Ήμουν εκεί όταν ο γιος μου πήγε πρώτη δημοτικού

Τον θαυμάζω. Είναι ατρόμητος. Κάνει πατίνι σφαιρούκλα όπως λέει (σε αντίθεση με εμένα που δεν μπορώ ούτε να ισορροπήσω και γελάει πραγματικά από την ψυχή του με την περίπτωση μου), σκαρφαλώνει χωρίς δεύτερη σκέψη σε ό,τι μπορεί να τον κάνει να νιώσει σούπερ ήρωας ή χελωνονιντζάκι (σε αντίθεση με εμένα που προτιμώ τον καναπέ μου), δεν έχει την αίσθηση του φόβου σε όσα μπορεί να χειριστεί ή καταλάβει και όσα δεν γνωρίζει, ευχαρίστως να τα δοκιμάσει (σε σημείο που αναρωτιέμαι αν έχεις και 10% από το DNA μου). Οπότε, ο Πάνος, σε ένα νέο περιβάλλον όπως το σχολείο, δεν βλέπει φοβίες, σκιές και ανησυχίες. Αν εξαιρέσεις ότι δεν του αρέσει που θα κάθεται 300 λεπτά εκεί (μετράμε τα πάντα με λεπτά), στον αγιασμό δεν τον προβλημάτισε τίποτα και γι’ αυτό μάλλον κάθισε οκλαδόν, μετά την πρώτη μέρα ήταν χαρούμενος που “θα μάθω να διαβάζω” και γενικώς δεν θυμίζει σε τίποτα εμένα, που μυξοέκλαιγα για μέρες όταν πήγα δημοτικό και ήθελα τη μαμά μου.

Νομίζω, όμως, ότι τα περισσότερα παιδιά βλέπουν με πολύ χαλαρή διάθεση την όλη διαδικασία του σχολείου, τουλάχιστον στην αρχή, που δεν αντιλαμβάνονται ότι το δημοτικό έχει θρανίο και στο θρανίο πρέπει να κάθεσαι και να προσέχεις. Τα παιδιά, πάντως, μια χαρά τα είδα στον αγιασμό και τις πρώτες μέρες. Γελούσαν, έτρεχαν, εξερευνούσαν τους χώρους, δοκίμαζαν τις τουαλέτες. Οι γονείς από την άλλη, θέλαμε κι εμείς να πάμε στις τουαλέτες, για να βγάλουμε όλο το άγχος μας, ο καθένας με όποιον τρόπο τον βολεύει. Κολλημένοι πάνω στα κάγκελα, ψάχναμε το δάσκαλο, θέλαμε να μάθουμε σε ποια τάξη είναι το παιδί μας, με ποιον θα κάθεται, με ποιον θα μιλάει, με ποιον θα μοιράζεται το οξυγόνο και το χαρτί υγείας του σχολείου. Βέβαια, η περίοδος προσαρμογής εκτός από τα παιδιά, βοηθάει πάρα πολύ να καταλάβεις κι εσύ, ως πατέρας, ότι δεν θα διευθετήσεις και λύσεις αρκετά από αυτά τα “προβλήματα”. Είσαι εκτός πλαισίου και όμπβιουσλι εκτός σχολείου.

Είσαι ξανά, δηλαδή, στο σημείο μηδέν με το παιδί σου. Έξι χρόνια έκανες αυτά που έκανες, σωστά, λάθη (εννοείται περισσότερα λάθη), αλλά τώρα πρέπει να το αφήσεις να προχωρήσει περισσότερο και λιγότερο με εσένα. Αντί να είσαι από πάνω του, καλείσαι να είσαι δίπλα του, σαν συνοδηγός και όχι σαν εμμονικός που κρατάει το τιμόνι και δεν το αφήνει με τίποτα. Το αν εσένα σου άρεσε η Γλώσσα ή απλώς δεν καταλάβαινες τα Μαθηματικά, όπως εγώ για παράδειγμα, αυτό δεν σημαίνει ότι ο γιος σου ή η κόρη σου θα κάνει το ίδιο. Μπορεί να θέλει εξισώσεις και γεωμετρία. Αν ο Πάνος το θελήσει, εγώ θα είμαι δίπλα του. Θα κάνω μαζί του ιδιαίτερα. Εννοώ θα τα παρακολουθώ κι εγώ, δεν θα του δείχνω. Και ναι ξέρω, ο μεγαλύτερος φόβος του γονιού είναι να μη διαβάζει το παιδί του, αλλά όσο μπαίνω σε αυτή την πίστα σκέφτομαι ότι ο μεγαλύτερος φόβος μου σε αυτό το πεδίο, είναι να μην αντιληφθεί τους λόγους για τους οποίους πρέπει να διαβάσει. Αν το κάνει μόνο επειδή θα του το επιβάλλω εγώ ή η μητέρα του, δεν πάμε πουθενά.

Είναι αλήθεια πάντως. Τα παιδιά μεγαλώνουν. Το ξεχνάμε αυτό όταν μεγαλώνουμε εμείς οι ίδιοι, γι’ αυτό και μας κακοφαίνεται όταν συμβαίνει με τα παιδιά μας. Από την πρώτη μέρα που τον/την έφερες σπίτι μέχρι τη στιγμή που τον αφήνεις στην πόρτα του δημοτικού, τα χρόνια πετάνε μαζί με τις στιγμές που μοιράζεσαι με το παιδί σου. Η συμβουλή “πέρνα όσο περισσότερο χρόνο μπορείς”, μοιάζει με εκείνη στα εφηβικο-γκομενικά σου χρόνια “μην την πάρεις και θα δεις πως θα έρθει μόνη της να σε βρει”. Δεν μοιάζει στο αποτέλεσμα, αλλά στο ότι τη λες πιο εύκολα σε άλλους, από όσο την ακολουθείς εσύ ο ίδιος. Το σχολείο έρχεται να σου χτυπήσει το πρώτο μεγάλο κουδούνι ότι ο χρόνος που θα ζήσουμε μαζί με τα παιδιά μας, δεν είναι ανεξάντλητος. Το αντίθετο, όσο μεγαλώνουν τόσο λιγότερο θα χωράς στο πρόγραμμα τους. Μαθήματα, αθλήματα, μουσικές, μαγειρικές, φίλοι, πρώτοι έρωτες και η υγιής τάση για ανεξαρτησία θα πάρουν αρκετό από το μερίδιο που (νομίζεις ότι) σου αναλογεί.

Εγώ τι κάνω; Ό,τι μπορώ, αλλά ορισμένες φορές αυτό δεν είναι επαρκές. Το να είσαι μπαμπάς μου θυμίζει τον πρωταθλητισμό. Αν θες να πετύχεις ως αθλητής πρέπει να προπονείσαι στο 110% των αντοχών και των δυνατοτήτων σου. Με 100% θα είσαι ένας πολύ καλός αθλητής, αλλά όχι απαραίτητα πρωταθλητής. Έτσι και με την πατρότητα. Τα δίνεις όλα και είσαι καλός μπαμπάς. Αλλά για να είσαι ο καλύτερος μπαμπάς (για το παιδί σου, όχι σε σύγκριση με άλλους – δεν είναι το next top father εδώ) πρέπει να δώσεις περισσότερα από αυτά που έχεις, δηλαδή να βρεις, να δημιουργήσεις χρόνο, συνθήκες και κυρίως χαρακτήρα για να υποστηρίξεις το ρόλο και τις απαιτήσεις που έρχονται μαζί με αυτόν. Τι σχέση έχουν όλα αυτά με το σχολείο; Μα, ότι αυτά σκέφτεσαι όταν το παιδί σου, κάνει το πρώτο βήμα προς τη δική του ζωή, αν εσύ είσαι μέσα σε αυτήν με τον κατάλληλο και σωστό τρόπο για εκείνο αλλά και για εσένα.

Ο Πάνος έκανε ήδη την πρώτη του εργασία. Σε ένα λεπτό που εξηγείται είτε α) από την ευκολία της εργασίας επειδή ήταν η πρώτη β) από την ικανότητα του Πάνου επειδή ως χαζομπαμπάς εννοείται σκέφτηκα πως το παιδί μου είναι έξυπνο και γ) από την πιθανότητα να ήθελε να παίξει με τους δεινόσαυρους ή τον Jack Storm από τα Cars. Θα ποντάρω στο τελευταίο, θα ελπίζω στο δεύτερο και σε καμία περίπτωση δεν θα πάω με το πρώτο, γιατί ήδη έμαθα ότι η δασκάλα είναι αυστηρή και δεν τους αφήνει να μιλάνε και να κάνουν φασαρία. Α, κάτι πολύ σημαντικό. Ο Πάνος έκατσε πρώτο θρανίο, μια έκπληξη που κανείς δεν την περίμενε. Αλλά είπαμε, είναι ατρόμητος και χαλαρός. Προτιμάει να φαίνεται, παρά να κρύβεται και αυτό είναι μια καλή ένδειξη ή τουλάχιστον έτσι το ερμηνεύω. Ναι, το ξέρω, το πρώτο θρανίο δεν εξασφαλίζει πτυχίο και διδακτορικά και τα ράσα δεν κάνουν τον παπά, αλλά προτιμώ να βάλει ράσα τώρα στην αρχή, παρά να κυκλοφορεί τσίτσιδος όπως στο σπίτι όταν τον κυνηγάμε για να κάνει μπάνιο.

Κεντρική φωτογραφία: 123RF