Ήταν αληθινή τελικά η χαμένη Ατλαντίδα;
- 7 ΙΟΥΛ 2024
Η ιστορία της Ατλαντίδας εμφανίστηκε για πρώτη φορά στους διαλόγους του Πλάτωνα Τίμαιος και Κριτίας, που γράφτηκαν γύρω στο 360 π.Χ. Ο φιλόσοφος περιέγραψε την Ατλαντίδα ως έναν εξελιγμένο πολιτισμό που σταδιακά άρχιζε να φθείρεται από την ίδια του τη δύναμη, εξοργίζοντας τους θεούς και προκαλώντας την εξαφάνιση της πόλης κάτω από το νερό.
Παρά το μύθο που έχει μετατραπεί σε πολλές ταινίες και ντοκιμαντέρ, κανένα ιστορικό ή αρχαιολογικό στοιχείο δεν έχει επιβεβαιώσει ποτέ την ύπαρξη της Ατλαντίδας. Αντιθέτως, θεωρείται ευρέως ως μια φανταστική αλληγορία που χρησιμοποιήθηκε από τον Πλάτωνα για να εξερευνήσει θέματα όπως η εξουσία, η αρετή και η κοινωνία.
Σύμφωνα με το μύθο του Πλάτωνα, η Ατλαντίδα ήταν ένα νησί ημίθεων που βρισκόταν πέρα από τις Ηράκλειες Στήλες (στο σημερινό Στενό του Γιβραλτάρ). Οι μισοί θεοί, μισοί άνθρωποι της Ατλαντίδας άφησαν την απληστία τους να ξεπεράσει την ηθική τους και καθώς πίεζαν για να κατακτήσουν περισσότερα εδάφη, οι θεοί έστειλαν καταστροφικούς σεισμούς και πλημμύρες που τη βύθισαν στον ωκεανό μέσα σε περίπου μία ημέρα.
Ενώ η αφήγηση του Πλάτωνα θεωρείται ευρέως ως μια φιλοσοφική αλληγορία για τις ιδέες του σχετικά με την ιδανική κατάσταση και την ηθική παρακμή, ορισμένοι θεώρησαν την ιστορία πραγματική. Γιατί όμως ο μύθος του Πλάτωνα θεωρείται συχνά ως ιστορικό γεγονός;
Η πεποίθηση ότι η Ατλαντίδα υπήρξε πραγματικά αποδίδεται ευρέως στον Αμερικανό συγγραφέα και βουλευτή του 19ου αιώνα Ignatius L. Donnelly (ο οποίος συνέγραψε επίσης ένα βιβλίο με στόχο να αποδείξει ότι ο Άγγλος φιλόσοφος Francis Bacon ήταν ο πραγματικός συγγραφέας των θεατρικών έργων του William Shakespeare). Στο βιβλίο του Atlantis: The Antediluvian World (1882), ο Donnelly υποστήριξε ότι το μυθικό νησί που περιγράφει ο Πλάτωνας δεν ήταν μόνο πραγματικό αλλά και το κέντρο όλου του αρχαίου πολιτισμού.
Κάμερα σε μένα vibes: Η ιδέα του Donnelly αιχμαλώτισε τη φαντασία του κοινού και ενώ έκτοτε έχει καταρριφθεί ως ψευδοεπιστημονική, ενέπνευσε πρόσθετες έρευνες και θεωρίες με την πάροδο των ετών. Μια τέτοια θεωρία συνδέει την Ατλαντίδα με την εξαφάνιση του αρχιτεκτονικά και καλλιτεχνικά προηγμένου Μινωικού πολιτισμού της Κρήτης και της Θήρας (σημερινή Σαντορίνη) γύρω στο 3000 π.Χ. έως το 1100 π.Χ.
Ένας καταστροφικός σεισμός που είχε ως αποτέλεσμα μια ηφαιστειακή έκρηξη και τα επακόλουθα τσουνάμι πιθανότατα συνέβαλαν στο τέλος των Μινωιτών και, όπως πιστεύουν ορισμένοι, ευθυγραμμίζονται με την αφήγηση του Πλάτωνα για την ξαφνική εξαφάνιση ενός ακμάζοντος πολιτισμού.
Οι υποστηρικτές του μύθου της Ατλαντίδας επισημαίνουν επίσης μια υποβρύχια ανακάλυψη γνωστή ως Δρόμος του Μπίμινι ως απόδειξη της αρχαίας πόλης. Ανακαλύφθηκε το 1968 στα ανοικτά των ακτών του Βόρειου Μπίμινι, ενός νησιού στις Μπαχάμες με τον βραχώδη σχηματισμό να αποτελείται από μια σειρά ορθογώνιων ασβεστολιθικών όγκων, των οποίων η συμμετρία και η διάταξη φαίνεται να είναι ανθρώπινης κατασκευής.
Παρά την προσοχή που έλαβε τότε η καταδυτική ανακάλυψη, οι ειδικοί κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι πέτρες του Μπίμινι ήταν ένα φυσικό γεωλογικό φαινόμενο.
Άλλες, πιο τραβηγμένες θεωρίες υποθέτουν ότι η Ατλαντίδα μπορεί να βρισκόταν στην Ανταρκτική πριν καλυφθεί από τους πάγους ή ότι ήταν μια μεγάλη ήπειρος στον Ατλαντικό Ωκεανό που βυθίστηκε λόγω γεωλογικών μετατοπίσεων. Αν και οι περισσότεροι σύγχρονοι μελετητές και αρχαιολόγοι θεωρούν ότι η Ατλαντίδα είναι φανταστική, αυτό δεν έχει μειώσει τη γοητεία του μύθου και οι πιστοί συνεχίζουν να κυνηγούν αποδείξεις για την ύπαρξη αυτού του ιστορικού αρχαίου πολιτισμού.