Η πρώτη μεγάλη υπόθεση #MeToo της Γαλλίας φτάνει επιτέλους στη δικαστική αίθουσα

Όταν ξεκίνησαν όλα, εκείνος ήταν 36 και εκείνη μόλις 12. Την απομόνωνε κατά τη διάρκεια των προβών και των γυρισμάτων και τα απογεύματα του Σαββάτου την άγγιζε σεξουαλικά. Όταν πριν από πέντε χρόνια η Γαλλίδα ηθοποιός Adèle Haenel έκανε αυτές τις αποκαλύψεις για τον σκηνοθέτη Christophe Ruggia σόκαρε τη γαλλική κοινή γνώμη – και κάπως έτσι άνοιξε ο ασκός του Αιόλου για την πρώτη μεγάλη υπόθεση #MeToo της Γαλλίας.

Τώρα η υπόθεση παίρνει τον δρόμο της δικαιοσύνης. Αν ο 59χρονος κριθεί ένοχος, θα εκτίσει μια ποινή δέκα ετών στις φυλακές, ενώ θα πρέπει να πληρώσει και ένα πρόστιμο αξίας 150.000 ευρώ.

Το 2002 ο Christophe Ruggia είχε επιλέξει την Adèle Haenel ως πρωταγωνίστρια μιας ταινίας με θέμα την αιμομιξία, αν όμως επαληθευτούν τα όσα λέει η ηθοποιός, φαίνεται πως τα όσα συνέβαιναν στα παρασκήνια ήταν ακόμα πιο φρικιαστικά από τα όσα πραγματευόταν το σενάριο της ταινίας.

Ο ίδιος αρνείται από την πρώτη στιγμή κάθε κατηγορία, επιμένοντας πως η σχέση τους ήταν καθαρά πλατωνική. Μάλιστα, στην κατάθεσή του χαρακτήρισε τις κατηγορίες τις Haenel ως «καθαρά ψέμματα» και επέμεινε πως ουδέποτε την άγγιξε σεξουαλικά.

Σύμφωνα με τους New York Times, καθ’ όλη τη διάρκεια της κατάθεσής της στο δικαστήριο, η Haenel ήταν σφιγμένη και έμοιαζε τρομαγμένη. Παρόλα αυτά δε δίστασε να γυρίσει προς τον Ruggia και να τον αποκαλέσει «μεγάλο ψεύτη». Συγκεκριμένα είπε, «Έκανε πάντα πως αυτός ήταν το θύμα στην υπόθεση και πως έφταιγα εγώ για όσα μου συνέβαιναν. Σε σένα μιλάω κύριε Ruggia. Είσαι ένας μεγάλος ψεύτης».

Η αποκάλυψη της Adèle Haenel ξεκίνησε μια μεγάλη συζήτηση στη Γαλλία για τον τρόπο που λειτουργεί η γαλλική βιομηχανία του θεάματος, το πώς βλέπει η γαλλική κοινωνία το σεξ με ανηλίκους, αλλά και το πώς η γαλλική δικαιοσύνη αντιμετωπίζει τις κατηγορίες για σεξουαλική παρενόχληση. Η ηθοποιός το 2019 όταν και έκανε επίσημη την καταγγελία της, ήταν στο απόγειο της καριέρας της, καθώς είχε ήδη κατακτήσει δύο βραβεία César – τα γαλλικά Όσκαρ. Αποφάσισε παρόλα αυτά να μποϊκοτάρει τη βιομηχανία και ο τελευταίος της ρόλος ήταν στην ταινία Portrait of a Lady on Fire.

Ο Ruggia από την άλλη, ήταν ένας σχετικά άγνωστος σκηνοθέτης, αλλά στον κλειστό κόσμο του γαλλικού σινεμά, είχε τη φήμη του δημιουργού που φτιάχνει ταινίες που πραγματεύονται την κοινωνική δικαιοσύνη και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Μάλιστα, είχε αναλάβει να εκπροσωπεί και τους εργαζόμενους στη βιομηχανία του κινηματογράφου, ενώ κατείχε και εξέχουσα θέση στην ένωση Γάλλων σκηνοθετών.

«Θεωρώ πως είναι χρέος μου», είχε πει το 2019 η Adèle Haenel, που αποφάσισε να μιλήσει για τη σεξουαλική παρενόχληση που είχε υποστεί, αφού έμαθε πως ο Christophe Ruggia ετοίμαζε μια νέα ταινία με πρωταγωνιστές δύο ανήλικους ηθοποιούς. «Έχω δουλειά και οικονομική άνεση. Δε βρίσκομαι στην ίδια επισφαλή κατάσταση με τους περισσότερους που βιώνουν κάτι τέτοιο».

Η ίδια αποκάλυψε ότι της πήρε σχεδόν 15 χρόνια για να μιλήσει ανοιχτά για την κακοποίησή της, καθώς θεωρούσε πως υπάρχει συστημική κακοποίηση των γυναικών από το ίδιο το σύστημα δικαιοσύνης και δεν είχε εμπιστοσύνη ότι η υπόθεση θα έφτανε μέχρι τα δικαστήρια. «Η δικαιοσύνη μας αγνοεί και εμείς αγνοούμε τη δικαιοσύνη», δήλωνε χαρακτηριστικά το 2019.

Παρόλο που η αποκάλυψη της ηθοποιού έφερε αναστάτωση στη γαλλική βιομηχανία κινηματογράφου, δεν έγινε κάποιο ουσιαστικό βήμα για να υπάρξουν αλλαγές στον τρόπο που λειτουργούν τα πράγματα. Μάλιστα, την αμέσως επόμενη χρονιά η Γαλλική Ακαδημία βράβευσε τον Roman Polanski για τη συνεισφορά του στον κινηματογράφο. Να τονίσουμε εδώ ότι ο Polanski το 1978 καταδικάστηκε για τη σεξουαλική κακοποίηση μιας 13χρονης στις ΗΠΑ και έκτοτε του έχει απαγορευτεί η είσοδος στη χώρα.

Κατά τη διάρκεια της βράβευσης η Haenel, που ήταν υποψήφια για César καλύτερης ηθοποιού, σηκώθηκε όρθια και γύρισε την πλάτη προς τη σκηνή φωνάζοντας «Ντροπή».

Το κίνημα #MeToo φούσκωσε και πάλι στη Γαλλία το 2023 όταν η ηθοποιός Judith Godrèche κατηγόρησε δύο σκηνοθέτες πως την κακοποίησαν σεξουαλικά όσο ήταν ανήλικη. Την ίδια εποχή είχε ανοίξει και πάλι η συζήτηση για τις κατηγορίες σεξουαλικής παρενόχλησης που βαραίνουν τον Gérard Depardieu, τον πιο πολυβραβευμένο Γάλλο ηθοποιό.

Αν δεν είχε προηγηθεί η γενναία αποκάλυψη της Adèle Haenel, μπορεί η υπόθεση της Godrèche να περνούσε στα τυφλά και να μην ασχολιόταν κανείς μαζί της. «Η δικαιοσύνη δε φέρθηκε σωστά στην Adèle», δήλωσε η Marine Turchi, η δημοσιογράφος που έκανε την αποκάλυψη.

Η ηθοποιός Judith Godreche / Φωτογραφία: Vianney Le Caer/Invision/AP

Μέχρι στιγμής έχουν καταθέσει 26 άνθρωποι για την υπόθεση της Haenel, πολλοί από τους οποίους εργάζονταν στα γυρίσματα της ταινίας το 2002. Οι καταθέσεις τους ποικίλλουν με αρκετούς να αναφέρουν ότι δεν είχαν δει κάτι ύποπτο στη συμπεριφορά του Ruggia και άλλους να δηλώνουν πως η σχέση που είχε ο σκηνοθέτης με την 12χρονη τότε ηθοποιό δεν ήταν καθόλου υγιής, καθώς την απομόνωνε από τους υπόλοιπους ηθοποιούς και το συνεργείο, ενώ κάποιοι κατέθεσαν πως τον είχαν δει να τη φιλάει στον λαιμό και στο στόμα.

Η Haenel δήλωσε στο δικαστήριο πως πήγαινε στο σπίτι του Ruggia ακόμα και όταν τελείωσαν τα γυρίσματα, για να δουν μαζί κλασικές ταινίες. Όσο βρισκόταν σπίτι του εκείνος της χάιδευε τους μηρούς, ενώ δε δίσταζε να τη φιλά στο λαιμό αλλά και να την αγγίζει στα γενετικά της όργανα και το στήθος. «Ο Christophe μου έλεγε πως ήταν ερωτευμένος μαζί μου και πως η διαφορά ηλικίας που είχαμε ήταν σαν μια κατάρα για εκείνον, πως δυστυχώς ήμουν μια ενήλικη γυναίκα παγιδευμένη στο σώμα ενός παιδιού».

Η Adèle έχει δηλώσει πως δεν ξαναείδε τον Ruggia μετά το 2004 και η αστυνομία έχει στην κατοχή της δύο επιστολές που της έστειλε χρόνια αργότερα. Σε αυτά, έγραφε ότι η καρδιά του «έσκασε μέσα στο στήθος του» αφού την είδε μια μέρα στον δρόμο και ότι η λαχτάρα του για εκείνη ήταν σαν μια «πληγή» και η αγάπη του γι’ αυτήν ήταν «πάντα ειλικρινής».

Μετά τις αποκαλύψεις, η νέα ταινία του Christophe Ruggia The Emergence of Butterflies, με πρωταγωνιστές και πάλι δύο ανήλικους ηθοποιούς, δε θα βγει στις αίθουσες, ενώ ο ίδιος αποβλήθηκε από την ένωση Γάλλων σκηνοθετών. Δήλωσε επίσης στην αστυνομία ότι λόγω της έρευνας ακυρώθηκαν και άλλα έργα που είχε στα σκαριά και ακόμα πως έχασε τη δουλειά του σε μια φημισμένη γαλλική σχολή θεάτρου. Αυτό το διάστημα ζει από τα επιδόματα της πολιτείας στη Βρετάνη, κοντά στο σπίτι των γονιών του.

Η δίκη έχει προγραμματιστεί να διαρκέσει περίπου δύο ημέρες και όλοι αναμένουν τα αποτελέσματά της.

ΣΧΕΤΙΚΟ ΘΕΜΑ