H κλιματική αλλαγή είναι εκτός ελέγχου και είμαστε ακόμα μόνο στην αρχή

Πιο συγκεκριμένα, φαίνεται ο βασικός λόγος για την κλιματική αλλαγή σε δραματικά και πολλές φορές μη αναστρέψιμα επίπεδα να είναι η ανθρώπινη δραστηριότητα και οι εκπομπές αερίων στην ατμόσφαιρα. Ως εκ τούτου, οι επιστήμονες σημαίνουν κόκκινο συναγερμό για τα προσεχή χρόνια τονίζοντας πάντως πως υπάρχουν ελπίδες, αν δράσουμε γρήγορα, να προλάβουμε να μειώσουμε την επερχόμενη καταστροφή.

Όχι, όμως να την προλάβουμε εξ ολοκλήρου, καθώς πρέπει να θεωρούνται δεδομένοι οι ακραίοι καύσωνες, η ξηρασία και οι πλημμύρες τουλάχιστον για τα επόμενα χρόνια.

Τα βασικά σημεία της Έκθεσης για την κλιματική αλλαγή

Οι επιστήμονες που συμμετείχαν τονίζουν ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη που ήδη έχουμε βρει μπροστά μας σε διάφορες εκδοχές της ζωή μας, έχει επιφέρει αλλαγές και στον πλανήτη μας κάποιες εκ των οποίων είναι μη αναστρέψιμες για αιώνες ή ακόμα και για χιλιετίες. Μερικά από όσα τονίζονται στα report είναι τα παρακάτω.

• Η θερμοκρασία στην επιφάνεια του πλανήτη ήταν κατά 1,09 βαθμούς Κελσίου αυξημένη μεταξύ του 2011 και του 2020 σε σύγκριση με τις θερμοκρασίες μεταξύ 1850-1990.
• Τα τελευταία πέντε χρόνια ήταν τα θερμότερα που έχουν καταγραφεί από το 1850.
• Η ανθρώπινη δραστηριότητα είναι κατά 90% ο πιο βασικός παράγοντας που οδηγεί στην κλιματική αλλαγή και στο λιώσιμο των πάγων.
• Είναι δεδομένο ότι οι ακραίοι καύσωνες είναι πλέον πολύ πιο συχνοί και πολύ εντονότεροι από το 1950 και εξής. Το ακριβώς αντίθετο ισχύει για τους παγετούς και τις ακραίες χιονοπτώσεις.

Την ίδια στιγμή, από το 1970 μέχρι σήμερα η θερμοκρασία αυξάνεται ταχύτερα από κάθε άλλη περίοδο 50 χρόνων τα τελευταία 2000 χρόνια. Η υπερθέρμανση του πλανήτη ούτως ή άλλως επιδρά στο κλίμα κάθε περιοχής του πλανήτη. Τα ακραία καιρικά φαινόμενα που είδαμε στην Ελλάδα και στη Λατινική Αμερική αλλά και οι πλημμύρες σε Γερμανία, Βέλγιο αλλά και Κίνα είναι σήματα αυτής της έκτακτης κατάστασης μπροστά στην οποία δεν μπορούμε, ακόμα και αν θέλαμε, να κλείσουμε τα μάτια.

Όσα ζούμε είναι μόνο η αρχή

Όσα τραγικά ζούμε στη χώρα μας μεταξύ άλλων είναι, σύμφωνα με τους επιστήμονες του IPCC, μόνο η αρχή, καθώς θεωρείται δεδομένο πια ότι τουλάχιστον οι δύο επόμενες δεκαετίες θα είναι θερμότερες και με ακραία καιρικά φαινόμενα. Ακόμα και αν καταφέρουμε να κόψουμε δραστικά τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, δύσκολα θα αποφύγουμε την περαιτέρω αύξηση της θερμοκρασίας κατά 1,5 βαθμούς Κελσίου. Ο αριθμός αυτός μπορεί να μοιάζει μικρός και διαχειρίσιμος αλλά δεν είναι.

Μία τέτοιου τύπου αύξηση είναι αρκετή για να αποτελέσει βασική αιτία κινδύνου για τη ζωή περισσότερων από 1 δισεκατομμύριο ανθρώπων λόγω ακραίου καύσωνα και πυρκαγιών. Εκατοντάδες εκατομμύρια θα αντιμετωπίσουν προβλήματα με την ανεύρεση νερού λόγω της επερχόμενης λειψυδρίας. Μερικά ζώα αλλά και φυτά θα χαθούν για πάντα δημιουργώντας ανατροπές και μετασχηματισμούς συνολικά στην τροφική αλυσίδα.

«Περιμένουμε μία σημαντική αύξηση τέτοιων ακραίων καιρικών συνθηκών τα επόμενα 20 με 30 χρόνια», τόνισε ο Piers Forster, ένας περιβαλλοντολόγος του Πανεπιστημίου του Leeds και ένας από τους εκατοντάδες ειδικούς που συμμετείχαν στη δημιουργία του report. «Δυστυχώς τα πράγματα αναμένουμε να χειροτερέψουν από αυτό το οποίο βλέπουμε σήμερα». Αν ανατρέψει κανείς στις δηλώσεις των ειδικών θα καταλάβει ότι είναι πολύ δύσκολο να βρεθεί οτιδήποτε θετικό.

Στο πιο κρίσιμο σταυροδρόμι της ιστορίας

Αν υπάρχει ένα θετικό από όλη αυτή την τρομακτική συνθήκη είναι ότι υπάρχει ακόμα ένα περιθώριο για βελτίωση της κατάστασης. Να προλάβουμε δηλαδή να μη γίνουν τα πράγματα ακόμα χειρότερα. Θα χρειαστεί όμως μία συντονισμένη προσπάθεια μεταξύ των κρατών, προκειμένου να σταματήσουμε να προσθέτουμε διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα μέχρι το 2050 αλλά και να κάνουμε προσπάθειες να απομακρυνθούν οι ήδη τεράστιες ποσότητες που βρίσκονται στον αέρα. Αν αυτό συνέβαινε, τότε ενδεχομένως θα καταφέρναμε να συγκρατήσουμε την αύξηση της θερμοκρασίας σε αυτούς τους 1,5 βαθμούς.

Παρακάτω ένας πίνακας του πόσο πρέπει να μειωθούν οι εκπομπές CO2 για να διατηρηθεί η αύξηση της θερμοκρασίας σε επίπεδα κάτω των 2 βαθμών Κελσίου.

Αν όμως οι ηγέτες αποτύχουν και πάλι να συμφωνήσουν, τότε πρέπει να υπολογίζουμε μία αύξηση μεταξύ 2, 3, ακόμα και 4 βαθμούς Κελσίου σε σχέση με τις καταγραφές που έχουμε από τον 19ο αιώνα. Κάθε ένας βαθμός Κελσίου αύξησης της θερμοκρασίας θα έχει ως αποτέλεσμα τεράστιες νέες καταστροφές αλλά και περαιτέρω αύξηση του επιπέδου του νερού με άμεση επίπτωση τον κίνδυνο παραθαλάσσιες και νησιωτικές περιοχές να βρεθούν πια κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας.

Άλλωστε, όσο θερμότερος είναι ο πλανήτης, τόσο μεγαλύτερο είναι το ρίσκο για μη αναστρέψιμες καταστροφές, όπως για παράδειγμα η αποκόλληση τεράστιων παγόβουνων στη Γροιλανδία. Πρακτικά μία τόσο μεγάλη αύξηση της θερμοκρασίας θα είναι το εφαλτήριο για διάφορες ανατροπές της ζωής στη Γη όπως την ξέραμε.

Τα επόμενα report για την κλιματική αλλαγή

Το επόμενο report αναμένεται να εκδοθεί το 2022 όπου και θα δώσει λεπτομέρειες για το πώς η κλιματική αλλαγή θα επηρεάσει συγκεκριμένα εκδοχές της ανθρώπινης κοινωνίας όπως είναι η υγειονομική περίθαλψη, η αγροτική παραγωγή και η οικονομία.

Η μεθεπόμενη θα προτείνει στρατηγικές για τη μείωση των εκπομπών άνθρακα και τελικά για την καθυστέρηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη.

Τα πράγματα είναι ήδη πολύ δύσκολα. Αν τα κάνουμε όλα καλά από εδώ και πέρα, ίσως καταφέρουμε να τα περιορίσουμε.