Η Kate Moss θα είναι για πάντα το χρυσό κορίτσι της μόδας

Η μετ’ έπειτα πορεία της είναι η πορεία μιας δυναμικής γυναίκας και μιας σπουδαίας επαγγελματία. Αυτή στην οποία θα ήθελε να μοιάζει κάθε νεαρή γυναίκα που έμπαινε στον πολύ σκληρό χώρο της μόδας.

Επειδή όμως για την επιτυχία δεν αρκεί μόνο το ταλέντο, η Kate Moss έφτασε στην κορυφή του χώρο της μόδας ακολουθώντας όσα επίτασσε ο καιρός της. Στις αρχές της δεκαετίας του 1990 τα κυρίαρχα γυναικεία πρότυπα ομορφιάς άρχισαν να κλυδωνίζονται. Η μόδα θα ακολουθούσε και εκείνη μια πορεία παρόμοια που βλέπαμε τόσο στη μουσική όσο και στον κινηματογράφο.

Η τελειότητα άρχισε να φαντάζει πια βαρετή. Τα μοντέλα που βρίσκονταν μέχρι εκείνη την εποχή στην κορυφή του χώρου, η Cindy Crawford και η Claudia Schiffer, ήταν πρότυπα μιας συγκεκριμένης θηλυκότητας. Απέπνεαν φρεσκάδα, δύναμη, υγεία. Ταυτόχρονα ήταν απόλυτα προσεγμένες και δεν είχαν τίποτα αυτοκαταστροφικό πάνω τους. Για πόσο ακόμα όμως αυτό θα ήταν σύγχρονο; Η δεκαετία του ’90 στις διάφορες εκδοχές της έψαχνε να αποβάλει όλα αυτά τα βάρη από τις πλάτες της.

Το poster girl μιας νέας τάσης

ⓒ 2021/ Chrystyna Czajkowsky/Associated Press

Η φωτογράφος Corinne Day ήταν ο άνθρωπος που οσμίστηκε αυτή την αλλαγή στην ατμόσφαιρα και τελικά πρότεινε μια νέα δική της εκδοχή για τα πράγματα. Το look “heroin chic” προέκυψε ως αντίδραση στο αισθητικό καθεστώς των προηγούμενων δεκαετιών. Σύμφωνα με αυτό, φωτογραφίζονταν μοντέλα αδύνατα, με μαύρους κύκλους στα μάτια και ταλαιπωρημένα βλέμματα. Ντυμένες με μαύρα φανελάκια, έντονο κόκκινο κραγιόν και δερμάτινες μπότες Σαν να πιάστηκαν στην επιστροφή τους από ένα ξέφρενο αλλά τρομερά αυτοκαταστροφικό πάρτι.

Αν η Corrine Day ήταν η γυναίκα που εμπνεύστηκε αυτό το στιλ φωτογράφισης, η Kate Moss έγινε το poster girl της. Το μεγάλο αστέρι μπροστά από την κάμερα. Πήρε μάλιστα και την πρώτη μεγάλη της καμπάνια για τον Calvin Klein. Έγινε γνωστή σε όλον τον πλανήτη και τελικά το next big thing του χώρου. Ταυτόχρονα όμως έπρεπε να αντιμετωπίσει και τα πρώτα αρνητικά σχόλια ως προς τα πρότυπα υγείας που αντιπροσώπευε.

Το ζήτημα μάλιστα έφτασε μέχρι τον τότε Πρόεδρο των ΗΠΑ Bill Clinton ο οποίος επέκρινε αυτή τη νέα τάση της μόδας. Η ίδια η Kate Moss είχε απαντήσει: «Ήταν απλά η εποχή. Υπήρξε μια αλλαγή από πιο καμπυλωτά μοντέλα, όπως η Cindy Crawford, οπότε οι άνθρωποι σοκάρονταν βλέποντας αυτό που οι ίδιοι αποκαλούν κοκαλιάρα. Τι να πεις; Πόσες ακόμα φορές πρέπει να πω ότι δεν είμαι ανορεξική;».

Η Kate Moss έκτοτε είχε κατά καιρούς να αντιμετωπίζει τέτοιου τύπου σχόλια δήθεν ενδιαφέροντος για την υγεία της. Πρέπει να τονιστεί ούτως ή άλλως ότι το περίφημο body shaming αφορά και τα πιο αδύνατα σώματα. Παρόλα αυτά, μέσα από αυτές τις φωτογραφίες, γινόταν το μοντέλο που αντιπροσώπευε το νέο αισθητικό στίγμα της εποχής της. Κάτι σαν το αντίστοιχο του Kurt Cobain ή του Trainspotting.

Ποιος ξέρει τι είναι ομορφιά;

Το παραπάνω ερώτημα είναι ένα από τα πράγματα που μάλλον θα συνεχίζει να προσπαθεί να απαντήσει ο άνθρωπος εις τους αιώνες των αιώνων. Πάνω σε αυτή την αδυναμία να απαντήσουμε προφανώς στηρίζεται και όλη η βιομηχανία της μόδας που έρχεται να ορίσει εκείνη τι είναι το όμορφο. Όταν γύρω στο 2008, το BBC έβγαζε το Ugly Beauty προσπαθούσε να ψάξει αυτές τις τρύπες του συστήματος σε αυτό που ορίζουν οι άνθρωποι ως όμορφο.

Σε αυτό ζήτησαν τη συμβουλή του Dr. Stephen Marquardt ο οποίος είχε κάνει πολλή έρευνα στο ζήτημα και καυχιόταν ότι ήξερε πώς μπορεί να μετρηθεί η ομορφιά. Είχε φτιάξει μάλιστα ένα ειδικό πρόγραμμα υπολογιστών που, όπως υποστήριζε ο ίδιος, μπορούσε να βρει τα οικουμενικά στάνταρ. Eκεί έδειχνε τις εικόνες διάφορων supermodels των οποίων το πρόσωπο ταίριαζε με την υπόθεση εργασίας του. Όταν το θέμα πήγε στην Kate Moss, το πρόγραμμα μάλλον στράβωσε.

Η ανάλυση των δεδομένων που έκανε ο υπολογιστής στις φωτογραφίες της Kate Moss έδειχναν έναν άνθρωπο που δεν ταίριαζε στα οικουμενικά πρότυπα ομορφιάς, όπως ο ίδιος τα είχε θέσει. Το πρόσωπό της είχε «λάθος σχήμα» και τα μάτια της ήταν πολύ μακριά το ένα από το άλλο. Από την άλλη, τα ζυγωματικά της δεν ήταν σωστά τοποθετημένα. Αν η ομορφιά είχε να κάνει με δεδομένα, αναλύσεις και αριθμούς, μάλλον η Kate Moss δεν ήταν όμορφη. Έλα όμως που όταν βλέπεις μια φωτογραφία της δεν μπορείς να πάρεις τα μάτια σου από πάνω της.

Πάντα relevant

Εκτός από αυτή την απίστευτη σχέση με τον φακό, η Kate Moss είχε πάντα μια εξωγήινη ικανότητα να προσαρμόζεται στις επιταγές των νέων εποχών. Ακόμα και αν αυτές άλλαζαν απότομα και πάρα πολύ γρήγορα. Ίσως, αυτό συνέβαινε και επειδή δε στηριζόταν σε αυτή την αρμονία που έψαχνε στην ομορφιά ο Stephen Marquardt. Ίσως, και επειδή η ίδια δεν ήταν απλά ένας άνθρωπος που απεικόνιζε την ομορφιά, ήξερε και να την αναγνωρίζει. Κάθε δημόσια εμφάνισή της, κάθε συνέντευξη, κάθε παρουσία.

Πάντα η Kate Moss έδειχνε ότι έχει ένα καλοδουλεμένο αισθητικό στίγμα. Έχει αναφορές, έχει διαβάσει πράγματα για τον χώρο της και έχει μάθει από νωρίς όχι να ελίσσεται σε αυτόν όσο να δομεί τη δική της παρουσία μέσα του.

Η Moss, λοιπόν, έχει πετύχει κάτι που κανένα άλλο μοντέλο δεν έχει πετύχει. Έχει δουλέψει στη μόδα για πάνω από τρεις δεκαετίες. Μπορεί η αρχή και έκρηξη της καριέρας της να συνδέθηκε με το zeitgeist της εποχής της αλλά εκείνη ποτέ δεν έμεινε σε αυτό το heroin chic πρότυπο με το οποίο συστήθηκε σε ευρύτερα κοινά. Μια από τις κορυφαίες makeup artists του πλανήτη, η Charlotte Tilbury έχει πει ότι η «η Moss είναι η επιτομή της ομορφιάς, το όνειρο κάθε makeup artist με τα εκπληκτικά της ζυγωματικά, τα χείλη σε σχήμα καρδιάς και τα απίστευτα αμυγδαλωτά της μάτια».

Όλα αυτά τα έντονα χαρακτηριστικά τη συνέδεσαν και με πολλές και πολύ διαφορετικές μεταξύ τους καμπάνιες. Από το βρόμικο και σκοτεινό δωμάτιο της Corinne Day σε high fashion φωτογραφίσεις, σε φουτουρισμό και σουρρεαλισμό. Από τον πιο κεντρικό δρόμο της Νέας Υόρκης σε δάση και μοναχικές παραλίες. Από πανάκριβες τουαλέτες σε urban sneaκrs και γυμνά πορτρέτα.

Κατά το κλισέ που τείνουμε να επαναλαμβάνουμε δεξιά και αριστερά, «η ομορφιά θα σώσει τον κόσμο». Αυτή είναι πιο ατάκα πολύ βαθύτερη από αυτό που φαίνεται στην πρώτη ανάγνωσή της. Η Kate Moss, που σήμερα κλείνει πια τα 49 της χρόνια, έρχεται να της δώσει και νέο νόημα. Η ομορφιά θα σώσει τον κόσμο αρκεί να μη βασίζεται σε δεδομένα, αναλύσεις και αρμονικά χαρακτηριστικά. Ας αφήσει τέλος πάντων και η επιστήμη κάτι για την τέχνη. Όπως έγραψε και η βιογράφος της, «το μοντέλο της μη τελειότητας».