6 τρομερά ψέματα που άλλαξαν την πορεία της ιστορίας

Η πορεία της ανθρωπότητας χτίστηκε πάνω παραδοχές και αλήθειες ή μήπως στηρίχτηκε πάνω σε ψέματα; Ευτυχώς ή δυστυχώς, οι ασπρόμαυρες οπτικές που μιλούν για «καλό» και για «κακό» δεν έχουν μεγάλη σχέση με την πραγματική ζωή, την πραγματική ιστορία. Εκεί τα πράγματα είναι σχεδόν πάντα γκρι.

Καθώς βρισκόμαστε, λοιπόν, σε εποχές που το «λέγε-λέγε κάτι θα μείνει» και η μετα-αλήθεια του 21ου αιώνα ζουν και βασιλεύουν, εύκολα αναρωτιέται κανείς: ποια είναι εκείνα τα ψέματα που άλλαξαν την πορεία της ιστορίας όπως τη γνωρίζουμε;

Ή έστω: ποια είναι μερικά από αυτά; Ακολουθεί μία αληθινή λίστα γεμάτη ψευδαισθήσεις, συνωμοσίες, απάτες και επικίνδυνη προπαγάνδα.

Ο Δούρειος Ίππος

Ήταν ο Τρωϊκός Πόλεμος ένας πραγματικός πόλεμος ή απλά μία επική ιστορία; Τα αρχαιολογικά ευρήματα αποδεικνύουν ότι η αρχαία Τροία υπήρξε κανονικά και με τον νόμο ενώ σίγουρα βίωσε πολέμους και καταστροφές. Ακόμα και πρόσωπα του έπους, όπως ο Αγαμέμνονας, είναι ιστορικά (αν και βέβαια τα κατορθώματά τους μπερδεύονται κάπου ανάμεσα στην αλήθεια και το μύθο).

Υπήρξε, λοιπόν, Δούρειος Ίππος; Είναι από δύσκολο έως απίθανο. Αποτελεί όμως το πρώτο μεγάλο ψέμα της ιστορίας όπως τη γνωρίζουμε. Ένας αρχετυπικός μύθος ο οποίος δείχνει τη δύναμη του δόλου, της απάτης και της λογικής που θέλει τον σκοπό να αγιάζει τα μέσα.

Ο άνθρωπος του Πίλνταουν

To 1912 στο Ανατολικό Σάσεξ της Αγγλίας ανακαλύφτηκαν κάποια κόκαλα ηλικίας 500.000 χρόνων τα οποία έμελλαν να συνταράξουν την κοινότητα των παλαιοντολόγων. Ήταν τα οστά από το σαγόνι και το κρανίου του «χαμένου κρίκου» ανάμεσα στον άνθρωπο και τον πίθηκο. Ή μήπως όχι;

Για περίπου τέσσερις δεκαετίες η επιστημονική κοινότητα πίστευε ότι είχε βρει την αλήθεια. Τελικά, είχε πιστέψει ένα ψέμα που ονομάστηκε «ο άνθρωπος του Πίλνταουν».

Η απάτη ήρθε στο φως το 1953: ένας γεωλόγος ονόματι Charles Dawson είχε ανακατέψει κοκάλα ανθρώπων και ουραγκουτάγκων για να στήσει το μεγαλύτερο hoax του 20ου αιώνα. Κανείς δεν έμαθε ποτέ για ποιον λόγο πραγματικά το έκανε.

Η πυραμίδα του Bernard Madoff

Πρόκειται για τη μεγαλύτερη πυραμίδα όλων των εποχών. Όχι, δεν αναφερόμαστε σε αυτές της Αιγύπτου, ούτε καν σε εκείνη που υπάρχει στην Πελοπόννησο. Εδώ έχουμε να κάνουμε το «σχήμα Πόντσι» το οποίο έστησε στα 90s ο Bernard Madoff, για να καταρρεύσει σαν χάρτινος πύργος μερικά χρόνια αργότερα το 2008.

Τι ακριβώς έκανε; Έπεισε, χρησιμοποιώντας πλαστά χαρτιά, εκατοντάδες επενδυτές να μπουν στο κόλπο. Το παρουσίαζε ως καθ’ όλα νόμιμο και με μεγάλο περιθώριο κέρδους. Μάλιστα, κατάφερε να φτιάξει ένα δίκτυο που δεν περιοριζόταν στις ΗΠΑ αλλά έφτανε σε κάθε μήκος και πλάτος του πλανήτη.

Όλα αυτά κόστισαν εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια στα θύματα και 150 χρόνια φυλάκισης στον εμπνευστή της πυραμίδας.

Το σκάνδαλο Lewinsky

Ήταν μία εξωσυζυγική περιπέτεια ενός από τους πιο λαοφιλείς Αμερικανούς Προέδρους των τελευταίων 30 ετών. Μέχρι εκείνο το σημείο ήταν, για μεγάλο μέρους του αμερικανικού λαού, ο άνθρωπος που εμπιστεύονταν με τα κλειστά τα μάτια. Όμως ποτέ δεν παραδέχθηκε το λάθος του.

Το κομβικό σημείο της υπόθεσης, άσχετα με το πώς αντιμετωπίστηκε από μεγάλη μερίδα του παγκόσμιου κοινού, δεν ήταν αν απάτησε ή όχι τη Hillary Clinton o τότε Πρόεδρος των ΗΠΑ. Το ζήτημα ήταν όχι μόνο δεν το παραδέχθηκε αλλά έφτασε στο σημείο της ψευδορκίας – σπιλώνοντας έτσι μία προεδρία που κατά τα άλλα είχε θεωρηθεί επιτυχημένη.

Η υπόθεση Watergate

Το πιο διάσημο πολιτικό σκάνδαλο από όλα τα πολιτικά σκάνδαλα του Δυτικού Κόσμου, και μία υπόθεση που οδήγησε τον κραταιό τότε Richard Nixon σε παραίτηση – τον μοναδικό Πρόεδρο των μεταπολεμικών ΗΠΑ που έχει κάνει κάτι τέτοιο. Να σημειωθεί ότι ο Nixon είχε κερδίσει τις εκλογές του 1972 με το εντυπωσιακό 60% των ψήφων.

Επίσης, το σκάνδαλο Watergate δεν εκτυλίχτηκε μέσα σε λίγες μέρες, αλλά χρειάστηκαν πολλοί μήνες, πάρα πολλή έρευνα από το δημοσιογραφικό δίδυμο Bob Woodward-Carl Bernstein αλλά και την εμπλοκή του FBI μέχρι να «σκάσει».

Το γεγονός ότι ένας εν ενεργεία Πρόεδρος είχε βάλει κοριούς στους πολιτικούς του αντιπάλους άλλαξε μία για πάντα το πολιτικό status quo των ΗΠΑ.

Η προπαγάνδα των Ναζί

Το ότι μέχρι σήμερα αναφερόμαστε στον Joseph Goebbels, τον Υπουργό Προπαγάνδας της Ναζιστικής Γερμανίας, σαν να είναι συνώνυμο της παραπληροφόρησης και των ψευδών ειδήσεων δεν είναι τυχαίο. Ούτε και ο χαρακτηρισμός «γκεμπελίσκος» είναι τυχαίος.

Η ακραία βία και οι στρατιωτικές δομές του Ναζιστικού κόμματος της Γερμανίας δεν ήταν από μόνες του αρκετές για να επικρατήσει. Το γεγονός ότι έπεισε τον ίσως πιο προηγμένο πολιτιστικά λαό της Ευρώπης εκείνη την εποχή να προβεί στις ακρότητες που προέβηκε, φτάνοντας στο σημείο να πιστέψει ότι ο μαζικός αφανισμός των Εβραίων αποτελεί λύση, μιλά από μόνο του.

Ίσως, τελικά, η προπαγάνδα των Ναζί να είναι το πιο επιτυχημένο, μαζικό αλλά καταστροφικό ψέμα στην ιστορία της ανθρωπότητας.

ΣΧΕΤΙΚΟ ΘΕΜΑ