Η Αλίκη Τσιαμούρα δε θα ξεχάσει ποτέ αυτή την ιστορία ενδοοικογενειακής βίας
Με αφορμή την Ημέρα της Γυναίκας, η Πρόεδρος της Ένωσης Κυριών Δράμας, ένα από τα πιο αξιοσέβαστα πρόσωπα στον χώρο της κοινωνικής προσφοράς στην Ελλάδα, μοιράζεται μαζί μας μία ιστορία ενδοοικογενειακής βίας που δεν ξέχασε ποτέ.
- 8 ΜΑΡ 2021
Ως Πρόεδρος της Ένωσης Κυριών Δράμας, ενός Φιλανθρωπικού Σωματείου Μη κερδοσκοπικού Χαρακτήρα που είχε ήδη ξεκινήσει άτυπα τη λειτουργία του από το 1904 και μεταξύ άλλων παρέχει προστασία σε άγαμες μητέρες και κακοποιημένες γυναίκες στο Σπίτι Ανοιχτής Φιλοξενίας, η Αλίκη Τσιαμούρα έχει δει πολλά. Περισσότερα απ’ όσα θα άντεχε άλλο στομάχι. Δεν έχει γυρίσει την πλάτη σε καμία γυναίκα που έχει χρειαστεί τη βοήθειά της, δεν έχει ωράριο, και δεν κλείνει ποτέ το κινητό της.
Με αφορμή την Ημέρα της Γυναίκας και τη δημόσια συζήτηση για την ψυχολογία του θύματος, της δίνουμε τον λόγο για να περιγράψει μία από τις ιστορίες που έχουν μείνει ανεξίτηλες στο μυαλό της:
Λόγω της πολυετούς μου εμπειρίας από τη θέση της Προέδρου, μπορώ να σας διηγηθώ αμέτρητες ιστορίες γυναικών που έπεσαν θύματα έμφυλης βίας. Το κύριο μέλημά μας βέβαια, εκτός από τη στήριξη και απόδοση λύσεων στο πρόβλημα της εκάστοτε περίπτωσης, ήταν και είναι να διαφυλάξουμε την προσωπικότητα και την αξιοπρέπεια του θύματος. Έτσι λοιπόν,με αφορμή την παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, επέλεξα να μοιραστώ την παρακάτω ιστορία μαζί σας και να τηρήσω αυτό μας το καθήκον.
Θυμάμαι ακόμα το πρόσωπο αυτής της κοπέλας πολύ έντονα. Μία κοπέλα από πολύ γνωστή και ευκατάστατη οικογένεια, που δεν της έλειπε τίποτα. Είχε όλα τα φόντα για να εξελιχθεί και να προοδεύσει στη ζωή της.
Ήταν ένα παιδί που μεγάλωσε και με πολλή αγάπη πέραν της οικονομική άνεσης. Δεν της έλειπε τίποτα. Θα το ξαναπώ. Με τέτοια εφόδια, τι άλλο να ζητήσει κανείς για να πάει μπροστά;
Το κορίτσι αυτό κάποια στιγμή γνώρισε και ερωτεύτηκε έναν πολύ ωραίο νεαρό, ο οποίος όμως, πέρα από την καλή του εμφάνιση δεν εργαζόταν και δεν μπορούσε να της προσφέρει αυτά που μέχρι τότε είχε συνηθίσει από την ευκατάστατη οικογένειά της.
Όσο εξελισσόταν η σχέση της με τον νεαρό, τόσο άφηνε κενά στη μέχρι τότε άριστη σχέση με την οικογένειά της. Τα κενά αυτά κάποια στιγμή έγιναν τόσο βαθειά, σαν την άβυσσο. Τελικά ο νεαρός αποδείχθηκε ένα χειριστικό άτομο που έκανε ό,τι περνούσε από το χέρι του για να την αποκόψει από την οικογένειά της, χωρίς όμως να εγκαταλείπει τις παροχές που εκείνη της παρείχε.
Εκείνοι από την μεριά τους έκαναν πολλές προσπάθειες να την συμβουλέψουν και να την παροτρύνουν να τον αφήσει, μιας και έβλεπαν ότι το κορίτσι τους δε θα έχει καλή ζωή μαζί του. Δε θα είχαν καμία αντίρρηση να είναι μαζί του εάν έβλεπαν στον νεαρό αυτό καλά στοιχεία και όρεξη για δουλειά, και ας μην είχε οικονομική επιφάνεια. Ήταν το τελευταίο που τους ενδιέφερε. Αντιθέτως, είχαν εντοπίσει στην συμπεριφορά του στοιχεία που τους ανησυχούσαν πολύ.
Μετά από κάποιο διάστημα έφυγε από το σπίτι και πήγε να ζήσει μαζί του. Έτσι, οι γονείς της αναγκάστηκαν να αποδεχθούν το γεγονός με βαριά καρδιά και προχώρησαν στον γάμο του ζευγαριού, αναλαμβάνοντας ταυτόχρονα και όλα τα έξοδα διαβίωσης του.
Από το δεύτερο κιόλας μήνα άρχισαν να αλλάζουν δραματικά τα πράγματα. Της απαγόρευε να βγαίνει από το σπίτι, μέχρι και μπλε ταινίες τοποθετούσε στα παράθυρα για να μην μπορεί να βλέπει έξω, μιας και το διαμέρισμα ήταν στο ισόγειο της οικοδομής. Μάλιστα δεν της επιτρεπόταν να κάνει ούτε βήμα έξω από το διαμέρισμα χωρίς την παρουσία του ιδίου. Η ζήλεια του ήταν ανεκδιήγητη και τον μεταμόρφωνε καθημερινά σε τέρας. Αν τολμούσε να φέρει αντίρρηση σε οτιδήποτε, έσπαγε μέσα στο σπίτι ό,τι έβρισκε μπροστά του και ακολουθούσε ένα βασανιστήριο με ξύλο και βρισιές. Έκανε ότι περνούσε από το χέρι του για να προκαλέσει την προσοχή της με οποιοδήποτε τρόπο, ακόμα και προκαλώντας τη ζήλεια της.
Το κορίτσι αυτό έπεφτε καθημερινά στο κενό που της είχε ανοίξει εκείνος και δεν μπορούσε να αντιληφθεί ακόμα μετά από τόση βία σωματική και ψυχολογική, ότι αυτός ο άνθρωπος θα την κατέστρεφε. Ήταν τόσο δυνατός ο έρωτάς της για εκείνον που του συγχωρούσε τα πάντα. Δεν έβλεπε, δεν άκουγε, δεν αισθανόταν τίποτα παρά μόνο αυτόν. Την οικογένεια της; Ούτε για αστείο. Είχε ήδη υψώσει ένα τοίχο, για τον οποίο εκείνος της είχε δώσει τα υλικά. Τα είχε καταφέρει μια χαρά.
Μια μέρα η μητέρα της χτύπησε την πόρτα της Ένωσης και την υποδέχθηκα στο γραφείο μου έτοιμη να ακούσω ό,τι είχε να μου πει. Τη γνώριζα τη μητέρα της, ήταν μία εξαιρετική κυρία που στα μάτια και στο πρόσωπο της μπορούσα να διακρίνω την αγωνία και τη στεναχώρια. Μου άνοιξε την καρδιά της. Μου εξομολογήθηκε τα πάντα. Ο άνδρας της τής είχε τεράστια αδυναμία και η κόρη τους το εκμεταλλευόταν έχοντας μόνο απαιτήσεις από εκείνους. Βέβαια γνώριζαν πως πίσω από όλα αυτά κρυβόταν εκείνο το τέρας και πως το κορίτσι τους ήταν υποχείριό του. Μετά από πολλές πιέσεις, οι γονείς της τής έγραψαν την περιουσία που της αναλογούσε. Το κακό είναι ότι τα πουλούσαν χωρίς να σκέφτονται ότι κάποια ημέρα δεν θα είχαν τίποτα να πουλήσουν πια.
Το δραματικό της ιστορίας ήταν πως ήρθαν στη ζωή δύο κοριτσάκια, με μικρή διαφορά μεταξύ τους. Σε άλλη περίπτωση θα ήταν ευλογία για αυτούς τους ανθρώπους που δεν τους επιτρεπόταν να δουν ούτε τα εγγόνια τους, πόσο μάλλον όταν γνώριζαν και σε τι περιβάλλον βίας μεγάλωναν.
Μου αποκάλυψε μεταξύ άλλων πως όταν ήταν καλά οικονομικά η βία βρισκόταν πάντα εκεί, όμως όχι στον βαθμό που υπήρχε όταν εκείνος ζοριζόταν και ξεσπούσε με όλη του τη μανία επάνω της, χτυπώντας της και κακοποιώντας πολύ άσχημα, με αποτέλεσμα πολλές φορές να μη μπορεί να σηκωθεί από το κρεβάτι.
Μετά από όσα άκουσα είχα πάρει ήδη την απόφαση μου. Της ανακοίνωσα πως θα πάω η ίδια στο σπίτι της κόρης της. Μου είπε πως δεν υπάρχει περίπτωση να μου ανοίξουν, όμως δεν το άντεχε η συνείδηση μου να μη δράσω με τον πιο άμεσο τρόπο.
Βρέθηκα έξω από το διαμέρισμα και χτύπησα την πόρτα, συνοδεία ενός άντρα εθελοντή της Ένωσης. Προς έκπληξή μου την πόρτα άνοιξε το ένα από τα δύο κοριτσάκια, μιας και οι γονείς της δεν είχαν ακούσει το κουδούνι. Δυστυχώς ο λόγος ήταν πολύ άσχημος.
Τους βρήκα μέσα στην κουζίνα. Εκείνος την είχε μπροστά στον νιπτήρα και της χτυπούσε το κεφάλι στα ντουλάπια της κουζίνας, μπροστά στα έντρομα μάτια του άλλου παιδιού που προσπαθούσε χωρίς επιτυχία να τον τραβήξει μακριά από την μητέρα της. Μάταια. Ήταν εκτός τόπου και χρόνου.
Ανατρίχιασα με την εικόνα που αντίκρισα, αλλά δε φοβήθηκα στιγμή. Ήταν, επίσης, μαζί μου οι γονείς της και, προς έκπληξη μας, δεν ήταν εκείνος που αντέδρασε στην παρουσία μας, αλλά η κόρη τους που φώναζε με όλη της τη δύναμη πως δεν έχουμε καμία δουλειά εκεί, πως αγαπά τον άνδρα της και πως δε μας πέφτει λόγος για ό,τι γίνεται μέσα στο σπίτι της.
Κατάλαβα πως θα έπρεπε να επικεντρωθώ σε αυτόν και μετά από πολύωρη κουβέντα μαζί του, κατάφερα τον πείσω να δεχτεί βοήθεια από ειδικό. Η διάγνωση του γιατρού ήταν αποκαλυπτική. Βαριά ψυχασθένεια με φοβίες που είχε περάσει στην γυναίκα του, πείθοντας τη πως ήταν αυτή είναι που είχε το πρόβλημα, ώστε να την έχει πάντα υποχείριο του και να καλύψει τη δική του ψυχική ασθένεια. Δε γνωρίζω αν την αγάπησε ποτέ όσο αυτή εκείνον. Και δεν καταλάβαινα τι είδους αγάπη είναι αυτή που μπορεί να σε καταστρέψει.
Παρακολουθούσα στενά την πορεία της οικογένειας όσο μου το επέτρεπαν οι συνθήκες, με τη βοήθεια, φυσικά, ειδικών και συνεργατών του φορέα μας. Μετά από κάποια χρόνια, εκείνον τον έκλεισαν σε ψυχιατρείο. Μια μέρα έδωσε τέλος στη ζωή του. Σε αυτό που είχε ήδη ρίξει τη ζωντανή-νεκρή γυναίκα του, μιας και εκείνη δεν συνήλθε ποτέ. Τα κορίτσια της φροντίζουν μέχρι σήμερα μία ψυχικά άρρωστη γυναίκα.
Κανείς ποτέ δεν έμαθε τι έκρυβε μέσα στο σκοτάδι του μυαλού της. Δεν άφησε ποτέ ούτε μία χαραμάδα για να μπει λίγο φως. Ούτε καν για να φωτίσει τα χαμόγελα των κοριτσιών της.
Από τον Απρίλιο του 2009, η Ένωση Κυριών Δράμας λειτουργεί τη Γραμμή Βοήθειας Κακοποιημένων Παιδιών και Γυναικών. Καλώντας κάποιος το 2521058888 (www.timetotalk.gr) μπορεί να ακούσει το προηχογραφημένο υλικό για την ενδοοικογενειακή και την παιδική κακοποίηση, χρησιμοποιώντας το τηλεφωνικό κέντρο και πατώντας το αντίστοιχο ψηφίο. Υπάρχει επίσης η δυνατότητα απευθείας συνομιλίας με διαθέσιμο σύμβουλο. Συγκεκριμένα, η γραμμή παρέχει νομική, ιατρική, ψυχολογική βοήθεια και κοινωνικές παροχές, και απευθύνεται σε όλους όσους αναζητούν πληροφόρηση για θέματα που αφορούν τη βία στην οικογένεια και την παιδική κακοποίηση, καθώς και σε όσους αναζητούν βοήθεια για προβλήματα κακοποίησης.
Η δράση αυτή στηρίζεται στην εθελοντική εργασία. Το δίκτυο των εθελοντών απαρτίζεται από επαγγελματίες νομικής, ιατρικής, κοινωνικών, ανθρωπιστικών σπουδών, ψυχολογίας-παιδοψυχολογίας, ψυχικής υγείας και δεν απαιτείται η φυσική τους παρουσία καθώς είναι εξοπλισμένοι με τον κατάλληλο εξοπλισμό στο σπίτι. Οι εθελοντές, βασισμένοι στις αρχές της ανωνυμίας, της εχεμύθειας, της διαθεσιμότητας και του σεβασμού παρέχουν τις υπηρεσίες τους. Σύμφωνα με τη στατιστική ανάλυση, εξυπηρετούν στο μεγαλύτερο ποσοστό γυναίκες που ζητούν κυρίως νομικές συμβουλές, στη συνέχεια πληροφόρηση-ενημέρωση, ενώ ένα μεγάλο ποσοστό ζητά επίσης ψυχολογική υποστήριξη.
Το 1995 αγοράστηκε και αναπαλαιώθηκε στην πόλη της Δράμας ένα τριώροφο κτίριο, το Σπίτι Ανοιχτής Φιλοξενίας, χωρίς καμία κρατική επιχορήγηση. Ο ξενώνας διαθέτει πλήρως εξοπλισμένα δωμάτια για τη φιλοξενία άγαμων μητέρων, κακοποιημένων γυναικών και παιδιών, ενώ από το 2014 με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου φιλοξενούνται επίσης άστεγοι Δραμινοί, καθώς και φοιτήτριες απόρων οικογενειών που φοιτούν στο ΔΙΠΑΕ – παράρτημα Δράμας. Στόχος είναι η δημιουργία ενός χώρου που θα αγκαλιάσει τα άτομα που φιλοξενούνται με απόλυτη εχεμύθεια. Για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των περιστατικών που είναι μέλη της τοπικής κοινωνίας, υπάρχει συνεργασία και με ξενώνες φορέων άλλων πόλεων. Όπου κριθεί απαραίτητο, πραγματοποιείται επιπλέον περιοδική παρακολούθηση και μετά το πέρα της φιλοξενίας.
Στους φιλοξενούμενους παρέχεται προσωρινή στέγη, διατροφή, ένδυση & υπόδηση, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, νομική υποστήριξη, επαγγελματική κατάρτιση, ψυχολογική υποστήριξη/υποστήριξη από παιδοψυχολόγο, εύρεση εργασίας, κοινωνικοποίηση μέσω της συμμετοχής σε ομάδες ψυχολογικής υποστήριξης, σεμινάρια με ποικίλα θέματα, συμμετοχή σε καλλιτεχνικά μαθήματα (ζωγραφική, κοπτική ραπτική, κόσμημα, χορωδία).
Email Επικοινωνίας ΕΚΔ: [email protected]/[email protected]/[email protected]
Τηλέφωνα Επικοινωνίας ΕΚΔ: +30 25210 46062,/+30 25210 58015/+30 25210 55925