Joe Biden: Το παρελθόν μιας συνειδητά βαρετής υποψηφιότητας

Ο Joseph Robinette Biden Jr. γεννήθηκε στις 20 Νοεμβρίου του 1942 στην Pennsylvania. Πρώτος γιος μιας πολύτεκνης καθολικής οικογένειας. Η οικογένεια του είχε την ιστορία μιας οικογένειας που ξεκίνησε ως ευκατάστατη αλλά στην πορεία των χρόνων αντιμετώπισε πολλά οικονομικά προβλήματα. Για χρόνια αναγκάστηκε να ζήσουν όλοι στο σπίτι της γιαγιάς του Biden. Τον Αύγουστο του 1968 ο Biden πήρε πτυχίο νομικής από το Syracuse University College of Law.

Στο κολέγιο ο Biden αντιμετωπιζόταν λίγο πολύ ως ανέκδοτο από τους πιο ριζοσπάστες ιδεολογικά συμφοιτητές του. Γνωστός από το πώς πέρναγε το πουλόβερ γύρω από τον λαιμό του. Ένας άνθρωπος που, όπως λένε χαρακτηριστικά σε αφιέρωμα τους οι New York Times, έμοιαζε περισσότερο να ασχολείται με το βραδινό του ραντεβού και λιγότερο με τα Civil Rights. Βλέπετε ο Biden φοίτησε σε μια εποχή έντονης πολιτικοποίησης των Πανεπιστημίων. Έβλεπε όμως την πολιτικοποίηση αυτή με μια περιφρόνηση.

Πολλές δεκαετίες μετά, ο Joe Biden γίνεται ο υποψήφιος των Δημοκρατικών σε μια από τις κρισιμότερες εκλογές της ιστορίας τους. Ο Donald Trump κατηγορεί τον συνυποψήφιό του ότι η αμερικανική ακροαριστερά και η περίφημη ‘Αντίφα’ (που ο Trump επιμένει να αντιμετωπίζει ως συγκεκριμένη οργάνωση) τον έχει στο χέρι. Κάτι όμως που δεν επιβεβαιώνεται ούτε από το παρελθόν ούτε βέβαια από το παρόν του Biden. “Σας μοιάζω για ριζοσπάστης σοσιαλιστής;”, ρώτησε πρόσφατα απευθυνόμενος στους πιο κεντρώους ψηφοφόρους του. Και δεν είχε άδικο. Γιατί την ακρίβεια ο Biden μετράει κοντά στα 50 χρόνια μιας πλήρως συναινετικής πολιτικής καριέρας.

Η πορεία στους Δημοκρατικούς

Η πολιτική του καριέρα στο πιο υψηλό επίπεδο ξεκίνησε το 1972. Τότε ήταν που κέρδισε τον Ρεπουμπλικάνο Caleb Boggs στις εκλογές για τη Γερουσία στο Delaware. Αυτό το αποτέλεσμα συνιστούσε μια μεγάλη έκπληξη με δεδομένο ότι ο Biden ήταν τότε ένας σχετικά άγνωστος πολιτικός. Κατέβαινε μάλιστα υποψήφιος σε μια Πολιτεία που παραδοσιακά ψηφίζει Ρεπουμπλικάνους. Η ατζέντα του ακολουθούσε λίγο πολύ την ατζέντα του κόμματός του. Στήριζε το τέλος του πολέμου στο Βιετνάμ, τα δικαιώματα των πολιτιών, τη δίκαιη φορολογία και την πρόσβαση των Αμερικανών στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Παρότι έχανε στα polls με 30% διαφορά, τελικά κέρδισε με ένα 50,5%. Ο λόγος ήταν εν μέρει και ότι κατάφερε επιτυχημένα να απευθυνθεί στα μεσαία λευκά και συντηρητικά στρώματα ως το ” προοδευτικό καλό παιδί”.

Μετά την εκλογή του φρόντισε να μην ταράξει τις γνώμες για αυτόν. Η πορεία του στη Γερουσία είχε αφιερωθεί στην αρχή με πολιτικές περισσότερο ασφαλείς: Τα δικαιώματα του καταναλωτή και ζητήματα προστασίας του περιβάλλοντος. Με αυτή την πολιτική του μικρότερου ρίσκου, ο Biden άρχισε να ακούγεται. Να γίνεται γνωστός χωρίς ταυτόχρονα να δημιουργεί αντιπάθειες. Δύο χρόνια μετά από την εκλογή συμπεριλήφθηκε στη λίστα των 200 Προσώπων Του Μέλλοντος από το περιοδικό Time.

Eντός αυτού του πλαισίου, ο Biden είχε ακόμα και ως ένα νέο και φρέσκο πρόσωπο έναν λόγο που εκκινούσε από το κέντρο αλλά κοιτούσε τόσο αριστερά όσο και δεξιά του. Όπως ο ίδιος τόνιζε σε τότε συνέντευξή του είναι liberal σε ζητήματα που αφορούν τις ελευθερίες και τα ανθρώπινα δικαιώματα αλλά συντηρητικός σε άλλα ζητήματα όπως οι αμβλώσεις και η στρατολόγηση. Μια δηλώση που μάλλον θα μπορούσε να εκλάβει κανείς ως αντιφατική.

H πρώτη υποψηφιότητα για την Προεδρία

Στις 9 Ιουνίου του 1987 ο Joe Biden ανακοίνωσε την υποψηφιότητά του για το χρίσμα των Δημοκρατικών στις Προεδρικές Εκλογές του 1988. Μάλιστα χάρη σε όλη την μετριοπαθή ρητορική του, ο Biden θεωρούνταν μια από τις πιο ισχυρές υποψηφιότητες. Σε περίπτωση εκλογής του, ο Biden θα γινόταν ο νεότερος Πρόεδρος των ΗΠΑ μετά τον John F. Kennedy.

Επρόκειτο για μια από τις πιο δύσκολες δεκαετίες στην ιστορία του Δημοκρατικού Κόμματος. Ο ακραία συντηρητικός Ronald Reagan είχε κερδίσει ήδη δύο συνεχόμενες εκλογικές διαδικασίες. Ο Biden ερχόταν ως ένας υποψήφιος που θα μπορούσε να ταιριάξει περισσότερο στο πρότυπο που είχε στήσει ο Reagan. Πιο σκληρός, πιο αθλητικός, πιο αυστηρός. Πιο ‘μάτσο’ αν ήταν πιο ειλικρινείς με τον εαυτό τους. Ταυτόχρονα όμως ήταν και νεότερος. Μόλις στα 44 του χρόνια. Δεν μπόρεσε όμως να αποφύγει ένα μεγάλο λάθος.

Ο Biden κατηγορήθηκε ότι έκλεψε (σχεδόν ως είχε) τον λόγο του Neil Kinnock, ηγέτη των Εργατικών στη Μεγάλη Βρετανία. Μετά την αποκάλυψη αυτή έγιναν και άλλες. Όπως ότι ο Biden χρησιμοποίησε έναν λόγο του Robert Kennedy αλλά και σε άλλη περίπτωση του Hubert Humphrey. Σε μερικές από τις κατηγορίες ο Biden μπόρεσε να αποδείξει ότι πράγματι είχε αναφέρει ότι επρόκειτο για quote άλλου. Δεν κατάφερε όμως να το κάνει για όλες τις περιπτώσεις. Η καμπάνια του δεν μπόρεσε να σωθεί. Εξάλλου είχε προκύψει και ένα δεύτερο “σκάνδαλο”: Ο Biden είχε πάρει ‘F’ σε ένα εισαγωγικό μάθημα στη μεθοδολογία. Γιατί; Και πάλι για λογοκλοπή.

Τελικά μόλις τρεις μήνες μετά την ανακοίνωση της υποψηφιότητάς του, ανακοίνωσε την παραίτησή του από την κούρσα για το χρίσμα. Ωστόσο κατάφερε να διαχειριστεί πολύ καλά την αποτυχία του αυτή. Πολύ απλά μη προσπαθώντας να τη δικαιολογήσει αλλά τονίζοντας και την ανθρώπινη πλευρά του λάθους. “Απλά τρεις λέξεις…αν έλεγα το ‘όπως είπε ο’ και είναι δικό μου λάθος που δεν της είπα”.

Η περίπτωση του Violent Crime Control

Έχουν περάσει 6 χρόνια από την υποψηφιότητά του για την Προεδρία. Ο Biden είναι ακόμα στη Γερουσία και πλέον ένα από τα παλαιότερα μέλη της. Mετά από συνεχόμενες ήττες, οι Δημοκρατικοί καταφέρνουν τελικά επιτέλους να ξανακερδίσουν Προεδρικές Εκλογές. Ο Bill Clinton μπαίνει στο Λευκό Οίκο. Η ιδεολογική ηγεμονία του ‘Νόμου και της Τάξης’ όμως είναι ακόμα εδώ. Ο Clinton μάλιστα γίνεται βασιλικότερος του βασιλέως ως προς την ποινικοποίηση ολόκληρων κοινωνικών ομάδων. Πρώτα σε ρητορική και μετά στην πράξη.

Mια από τις σημαντικότερες πολιτικές κινήσεις στην καριέρα του Joe Biden ήταν ο λεγόμενος και ‘Biden Crime Law’, ο μεγαλύτερος ποινικός κώδικας που ψηφίστηκε στην ιστορία των ΗΠΑ. Ο Joe Biden έγινε το πρόσωπο με το οποίο ταυτίστηκε όλη αυτή η μεταρρύθμιση. Μερικά από τα βασικά χαρακτηριστικά του; Η θανατική ποινή επεκτάθηκε σε 60 νέα εγκλήματα, αυστηροποίηση των ποινών, προνόμια σε επιχειρηματίες που διατηρούν ιδιωτικές φυλακές και εξοντωτικές ποινές στα σχετικά με τα ναρκωτικά εγκλήματα. Το αποτέλεσμα; Οι κρατούμενοι στις φυλακές των ΗΠΑ αποτελούν το 25% των κρατουμένων από όλο τον κόσμο. Ένα συνταρακτικά μεγάλο ποσοστό το οποίο δεν προέκυψε προφανώς εκ του μηδενός και αποκλειστικά λόγω του Biden. Υπάρχει ούτως ή άλλως μια μακρά παράδοση ποινικοποίησης στις ΗΠΑ. Έπαιξε όμως βασικό ρόλο σε αυτό.

Μέχρι πολύ πρόσφατα ο Joe Biden υπερασπιζόταν τον νόμο αυτό. Το 2016 δήλωνε ότι χάρη σε αυτόν “αναγεννήθηκαν οι αμερικανικές πόλεις”. Ο Biden πλέον αρνείται ότι αυτός ο νόμος πράγματι οδήγησε στη δραματική αύξηση των κρατούμενων στις ΗΠΑ.  Ως προς τον στιγματισμό των μειονοτήτων που προέκυψε και στην υπεράσπιση του νόμου αλλά και στην εφαρμογή του, ο Biden μιλάει για “διαφορετικές εποχές”. Ωστόσο, ο ίδιος πρόσφατα παραδέχτηκε ότι ήταν ένα λάθος, το οποίο όμως βαραίνει περισσότερο τις Πολιτείες παρά την τότε κεντρική διοίκηση.

Το λιγότερο κακό

Ο Joe Biden επέλεξε να κρατήσει χαμηλό προφίλ. Εκλεγόταν με σχετική άνεση Γερουσιαστής αλλά δεν έκανε το βήμα παραπάνω. Μέχρι το 2008. Τότε έβαλε ξανά υποψηφιότητα για το χρίσμα. Όταν έχασε, έγινε η επιλογή του Barrack Obama για Αντιπρόεδρος των ΗΠΑ. Η εργαλειοποίηση ενός έμπειρου πολιτικού που θα λειτουργούσε καθησυχαστικά -για τα λευκά μεσαία στρώματα- στην εκλογή του πρώτου Αφροαμερικανού Προέδρου. Η πορεία του από το 2008 μέχρι σήμερα συνδέθηκε απόλυτα με την πορεία του Barrack Obama.

Μετά το σοκ της εκλογής του Trump, ο Biden προωθήθηκε από τους μηχανισμούς του Δημοκρατικού Κόμματος ως η πιο ασφαλής επιλογή. Λευκός, μετριοπαθής και έχοντας μέρος του άστρου του Obama, ο Biden θεωρήθηκε ο κατάλληλος αντίπαλος για τον Trump. Mε δεδομένο ότι η ανάγνωση για την ήττα του 2016 ήταν ότι η Hillary Clinton γινόταν πολύ αντιπαθής σε μεγάλο μέρος του εκλογικού σώματος. Ο Biden μπήκε ως φαβορί στην εκλογική διαδικασία για το χρίσμα αλλά ξεκίνησε τελείως απογοητευτικά.

Απέναντί του ο Bernie Sanders έμοιαζε μια πολυ ριζοσπαστική και πολύ πιο φρέσκια υποψηφιότητα. Καλύτερα μια υποψηφιότητα που μπορούσε να εμπνεύσει περισσότερο. Μπορούσε όμως ταυτόχρονα και να τρομάξει. Το Δημοκρατικό Κόμμα έκανε τις κατάλληλες κινήσεις, ώστε να του φράξει τον δρόμο. Ο Biden ξεκίνησε ως φαβορί, έγινε outsider και τελικά γρήγορα ξαναέγινε το απόλυτο φαβορί. Τελικά, στις 8 Απριλίου 2020 ο Sanders αποσύρθηκε και ο Joe Biden έγινε πήρε το χρίσμα μετά από τις επιτυχίες του στη Super Tuesday.

Τώρα και κόντρα στον Donald Trump έχει μια άχρωμη και άοσμη καμπάνια. Συνεχίζει όμως να είναι ακόμα και σήμερα το φαβορί. Πολύ πιθανόν και ακριβώς λόγω της άχρωμης και άοσμης αυτής καμπάνιας. Οι Δημοκρατικοί επέλεξαν να παίξουν το παιχνίδι ενός πλήρως συστημικού υποψηφίου, σε μεγάλη ηλικία, και χωρίς να μπορεί να εμπνεύσει πολλά συναισθήματα. Ίσως μόνο μια κάποιου είδους ασφάλεια. Σύντομα θα φανεί αν στο τέλος της καριέρας του ο μονίμως ‘μετριοπαθής Joe’ θα καταφέρει να γίνει και ο Πρόεδρος των ΗΠΑ. Οι Δημοκρατικοί βέβαια δεν θα λύσουν τίποτα, ακόμα και αν εκλεγεί. Απλώς θα κλωτσήσουν το κουτάκι με τα προβλήματα λίγο πιο μακριά.