Γκαστ Αβράκωτος, ο πράκτορας της CIA που συνεργάστηκε με τη χούντα

Μπορεί να έχεις ακούσει το όνομά του στην ταινία Charlie Wilson’s War, όπου τον υποδύεται ο Philip Seymour Hoffman. Αν όχι, τότε μπορεί να τον έχει πάρει το μάτι σου σε κάποιο βιβλίο ή ντοκιμαντέρ όπως το Σκοτεινή Δεκαετία 1964-1974 του ΣΚΑΪ.

Ο Γουσταύος-Λάσκαρης «Γκαστ» Αβράκωτος, ωστόσο, ήταν ένας σύνθετος χαρακτήρας και μερικά λεπτά δεν αρκούν για να παρουσιάσουν σε βάθος τη δράση του τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο Αφγανιστάν. Ήταν πράκτορας της CIA άλλωστε, οι ιστορίες αυτές κρύβουν συνήθως πολλές πληροφορίες κάτω από το στρώμα της ιδιότητάς του.

Γεννήθηκε το 1938 στην πόλη Αλικίπα της Πενσυλβάνιας και ήταν γιος Έλληνα μετανάστη από τη Λήμνο. Το σχολείο το εγκατέλειψε νωρίς, ένα έξτρα χέρι είναι πάντα πολύτιμο όταν η οικογένειά σου είναι φτωχή. Η πρώτη του δουλειά ήταν σε ένα χαλυβουργείο, η δεύτερη να πουλάει τσιγάρα στις ταβέρνες της περιοχής.

Τελικά, επανήλθε στο σχολείο και αργότερα αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο του Πίτσμπουργκ το 1962. Εκείνη την εποχή, η CIA είχε πάρει την απόφαση να δώσει ευκαιρίες και σε άτομα τα οποία αποφοίτησαν από λιγότερο γνωστά πανεπιστήμια κι έτσι την ίδια χρονιά προσλήφθηκε, παίζοντας το δυνατό του χαρτί, το οποίο δεν ήταν άλλο από την ελληνική γλώσσα.

Ο Dr. Dirty στην Αθήνα

To 1963 έφτασε στην Ελλάδα και ο αντικομμουνισμός του τον έφερε πολύ κοντά στη χούντα. Στην πρωτεύουσα ήταν ο κύριος σύνδεσμος της υπηρεσίας με τους ανθρώπους που ηγήθηκαν του πραξικοπήματος και ιδιαίτερα με τον Δημήτριο Ιωαννίδη.

Ο “Dr. Dirty”, γνωστός για τους χοντροκομμένους του τρόπους όπως και τη συνήθειά του να προσπερνάει τις οδηγίες που λάμβανε, είχε μάλιστα συμβουλέψει τους στρατιωτικούς να δολοφονήσουν τον Ανδρέα Παπανδρέου και να μην του δώσουν διαβατήριο για το εξωτερικό, παρά τις πιέσεις της CIA να μην του συμβεί τίποτα κακό. «Εκτελέστε τον μπάσταρδο, γιατί θα επιστρέψει και θα τον βρείτε μπροστά σας».

Στην Αθήνα έμεινε έως το 1978, όταν ανακλήθηκε πίσω στην Ουάσιγκτον, επειδή ένας συνάδελφός του τον «έδωσε». Η στιγμή που σημάδεψε την καριέρα του χώρα μας ήταν η δολοφονία του Richard Welch από την πρωτοεμφανιζόμενη τότε «17 Νοέμβρη» το 1975.

Αν και η πρώτη του αντίδραση ήταν να ζητήσει από τη CIA περισσότερο χρόνο στην Αθήνα χρόνο ώστε να ανακαλύψει ποιος ευθύνεται για τη δολοφονία του Welch, το αίτημά του απορρίφθηκε. Ο Γκαστ Αβράκωτος, μετά τη θητεία του στη χώρα των γονιών του, θα έμενε για ένα διάστημα χωρίς δουλειά.

Ο Dr. Dirty στη Μέση Ανατολή

Ήταν ένας άνθρωπος δύσκολος και οξύθυμος, κάτι που αυτόματα περιόριζε και την ίδια τη CIA να του βρει κάποιο πόστο που να του ταιριάζει. Έτσι, για περίπου τρία χρόνια έμεινε παροπλισμένος, κάπου στη Βοστώνη. Μόλις του είπαν ότι θα μεταφερθεί στη Φινλανδία, έμαθε τη γλώσσα και προετοιμάστηκε κατάλληλα, όμως την τελευταία στιγμή του ανακοίνωσαν ότι η αποστολή του ακυρώνεται.

Ενημερώθηκε για την απόφαση αυτή από τον William Graver το 1981, τον επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Τμήματος. Ο Αβράκωτος είπε στον προϊστάμενό του να πάει να γ@μηθεί και αποχώρησε από το γραφείο. Όταν αργότερα κλήθηκε να ζητήσει συγγνώμη επανέλαβε τη φράση και αποχώρησε και πάλι.

Μετά από ένα σύντομο πέρασμα στο γραφείο για τις υποθέσεις της Λατινικής Αμερικής, βρέθηκε μπροστά του η Μέση Ανατολή. Στο γραφείο της Βηρυτού υπαγόταν και η περιοχή του Αφγανιστάν, στην οποία από το 1979 είχαν εισβάλει οι Σοβιετικοί, κάτι που από μόνο του, λόγω του αντικομμουνισμού που έβραζε μέσα του, ήταν αρκετό για να πάρει τη δουλειά του στα σοβαρά.

Οι Αμερικανοί, μετά την εισβολή των Σοβιετικών ανησύχησαν, με τον πρόεδρο Carter να παρακολουθεί στενά την κατάσταση. Αρχικά, το γραφείο υπολειτουργούσε, αλλά ο Ronald Reagan που τον διαδέχτηκε άλλαξε το σκηνικό, πάντα με τη συμβολή της CIA.

O Δημοκρατικός γερουσιαστής Charles Wilson, έχοντας την υποστήριξη της πανίσχυρης επιτροπής του Κογκρέσου, έστησε μια επιχείρηση για την ενίσχυση των Αφγανών μουτζαχεντίν, που μάχονταν τους Σοβιετικούς. Αυτή ήταν η μεγαλύτερη επιχείρηση στην ιστορία της CIA, που της απορρόφησε το 70% του προϋπολογισμού της. Ο άνθρωπος που την «έτρεξε», ήταν ο Γκαστ Αβράκωτος.

Πρώτα πήγε στο Κάιρο και αγόρασε εκατοντάδες χιλιάδες καλάσνικοφ από τα αποθέματα του αιγυπτιακού στρατού, ενώ σε συμφωνία με τους Πακιστανούς, οι μουτζαχεντίν εκπαιδεύτηκαν στο έδαφός τους από άνδρες της CIA. Υπήρχε όμως ένα βασικό πρόβλημα, αυτό της μεταφοράς. Το έλυσε. Αγόρασε μουλάρια από την Κύπρο, τα φόρτωσε σε ένα καράβι και μέσω Πακιστάν τα έδωσε στους μουτζαχεντίν.

Στη συνέχεια, τους προμήθευσε με τους αντιαεροπορικούς πυραύλους «Στίγκερ», οι οποίοι προκάλεσαν μεγάλες απώλειες στη Σοβιετική Αεροπορία. Με την επιχείρηση «Αφγανιστάν» να τους κοστίζει πάνω από 3 δισεκατομμύρια τον χρόνο και με την οικονομία της χώρας παραπαίει, Mikhail Gorbachev πήρε την απόφαση να αποσύρει τις σοβιετικές δυνάμεις από την περιοχή το 1989.

Σε βάθος χρόνου, βέβαια, η επιχείρηση γύρισε μπούμερανγκ στους Αμερικανούς και όσα τους έδωσαν για να πολεμήσουν τους Σοβιετικούς, έθρεψαν όσα ακολούθησαν αργότερα: τους Ταλιμπάν και τον Osama bin Laden.

Ο Γκαστ Αβράκωτος συνταξιοδοτήθηκε από τη CIA το 1989. Το 1997 επανήλθε ως σύμβουλος ενώ το 2003 άφησε πίσω του οριστικά την υπηρεσία. Πέθανε την 1η Δεκεμβρίου του 2005 σε ηλικία 67 ετών και στη χώρα μας, θα τον θυμόμαστε ως τον πράκτορα που συνεργάστηκε με τη χούντα.

ΣΧΕΤΙΚΟ ΘΕΜΑ