© AP / Andres Leighton
ΚΟΣΜΟΣ

Η κουλτούρα του lowrider είναι πολλά παραπάνω από τα αμάξια

Είναι φανταχτερά, εντυπωσιακά και χοροπηδούν με υδραυλικά συστήματα. Τα «χαμηλά και αργά» οχήματα που κάποτε είχαν ταυτιστεί με τις συμμορίες, πέταξαν από πάνω τους το στίγμα και γνωρίζουν μια νέα περίοδο άνθισης στην άλλη άκρη του Ατλαντικού.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: © AP / ANDRES LEIGHTON

Να αρχίσουμε με μερικά παραδείγματα από την οικεία ποπ κουλτούρα.

Όσοι ήταν παιδιά στα 00s, θα θυμούνται την εντυπωσιακή viva-la-raza είσοδο του Eddie Guerrero στο ρινγκ του WWE, οδηγώντας πάντα ένα κάμπριο αμάξι που είχε «πειραγμένες» υδραυλικές αναρτήσεις και χοροπηδούσε με τον ρυθμό της μουσικής. Όσοι είναι πιο μεγάλοι, θα έχουν με βεβαιότητα οδηγήσει στους δρόμους του San Andreas του Grand Theft Auto, επιλέγοντας (προφανώς, με τη βία) ένα χαμηλωμένο chevrolet του ’60 που ανήκε πριν σε κάποιον γκάνγκστερ. Ίσως έχετε παρακολουθήσει το θρυλικό Pimp my Ride κάποτε στο MTV, με οικοδεσπότη τον ράπερ Xzibit και αποστολή της εκπομπής να κάνει τις πιο εξωφρενικές τροποποιήσεις σε αμάξια. Ή έστω, θα έχετε ακούσει το ομώνυμο κομμάτι των War που μετέφερε την αληθινή ιστορία του σαξοφωνίστα της φανκ-ροκ μπάντα.

Όλα τα παραπάνω παραδείγματα σκιαγραφούν τη λατινοαμερικάνικη κουλτούρα του lowrider, όχι όμως πάντα με αντικειμενικό και αμερόληπτο τρόπο. Πολύ συχνά, η φιλοσοφία του «low and slow» που είναι στον πυρήνα της παραπάνω κουλτούρας ταυτίζεται στη συνείδηση της Δύσης με τις συμμορίες, τα τατουάζ και την παρανομία.

Το στερεότυπο αυτό αποδυναμώνεται με την πάροδο του χρόνου, όσο τα «χαμηλά και αργά» αυτοκίνητα απομακρύνονται από τις κοινωνικές ανισότητες και την πραγματικότητα της Νότιας Καλιφόρνιας στην εποχή μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν τα αμάξια αυτά έγιναν σύμβολο για τις περιθωριοποιημένες κοινότητες των Μεξικανών.

Στις μέρες μας, η κουλτούρα του lowrider έχει τινάξει από πάνω της το στίγμα και ζει μια δεύτερη περίοδο ακμής: όλο και πληθαίνουν τα φεστιβάλ, οι εκθέσεις και οι διοργανώσεις επιδείξεων, με τον ισπανόφωνο πληθυσμό, από τη μία, να νιώθει περήφανος και τον υπόλοιπο κόσμο, απ’ την άλλη, να απολαμβάνει την αλέγκρα, πληθωρική και από κάθε άποψη ευφάνταστη παρουσία των «πειραγμένων» οχημάτων.

Στιγμιότυπα από την έκθεση lowrider για την 20ή επέτειο του Πάρκου Λίνκολν στο Ελ Πάσο.
Για χρόνια, ήταν συνδεδεμένο με το αρνητικό στερεότυπο του Λατινοαμερικάνου γκάνγκστερ.
Όμως η εκτίμηση για το lowriding έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, μαζί με τις εκθέσεις που το εκπροσωπούν.

Με λίγα λόγια, το lowriding αναφέρεται στην τροποποίηση ενός (οποιουδήποτε) οχήματος, με στόχο να γίνει πιο φανταχτερό και μοναδικό, σαν έργο τέχνης. Πολύ συχνά, περιλαμβάνει αλλαγές στις ζάντες, το ηχητικό σύστημα, τα υδραυλικά συστήματα και τα (πάντοτε full custom) επενδύσεις στο εσωτερικό των οχημάτων.

Σε αντίθεση με άλλες περιπτώσεις τροποποιημένων οχημάτων που γίνονται με σκοπό την αύξηση της ταχύτητας (π.χ. κάνοντας αλλαγές στη μηχανή, αναβάθμιση στον εγκέφαλο ή αλλαγή εξάτμισης), στη λατινοαμερικάνικη παράδοση, οι τροποποιήσεις γίνονται με αποκλειστικό σκοπό τα οχήματα –τόσο αυτοκίνητα όσο και μηχανές, ακόμη και ποδήλατα– να πηγαίνουν πιο «χαμηλά και σιγά», όπως ανέφερε στο AP ο Alberto Pulido, πρόεδρος του τμήματος Εθνοτικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Σαν Ντιέγκο.

Για τον Luis Martinez που συμμετείχε στον διαγωνισμό που κατέγραψε το πρακτορείο, το όλο νόημα είναι η δόξα και το στυλ. «Όλα ξεκίνησαν με το πρώτο μέταλλο», δήλωσε ο ίδιος, εννοώντας το πρώτο όχημα το οποίο ήρθε στα χέρια του, ένα μικρό ποδήλατο που του είχε φέρει απ’ το παζάρι η μητέρα του, όταν ήταν 12 ετών. «Πρόκειται για την έκφραση της τέχνης μου, για το τι μπορώ να κάνω με τα χέρια μου», δήλωσε ο Martinez στη συνέχεια.

Κεντρικό στοιχείο της κουλτούρας ήταν ανέκαθεν η μαστοριά και το diy.

Άλλωστε, πίσω στη δεκαετία του 1940, η τάση των «χαμηλών και αργών» αμαξιών γεννήθηκε από τους «τσίκος» ως απάντηση στην άνοδο της αυτοκινητοβιομηχανίας μετά τον Πόλεμο. Ενώ οι Αμερικάνοι είχαν τη δυνατότητα να αγοράσουν γρήγορα και αστραφτερά οχήματα, οι Μεξικανοί-Αμερικάνοι έπρεπε να επιστρατεύσουν τις μηχανικές γνώσεις και τα χέρια τους για να τους ανταγωνιστούν στον δρόμο. Πειράζοντας τους κινητήρες, βάφοντας το εξωτερικό και προσθέτοντας ακόμη και βάρη στο πίσω μέρος για να χαμηλώσουν τα αμάξια, τροποποιούσαν (κατά κύριο λόγο) τα Chevys της εποχής, που σύντομα έγινε σημείο αναφοράς για τις κοινότητές τους.

Οι τροποποιήσεις των οχημάτων περιλαμβάνουν τις ζάντες, τα υδραυλικά συστήματα και τα αξεσουάρ, μεταξύ άλλων.
Πάντα full custom ο σχεδιασμός του εσωτερικού των οχημάτων.
Κάθε όχημα μπορεί να τροποποιηθεί σε lowrider, ακόμη και τα ποδήλατα.

«Είναι κάτι που περνάει από γενιά σε γενιά», εξήγησε ο Gonzalez. Ο ίδιος έχει μεταδώσει την αγάπη του για το lowriding στα δικά του παιδιά, τα ανίψια και τα ξαδέλφια του. «Τα παιδιά μεγαλώνουν βλέποντας τα αυτοκίνητα, τα παίρνουν και συνεχίζουν την παράδοση».

Ένα από τα δίτροχα εκθέματα της έκθεσης Slow & Low στο Φεστιβάλ Lowrider στο Σικάγο.
Παρατηρείται όλο και μεγαλύτερη συμμετοχή στις διοργανώσεις του είδους.
Εντυπωσιακές αερογραφίες στις επιφάνειες των οχημάτων.
Η κουλτούρα πηγάζει από την εποχή μετά τον Β΄ΠΠ και τους δρόμους της Καλιφόρνια.
Φανταχτερά χρώματα και σχέδια χαρακτηρίζουν την αισθητική.
Το lowriding ξεπερνά τα «φτιαγμένα» οχήματα και απηχεί τη λατινοαμερικάνικη κουλτούρα.