Ο Joe Biden στηρίζει την άρση πατέντας στα εμβόλια και στην Ελλάδα σφυρίζουμε αδιάφορα
Την ίδια στιγμή που ο Αμερικανός Πρόεδρος προχωρεί σε μία πρωτοφανή κίνηση, το βίντεο με τον Έλληνα Πρωθυπουργό να αρνείται όποια τέτοια συζήτηση γίνεται viral.
- 6 ΜΑΙ 2021
Στην Ινδία οι νεκρικές πυρές δε σταματούν ποτέ να καίνε τις τελευταίες μέρες. Στη Βραζιλία η κατάσταση παραμένει ανεξέλεγκτη καθώς ακόμα και νεογνά χάνουν τη ζωή τους από την καταστροφική πανδημία της Covid-19. Οι παγκόσμιοι εμβολιασμοί προχωρούν, ο ρυθμός όμως δεν είναι αρκετά γρήγορος για να αφήσουμε μία για πάντα πίσω μας αυτήν την τρομακτική περιπέτεια. Υπάρχει άραγε κάτι που μπορεί να μας σώσει;
«Ο Joe Biden βρισκόταν μεταξύ σφύρας και άκμονος σχετικά με την άρση της πατέντας στα εμβόλια. Τελικά, επέλεξε την ανθρωπιά» γράφει χαρακτηριστικά το CNN. Τι ακριβώς όμως συνέβη;
Ο Αμερικανός Πρόεδρος σε μία πρωτοφανή κίνηση που δεν έχει φαρμακευτικό προηγούμενο δήλωσε πως στηρίζει την (προσωρινή) άρση της πατέντας όσον αφορά τα εμβόλια, τα οποία σχετίζονται με την καταπολέμηση της διασποράς του κορονοϊού. Ένα μεγάλο βήμα για έναν φιλελεύθερο πολιτικό, ένα ακόμα μεγαλύτερο για την ανθρωπότητα.
Ο Π.Ο.Υ στέλνει συγχαρητήρια στον Joe Biden
«Πρόκειται για μία μνημειώδη στιγμή στη μάχη ενάντια στην Covid-19» σημείωσε με tweet του ο Tedros Adhanom Ghebreyesus, επικεφαλής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Φυσικά, πρέπει να σημειωθεί ότι μέχρι στιγμής πρόκειται για πρόθεση του Αμερικανού Προέδρου και όχι για ειλημμένη απόφαση. Θα υπάρξουν άλλωστε διαπραγματεύσεις επί του θέματος.
Σε κάθε περίπτωση πάντως, οι τελευταίες εξελίξεις φέρνουν χαμόγελα στα χείλη των ανθρώπων – ιδιαίτερα στους πιο φτωχούς πληθυσμούς του πλανήτη, οι οποίοι μέχρι στιγμής δεν είχαν παρά ελάχιστη πρόσβαση στο αγαθό πρώτης ανάγκης που ακούει στο όνομα εμβόλιο ενάντια στον κορονοϊό.
Λίγο μετά τις δηλώσεις του Joe Biden, η εκπρόσωπος των ΗΠΑ για θέματα εμπορίου, Katherine Tai, επισημοποίησε πως οι ΗΠΑ στηρίζουν την πρόταση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για προσωρινή άρση των πνευματικών δικαιωμάτων. Πώς δικαιολόγησε αυτήν την πρωτοφανή κίνηση; «Βρισκόμαστε μπροστά σε μία παγκόσμια υγειονομική κρίση και οι ειδικές περιστάσεις που αντιμετωπίζουμε απαιτούν έκτακτα μέτρα».
Βέβαια, δεν μπορεί όλοι να είναι ευχαριστημένοι από μία τέτοια απόφαση, καθώς κάποια ισχυρά συμφέροντα θίγονται και με το παραπάνω. Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει άλλωστε η δήλωση που έκανε η Διεθνής Ομοσπονδία Φαρμακοβιομηχανιών (IFPMA) σχετικά με το ζήτημα, χαρακτηρίζοντας τις εξελίξεις «απογοητευτικές». Ναι, ίσως για τα κέρδη τους, σε καμία όμως περίπτωση για τους δοκιμαζόμενους πληθυσμούς χωρών όπως της Ινδίας.
Μάλιστα, η παραδοσιακά αργή στις αντιδράσεις Ευρωπαϊκή Ένωση φαίνεται να αλλάζει ταχύτητα: πριν λίγο η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ursula von der Leyen, δήλωσε πως συντάσσεται στο πλευρό των ΗΠΑ όσον αφορά την προσωρινή παραίτηση των εταιρειών από τα πνευματικά δικαιώματα που σχετίζονται με εμβόλια κατά της Covid-19.
Όλα δείχνουν ότι οι «απαράβατοι» νόμοι της ελεύθερης αγοράς δεν μπορεί και δεν πρέπει να βρίσκονται πιο ψηλά από τις ανθρώπινες ζωές.
Οι εξελίξεις τρέχουν, κάποιοι μένουν πίσω
Μήπως όμως η άρση της πατέντας στα εμβόλια, όπως την προτείνει ο Joe Biden, αποτελεί μία κατάφωρη παραβίαση των κανόνων του φιλελεύθερου καπιταλισμού; Άλλωστε, για τα πνευματικά δικαιώματα έχουν δοθεί πραγματικοί αγώνες και δεν μπορούν τα κράτη να αλλάζουν τους κανόνες κατά το δοκούν ή κατά την περίσταση. Ή μήπως όχι τελικά;
Τα πάντα έχουν ένα όριο και κάποιες λεπτές κόκκινες γραμμές. Οι συνθήκες που αντιμετωπίζουν τα κράτη παγκοσμίως είναι πρωτόγνωρες και μόνο με πόλεμο θα μπορούσαν να συγκριθούν. Οι έκτακτες καταστάσεις χρειάζονται, λοιπόν, και έκτακτα μέτρα. Αυτή τουλάχιστον φαίνεται να είναι η συλλογιστική των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέχρι στιγμής.
«Δεν μπορώ όμως να μη σχολιάσω και ένα έκτο, έωλο επιχείρημα που ακούστηκε από τα χείλια του αρχηγού της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης» δήλωνε λίγο καιρόν πριν ο Έλληνας Πρωθυπουργός, για να συνεχίσει: «”Γιατί δεν παίρνετε” λέει “τις πατέντες των εμβολίων για να παράγονται εδώ από ελληνικές εταιρείες”. Πάλι καλά που δε μας ζητήσατε να κρατικοποιηθεί η Pfizer και η Astrazeneca με έναν νόμο και ένα άρθρο».
Μπορεί για ένα μέρος του κοινού η ειρωνεία του Κυριάκου Μητσοτάκη προς τον Αλέξη Τσίπρα να ήταν απολύτως δίκαιη όσον αφορά τις (υπερβολικές) προεκλογικές υποσχέσεις του ΣΥΡΙΖΑ, την ίδια όμως στιγμή η ουσία αυτής της δήλωσης φαίνεται να βρίσκεται αλλού: οι ιερές αγελάδες του (νεο)φιλελευθερισμού δεν μπορούν ποτέ, για κανένα λόγο, ούτε καν όταν κινδυνεύουν ανθρώπινες ζωές, να θυσιαστούν στον βωμό της ανθρωπότητας.
Η ελεύθερη -ή μάλλον νεοφιλευλέθερη αγορά- θα πρέπει να συνεχίσει απρόσκοπτα την πορεία της, ότι και αν συμβαίνει γύρω της. Ακόμα και όταν στην Ινδία δεν προλαβαίνουν να κάψουν τους νεκρούς τους.
Ακόμα και όταν οι συνθήκες θυμίζουν πόλεμο, κάτι που ο Έλληνας Πρωθυπουργός έχει τονίσει ξανά και ξανά στα διαγγέλματά του. Έτσι, μετά τις τελευταίες εξελίξεις, ο αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης φρόντισε να υπενθυμίσει ότι η δικιά του πρόταση για μία τέτοια πρωτοβουλία είχε αποκρουστεί μετά βδελυγμίας από τον Κυριάκο Μητσοτάκη πριν λίγο καιρό.
Μάλιστα, το μένος των υπουργών και στελεχών της Νέας Δημοκρατίας απέναντι σε όποιον τολμούσε να εκφέρει άποψη για το θέμα της άρσης της πατέντας των εμβολίων ήταν εδώ και καιρό μνημειώδες – με πρώτο και καλύτερο τον σχεδόν πάντα οξύ στις τοποθετήσεις του Άδωνι Γεωργιάδη.
Τώρα, η ελληνική κυβέρνηση είναι αναγκασμένη να παρακολουθεί έναν ξεκάθαρα φιλελεύθερο Πλανητάρχη να πρωτοστατεί σε μία κίνηση που μέχρι πρότινος εκείνη χαρακτήριζε ως «αστεία», ως «κοροϊδία», ως «ακραίο κρατισμό».
Οι εξελίξεις τρέχουν και το ανθρωπιστικό ζήτημα που έχει προκύψει εξαιτίας της Covid-19 πρέπει να λυθεί πάση θυσία, όχι μόνο για τους φτωχούς πληθυσμούς, οι οποίοι ευνοούνται πρώτα από όλους από την άρση πατέντας που προτείνει ο Joe Biden, αλλά για όλους μας, αφού ο πλανήτης αποτελεί -είτε το θέλουμε είτε όχι- μία αλυσίδα με πολλούς διαφορετικούς κρίκους.
Δυστυχώς, όμως, κάποιοι πολιτικοί έχουν μείνει πολύ πίσω.
