Η Φορμίκουλα, το Τηγάνι και 7 ακόμη μικροσκοπικά νησιά που γνωρίζουν λίγοι
- 14 ΙΟΥΛ 2022
Τις ίδιες πιθανότητες επιτυχίας έχει πλέον όποιος ψάχνει ήσυχα ελληνικά νησιά με τον κέρσορα στους χάρτες της Google: όπως παρουσιάσαμε σε ένα πρόσφατο εκτενές ρεπορτάζ για τις διακοπές αυτό το καλοκαίρι, από τη μία καλπάζουν οι αφίξεις και τα ποσοστά πληρότητας στα ελληνικά νησιά, ενώ από την άλλη όλο και μεγαλώνει η απογοήτευση στους νέους, εάν αποζητούν ησυχία και λογικές τιμές στις διακοπές τους.
Το σενάριο είναι γνωστό, αφού επαναλαμβάνεται πολλές δεκαετίας τώρα: το ένα εναλλακτικό νησί μετά το άλλο πρώτα ανακαλύπτονται από τους τουρίστες και μετά εγκαθιδρύονται ως «περιζήτητοι» προορισμοί για καλλιτέχνες και μποέμ ταξιδιώτες, χάνοντας τελικά το προσόν της γαλήνης που κάποτε προσέφεραν. Αυτό συνέβη τη δεκαετία του ’00 με την Αντίπαρο, αργότερα με τα Κουφονήσια, τις Μικρές Κυκλάδες, την Ανάφη και άλλα νησιά της άγονης γραμμής.
Τελικά, φτάνεις να απορείς: παραμένει κάποιο νησί ήσυχο και όμορφο, απλό και τίμιο, κάτω από το ραντάρ των τουριστικών ρευμάτων; Ακολουθεί μία λίστα με τα 9 μικροσκοπικά νησιά που –για διαφορετικούς λόγους το καθένα– κρατούν ευλαβικά σφραγισμένα τα μυστικά τους. Είναι γενικά άγνωστα, πολλά δεν έχουν μόνιμους κατοίκους, ενώ τα δρομολόγια προς τα λιμάνια τους πολύ αραιά και συγκεκριμένα.
Φορμίκουλα, Τηλεβοΐδες νήσοι
Περιζήτητα είναι τα ύδατα κάτω από την Λευκάδα για τα μάτια των Ευρωπαίων που ταξιδεύουν με γιοτ: τα μικρά νησιά του συμπλέγματος είναι κατάφυτα από πανύψηλα, πυκνά πεύκα, οι παραλίες ελεύθερες και ανόθευτες, υπάρχει ο μεγάλος Κάλαμος και το Μεγανήσι για μια στάση φαγητού και ξεμούδιασμα, αλλά τον περισσότερο χρόνο τους τον περνάνε εν πλω, «χοροπηδώντας» από ακατοίκητο σε ακατοίκητο νησί.
Ανάμεσά τους και η μικροσκοπική Φορμίκουλα – ένας φρυγανότοπος με δύο μικρές παραλίες σαν παραμύθι. Ο φάρος στη βορειοδυτική πλευρά χρονολογείται από το 1915.
Πώς θα φτάσω στο νησί: Με θαλάσσιο ταξί από τον Μύτικα Αιτωλοακαρνανίας.
Παλαιό Τρίκερι, Παγασητικός κόλπος
Ιστορία η οποία πηγαίνει μέχρι τη Λίθινη Εποχή και την αρχαία πόλη Κικύνηθο, κρύβει τούτη η σπιθαμή γης των 4,5 τετραγωνικών χιλιομέτρων απέναντι από το Πήλιο, που δεν έχει πάνω από 30 κατοίκους τον χειμώνα, ενώ το καλοκαίρι η τουριστική ανάπτυξη είναι κάτι λιγότερο από ήπια.
Για να καταλάβεις, το πιο λαμπερό αξιοθέατου του νησιού είναι το επιβλητικό μοναστήρι της Παναγίας της Ευαγγελίστριας στην κορυφή του λόφου, το οποίο προσφέρει και διανυκτέρευση με χαμηλό αντίτιμο. Κατά τα άλλα δεν υπάρχει ίχνος ρύπανσης σε αέρα και ήχο, αφού δεν υπάρχουν οχήματα, ούτε καν δρόμοι. Θα βρεις μια πλακόστρωτη πλατεία, δύο μικρά ταβερνάκια και τέσσερις παραλίες, ενώ για να περπατήσεις απ’ άκρη σ’ άκρη θα χρειαστείς ούτε τέσσερις ώρες/
Πώς θα φτάσω στο νησί: Με θαλάσσιο ταξί από τον Αλογότοπο Πηλίου.
Γυαλί Νισύρου
Είναι μια αρκετά ιδιαίτερη εμπειρία να προσεγγίζεις ένα τόσο αλλοτριωμένο νησί από την εξόρυξη: το Γυαλί απέναντι από την Νίσυρο είναι παραχωρημένο εδώ και δεκαετίες σε συγκεκριμένη εταιρία για την εκμετάλλευση των φυσικών κοιτασμάτων του ηφαιστειογενούς εδάφους (περλίτη, οψιδιανό και ελαφρόπετρα) και από το συνεχόμενο φάγωμα του βράχου έχει διαμορφωθεί πλέον ένα τοπίο περισσότερο σεληνιακό παρά γήινο.
Και ταυτόχρονα, πολύ πριβέ. Κανένας δεν μένει στο νησί πέρα από τους εργάτες – οι λυόμενες εγκαταστάσεις κάπου στη μέση του νησιού. Οι επισκέπτες έχουν μερικές ώρες στη διάθεσή τους, μέχρι να αποχωρήσουν ξανά για το Μανδράκι, απέναντι.
Σε αυτό το διάστημα, προλαβαίνεις να βουτήξεις στις δύο μαγευτικές παραλίες του νησιού, αλλά και να περπατήσεις το μετα-αποκαλυπτικό τοπίο ανάμεσα στις δύο πλευρές: πεταμένα μηχανήματα πολλών τόνων, πυρπολημένα οχήματα και τηλεφωνικοί θάλαμοι είναι μερικά από τα ευρήματα αυτής της terra incognita.
Πώς θα φτάσω στο νησί: Πραγματοποιούνται τακτικά δρομολόγια μέσα στην εβδομάδα από το Μανδράκι Νισύρου.
Ψείρα Λασιθίου
Στα ανοιχτά της Κρήτης υπάρχουν παραδόξως νησιά που λέγονται ψείρα και κόννιδα, ονόματα που προέκυψαν αργότερα από τους ντόπιους, όταν τα μικρά αυτά νησιά είχαν ερημώσει κι αποκοπεί από την κουλτούρα στο Λασίθι. Διότι, ειδικά η Ψείρα έζησε μεγάλη ακμή στα μινωικά χρόνια και οι ανασκαφές έχουν εντοπίσει την ύπαρξη κοινωνίας από τα προϊστορικά έτη.
Μέχρι και οι αναβαθμίδες με τις ξερολιθιές που θα δεις σήμερα στις πλαγιές του ακατοίκητου νησιού, όπως εκτιμάται (στον συλλογικό τόμο The Pseira Island Survey που παρέδωσαν διεθνείς ερευνητές ύστερα από την ανασκαφή), προέρχονται από χέρια Μινωιτών. Πέρα από τον «ζωντανό» αρχαιολογικό οικισμό, σε αυτό το έρημο νησάκι ξεχωρίζει το εκτυφλωτικό τοπίο στην παραλία Αλτσί, για το οποίο ευθύνεται και πάλι ορυχείο, γύψου αυτή τη φορά. Αλλά είναι μαγικό: το γαλάζιο στις πιο εκτυφλωτικές του ανταύγειες.
Πώς θα φτάσω στο νησί: Εκτελούνται τακτικά δρομολόγια από τον Θόλο Ιεράπετρας.
Σαπιέντζα, Μεσσηνιακές Οινούσσες
Δεν ξέρω εάν αυξάνει την ελκτική του δύναμη, αλλά στα ανοιχτά αυτού του νησιού εντοπίζεται το φρέαρ των Οινουσσών, δηλαδή το βαθύτερο σημείο όλης της Μεσογείου με 5.121 μέτρα, που είναι αντικείμενο κοσμολογικών πειραμάτων. Από την άλλη, το Σαπιέντζα, δεύτερο μεγαλύτερο στο σύμπλεγμα μετά τη Σχίζα, είναι ένα νησί απίστευτα ενδιαφέρον για τους ερευνητές των οικοσυστημάτων, αφού τα 9 τετραγωνικά χιλιόμετρα σφύζουν από ζωή.
Μέσα στο αχαλίνωτο πράσινο, άγρια πουλιά, αγριοκάτσικα και αιγοπρόβατα γίνονται αντιληπτά στον προσεκτικό επισκέπτη, ενώ κατά την παραμονή του εκεί οφείλει να αναζητήσει το πλάτωμα που διαμορφώθηκε στο κέντρο του νησιού από την παρατεταμένη επικάθιση της γύρης – τόσο έντονη είναι η ζωή. Στα νερά του νησιού, όπως και στο υπόλοιπο σύμπλεγμα των Οινουσσών, ενδέχεται να δεις δελφίνια, χελώνες και άλλα προστατευόμενα θαλάσσια είδη.
Πώς θα φτάσω στο νησί: Ημερήσιες εκδρομές από το Μάραθο, Μεθώνη και Φοινικούντα.
Τηγάνι Αμμουλιανής
Η Αμμουλιανή είναι ο εναλλακτικός πράσινος παράδεισος για τον Βορρά, μαζί με την Σαμοθράκη φυσικά. Αλλά το πραγματικό off στον ρελέ του πολιτισμού και της βαβούρας κατεβάζουν τα ακατοίκητα νησάκια απέναντι από τη διάσημη παραλία Τρυπητή της Χαλκιδικής, και ας σταθούμε στο μεγαλύτερο ερημονήσι από το σύμπλεγμα που οι ντόπιοι αποκαλούν Γαϊδουρονήσια: το Τηγάνι, ή αλλιώς Άρτεμις.
Ίχνος βοής, άμα ξεστρατήσεις από το γκρουπ του πλοιάριου, με το οποίο αποβιβάστηκες. Βρίσκεις την παραλία με τη θέα στα δύο πόδια της Χαλκιδικής, χώνεις τα δάχτυλά σου στην άμμο και αδειάζεις.
Πώς θα φτάσω στο νησί: Ημερήσιες εκδρομές από την Ουρανούπολη Χαλκιδικής, είτε με ενοικιαζόμενη μηχανοκίνητη βάρκα από Αμμουλιανή.
Διάπορος Χαλκιδικής
Στο φυσικό του λιμάνι αράζουν όλα τα γιοτ του νησιού, γι΄αυτό και πρέπει να ακολουθήσεις τροχεία περίπλου ώστε να βρεις τη γωνιά που θα νιώσεις αυτό το πανέμορφο νησί ολόδικό σου. Αλλά αξίζει: καθώς ακολουθάς ζιγκ-ζαγκ τη διαδρομή στη ακτογραμμή, ξεπετάγονται κολπίσκοι, αμμουδερές παραλίες και μικρά ειδυλλιακά σημεία για βουτιές και μάσκα. Μαγεύει, αν πετύχεις απόλυτη ησυχία.
Τα νερά είναι αβαθή, άρα και ζεστά καθόλη τη διάρκεια του έτους, οπότε ένα off season ταξίδι στο άγνωστο νησί μάλλον ακούγεται απόλυτα ιδανικό. Τα λιγοστά σπίτια επάνω στο νησί είναι εξοχικές κατοικίες και κάποιες από αυτές διατίθενται προς ενοικίαση.
Πώς θα φτάσω στο νησί: Δεν υπάρχουν μόνιμα δρομολόγια, οπότε είτε θαλάσσιο ταξί ή ενοικιαζόμενο σκάφος από Βουρβουβού.
Οθωνοί, Διαπόντιες Νήσοι
Τη χαρακτηριστική ομορφιά του Ιονίου, που συνδυάζει πράσινο και απότομους γκρεμούς δίπλα σε βαθιά, τιρκουάζ νερά, αλλά χωρίς την τουριστική μανία των μεγάλων νησιών. Αυτό προσφέρουν με λίγα λόγια οι Διαπόντιες Νήσοι, δυο ώρες μακριά από την Κέρκυρα. Αλλά το μυστικό έχει γίνει γνωστό στους κύκλους των Ευρωπαίων που σαλπάρουν εβδομάδες στη Μεσόγειο, οπότε όλο το τουριστικό προφίλ του νησιωτικού συμπλέγματος έχει προσανατολιστεί προς αυτά τα δεδομένα.
Οι Οθωνοί είναι το μεγαλύτερο νησί της συστάδας, με 10,6 τετραγωνικά χιλιόμετρα έκτασης, και αποτελεί το δυτικότερο σημείο όλης της χώρας, στα σύνορα Ιονίου και Αδριατικής θάλασσας. Το μέρος συνδέεται με το ταξίδι του Οδυσσέα από τα ομηρικά έπη, αλλά με μία δόση φαντασίας: λέγεται πως είναι το νησί της νύμφης Καλυψούς που μάγεψε το πλήρωμα (εξού και η σπηλιά της Καλυψούς στην νοτιοδυτική πλευρά), αν και πιθανότατα το νησί ταυτίζεται με τη Σχερία, το νησί των Φαιάκων.
Είναι ένας πλούσιος βιότοπος από κάθε άποψη, με εντυπωσιακή ποικιλία στη γεωμορφολογία: απότομοι βράχοι δίπλα στην ακτή, ένα φαράγγι που τέμνει στη μέση το νησί, πολλές σπηλιές και ιδιαίτερες ανταύγειες από τα πετρώματα του εδάφους. Οι Οθωνοί είναι το πιο ανεπτυγμένο οικιστικά νησί της λίστας, οπότε συστήνεται για ορμητήριο εξερεύνησης των Διαπόντιων Νήσων.
Πώς θα φτάσω στο νησί: Πραγματοποιούνται τακτικά δρομολόγια από Κέρκυρα.
Δοκός Ύδρας
Για το τέλος αφήσαμε μια μικρή κουκίδα στον χάρτη του Αργοσαρωνικού. Γνωστός μόνο στους θαμώνες της Ύδρας και στα ιστιοφόρα Ευρωπαίων που γυρνούν στα ελληνικά ύδατα το καλοκαίρι, ο Δοκός (ναι, αρσενικό όνομα) είναι μια νησίδα ανόθευτης ομορφιάς, με πολλές παραλίες για το μέγεθός της. Στην τελευταία απογραφή μετρήθηκαν 18 κάτοικοι, αλλά ανεπαίσθητη είναι η ανθρώπινη παρουσία επάνω στο νησί. Μόνο ένα μοναστήρι γυναικών υπάρχει.
Ιστορικά υπήρξε στρατηγικό σημείο (ακόμη επιβιώνουν ερείπια μεσαιωνικού κάστρου), ενώ στον βυθό του Δοκού έχει ανακαλυφθεί το αρχαιότερο ναυάγιο του Αιγαίου, χρονολογημένο μεταξύ 2.500-2.000 π.Χ.
Πώς θα φτάσω στο νησί: Με θαλάσσιο ταξί από την Ύδρα και τις Σπέτσες.
