Η δουλειά που ονειρεύονταν οι γονείς σου για εσένα

Θα ξεκινήσω λέγοντας ότι είμαι ενδεχομένως το μαύρο πρόβατο στην οικογένεια. Εκείνος που σταμάτησε την πορεία μερικών γενεών δικηγόρων επειδή δεν πήγε στην Νομική Σχολή να γίνει δικηγόρος. Και ο πατέρας μου ακόμα καμιά φορά έστω και για πλάκα με παίρνει τηλέφωνο όταν πίνει καφέ στην πλατεία της Χαϊδελβέργης μήπως το ξανασκεφτώ και κάνω δεύτερο πτυχίο. Στα τριάντα μου.

Δεν είναι θέμα συντηρητισμού. Δεν είναι συντηρητικοί οι γονείς μου. Όπως δεν είναι συντηρητικοί και όλοι οι υπόλοιποι γονείς οι οποίοι μπορεί να σε έσπρωχναν σε κάποιο από τα λεγόμενα παραδοσιακά επαγγέλματα. Είναι καθαρά θέμα εποχής και παραστάσεων. Και αυτούς που η μία γενιά τους χαρακτηρίζει τρελούς, η επόμενη γενιά έρχεται να τους επιβεβαιώσει.

“Εγώ ξέρω ποια είναι τα επαγγέλματα του μέλλοντος”. Αν κοιτάξεις στο απέναντι μπαλκόνι θα δεις κάτι γριές να γελάνε με την ατάκα. Κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος σε ορίζοντα δεκαετίας. Ξέρεις τι θα πάει καλά τα επόμενα 4-5 χρόνια αλλά μέχρι εκεί.

Η αγορά εργασίας αλλάζει με ραγδαίους ρυθμούς και τα περιζήτητα επαγγέλματα μίας γενιάς γίνονται η χλεύη της επόμενης. Ακόμα και η δική μου γενιά δημοσιογράφων κάθεται και συζητά πόσο ιδανικό έμοιαζε το να μπεις σε μια σχολή δημοσιογραφίας πριν 15 χρόνια και πόσο περιορισμένο είναι το επάγγελμα εν έτει 2013.

Γι’ αυτό τον λόγο οφείλεις όχι να έχεις κλειστά τα αυτιά σου στις συμβουλές των μεγαλύτερων όσο αφορά τον επαγγελματικό σου προσανατολισμό αλλά να μην γράφεις στον τοίχο με ανεξίτηλο. Να κρατάς σημειώσεις σε έναν μαυροπίνακα με κιμωλία, σαν εκείνους που έχουν τα σχολεία, ώστε να μπορείς να διαγράφεις και να ξαναγράφεις επαγγέλματα μέχρι να βρεις αυτό που σου αρμόζει.

Τα κλασικά επαγγέλματα

Στην ερώτηση “τι σχολή θα δηλώσεις” η απάντηση έμοιαζε κάποτε μονόδρομος αν ήσουν αριστούχος. Γιατρός, δικηγόρος, οικονομολόγος. Να φοράς το κουστουμάκι σου ως άλλος Αλέκος Αλεξανδράκης και να προσφέρεις στην κοινωνία με το αγαστό σου επάγγελμα.

Οι γονείς σου ήταν σίγουροι ότι αυτά τα επαγγέλματα κύρους, prestige και μιας καλής θέσης στην κοινωνία θα σε εξασφάλιζαν στη ζωή σου. Ότι είναι τα επαγγέλματα που θα κάνουν τα κορίτσια να τρέχουν πίσω σου. Μόνο που έκαναν λάθος. Ο δικηγόρος είναι στο γραφείο του την ώρα που ο ποδοσφαιριστής, ο ηθοποιός, ο risk manager τα πίνουν στο bar από κάτω με τη γυναίκα της ζωής σου.

Κλάδοι κορεσμένοι, χωρίς μέλλον, χωρίς διέξοδα προς άλλους γειτονικούς κλάδους. Η Ελλάδα του 2000 είχε γεμίσει νομικάριους, οικονομολόγους και γιατρούς. Με τον καθέναν από αυτούς να μιλά για την ιδέα που είχε στο μυαλό του παίρνοντας αυτό το μονοπάτι και την σημερινή κατάληξη. Προφανώς και κάποιοι είναι ευχαριστημένοι με την επιλογή τους. Αλλά οι περισσότεροι μιλούν για την πλάνη του καλού επαγγέλματος.

Βλέπεις η πεποίθηση ότι το επάγγελμα κάνει τον άνθρωπο υπήρχε για πολλά χρόνια ριζωμένη στα μυαλά των ανθρώπων. Και είναι αυτή η πεποίθηση που έκανε τους γονείς και τους δασκάλους σου να ελπίζουν ότι θα είσαι ευτυχισμένος απλά και μόνο από την επιλογή επαγγέλματος.

Μια θέση στον ήλιο του Δημοσίου

Το άκουγα από πολλούς τριγύρω. Κυρίως από φίλους των οποίων οι γονείς ήταν και είναι στο Ελληνικό Δημόσιο. Η μεγάλη πόρτα που αν την διέβαινες θα ήσουν προστατευμένος εφ’ όρου ζωής και έτοιμος να ξεκινήσεις να ανακαλύπτεις τα χόμπι σου. Μόνο που τα τελευταία δύο χρόνια απέδειξαν σε πολλούς ότι μια θέση στο Δημόσιο δεν ισοδυναμεί με μια θέση στον παράδεισο.

Με τις οριζόντιες μειώσεις, τις πιθανές απολύσεις και γενικά το κλίμα τρομοκρατίας σε σχέση με μια πιθανή πτώχευση, ο Δημόσιος τομέας ούτε φαντάζει ούτε είναι πλέον ιδανικός για επαγγελματική αποκατάσταση. Και ευτυχώς έχουν αρχίσει και το αντιλαμβάνονται και οι πιθανοί υποψήφιοι του Δημοσίου ότι είναι ένας εργασιακός τόπος χωρίς καμία απολύτως ελπίδα προσωπικής εξέλιξης. Προαγωγές μπορεί να πάρεις πολλές. Αλλά αν έχεις δίψα να δουλέψεις και να δημιουργήσεις, οφείλεις να μην περνάς ούτε έξω από Δημόσια Υπηρεσία, όχι να δουλεύεις σε μία από αυτές.

Η συνεχής αναζήτηση

Αναγκαστικά πρέπει να ξεχάσεις όσα ήξερες και να ανακαλύψεις τη δική σου επιθυμία. Γιατί είναι πολύ λογικό να θέλεις να ανέβεις στο τρένο των ευκαιριών της εποχής. Να γίνεις developer (η αγορά ζητά συνεχώς νέους developer) ή να γίνεις risk manager (η αγορά τους χρειάστηκε τα τελευταία χρόνια) ή να στήσεις τη δική σου επιχείρηση (πολλοί το έκαναν επιτυχημένα αυτόν τον καιρό).

Αλλά είναι ακόμα πιο λογικό το να ακολουθήσεις αυτό που εσύ πιστεύεις ότι δεν θα σε βρίσκει τις Πέμπτες το βράδυ να πίνεις ποτά με τους συναδέλφους σου συζητώντας γιατί μπλέχτηκες στο τάδε επάγγελμα. Με την αγορά σε πίεση και τους επαγγελματίες να μην προλαβαίνουν καν να απολαύσουν τους καρπούς από τη δουλειά τους, το να βρεις μια καλή δουλειά δεν είναι απόλυτα το ζητούμενο.

Η ψυχική ηρεμία έρχεται μέσα από τη συνειδητή επιλογή μίας δουλειάς που σε ευχαριστεί, σε τονώνει και διατηρεί το πνεύμα σου ζωντανό. Οπότε πάρε ένα σφουγγάρι, σβήσε ό,τι γράφει ο πίνακας και γράψε τη δική σου επιθυμία.

Όχι των γονιών σου, ούτε της κοινωνίας. Τη δική σου.