Η ερωτική ζωή του Albert Einstein είχε δύο γάμους και μπόλικες παράλληλες σχέσεις

Η Ιστορία μάς έχει κληρονομήσει με πολλά λαμπρά μυαλά που στην προσωπική τους ζωή ήταν χειριστικοί και κακοποιητικοί, αλλά ο Albert Einstein δεν ανήκει σε αυτές τις κατηγορίες.

Το σκληρό χειρόγραφο ήταν η απάντηση στην επιμονή της Maric να παραμείνουν μαζί, ενώ της είχε ζητήσει διαζύγιο. Το ντοκουμέντο αυτό ήρθε στο φως της δημοσιότητας το 1996, δηλαδή 20 χρόνια ακριβώς μετά τον θάνατο του εμβληματικού επιστήμονα, όπως είχε συμφωνηθεί για τα γράμματα και το μεγαλύτερο μέρος από το προσωπικό του αρχείο.

Τότε, η συλλογή με τα γράμματα του Einstein βρήκε το δρόμο της στους οίκους δημοπρασίας της Νέας Υόρκης, αλλά και στα μάτια της διεθνούς κοινότητας, αποκαλύπτοντας την πιο σκοτεινή, σκληρή αλλά και πολυγαμική πλευρά του χαρακτήρα του.

Η ερωτική του ζωή υπήρξε τρικυμιώδης, ενίοτε χαοτική, όπως και οι θεωρίες του, αλλά ακολουθούσε πάντοτε την εξής απλή αρχή: να είναι ειλικρινής με τις γυναίκες που συναναστρέφεται.

Άλλωστε, ποιος θα μπορούσε να αντισταθεί στη γοητεία ενός νομπελίστα που πρωταγωνιστεί λόγω ευφυίας;

Δυο πολύ διαφορετικοί, αλλά προβληματικοί γάμοι

Χωρίς αμφιβολία, το γυναικείο όνομα που έχει εντυπωθεί περισσότερο δίπλα στη μορφή του Einstein είναι εκείνο της Mileva Maric: γνωρίστηκαν ως φοιτητές στο Πολυτεχνείο της Ζυρίχης το 1903, ανέπτυξαν μια τρυφερή σχέση έρωτα και έμειναν μαζί για 11 χρόνια, ενώ τυπικά παρέμειναν παντρεμένοι έως το 1919, αλλά με μια πενταετία διάστασης και τα αμφιλεγόμενα γράμματα να έχουν προηγηθεί.

Η ιστορία τους ξεκίνησε με το γνήσιο πείσμα του έρωτα: ο Einstein διεκδίκησε την ελληνορθόδοξη Σέρβα κόντρα στην οικογένειά της. Ήταν τέσσερα χρόνια μεγαλύτερη από εκείνον και είχε ήδη γεννήσει μία κόρη εκτός γάμου, η οποία δόθηκε πιθανότατα για υιοθεσία.

Τα αισθήματα που μοιράζονταν ήταν έντονα κι η επικοινωνία τους βαθύτατη και σφαιρική (όπως φάνηκε από την έκδοση Einstein/Mileva Maric: The Love Letters από την καλή εποχή του ζευγαριού), γι’ αυτό και πολλοί είναι που θεωρούν ότι η Mileva Maric συνέβαλε στην καθοριστική εκείνη περίοδο για να λάμψει ο Einstein.

Απέκτησαν γρήγορα δύο παιδιά μαζί, τον Hans Albert το 1904 και τον Eduard το 1910. Έτσι, διακόπηκε η ακαδημαϊκή καριέρα της Mileva Maric και ενώ ο σύζυγός της απολάμβανε τη δόξα της ιδιοφυΐας, εκείνη εξελίχθηκε σε σκιά του.

Το ψυχολογικό «μητρώο» της είχε ξεκινήσει με κατάθλιψη από μικρή ηλικία και το αδιέξοδο της σχέσης με τον Einstein τέντωσε τις ισορροπίες, ενώ από τα γράμματα φαίνεται πως καιρό πριν τελειώσει η σχέση τους εκδήλωνε συχνά τη ζήλια της (πιθανότατα διόλου άδικα).

Το end of story ήρθε με τον επόμενο γάμο του Einstein και τη φυγή από το Βερολίνο. Από καιρό ο αστροφυσικός είχε στενές επαφές με τη δεύτερη ξαδέρφη του, την Elsa Einstein και αυτός ο βαθμός συγγένειας στις αρχές του 19ου αιώνα δεν αποτελούσε ανασταλτικό παράγοντα για σεξουαλικές περιπτύξεις.

Παντρεύτηκαν τρεις μήνες μετά την έκδοση του διαζυγίου, το 1919, και λόγω του λόγω του αναδυόμενου φασιστικού κινδύνου, ξεκίνησαν τα ταξίδια στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού.

Τότε ο ερωτισμός έδωσε τη θέση του σε ένα άτυπο συμβόλαιο λευκού γάμου: η Elsa ήταν εκείνη που προστάτευε και οργάνωνε τον Einstein, χωρίς να ζητάει αποκλειστικότητα.

 

 

 

Ειλικρινής και πολυγαμικός

Η σχέση τους ήταν πάντοτε ειλικρινής και πολύ δεμένη, παρότι κινούταν έξω από τα κουτάκια της κοινωνίας. Ο Einstein είχε αποδεχτεί τα δύο παιδιά της Elsa σαν δικά του, δίνοντας αμέριστη προσοχή, ενώ μέχρι το τέλος της ζωής του, όταν πλέον βρίσκονταν μακριά, συνήθιζε να της στέλνει γράμματα καθημερινά – 1.300 ήταν ο τελικός αριθμός των απεσταλμένων.

Επίσης, όσο ελεύθερος ήταν εκείνος στις ερωτικές του περιπέτειες, άλλη τόση ελευθερία αναγνώριζε στην Elsa.

Λίγο μετά το δεύτερο γάμο του, ο Einstein είναι γνωστό ότι ανέπτυξε παράλληλη σχέση με τη γραμματέα του, την Betty Neumann, ενώ μέχρι το 1933 που εγκαταστάθηκε μόνιμα στη Νέα Υόρκη, δεκάδες ονόματα γυναικών αναφέρονται στα γραπτά του.

Οι Margarete, Estella, Toni και Ethelle ήταν μερικές με τις οποίες ο Einstein μοιραζόταν διακοπές, πήγαινε σε συναυλίες και συζητούσε για τα βιβλία που διάβαζε. Οι σχέσεις του Einstein ήταν πάντα τόσο σωματικές όσο και εγκεφαλικές.

Και όπως είχε πει σε ένα φίλο του κάποτε, «η μονογαμία είναι ένα πικρό φρούτο». Για τον αστροφυσικό που είχε διεισδύσει στα πιο δυσεπίλυτα προβλήματα, οι ανθρώπινες σχέσης απλοποιούνταν απευθείας, μόλις αφαιρούσες τη δέσμευση της αποκλειστικότητας. Η απάτη, εξηγούσε, είναι η νόρμα του ανθρώπινου είδους. Με άλλα λόγια, ήταν υπέρ του ελεύθερου έρωτα, τόσο για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες.

Ο βιογράφος του Isaacson αποδίδει αυτό το στοιχείο στην άμυνα που διατηρούσε ασυνείδητα απέναντι στα βαθιά συναισθήματα – μόνο την επιστήμη εμπιστευόταν τόσο.

Κατά μία έννοια, το είχε παραδεχτεί και ο ίδιος στο τέλος: όταν βρέθηκε στην κηδεία του καλύτερού του φίλου, γηρασμένος πλέον, σχολίασε στον γιό του ότι αυτό που εκτιμούσε περισσότερο στον εκλιπόντα ήταν ότι έμεινε για πάντα με μια γυναίκα. «Αυτό ήταν κάτι που εγώ απέτυχα παταγωδώς. Και μάλιστα, δύο φορές». Ήταν ακόμη ένα παράδοξο που άφησε παρακαταθήκη.