Ευρωπαίε, μάθε να οδηγείς σαν Έλληνας!

Δεν ανακάλυψα τον τροχό, ούτε τον τάφο του Μέγα Αλέξανδρου. Όποιος έχει κάνει έστω και ένα χιλιόμετρο σε δρόμους ‘προηγμένης’ ευρωπαϊκής χώρας ξέρει, και ξέρει καλά, πως η σύγκριση είναι απογοητευτική. Σε κάθε τομέα. Πάμε λοιπόν να καταγράψουμε απορίες, εντυπώσεις και πονήματα, που μας οδηγούν στην προτροπή προς τους φίλους μας ανά τη Γηραιά Ήπειρο, να βάλουν λίγο… Έλληνα μέσα τους όταν βρίσκονται πίσω από το τιμόνι. Για να δούμε στην τελική,  αν μπορούμε να τους κάνουμε σαν τα μούτρα μας.

Εν αρχή ην ο οδηγός

Προτού επιτεθώ στο πληκτρολόγιο αραδιάζοντας λέξεις, μια ματιά στον καθρέφτη είναι απαραίτητη. Χρειάζεται και αυτοκριτική και την ουρά μου δεν θα τη βγάλω απ’ έξω. Με ένα μαγικό τρόπο, ο Έλληνας οδηγός παθαίνει επιλεκτική αμνησία όποτε βρίσκεται εκτός συνόρων. Ξεχνά χούγια και κακές συνήθειες, σέβεται και προσέχει, δεν λερώνει και δεν μουντζώνει. Πρόκειται για ένα μυστήριο που εξετάζουν ειδικά τμήματα και στη NASA και στο CERN.

Λένε πως έχει να κάνει με το DNA μας, κάποια αλλοίωση που προκαλείται από το κοκορέτσι και μας δίνει τη δυνατότητα operation manual ντουμπλ φας.

Όμως ισχύει, ‘μου είπε κάποιος κάποτε, το είδε να συμβαίνει’ που τραγουδούσαν και τα Ξύλινα Σπαθιά. Εντός συνόρων μόνο… σπαθιά δεν βγάζει να τσακωθεί για την προτεραιότητα, εκτός είναι με το ‘σεις’ και με το ‘σας’. Οι έρευνες πάνω στο θέμα συνεχίζονται.

ΛΕΑ θα πει

Αθήνα-Άμστερνταμ και όχι Βερολίνο, φορτώνω μπαγκάζια σε ένα ευρύχωρο Opel Astra Sports Tourer και ξεκινώ με προορισμό τη Μπριζ στο Βέλγιο. Ή Μπρούχε όπως τη λένε εκείνοι στα φλαμανδικά. Μόλις μερικά χιλιόμετρα μετά το  αεροδρόμιο Shiphol, ‘προσγειώνομαι’ στη σκληρή πραγματικότητα πως το πλάνο που με ήθελε δυόμιση ώρες μετά στην πόλη της σοκολάτας, έχει πάει περίπατο. Η κίνηση είναι σχεδόν εφιαλτική, παρότι η κατεύθυνση είναι από και όχι προς Άμστερνταμ. Τέσσερις λωρίδες κατάμεστες σαν κερκίδα σε ντέρμπι και κατασκηνωμένοι σε αυτές, κουρασμένοι αλλά υπομονετικοί οδηγοί.

Κοιτάζω πονηρά στα αριστερά μου, εκεί έχουν τη Λωρίδα Έκτακτης Ανάγκης. Είναι άδεια. Αναρωτιέμαι: ‘Τι διάολο, νάρκες έχει’;

Πώς και δεν είναι και εκεί σταματημένα αυτοκίνητα; Στο μεγάλο μου χωριό, την Αθήνα, πέρα-δώθε στο ποτάμι στατιστικά βλέπεις περισσότερα οχήματα στη ΛΕΑ, παρά στην τέρμα δεξιά λωρίδα. Κι όταν υπάρχει μποτιλιάρισμα, είναι all over. Αν θέλει να περάσει ασθενοφόρο, καλύτερα να φωνάξουν ελικόπτερο. Αυτή είναι μία από τις χειρότερες ‘κακές συνήθειες’ του Ελληνάρα.

Σφηνάκια δίχως αύριο

Εδώ κι αν έχουμε να κάνουμε με ‘κακή συνήθεια’. Αν βρεθείς σε κίνηση με αυτοκίνητο σε ελληνικό δρόμο, αυτόματα γίνεσαι παρίας και απλό εμπόδιο για τους δίτροχους. Ασταμάτητες σφήνες ανάμεσα από αυτοκίνητα, περάσματα με υψηλή ταχύτητα, μούντζα έτοιμη να εκτοξευθεί προς όποιον τολμά να κινείται στη λωρίδα του αλλά όχι με το αυτοκίνητό του εφαπτόμενο σχεδόν στις μπαριέρες. Για να μη πω τι γίνεται αν διανοηθείς να ανάψεις φλας και να επιδιώξεις να αλλάξεις λωρίδα. Λες και οι δρόμοι έχουν φτιαχτεί για να πατάει κάποιος σταθερά πάνω στη διαχωριστική γραμμή και όχι στις λωρίδες κυκλοφορίας που αυτή διαχωρίζει. Φαινόμενα που εντείνονται στην κακοκαιρία όπου η ορατότητα είναι περιορισμένη και συνήθως για να έχει και λίγο σασπενς τα βράδια, μπορεί και τα φώτα της μοτοσυκλέτας να είναι και νεκρά. Περιέργως λοιπόν, οι Ολλανδοί και οι Βέλγοι μοτοσυκλετιστές, κινούνταν αποκλειστικά σε λωρίδα σε κανονική ροή στο δρόμο ενώ στην κίνηση, προσεκτικά, με χαμηλή ταχύτητα και πάντα με αναμμένα τα αλάρμ, περνούσαν ανάμεσα στα αυτοκίνητα. Αντιλαμβανόμενοι, πως αντί να ρίχνουν κατάρες σε όσους στέκουν τριγύρω, θα πρέπει να τους ευχαριστούν που τους εξυπηρετούν αφήνοντας χώρο για να περάσουν.

Τον αγκώνα ρε μ@λ@κες

Μπρούχε λοιπόν, Άμστερνταμ, Χάαρλεμ, Φόλενταμ, Ρότερνταμ και μια ντουζίνα ακόμα μικρές πόλεις, παντού ένας κοινός παρανομαστής. Όσοι καβαλούσαν δίκυκλο, είχαν εντελώς απροστάτευτους τους αγκώνες τους! Αίσχος! Για κάποιους δικούς τους λόγους, τα κράνη τα είχαν για τα κεφάλια τους!

Φταίνε οι άλλοι, φταίμε κι εμείς

Βέβαια δεν πρέπει να τα ρίχνουμε όλα στους αναβάτες, αντίστοιχα και μάλιστα πολλά λάθη γίνονται και από τους οδηγούς αυτοκινήτων. Απλά η λογική μου λέει πως όταν το όχημα σου σχεδόν εξασφαλίζει πως ένα ατύχημα θα επιφέρει στην καλύτερη σοβαρό τραυματισμό, ακόμα και κουκούτσι μυαλό να έχεις, δεν μπορεί, πρέπει να προσέχεις παραπάνω. Στα τετράτροχα λοιπόν, για ένα παράξενο λόγο έβλεπες οχήματα να κινούνται δεξιά και να προσπερνούν αριστερά, τέσσερις μέρες άκουσα μόνο μία φορά κόρνα (και έφταιγα εγώ), τα λεωφορεία άναβαν φλας και σταματούσαν στην άκρη και όχι στη μέση του δρόμου. Και φυσικά, δεν γινόταν ο πόλεμος των άστρων για την προτεραιότητα όταν συναντιούνταν οι δρόμοι ή στις κυκλικές πλατείες που υπάρχουν σχεδόν παντού. Δεν είναι τυχαίο που στα μέρη μας αυτή η συνήθης στο εξωτερικό πρακτική κυκλοφοριακής λειτουργίας, είναι σπάνια. Εδώ ακόμα και με φανάρι, πιο πολλοί περνούν με κόκκινο παρά με πράσινο, φαντάζεστε τι θα γινόταν αν δεν είχαμε και το φανάρι;

Μπαμπούλα θες

Στιγμή αυτοκριτικής Νο2: από τη μέρα που έγινα μπαμπάς, το δεξί μου πόδι έχει ελαφρύνει πολύ. Βέβαια και πούπουλο να είναι, δύσκολα εναρμονίζεται με τα συχνά παράλογα όρια ταχύτητας αφού στα μέρη μας ισχύει το δόγμα ‘πάω στο όριο +10 km/h’. Όμως μπορείς να μπεις σε καλούπι και τρανή απόδειξη ήταν αυτό το τετραήμερο. Όπως και οι υπόλοιπες εμπειρίες μου στους δρόμους των περισσοτέρων εκ των 37 χωρών στις οποίες έχω κινηθεί (με εξαίρεση Βουλγαρία, Ιταλία και Ινδία). Όταν ξέρεις πως ανά πάσα στιγμή και σε οποιοδήποτε σημείο, μπορεί να σε πιάσουν στα πράσα και να σου στείλουν το μπιλιέτο σπίτι, προσέχεις διπλά. Και σας πληροφορώ πως σύντομα το συνηθίζεις κιόλας. Μάλιστα, εφόσον όλοι κινούνται εντός πλαισίου, διευκολύνεται και η ροή της κίνησης αφού δεν έχουμε τον Senna που έρχεται από το πλάι με τα ‘όσα ‘και χώνεται δίχως αύριο μπροστά σου προλαβαίνοντας στο νήμα τη μείωση των διαθέσιμων λωρίδων. Για τα παραπάνω βέβαια, μεγάλη ευθύνη έχουν τόσο το κράτος όσο και οι αρχές. Τα όρια πρέπει να επιβάλλονται βάσει λογικής και συνθηκών και όχι με εισπρακτικό χαρακτήρα, με τις πινακίδες απότομης μείωσης του ορίου κρυμμένες πίσω από μία κάμερα ή ένα θάμνο. Καθώς επίσης, οι κανόνες τηρούνται παντού. Και πάντα. Όχι μόνο ανάλογα την όρεξη του αστυνομικού. Έχω βαρεθεί να βλέπω ένστολους σε στιγμές… διαλείμματος να συζητούν αδιάφοροι ενώ γύρω τους οι άλλοι περνούν χωρίς ζώνη, με το κινητό κολλημένο στο αυτί ή τον αέρα να χαλάει τα μαλλιά στη μοτοσυκλέτα.

Αγαπούν τα παιδιά τους

Στην κίνηση ή σε ανοιχτό δρόμο, σε εθνική οδό ή σε στενά της πόλης, με βροχή ή καλοκαιρία, κοινώς υπό οποιεσδήποτε συνθήκες, τα μωρά και τα μικρά παιδιά θα τα δεις να βρίσκονται εκεί που πρέπει. Στο ειδικό καθισματάκι κι αν είναι σε κατάλληλο πλέον ύψος, στο πίσω πάντα κάθισμα φορώντας αυστηρά ζώνη ασφαλείας. Εκεί η παιδεία που έχουν στις προηγμένες χώρες είναι καθοριστική. Επειδή εδώ δεν την έχουμε και οι 9 στους 10 είναι εν δυνάμει δολοφόνοι, μερικές υπενθυμίσεις. Το μωρό πρέπει να μεταφέρεται ΜΟΝΟ με σωστών προδιαγραφών ειδικό κάθισμα και όχι στην αγκαλιά της μαμάς ή της γιαγιάς. Αν κάτι πάει στραβά στο δρόμο, αν δεν έχουμε να κάνουμε με τη θηλυκή version του Superman, το μωρό θα εκτοξευθεί πριν το πάρει χαμπάρι αυτός που το κρατάει νομίζοντας πως μπορεί να υπερβεί τους νόμους της φυσικής! Την πιο σκληρή αλλά εύστοχη ατάκα την λέει επί σειρά ετών συνεργάτης μου: ‘μη κάνεις το παιδί σου κρεατόσακο’. Όσο για τα μεγαλύτερα παιδιά, βρείτε χρόνο να τα πάτε σε ένα παιδότοπο. Το πίσω κάθισμα δεν έχει αυτό το ρόλο και τα χοροπηδητά αλλά και η παραμονή ανάμεσα στα μπροστινά καθίσματα, έχουν καταστροφικές συνέπειες.

Σέβονται τα ΑΜΕΑ

Όσο παρανοϊκό μου φαίνεται το να θέτεις τόσο απερίσκεπτα σε κίνδυνο τη ζωή του παιδιού σου, εξίσου θρασύ φαντάζει στο φτωχό μου το μυαλό το να μη σέβεσαι τα ΑΜΕΑ. Σε Ολλανδία και Βέλγιο, βρίσκεις παντού πληθώρα θέσεων με ειδική σήμανση και ράμπες. Το παράδοξο είναι πως οι πρώτες είναι συνήθως διαθέσιμες για τους ανθρώπους που πραγματικά τις χρειάζονται και οι δεύτερες ανοιχτές για να περνούν από εκεί τα καρότσια. Όλα τα φανάρια έχουν ηχητικές προειδοποιήσεις, ακόμα και άνθρωποι με προβλήματα όρασης μπορούν με άνεση να κυκλοφορήσουν στην πόλη, χωρίς να φοβούνται πως τα χειρότερα έρχονται. Στην τριτοκοσμική Ελλάδα τσακώνομαι ΚΑΘΕ μα ΚΑΘΕ φορά που πηγαίνω στο super market. Στις θέσεις των ΑΜΕΑ παρκάρουν συστηματικά άνθρωποι που η μοναδική ιδιαιτερότητά τους περιορίζεται στη χαμηλή νοημοσύνη και τη μαύρη ψυχή. Αλλά μπορούν και το κάνουν. Καμία αλυσίδα (και μακάρι να με διαψεύσει κάποιος) δεν μπαίνει στον κόπο να δώσει εντολή στον σεκιουριτά που συνήθως κοιτάει το υπέρ-πέραν από την είσοδο, να μην αφήνει να παρκάρουν ακριβώς μπροστά, στις ειδικές θέσεις, αυτοί οι υπάνθρωποι. Στο ίδιο πλαίσιο, πιο συχνά βλέπω κορμοράνους να πετούν, παρά αστυνομικό να γράφει κλήση για παρκάρισμα μπροστά από τις ράμπες. Όχι μόνο για τα ΑΜΕΑ αλλά και για τα παιδικά καρότσια. Αλήθεια, έχετε δοκιμάσει να κινηθείτε με παιδικό καρότσι στην Αθήνα; Αν ναι, καταλαβαίνετε. Αν όχι, που να εξηγώ…

Κίτρινα ποδήλατα

Οκ, ο χρωματικός προσδιορισμός δεν εξυπηρετεί τίποτα περισσότερο από τον συνειρμό με την ομώνυμη μπάντα. Όμως το ποδήλατο γενικότερα, στον ευρωπαϊκό βορρά έχει εντελώς διαφορετική χρήση από την Ελλάδα. Ειδικά στο Άμστερνταμ, είναι ίσως το βασικό μέσο μετακίνησης στο κέντρο της πόλης. Κάνεις γυμναστική, παρκάρεις εύκολα και δεν χάνεις χρόνο σε μποτιλιαρίσματα. Αρκεί να ζεις σε μία κοινωνία όπου οι υπόλοιποι αντιλαμβάνονται πως έχεις τα δικαιώματά σου. Όμως και οι πεζοί.

Συγκλονιστική ατάκα της γυναίκας μου, βλέποντας κοπελιές και θείους να περνούν δίπλα μας ‘τέρμα πετάλι’: «Μα καλά, δεν φοβούνται πως μπορεί να οδηγεί στους δρόμους τους ένας Έλληνας»;

Όμως ακόμα και εκτός των μεγάλων αστικών κέντρων, στα χωριά, στις μικρές πόλεις, υπάρχουν ΠΑΝΤΟΥ ποδηλατόδρομοι. Το ποδήλατο έχει το δικό του χώρο, ο ποδηλάτης λειτουργεί και εκείνος με κανόνες αλλά και δικαιώματα. Και ο οδηγός, ξέρεις πως πρέπει να τον σεβαστεί. Όπως ξέρει να κάνει και όσα ανέφερα 1600 λέξεις τώρα.

Ανόητοι όλοι τους. Μα να χάνουν την ευκαιρία να κερδίσουν 3-4 λεπτά, ρισκάροντας μονάχα την ασφάλεια τους, των συνεπιβατών τους αλλά και όσων μοιράζονται τον ίδιο δρόμο; Μάθε ρε Ευρωπαίε να οδηγείς σαν Έλληνας!