Η Ιαπωνία δεν είναι πια η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο, αλλά αυτό έχει εξήγηση
- 15 ΦΕΒ 2024
Ο τίτλος των μεγαλύτερων οικονομιών στον κόσμο προκύπτει μέσα από την ανάλυση του ονομαστικού ΑΕΠ του κάθε κράτους και στο τέλος κερδίζουν οι Αμερικανοί. Η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου είναι σχεδόν μόνιμα η αμερικάνικη, ενώ και οι υπόλοιπες θέσεις της πεντάδας μοιάζουν καπαρωμένες, από Κίνα, Ιαπωνία, Γερμανία και Ινδία. Μόνο που για το 2023, υπάρχει μία σημαντική ανακατάταξη στη σειρά. Η κατά τα άλλα αναπτυσσόμενη οικονομία της Ιαπωνίας έχασε την τον τίτλο της τρίτης μεγαλύτερης οικονομίας του πλανήτη, καθώς είδε την Γερμανία να την προσπερνά.
Πώς ήρθε η απροσδόκητη πτώση της Ιαπωνίας
Η Χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου διολίσθησε σε ύφεση στα τέλη του περασμένου έτους, χάνοντας τον τίτλο της τρίτης μεγαλύτερης οικονομίας στον κόσμο από τη Γερμανία και εγείροντας αμφιβολίες σχετικά με το πότε η κεντρική τράπεζα θα αρχίσει να εγκαταλείπει τη δεκαετή εξαιρετικά χαλαρή νομισματική πολιτική της. Το ονομαστικό ΑΕΠ της Ιαπωνίας ανήλθε στα 4,2 τρισ. δολάρια, έναντι περίπου 4,5 τρισ. που ήταν αυτό της Γερμανίας. Η αύξηση του τελευταίου όμως αποδόθηκε κυρίως στον πληθωρισμό, που ήταν υψηλός πέρυσι στη μεγαλύτερη ευρωπαϊκή οικονομία.
Κύρια αίτια φαίνεται ότι είναι η αδύναμη ζήτηση στην Κίνα, η υποτονική κατανάλωση και η διακοπή της παραγωγής σε μια μονάδα της Toyota Motor Corp, η οποία δεν αποκλείεται να φέρει νέα ύφεση στο πρώτο τρίμηνο του 2024.
Το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν (ΑΕΠ) της Ιαπωνίας μειώθηκε κατά 0,4% σε ετήσια βάση την περίοδο Οκτωβρίου-Δεκεμβρίου, ενώ η καλοκαιρινή πτώση άγγιξε το 3.3%. Δύο συνεχόμενα τρίμηνα συρρίκνωσης θεωρούνται συνήθως ο ορισμός της τεχνικής ύφεσης. Και για αυτό οι ειδικοί θεωρούν ότι η ιαπωνική οικονομία θα ανακάμψει.
Όμως, σε πραγματικές τιμές, η ιαπωνική οικονομία επεκτάθηκε κατά 1,9% την περασμένη χρονιά, ενώ αυτή της Γερμανίας συρρικνώθηκε κατά 0,3%, σύμφωνα με επίσημους αριθμούς που δημοσιοποιήθηκαν στο Βερολίνο τον Ιανουάριο. «Δύο διαδοχικές μειώσεις του ΑΕΠ και τρεις διαδοχικές μειώσεις της εγχώριας ζήτησης είναι άσχημα νέα, ακόμη και αν οι αναθεωρήσεις μπορεί να αλλάξουν τους τελικούς αριθμούς στο περιθώριο», δήλωσε ο Stephan Angrick, οικονομολόγος της Moody’s Analytics, για να επιβεβαιώσει ότι η πτώση είναι μάλλον εικονική.
Η Nikkei ήταν επικριτική κόντρα στην κυβέρνηση
Η μεγάλη ιαπωνική οικονομική εφημερίδα Nikkei κάνει εδώ και καιρό κριτική στην κυβέρνηση για τις επιλογές της και σχολίασε το Σάββατο σχετικά με την εναλλαγή στην κατάταξη: «Αφού παραχώρησε στην Κίνα τη δεύτερη θέση πίσω από τις ΗΠΑ το 2010, τώρα η Ιαπωνία παραδίδει επίσης την τρίτη θέση. Η Ιαπωνία δεν έχει σημειώσει πρόοδο ως προς την αύξηση του αναπτυξιακού δυναμικού της. Αυτή η κατάσταση θα όφειλε να αποτελεί σήμα συναγερμού για να επιταχυνθούν οικονομικές μεταρρυθμίσεις που έχουν παραμεληθεί».
Όπως και η Γερμανία, η Ιαπωνία είναι μεγάλη βιομηχανική και εξαγωγική δύναμη, όμως χάνει την ορμή της συνεχόμενα εδώ και χρόνια, ενώ στο εσωτερικό της η συζήτηση γίνεται γύρω από τον πληθωρισμό και την υποτίμηση του γιεν.
«Οφθαλμαπάτη» καθώς και η Γερμανία δεν τα πηγαίνει τόσο καλά
Η Γερμανία μπορεί να είναι μία από τις μεγαλύτερες εξαγωγικές δυνάμεις στον κόσμο και να απολαμβάνει πια τον τίτλο της τρίτης μεγαλύτερης οικονομίας του πλανήτη, όμως τα πράγματα δεν είναι τόσο ευνοϊκά, όσο φαίνονται. Η γερμανική οικονομία πλήττεται από τη μείωση της εξωτερικής ζήτησης, το κόστος της ενέργειας για τον μεγάλο βιομηχανικό τομέα της και την αύξηση των επιτοκίων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), προκειμένου να ελεγχθεί η αύξηση του πληθωρισμού.
Για αυτούς τους λόγους, όπως επίσης και γιατί η ιαπωνική ύφεση φαίνεται να έχει ημερομηνία λήξης, πολλοί ειδικοί χαρακτηρίζουν «οφθαλμαπάτη» την αλλαγή στην κατάταξη. Άλλωστε, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προεξοφλούσε ήδη από τον Οκτώβριο αυτήν την εξέλιξη, όπως επίσης και την αντιστροφή των θέσεων λίγους μήνες αργότερα. Σε κάθε περίπτωση, αυτό που φαντάζει βέβαιο είναι ότι η Ινδία που βρίσκεται στην πέμπτη θέση, μοιάζει θέμα χρόνων να ξεπεράσει τόσο την Ιαπωνία, όσο και τη Γερμανία.
