H συνήθεια που καταστρέφει αθόρυβα τις σχέσεις

«Ο πιο δυνατός θόρυβος στον κόσμο είναι η σιωπή» (“The loudest noise in the world is silence”), είχε πει ο Thelonious Monk, Αμερικανός πιανίστας και συνθέτης της τζαζ. Δεν είχε σίγουρα στο μυαλό του αυτό εδώ το κείμενο, ίσως να είχε όμως μία από τις πιο κοινές συνήθειες των ανθρώπων όσον αφορά τη συμπεριφορά τους πάνω σε μία σύγκρουση/διαφωνία/λογομαχία στις ερωτικές και γενικότερα στις διαπροσωπικές τους σχέσεις.

Ο όρος the silent treatment, δηλαδή η σιωπηλή αντιμετώπιση ή noisy silence, θορυβώδης σιωπή, συμβαίνει όταν ένα άτομο αρνείται σκόπιμα να επικοινωνήσει με την άλλη πλευρά, ακόμα και να την αγνοεί επιδεικτικά μετά από μία διαφωνία. «Είναι ένας κοινός ελιγμός που χρησιμοποιείται σε κάθε είδους σχέσεις», δηλώνει ο Dr. Kipling Williams, ομότιμος καθηγητής ψυχολογικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο Purdue, ο οποίος έχει μελετήσει τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης συμπεριφοράς για περισσότερα από 30 χρόνια.

Μιλώντας στους New York Times, υπογραμμίζει ότι πολλοί υιοθετούν αυτή τη συνήθεια της σιωπής, όταν συγκρούονται με τον/τη σύντροφό τους ή ένα φιλικό ή οικογενειακό τους πρόσωπο πιστεύοντας ότι με αυτό τον τρόπο εξομαλύνουν τα πράγματα. Κοινώς, δίνουν τόπο στην οργή, σιωπώντας, μην λέγοντας τίποτα και μη συνεχίζοντας τη διαδικασία της λογομαχίας. Αυτό βέβαια -«το δεν σου μιλάω», «σου κρατάω μούτρα»- έχει μακροπρόθεσμες καταστροφικές συνέπειες στη σχέση, καθώς και καταστροφικό αντίκτυπο στην ψυχοσύνθεση του δέκτη αυτής της συμπεριφοράς.

«Κάποιος μένει σιωπηλός και σταματά να μιλά στον άλλον για κάποιες ώρες, επειδή δεν ξέρει τι να πει ή θέλει να αποφύγει τη σύγκρουση ή δεν ξέρει πώς να εκφράσει τα συναισθήματά του, αλλά θέλει η άλλη πλευρά να ξέρει ότι είναι αναστατωμένος. Η σιωπηλή αυτή συμπεριφορά όμως λανθασμένα θεωρείται ως ένας πιο ήπιος τρόπος αντιμετώπισης των συγκρούσεων», σημειώνει ο Dr. Williams και συνεχίζει:

«Ο άνθρωπος που υφίσταται αυτή τη σιωπή κατακλύζεται από συναισθήματα άγχους, φόβους, εγκατάλειψης, που προκαλούν το αίσθημα της αυτοαμφιβολίας, της αυτοκατηγορίας και της αυτοκριτικής, ακόμα και του σωματικού πόνου. “Τώρα, γιατί δεν μου μιλάει; Γιατί μου κρατάει μούτρα;”».

Ο ειδικός τονίζει ότι πίσω από τη σιωπηλή αντιμετώπιση δεν υπάρχουν πάντα αθώα κίνητρα, όπως το «σιωπώ, γιατί δεν ξέρω τι να πω ή δεν θέλω να τσακωθώ και να δώσω συνέχεια». Σε πολλές των περιπτώσεων, η σιωπηλή αντιμετώπιση είναι μία μορφή συναισθηματικής κακοποίησης, ακόμα και τιμωρίας.

«Είναι πολλοί εκείνοι που χρησιμοποιούν τη σιωπή για να τιμωρήσουν τον άλλον, να του δείξουν ποιος ασκεί τον έλεγχο και ποιος έχει μεγαλύτερη εξουσία από τους δύο τους πάνω στον άλλον. Αυτή είναι μία “αθόρυβη” μια μορφή συναισθηματικής κακοποίησης», εξηγεί για να καταλήξει:

«Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η χρήση της σιωπής σε μία διαφωνία δεν είναι ένας παραγωγικός τρόπος αντιμετώπισης του προβλήματος. Η σαφής και άμεση επικοινωνία ωστόσο είναι. Είναι ο πιο σωστός και απαραίτητος τρόπος διαχείρισης των συγκρούσεων στις υγιείς σχέσεις».

ΣΧΕΤΙΚΟ ΘΕΜΑ