Η νέα μορφή ζωής που ανακαλύφθηκε κάτω από την Ανταρκτική δεν έχει ειρηνικές διαθέσεις

Η έρευνα

Ο Smith και η ομάδα του βρετανικού σώματος ερευνών Ανταρκτικής, κλήθηκαν να λιώσουν 20 τόνους χιονιού, ώστε να δημιουργήσουν 20.000 λίτρα ζεστά νερού, τα οποία και αποθήκευσαν μέσα σε μια γιγαντιαία τάφρο. Στη συνέχεια τοποθέτησαν μηχανισμό καταγραφής video τεχνολογίας GoPro ώστε να διαπιστώσουν αν υπάρχει κάτι μέσα σε αυτή την τεράστια μάζα νερού που να παραπέμπει σε ενδείξεις ζωής.

Μία τρομακτική διαπίστωση

Ο Smith παρακολουθούσε το υλικό από τις κάμερες και κάποια στιγμή διαπίστωσε ότι υπάρχει πρόβλημα. Το video έδειχνε μια καθοδική πορεία μέσα σε 900 μέτρα λιωμένου πάγου και στο τέλος αυτών, μια σκοτεινή θαλάσσια ύλη, που δεν ήταν εφικτό να περιγραφεί. Η κάμερα κατάφερε να καταδυθεί πιο βαθιά, για 500 ακόμα μέτρα, αγγίζοντας κάτι σκληρό, έναν βράχο. Η κάμερα χτύπησε τη μια πλευρά και σχεδόν τον αναποδογύρισε. Αυτό που ξεπρόβαλε, ήταν κάτι που κανένας από τους γεωλόγους του Smith δεν περίμενε να αντικρίσει: Μια μορφή ζωής.

Τι κρύβεται κάτω από τον πάγο

Ο James Smith έστειλε το επίμαχο απόσπασμα του video στον καθηγητή βιολογίας και συνάδελφο του, Huw Griffiths, πίσω στη Βρετανία. Ο Griffiths παρατήρησε ότι υπήρχαν μικροβιακές ζώνες πάνω στον βράχο, κάτι σαν εξωγήινοι σπόγγοι και άλλα πρωτόζωα που αγκάλιαζαν την επιφάνειά του. Παρατήρησε επίσης οντότητες με διαφανή πτερύγια να κρέμονται από τον βράχο, τα οποία ενδεχομένως και να ήταν υδρόζωα (πολυκύτταροι μικροοργανισμοί που θυμίζουν μέδουσες και τσούχτρες).

Εικόνα από τον βράχο όπου η ομάδα του Atlantic Survey εντόπισε μορφές ζωής. / Dr Huw Griffiths/British Antarctic Survey

Κατά τους Smith – Griffiths, μπορούμε με ασφάλεια να συμπεράνουμε πως όντως υπάρχουν ζώα που ζουν στο απόλυτο σκοτάδι, χιλιάδες μίλια κάτω από τη χιονισμένη επιφάνεια της Ανταρκτικής. Πρόκειται για πολύποδες με νευρικά και μυϊκά κύτταρα που τρέφονται με το λεγόμενο «θαλάσσιο χιόνι» δηλαδή από τους σκελετούς ζώων που έχουν πεθάνει από το κρύο στην επιφάνεια των πάγων.

Συγκεκριμένα, το «χιόνι» είναι το φινάλε σε μια θαυμαστή ιστορία γεωλογίας που ξεκινάει κάπως έτσι: το πλαγκτόν, που υπάρχει ακόμα σε αφθονία στις θάλασσες της Ανταρκτικής, θρέφει τα ψάρια, τα οποία στη συνέχεια γίνονται τροφή για τα μεγάλα θηλαστικά όπως οι φώκιες και οι φάλαινες. Αυτή η αλυσίδα στην τελευταία της απόληξη έχει τα νεκρά ζώα, που γίνονται «θαλάσσιο χιόνι». Κάπου εδώ αξίζει να τονίσουμε πως όταν πεθαίνει μια φάλαινα από το κρύο, η αποσύνθεση της παίρνει το επίσης επικό όνομα «χιόνι φάλαινας».

Αναπάντητα ερωτήματα

Πέρα από αυτούς τους υπέροχους, κινηματογραφικούς τίτλους με τη λέξη «χιόνι» μέσα, υπάρχουν κάποια ερωτήματα που δεν έχουν απαντηθεί. Το πώς ακριβώς αυτοί οι οργανισμοί που ζουν σε πολικές θερμοκρασίες, εκατοντάδες μέτρα κάτω από την επιφάνεια των πάγων, καταφέρουν να έρθουν σε επαφή με τη ζωϊκή ύλη σε αποσύνθεση (το «χιόνι») είναι κάτι που κανείς δεν μπορεί μέχρι στιγμής να εξηγήσει επαρκώς.

Αυτό το στοιχείο που επίσης μπερδεύει τους επιστήμονες, είναι το γεγονός ότι ορισμένοι από αυτούς τους «σπογγώδεις» μικροοργανισμούς που βρέθηκαν στον βράχο τρέφονται με ανόργανη ύλη, ενώ άλλοι είναι σαρκοφάγοι. Άρα, για την εξασφάλιση της επιβίωσης όλων, θα πρέπει να διαμορφώνεται μεταξύ τους μια τροφική αλυσίδα, ένας καταμερισμός του «ποιος θα φάει τι».  Για να μεταφράσουμε την παραπάνω αλυσίδα με έναν φανταστικό τίτλο ταινίας sci-fi, εδώ έχουμε να κάνουμε με Σφουγγάρια-δολοφόνους που ζουν στις πιο σκοτεινές γωνιές της Ανταρκτικής, εκεί που υπάρχει μόνο πάγος και σκοτάδι.