Γιατί η χοληστερίνη δεν είναι (μόνο) εχθρός σου
Ήξερες ότι μόνο το ένα πέμπτο της χοληστερίνης λαμβάνεται από τρόφες όπως το κόκκινο κρέας ή τα αυγά που υπερκαταναλώνεις;
- 23 ΦΕΒ 2022
Από μία ηλικία και μετά, αρχίζουν να σε απασχολούν διάφορες λέξεις, που μέχρι πρότινος δεν υπήρχαν καν στο λεξιλόγιό σου. Μία από αυτές, που αφορά την υγεία σου είναι η χοληστερίνη ή πιο σωστά χοληστερόλη. Μία πολύ χρήσιμη, όσο και παρεξηγημένη ουσία για τον οργανισμό.
Είναι αλήθεια ότι τα αυξημένα της επίπεδα ενοχοποιούνται για την ανάπτυξη καρδιακών νόσων και γι’ αυτό είναι καταγεγραμμένη στο μυαλό μας ως κίνδυνος. Ως κάτι πολύ κακό για την υγεία και την καλή λειτουργία του οργανισμού. Κι όμως, τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι.
Όπως επισημαίνει ο Angel Planells, κλινικός διατροφολόγος και μέλος της ιατρικής ομάδας της Ακαδημίας Διατροφής και Διαιτολογίας στο Σιάτλ των ΗΠΑ, μιλώντας στο ιταλικό GQ, «έχουμε ανάγκη τη χοληστερίνη όσο περίεργο και αν ακούγεται».
«Η χοληστερίνη είναι μία λιπαρή στερόλη, κάτι σαν λιπίδιο που χρησιμεύει στον σχηματισμό των μεμβρανών των κυττάρων. Συμβάλλει επίσης στην καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού, στον σχηματισμό της βιταμίνης D και στην παραγωγή σημαντικών ορμονών, μεταξύ αυτών των οιστρογόνα και της τεστοστερόνης», εξηγεί ο Planells.
«Μπορεί να πιστεύουμε ότι τη χοληστερίνη την παίρνουμε από τη διατροφή, στην πραγματικότητα ωστόσο λαμβάνουμε μόνο το ένα πέμπτο του συνολικού επιπέδου αυτής από τροφές όπως τα αυγά και το κόκκινο κρέας. Το μεγαλύτερο μέρος παράγεται από το ίδιο το σώμα μας, κυρίως από το συκώτι (γενικά, η υψηλότερη συγκέντρωσή της στο σώμα βρίσκεται στον εγκέφαλο και σε άλλα μέρη του νευρικού συστήματος).
Δεδομένου αυτού λοιπόν, το ερώτημα δεν είναι αν η χοληστερίνη είναι κακή ή καλή. Είναι και τα δύο. Η ερώτηση που χρίζει απάντησης είναι πόση χρειάζεται ο οργανισμός σου για να είναι υγιής και μήπως παράγεις περισσότερη από όση έχεις ανάγκη;», προσθέτει.
Η καλή και η κακή χοληστερίνη
Η χοληστερίνη είναι λιπίδιο και ως τέτοιο είναι αδιάλυτη στο νερό και συνεπώς και στο αίμα. Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορεί να ταξιδέψει μόνη της μέσα στο σώμα από το ένα μέρος στο άλλο και γι’ αυτό χρειάζεται τις λιποπρωτεΐνες, που την κλείνουν στο εσωτερικό τους -μαζί με άλλα λιπίδια- και λειτουργούν ως όχημα μεταφοράς της.
Έτσι, δημιουργούνται η HDL (λιποπρωτεΐνη υψηλής πυκνότητας) και η LDL (λιποπρωτεΐνη χαμηλής πυκνότητας).
Η πρώτη μεταφέρει τη χοληστερόλη από τους περιφερειακούς ιστούς, συμπεριλαμβανομένων των τοιχωμάτων της αρτηρίας, στο συκώτι και ονομάζεται καλή χοληστερίνη.
Η δεύτερη μεταφέρεται από το συκώτι στους περιφερικούς ιστούς, συμπεριλαμβανομένων των αγγειακών τοιχωμάτων και χαρακτηρίζεται ως κακή χοληστερίνη. Ο λόγος; Η υπερβολική ποσότητα δυσκολεύει τη ροή του αίματος και του οξυγόνου στον οργανισμό, προκαλώντας θρομβώσεις.
Σύμφωνα με τον Planells, η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία για τα πάντα, ιδίως για τη χοληστερίνη. Μία εξέταση αίματος θα σου δείξει απευθείας σε τι επίπεδα βρίσκεται στον οργανισμό σου η συγκεκριμένη αναλογία HDL / LDL.
Η παχυσαρκία, το κάπνισμα, το έντονο και διαρκές άγχος και η κακή διατροφή – υπερβολική κατανάλωση τηγανητών, κόκκινου κρέατος και αρτοσκευασμάτων- μπορούν να αυξήσουν τα επίπεδα της LDL χοληστερόλης. Αντιθέτως, τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες -φρούτα, λαχανικά, πλιγούρι βρώμης, δημητριακά ολικής αλέσεως- συμβάλλουν στη διατήρηση μίας καλής ισορροπίας της LDL και της HDL χοληστερόλης.