Η Φαίδρα Βόκαλη ονειρεύεται ασφάλεια και ίση πρόσβαση

Ξεκίνησα να εργάζομαι με πλήρη απασχόληση το 2005. Ένιωθα πολύ τυχερή που ο εργοδότης μου με είχε προσλάβει για να κάνω όσα του είχα απαντήσει στην ερώτηση της συνέντευξης για το τι θα ήθελα να περιλαμβάνει ιδανικά η συνεργασία μας. Θυμάμαι επίσης ότι ένιωθα ακόμη πιο τυχερή που δεν εισέπραττα από μέρους του κάποιου είδους σεξουαλικό vibe ή κάποια υπόνοια για αντίστοιχες ανησυχίες στο μέλλον. Το ότι έβρισκα αυτή τη σκέψη τότε περισσότερο ανακουφιστική παρά αυτονόητη, μάλλον σχετιζόταν με τις καθημερινές παρενοχλήσεις, αδικίες και άλλες καταπιέσεις που χρειαζόταν να υφίσταμαι καθημερινά – στο σχολείο, στη σχολή, στο δρόμο, στις περιστασιακές δουλειές, στις διαπροσωπικές σχέσεις – εξαιτίας του γεγονότος ότι παρουσιαζόμουν ως θηλυκότητα στον κόσμο.

Εκ των υστέρων αναγνωρίζω ότι ήμουν επίσης τυχερή που είχα τα εφόδια για να μπορώ να αναγνωρίσω ότι αυτό που μου συνέβαινε δεν είναι προσωπικό, ότι διαβρώνει κάθε πτυχή της ζωής των θηλυκοτήτων και ότι είναι απίστευτα άδικο. Αυτό που δεν γνώριζα τότε ήταν ότι η κατάσταση μπορούσε να αλλάξει. Οι φεμινισμοί ήρθαν στη ζωή μου αργότερα, για να μου δείξουν από πού πηγάζει η συστημική αδικία και πώς ακριβώς μπορούμε να καλυτερεύσουμε τις ζωές μας. Μέχρι τότε όμως, και για να μπορέσω να ακούσω όσα οι φεμινισμοί είχαν να με διδάξουν, χρειάστηκε να βρεθούν στον δρόμο μου άνθρωποι, άνδρες και γυναίκες με τη δυνατότητα να ασκήσουν εξουσία πάνω μου, που αντ’ αυτού αγκάλιασαν την ανάγκη μου για ισότητα και μου έδωσαν την ευκαιρία να κάνω πολλά από τα όνειρά μου πραγματικότητα.

Σήμερα, παραπάνω από δεκαπέντε χρόνια μετά και με μεγαλύτερη επίγνωση των προσωπικών μου λαθών, αλλά και των προνομίων που μου έδωσαν την ευκαιρία να εργάζομαι σε έναν χώρο που αγαπώ πολύ, τον κινηματογράφο, συνεχίζω να ονειρεύομαι. Και τα όνειρά μου γύρω από το κομμάτι της δουλειάς μου μοιάζουν κάπως έτσι:

Οι θηλυκότητες να μην είναι μειοψηφία στο set, το meeting, τη σουίτα του post.

Να αμείβομαι εξίσου με τους άνδρες συναδέλφους μου.

Να μην θεωρούμαι σκύλα όταν ξέρω τι θέλω, υστερική όταν θυμώνω, αδύναμη όταν δεν θέλω να τσαλαπατήσω τα αισθήματα των γύρω μου.

Να μην με ρωτάνε άνθρωποι με τους οποίους δεν έχω άλλη σχέση πλην της επαγγελματικής πότε θα κάνω παιδιά.

Να μπορώ να φοράω στη δουλειά μου ό,τι θέλω χωρίς να νιώθω ότι κινδυνεύω να γίνω αντικείμενο σχολιασμού.

Σενάρια γραμμένα από ανθρώπους που έχουν άμεση εμπειρία των γραφόμενων και δεν οικειοποιούνται βιώματα από μια προνομιούχα θέση.

Οι γυναίκες, cis και τρανς, τα γκέι άτομα, και κατ’επέκταση όλα τα άτομα, να νιώθουν ασφαλή στις πρόβες, στα γυρίσματα στις συναντήσεις. Να μην φοβούνται να πουν τις ιδέες τους, να εκφράσουν τις αντιρρήσεις τους ή ότι θα πρέπει να γελάσουν με ένα «αστείο» που τα προσβάλλει.

Οι ερωτικές σκηνές στο σινεμά να γίνονται με σεβασμό, intimacy coordinators και προετοιμασία.

Οι προϋπολογισμοί των ταινιών μας να περιλαμβάνουν πάντα προβλέψεις για προσβασιμότητα (π.χ. υπότιτλους για τα κωφά άτομα, ακουστικές περιγραφές, κ.α.)

Συμπεριληπτικότητα σε φυλή, φύλο, τάξη, σωματικές δυνατότητες, νευροδιαφορετικότητα και οτιδήποτε μπορεί να ξεφεύγει από το ετεροκανονικό μοντέλο μπροστά και πίσω από τις κάμερες.

Σενάρια που αποτυπώνουν αυτόν τον υπέροχα πλούσιο κόσμο, ανθρώπινο και μη.

Έναν μη ιεραρχικά δομημένο τρόπο δουλειάς, έναν δρόμο βατό και για άτομα που δεν είναι κυριαρχικά. Μια συνεργατική προσέγγιση στην οποία το όραμα που εξυπηρετείται δεν είναι ατομικό ή εταιρικό αλλά συνδιαμορφούμενο.

Παραγωγούς, σκηνοθέτριες/σκηνοθέτες και heads of departments που αντιμετωπίζουν όλα τα άτομα της ομάδας με σεβασμό, αγάπη και ισοτιμία.

Να μπορούμε να μιλήσουμε για τις εμπειρίες μας, τις επιθυμίες μας και τα όνειρά μας χωρίς να φοβόμαστε ότι θα κριθούμε για αυτά.

Να νιώθουμε ασφαλή.

Ίσως δεν καταφέρνω πάντα να μένω πιστή στα όνειρά μου, κάποιες μέρες νιώθω περήφανη, άλλες όχι τόσο. Ευτυχώς όμως υπάρχουν ήδη πλαίσια στη χώρα μας που τα παραπάνω ισχύουν, και άνθρωποι που τα εφαρμόζουν σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, κάθε μέρα και περισσότερο. Νομίζω επίσης ότι αρκετά από αυτά είναι κοινές επιθυμίες πολλών από εμάς και ότι δεν περιορίζονται στον κινηματογραφικό χώρο. Πώς αλλιώς θα ήταν εξάλλου όταν αυτή η κουλτούρα διαπερνάει όλες τις στρώσεις της ύπαρξής μας; Αυτή τη στιγμή, η ισότητα των φύλων στην ευρωπαϊκή ένωση αποτιμάται με έναν δείκτη που μετράει 67.9 μονάδες στις 100 (Gender Equality Index). Ο ρυθμός με τον οποίο αυξάνεται προβλέπει ότι η ισότητα μπορεί να έρθει σε κάτι παραπάνω από 60 χρόνια.

Ως τότε, εύχομαι να μην ξανακούσω ποτέ ότι σκηνοθέτες χαστουκίζουν συνεργάτες τους στο σετ και συνεχίζουν να έχουν δουλειά, ότι απολύονται γυναίκες από το συνεργείο επειδή η εμφάνισή τους αποσυντονίζει την ομάδα, ότι θηλυκότητες παρενοχλούμαστε ή γινόμαστε αντικείμενα υποτίμησης από προϊσταμένους μας κουβαλώντας οι ίδιες ένα στίγμα που δεν είναι δικό μας. Για την ακρίβεια, εύχομαι να εργαστούμε όλα μαζί προς την κατεύθυνση του να σταματήσουν τέτοια πράγματα να συμβαίνουν.