Γιατί είναι τόσο δύσκολο να σταματήσουμε να ακούμπαμε το πρόσωπο μας
Και γιατί πρέπει να το σταματήσουμε αν θέλουμε να αποφεύγουμε τις ιώσεις.
- 5 ΜΑΡ 2020
Θα σου πούμε κάτι που μοιάζει σαν ένα κακογραμμένο plot twist σε ταινία καταστροφής, αλλά δώσε βάση: σκέψου ότι έχει σκάσει ιός που καταστρέφει την ανθρωπότητα και ο μοναδικός τρόπος για να σταματήσει αυτό, είναι να πάψουν οι άνθρωποι να κάνουν κάτι πάρα πάρα -μα πάρα- πολύ απλό και εύκολο, το οποίο όμως έχουν συνηθίσει να το κάνουν συνέχεια: να ακουμπούν το πρόσωπό τους. Πόσες πιθανότητες πιστεύεις θα είχε η ταινία να τελειώσει με happy ending; Πολύ λίγες -απαντάω εγώ για σένα με θράσος. Για κάποιον λόγο, το να σταματήσουμε να ακουμπάμε το πρόσωπό μας είναι σχεδόν αδύνατο.
Εννοείται βέβαια, ότι δεν είναι το μόνο προληπτικό μέτρο που προτείνει το αμερικανικό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Λοιμώξεων: θα πρέπει να πλένεις τα χέρια σου συχνά, να βήχεις στον αγκώνα σου, και προφανώς να αποφεύγεις την επαφή με άρρωστους ανθρώπους. Αλλά όλα αυτά κάπου θα τα έχεις ξανακούσει.
Γιατί, λοιπόν, είναι τόσο σημαντικό να μην ακουμπάς το πρόσωπό σου για να μην κολλήσεις κάτι;
Δεν γνωρίζουμε ακόμα για πόσο καιρό επιβιώνει ο κορονοϊός πάνω σε σκληρές επιφάνειες, όπως είναι το πόμολο ή οι χειρολαβές στα λεωφορεία, αλλά παρόμοιοι ιοί έχει αποδειχθεί ότι μπορούν να ζουν σε τέτοια σημεία για μέρες. Και αυτό δίνει πολλές φορές την ευκαιρία στα δάκτυλα μας να πάρουν άθελά τους τον ιό και να τον μεταφέρουν μέσα στους βλεννογόνους του προσώπου μας, όπως είναι τα μάτια, η μύτη ή το στόμα, τα οποία και είναι ικανά να διοχετεύσουν τον ιό αμέσως μέσα στο σώμα μας.
Δεν είμαστε μόνο εμείς όμως που δεν μπορούμε να σταματήσουμε να ακουμπάμε το πρόσωπό μας. Για τις ανάγκες μίας μελέτης που έγινε το 2015, μία ομάδα από φοιτητές της ιατρικής μαγνητοσκοπήθηκε και στη συνέχεια καταγράφηκε πόσες φορές οι φοιτητές ακουμπούν το πρόσωπό τους. Ήταν 23 φορές κατά μέσο όρο ο καθένας. Μάλιστα, περισσότερα από τα μισά αγγίγματα γίνονταν στους βλεννογόνους του προσώπου, για τους οποίους λέγαμε και πιο πριν.
Φαίνεται πάντως ότι το πιο δύσκολο κομμάτι του “μην το κάνεις”, είναι η ίδια η απαγόρευση, αυτή η καταπίεση που σου επιβάλλεται έστω για κάτι τόσο ασήμαντο, αλλά που εσύ είσαι προγραμματισμένος για να πας κόντρα. Είναι όπως όταν κάποιος χασμουριέται κάποιος και την ίδια στιγμή νιώθεις την ανάγκη να χασμουρηθείς κι εσύ -και το κάνεις. Όσο περισσότερο σου λένε “μην ακουμπάς το πρόσωπό σου”, τόσο εσύ νιώθεις την ανάγκη να παρακούσεις μικρέ μου αντιρρησία.
Τελικά, όμως φαίνεται ότι η απάντηση δεν είναι τόσο περίπλοκη. Το να ακουμπάμε το πρόσωπό μας είναι συνήθεια και οι συνήθειες είναι εξ ορισμού πολύ δύσκολο να τις αλλάξεις. Ωστόσο το να αλλάξουμε τις κακές συνήθειες της προσωπικής μας υγιεινής δεν είναι τόσο δύσκολο. Ας ξεκινήσουμε με το καλό πλύσιμο των χεριών για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα όπως συστήνει το αμερικανικό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Λοιμώξεων και το δεύτερο βήμα θα έρθει από μόνο του.