BSIP/UIG Via Getty Images
ΚΟΡΟΝΟΪΟΣ

Γιατί εμφανίζονται τόσες μεταλλάξεις του κορονοϊού

Ινδική μετάλλαξη, νιγηριανή μετάλλαξη, μετάλλαξη Δ. Κι όμως, υπάρχει φως στο τούνελ.

Στις 7 Νοεμβρίου η Ελλάδα έμπαινε για δεύτερη φορά σε lockdown. Δύο ημέρες πιο πριν, η Μεγάλη Βρετανία είχε κάνει το ίδιο. Το πρώτο κύμα της πανδημίας ήταν παρελθόν, η περιπέτεια όμως με τον κορονοϊό δεν είχε τελειώσει. Μάλιστα, στην κομητεία του Κεντ συνέβαινε κάτι παράξενο. Παρότι τα κρούσματα έπεφταν σε όλη τη χώρα, στην περιοχή δε συνέβαινε το ίδιο. Έτσι, όταν το lockdown άρθηκε ξανά τα αποτελέσματα δεν ήταν τα αναμενόμενα: στα μέσα Ιανουαρίου τα κρούσματα είχαν εκτιναχθεί και πάλι. Τι είχε συμβεί; Ο ιός είχε μεταλλαχθεί κάπου μέσα στον Σεπτέμβρη. Στις αρχές όμως του Φλεβάρη η νέα μετάλλαξη του Κεντ ήταν έτοιμη να κατακτήσει τον πλανήτη.

 

Ινδική μετάλλαξη, νιγηριανή μετάλλαξη, μετάλλαξη τύπου Δ. Όλους αυτούς τους μήνες δε σταματάμε ποτέ να ακούμε για νέες μεταλλάξεις του κορονοϊού.

Γιατί όμως συμβαίνει αυτό;

Τι γίνεται με τις μεταλλάξεις του κορονοϊού;

Οι ιοί είναι πάρα πολύ απλοί οργανισμοί. Ουσιαστικά ο μοναδικός σκοπός που έχουν στη ζωή τους είναι να γίνουν περισσότεροι. Επειδή όμως δεν μπορούν να το κάνουν από μόνοι τους χρησιμοποιούν τα δικά μας κύτταρα για να δημιουργήσουν αντίγραφα του εαυτού τους. Έτσι, αναπαράγουν συνεχώς τον πολύπλοκο κώδικα RNA (ή DNA) αλλά πολλές φορές κάνουν κάποιο λάθος κατά τη διαδικασία αντιγραφής. Αυτά τα λάθη ονομάζονται μεταλλάξεις.

Κάποιες από αυτές δε μας επηρεάζουν καθόλου, κάποιες άλλες όμως αποκτούν πλεονεκτήματα απέναντί μας, αφού είτε είναι πολύ πιο μεταδοτικοί είτε μας προκαλούν πολύ πιο έντονα και επιβλαβή συμπτώματα. 

Είναι μάλλον απλά τα μαθηματικά, όπως μας ενημερώνει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας: για όσο περισσότερο καιρό παραμένει ο κορονοϊός στις ανθρώπινες κοινωνίες αλλά και όσο μεγαλύτερη διασπορά έχει, τόσο μεγαλύτερες πιθανότητες έχει να μεταλλαχθεί. Οι μεταλλάξεις είναι τυχαία λάθη, αλλά αυτό δε σημαίνει πως δεν είναι επικίνδυνες. Το αντίθετο.

Έτσι, όσο περισσότερες μεταλλάξεις αθροίζονται τόσο περισσότερες πιθανότητες συγκεντρώνονται να υπάρξει κάποια επικίνδυνη για τον άνθρωπο μετάλλαξη. Το έχουμε γράψει ξανά και αποτελεί μόνιμη επωδό του ΠΟΥ: στην πανδημία του κορονοϊού αν δεν είμαστε όλοι ασφαλείς, κανείς δε θα είναι πραγματικά ασφαλείς. Όσο τα πιο φτωχά κράτη παραμένουν ανεμβολίαστα η παγκόσμια κοινότητα παίζει με τη φωτιά. Ο κορονοϊός παραμονεύει. 

Μήπως, τελικά, είμαστε καταδικασμένοι; Όχι, οι επιστήμονες συνιστούν ψυχραιμία και κοιτούν το μέλλον με αισιοδοξία εξαιτίας των εμβολίων. Μέχρι στιγμής, όλα δείχνουν ότι μπορεί οι μεταλλάξεις (που μας απασχολούν, όπως η Δέλτα) να είναι πιο μεταδοτικές αλλά και πιο επιθετικές προς τον οργανισμό μας, την ίδια όμως στιγμή θεωρείται απίθανο να υπάρξει κάποια μετάλλαξη η οποία θα αγνοεί τελείως την προστασία που μας προσφέρουν τα εμβόλια.

Φυσικά, αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει να αφήνουμε αβοήθητες τις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες του κόσμου. Δεν είναι μόνο θέμα ανθρωπιάς. Ακόμα και αν το δει κανείς τελείως κυνικά, η ύπαρξη κρατών όπου ο SARS-COV-2 πειραματίζεται ανεξέλεγκτα με τον εαυτό του μπορεί να δημιουργήσει τεράστια προβλήματα σε όλον τον πλανήτη. Οι μεταλλάξεις του κορονοϊού δεν είναι κάτι αστείο, υπάρχει όμως φως τούνελ, αρκεί να μην ξεχνάμε το βασικό: σε αυτή τη μάχη -θέλοντας και μη- είμαστε όλοι μαζί.