τι είναι σεβασμός και ευγνωμοσύνη. Εν πάση περιπτώσει, βρήκα το βίντεο που ακολουθεί.
Επειδή είναι πολύ πιθανό να μην καταλαβαίνεις τι ζώα βλέπεις, κάμερα απομακρυσμένου αισθητήρα στα βουνά Santa Cruz της Καλιφόρνια έπιασε ένα κογιότ να τσεκάρει εάν το ακολουθεί ένας ασβός, για να μπουν μαζί στον αγωγό και να περάσουν κάτω από έναν αυτοκινητόδρομο.
Οι επιστήμονες που δημοσίευσαν το στιγμιότυπο, σχολίασαν ότι η παιχνιδιάρικη συμπεριφορά τους υποδήλωνε ότι το ζευγάρι μοιραζόταν έναν φιλικό δεσμό. Αν μπορεί να δημιουργηθεί φιλία μεταξύ διαφορετικών ειδών;
Οι επιστήμονες γνωρίζουν μόνο όσα προκύπτουν από τις μελέτες τους. Μια πρωτοποριακή που δημοσιεύτηκε το 2022 έδειξε πως οι άγριοι χιμπατζήδες και οι γορίλες στη Δημοκρατία του Κονγκό μπορούν να ξεπεράσουν το φράγμα των ειδών και να δημιουργήσουν φιλίες που διαρκούν τουλάχιστον 20 χρόνια. Θα ‘χεις δει σπίτια στα οποία μεγαλώνουν μαζί και αρμονικά σκύλος και γάτα. Στο YouTube υπάρχουν και πολλά άλλα σχετικά παραδείγματα, με τους επιστήμονες να εξηγούν πως το παράδειγμα του κογιότ με τον ασβό δείχνει πως οι σχέσεις εμπιστοσύνης μεταξύ ειδών μπορεί να είναι στη φύση πιο συχνές από ό,τι υποψιάζονταν.
Τα ζώα που αναπτύσσουν φιλίες ζουν περισσότερο, με λιγότερο άγχος
Η Delphine De Moor, μεταδιδακτορική ερευνήτρια οικολογίας συμπεριφοράς στο University of Exeter εξήγησε στο Live Science ότι «τα άτομα σχηματίζουν κοινωνικές σχέσεις για να περιηγηθούν στο περιβάλλον τους. Για τα εξαιρετικά κοινωνικά ζώα, οι σχέσεις ορίζονται από διαφορετικά επίπεδα εμπιστοσύνης και οικειότητας. Μοτίβα αλληλεπίδρασης διαμορφώνουν αυτούς τους δεσμούς. Η εμπιστοσύνη αυξάνεται όταν οι επαναλαμβανόμενες αλληλεπιδράσεις είναι θετικές».
Κράτα πως ορισμένες συμπεριφορές υποδηλώνουν ότι ορισμένα ζώα μπορεί να είναι πιο κοντά σε κάποια, σε σχέση με άλλα, πέραν στενών συγγενών ή συντρόφων, με τους επιστήμονες να ανακαλύπτουν μέσω εργασιών ότι τα ζώα που καταφέρνουν να διατηρήσουν ισχυρές σχέσεις μεταξύ τους, ζουν περισσότερο, έχουν περισσότερους απογόνους και παρουσιάζουν λιγότερα χαρακτηριστικά σχετικού άγχους.
Όσο όμως, πιο ισχυρός γίνεται ο δεσμός, τόση μεγαλύτερη γίνεται και η ευθύνη, με τα ζώα να αναλαμβάνουν περισσότερους κινδύνους και να προβαίνουν σε πιο επιβλαβείς συμπεριφορές, προς τους φίλους τους. Ένα παράδειγμα είναι πως μπορούν να στερηθούν τροφή για να τη δώσουν στον/στην κολλητό ή να υιοθετήσουν ένα νεαρό μέλος αν η μητέρα του πεθάνει.
Τα ζώα δείχνουν το δρόμο αλλά εμείς τον αγνοούμε
Οι ομοιότητες της φιλίας μεταξύ των ζώων με την ανθρώπινη φιλία έχουν να κάνουν με τη συναισθηματική σύνδεση (τα ζώα εμφανίζουν συμπεριφορές που υποδεικνύουν συναισθηματική προσκόλληση, όπως η αναζήτηση άνεσης, η εκδήλωση χαράς όταν ξαναβρίσκονται και η εμπειρία δυσφορίας όταν χωρίζονται), αμοιβαία υποστήριξη (πολλά ζώα παρουσιάζουν συμπεριφορές συνεργασίας, μοιράζονται πόρους και υπερασπίζονται το ένα το άλλο, τα οποία είναι χαρακτηριστικά της φιλίας) και κοινές δραστηριότητες (τα ζώα συχνά συμμετέχουν σε κοινές δραστηριότητες, όπως παιχνίδι ή περιποίηση, ενισχύοντας τους δεσμούς τους).
Μολονότι είμαστε πρωτεύοντα και θηλαστικά, ως τα μόνα ζώα με γνωστή γνωστική πολυπλοκότητα (μέχρι νεοτέρας) θα έπρεπε να έχουμε κάνει πολύ καλύτερη δουλειά στις φιλίες, από αυτήν που φαίνεται να ‘χει γίνει στη σύγχρονη κοινωνία. Είναι εκείνη που συνηθίζουμε να βάζουμε άλλα πράγματα πάνω από τους φίλους, όπως είναι τα χρήματα, η φήμη, τα likes στα social media κλπ. Την ίδια ώρα, υπάρχουν έρευνες που ενημερώνουν για τις σοβαρές επιπτώσεις της μοναξιάς στην υγεία.
