H μυστηριώδης σχέση μεταξύ ύπνου και κορονοϊού
Υπάρχουν ενδείξεις συσχέτισης της νόσου COVID-19, μελατονίνης και ύπνου. Ερευνητές από όλον τον κόσμο προσπαθούν να καταλάβουν γιατί.
- 30 ΔΕΚ 2020
Ο κορονοϊός είχε σκοτώσει μόνο λίγες δεκάδες ανθρώπων, όταν ο Feixiong Cheng, αναλυτής δεδομένων στο Cleveland Clinic, ξεκίνησε να ψάχνει για μια θεραπεία. Ήξερε πόσο σημαντικό ήταν να κερδίσει χρόνο από πολύ νωρίς. Τον Ιανουάριο στο εργαστήριό του χρησιμοποίησε ειδικά υπολογιστικά συστήματα, για να βρει κρυμμένα χαρακτηριστικά στη δομή του ιού με απώτερο σκοπό να προβλέψει τον τρόπο που αυτός εισβάλλει στα ανθρώπινα κύτταρα και πώς η επιστήμη θα μπορούσε να σταματήσει αυτή την εισβολή. Μία από τις πρώτες παρατηρήσεις που έκανε στο εργαστήριό του; Ο ιός μπορεί πιθανόν να μπλοκάρεται από τη μελατονίνη.
Η μελατονίνη, καλύτερα γνωστή ως η «ορμόνη του ύπνου», δεν ήταν σε καμία περίπτωση ένας παράγοντας που θεωρούνταν ότι θα μπορούσε να σταματήσει η πανδημία στην αρχή της. Η πιο γνωστή λειτουργία της ορμόνης αυτής είναι παραδοσιακά η ρύθμιση των καρδιακών παλμών. Κάθε βράδυ, όταν πέφτει το σκοτάδι, είναι αυτή που μας δημιουργεί τη νύστα και την ανάγκη για ύπνο. Φαινομενικά καμία συσχέτιση με έναν ιό που προσβάλλει (κυρίως) το αναπνευστικό. Ο Cheng όμως είδε τα δεδομένα που έδειχναν τη σχέση μελατονίνης και κορονοϊού με τρομερή περιέργεια.
Αφού δημοσίευσε την έρευνά του, ο Cheng άκουσε τις απόψεις άλλων επιστημόνων ανά τον κόσμο οι οποίοι συμφωνούσαν ότι κάτι μπορεί να δείχνουν τα ευρήματα της έρευνας του αυτής. Κάποιοι τόνισαν για παράδειγμα ότι η μελατονίνη, εκτός από τη γνωστή και μελετημένη συσχέτισή της με τον ύπνο, έχει σημαντικό ρόλο και στο ανοσοποιητικό μας σύστημα. Αποφάσισε τότε να συνεχίσει την έρευνα για να συμπληρώσει τα ευρήματα που είχε μεν αλλά ήταν σε πολύ πρώιμο στάδιο.
Για μήνες, αυτός και οι συνεργάτες του ένωσαν μεταξύ τους νέα δεδομένα από εκατοντάδες ασθενείς που είχαν διακομισθεί στην κλινική στην οποία δούλευε. Τελικά, συμπλήρωσε την έρευνά του στα τέλη του προηγούμενου μήνα. Οι άνθρωποι που έπαιρναν μελατονίνη είχαν μικρότερες πιθανότητες να αναπτύξουν βαρύτερα συμπτώματα κορονοϊού και πολύ λιγότερες πιθανότητες να πεθάνουν από αυτόν. Ταυτόχρονα, έρχονταν και άλλα τέτοια δεδομένα από ερευνητές που παρατήρησαν και εκείνοι αυτό το μοτίβο. Δεν είναι τυχαίο ότι μεταξύ άλλων, η μελατονίνη χρησιμοποιήθηκε και στην πειραματική θεραπεία του απερχόμενου Προέδρου Trump, όταν αυτός νόσησε από τον κορονοϊό. Ίσως, λοιπόν, να βρήκαμε μια φτηνή και προσβάσιμη σε όλους θεραπεία.
Ο Cheng ωστόσο δεν την προτείνει προς το παρόν. Όπως κάθε άλλη ουσία που επιβραδύνει τη λειτουργία του κεντρικού νευρικού συστήματος, η μελατονίνη δεν είναι κάτι χωρίς επιπτώσεις για τον οργανισμό. Ταυτόχρονα, η βελτίωση στην υγεία ασθενών που τη λαμβάνουν μπορεί να είναι μια σύνδεση τυχαία. Ακόμα σημαντικότερο, μπορεί να είναι μια απλά ένδειξη ότι υπάρχει κάτι άλλο στον ανθρώπινο οργανισμό που ενεργοποιείται μέσω της χορήγησης μελατονίνης. Για παράδειγμα, η λειτουργία που η ουσία κατά βάση ελέγχει: O ύπνος.
Κορονοϊός και ύπνος
Στην πραγματικότητα, το μυστήριο του πώς η ασθένεια COVID-19 επηρεάζει και επηρεάζεται από τον ύπνο μας έχει πολλά παρακλάδια. Ο ιός είναι ικανός να αλλάξει λεπτές διαδικασίες μέσα στο νευρικό μας σύστημα, πολλές φορές με μη προβλέψιμους τρόπους και κάποιες άλλες δημιουργώντας μακροχρόνιες επιπτώσεις. Όλο και πιο σύνθετα συμπτώματα προκύπτουν μεταξύ ανθρώπων που έχουν ανακάμψει μετά την ασθένειά τους από κορονοϊό. Στο νευρολογικό κομμάτι, συχνά οι ασθενείς αναφέρουν αλλαγές στην ικανότητα συγκέντρωσής τους, ισχυρούς πονοκεφάλους, θόλωμα στη σκέψη και αϋπνία. Όλα αυτά είναι μέρος αυτού που οι γιατροί έχουν αρχίσει να αποκαλούν “long COVID”, δηλαδή των επιπτώσεων του κορονοϊού πολύ καιρό αφότου αυτός καταπολεμήθηκε από τον οργανισμό. Φαίνεται ότι η αϋπνία είναι μια από τις σημαντικότερες και πιο συχνές.
Η εμφάνιση αυτών των συμπτωμάτων είναι σποραδική και αυτό μπορεί να είναι θετικό για όσους δεν τα εμφανίζουν αλλά δυσκολεύει το έργο των γιατρών στην ανίχνευση μοτίβων που θα μπορέσουν να τους κάνουν να καταλάβουν τους λόγους που τελικά αυτά προκύπτουν, με απώτερο σκοπό να τα καταπολεμήσουν. Μέσα σε αυτή την άγνοια, υπάρχει και κάτι θετικό. Ξέρουμε ότι η καταστροφή νευρικών κυττάρων συνήθως δημιουργεί μη αναστρέψιμα συμπτώματα. Στην περίπτωση μας και στις μελέτες που έχουν γίνει προς το παρόν σε ανθρώπους που νόσησαν από κορονοϊό και εμφάνισαν τέτοιου τύπου νευρολογικές βλάβες δεν έχει βρεθεί μέχρι στιγμής κάποια απόδειξη ή ένδειξη ότι η κατάσταση είναι μη αναστρέψιμη.
Όπως και να έχει όμως ένα από τα πράγματα που θα απασχολήσουν του επιστήμονες τους αμέσως επόμενους μήνες είναι ακριβώς αυτή η σύνδεση μεταξύ ύπνου και κορονοϊού. Αν δηλαδή πράγματι πρώτα από όλα ο καλός ύπνος βοηθάει στην προφύλαξή μας από τον κορονοϊό. Σε δεύτερο βαθμό και πιο μακροπρόθεσμα, πώς θα βοηθηθούν οι άνθρωποι που βιώνουν την αϋπνία ως αποτέλεσμα του “long COVID” να βγουν από αυτό τον κύκλο στον οποίο μπήκαν από τη στιγμή που κόλλησαν και ένιωθαν μόνιμα την ανάγκη να κοιμηθούν μέχρι μήνες αφού το ξεπέρασαν αλλά δυσκολεύονται να κοιμηθούν. Ο δρόμος ίσως είναι μακρύς αλλά αν μη τι άλλο τώρα είναι μια καλή περίοδος για να εμπιστευτεί κανείς την επιστήμη.
