Η ζωή στην πιο βόρεια πόλη του πλανήτη

Για τη ζωή στη Γροιλανδία έχουμε μιλήσει και αλλού. Η Γροιλανδία είναι ένα νησιωτικό αρκτικό κράτος που βρίσκεται κάπου στον Ατλαντικό Ωκεανό. Αν δεν είχε αυτό το γιγαντιαίο μέγεθος, η Γροιλανδία θα λέγαμε ότι βρίσκεται στη μέση του πουθενά. Αλλά εδώ που τα λέμε, ένα νησί 2.166.086 τετραγωνικών χιλιομέτρων δεν το λες και ‘πουθενά’.

Όπως δεν είναι και πολύ δύσκολο να φανταστεί κανείς, η συντριπτική πλειοψηφία των κατοίκων ζουν στη νοτιοδυτική ακτή του νησιού, εκεί που βρίσκεται και η πρωτεύουσα και μεγαλύτερη πόλη Νουούκ. Αλλά και πάλι, όπως θα φαντάζεται κανείς, υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι που για κάποιο λόγο επιλέγουν να ζουν στα πιο παράξενα μέρη του πλανήτη και η πιο βόρεια φυσικά κατοικημένη πόλη του πλανήτη είναι ένα από αυτά. Όταν λέμε φυσικά κατοικημένη εννοούμε ότι πρόκειται για μια πόλη η οποία κατοικείται μόνιμα και δεν είναι πόλη-ερευνητικό κέντρο (τέτοιες θα βρείτε και βορειότερα στον πλανήτη μας).

AP Photo/Felipe Dana

Πρόκειται για την πόλη Qaanaaq (γνωστή ως Thule) η οποία βρίσκεται στη βορειοδυτική Γροιλανδία και πιο βόρεια πόλη της κοινότητας Avannaata (μη με ρωτήσετε γιατί τόσο πολλά ‘a’ στα ονόματα, ομολογώ δεν ξέρω). Εκεί, λοιπόν, κατοικούν 656 άνθρωποι, σύμφωνα τουλάχιστον με μια απογραφή που έγινε το 2013. Η Thule βρίσκεται στην πιο βόρεια είσοδο του Inglefield Fjord. Και η αλήθεια είναι ότι υπάρχει ιστορία σε αυτή την άκρη του κόσμου. Βλέπετε η πόλη έχει στηθεί πάνω σε μια κοινότητα Παλαιο-Εσκιμώων το 2000 πΧ.

Οι θερμοκρασίες στην πόλη είναι απάλευτες, μέρος του κλίματος Koppen όπως ονομάζεται. Μακρόχρονοι και σκληροί χειμώνες με αρκετά κρύα καλοκαίρια. Η υψηλότερη θερμοκρασία κατά μέσο όρο τον Φλεβάρη είναι στους -20,1C και η χαμηλότερη στους -28,4C, ενώ το καλοκαίρι κατά μέσο όρο είναι το Ιούλιο στου 7,5C με χαμηλότερη στους 2,1C. Δεν είναι βέβαια μόνο το κλίμα που κάνει τη ζωή στην πόλη τόσο δύσκολη.

Βλέπετε και οι μεταφορές δεν είναι το πιο εύκολο πράγμα στον κόσμο. Στην πόλη θα βρεις κάποια αυτοκίνητα αλλά κατά βάση η μετακίνηση γίνεται με έλκηθρα, σκι ή με τα πόδια. Εξάλλου, υπάρχουν ελάχιστοι χωματόδρομοι, μόνο ένας εκ των οποίων οδηγεί εκτός της πόλης. Και δεν είναι ότι σε πηγαίνει και πολύ μακριά. Σε οδηγεί στο αεροδρόμιο Qaanaaq από το οποίο μπορείς να συνδεθείς με άλλα αεροδρόμια στη νοτιότερη Γροιλανδία, πράγμα που δεν είναι και τόσο εύκολο ιδίως στο μέσο του βαρύ χειμώνα.

Και αν αναρωτιέστε πώς βρίσκεται ενέργεια σε μια τόσο ξεκομμένη ενέργεια, θα βρείτε ένα εργοστάσιο ηλεκτρικής ενέργειας που λειτουργεί με πετρέλαιο, ενώ ελλείψει λιμανιού, για την φορτωεκφόρτωση προϊόντων χρησιμοποιούνται μαούνες, πράγμα που μπορεί να κρατήσει για αρκετές μέρες. Αν παράγγειλες το ωραίο μπουφάν που είδες στο σάιτ του μαγαζιού της Κοπεγχάγης, ίσως -ίσως λέμε- να καθυστερήσει και λίγο. Βλέπετε οι προμήθειες τελικά γίνονται 2 φορές τον χρόνο.

To Qaanaaq όμως έχει μια περίφημη ιστορία αδιανόητης αυτάρκειας και ανεξαρτησίας που έρχεται μέσα σε τρομερή δυσκολία. Υπάρχουν ειδικές διαδικασίες λιώσιμου πάγου για την ύδρευση της πόλης (πολύ απλά ο κοντινός ποταμός είναι παγωμένος για τη μεγαλύτερη περίοδο του χρόνου), το κυνήγι γίνεται μια do or die δραστηριότητα και δεν γίνεται μόνο για διασκέδαση, ενώ η θέρμανση είναι πάντα ένα ζητούμε κι ας υπάρχει πλειάδα πετρελαίου στην περιοχή.

(AP Photo/Brennan Linsley)

Αν σκεφτείτε πάντως να μετακομίσετε στο Qaanaaq, γιατί δεν ξέρω, σας απειλούν μαφιόζοι, βρήκατε δουλειά με πολλές χιλιάδες ευρώ, χωρίσατε, χάσατε το τάπερ της μάνας σας, έχασε η ομάδα σας στο Champions League, δεν είναι ότι δεν θα έχετε τι να κάνετε. Η ζωή περιστρέφεται στην παραλία της πόλης. Έχει και μαγαζιά και mini hall και εκκλησία και χτύπα ξύλο νοσοκομείο. Έχει και ένα εστιατόριο στο μοναδικό ξενοδοχείο της περιοχής. Οκ, τώρα που το σκέφτομαι θα τα έχετε κάνει όλα μέσα σε ένα μεσημέρι αλλά οκ.

Να όμως και κάτι πιο κακό. Η καινούργια πόλη χτίστηκε τη δεκαετία του 1950, χωρίς δηλαδή να έχει κάμια πρόβλεψη για την επερχόμενη κλιματική αλλαγή. Για τον λόγο αυτό είναι εκτός από βορειότερη πόλη του πλανήτη, μια πόλη ιδιαίτερα ευάλωτη στην κλιματική αλλαγή. Σπίτια, γέφυρες, δρόμοι είναι χτισμένα πάνω σε πάγο. Ο πάγος αυτός όμως γίνεται όλο και πιο αδύναμος θέτοντας σε κίνδυνο τη στατικότητα των υποδομών. Ίσως τελικά η κλιματική αλλαγή να βάλει τέρμα στο ερώτημα που είμαι σίγουρος ότι στριφογυρνάει στο μυαλό όποιου διαβάζει αυτό το κείμενο: Πώς γίνεται να μένουν άνθρωποι εκεί; Αν είναι τώρα δύσκολο, δυστυχώς, σε κάποια χρόνια θα φαντάζει αδύνατο.

(Φωτογραφίες: AP Photos)