Κορονοϊός: Ναι, η Ελλάδα τα πάει καλά αλλά έχετε δει τη Νέα Ζηλανδία;
Η πρωθυπουργός της Νέας Ζηλανδίας, Jacinda Ardern, δείχνει ότι βρήκε τη χρυσή τομή για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Προς το παρόν τουλάχιστον.
- 29 ΑΠΡ 2020
H 13η Μαρτίου 2020 θα ήταν μια ιδιαίτερη ημέρα για τη Νέα Ζηλανδία. Η μέρα που θα συμπληρωνόταν ένας χρόνος από το μακελειό στο Christchurch. Η πρωθυπουργός Jacind Ardern είχε προετοιμάσει εκδηλώσεις σε εθνικό επίπεδο στη μνήμη των θυμάτων αλλά και σε μια προσπάθεια να μην υπάρξει άλλη περίπτωση με ανθρώπινες ζωές να χάνονται στο όνομα ενός ρατσιστικού μίσους.
Όταν είχε ερωτηθεί για το αν ανησυχεί για τη συμμετοχή και μάζωξη πολλών ανθρώπων, τη στιγμή που ο κορονοϊός είχε κηρυχθεί πανδημία, η ίδια είχε δηλώσει πως δεν ανησυχεί. Μέσα στο βράδυ τα πράγματα άλλαξαν δραματικά. Οι εκδηλώσεις ακυρώθηκαν και η πρωθυπουργός αποφάσισε ότι οποιοσδήποτε ερχόταν στη Νέα Ζηλανδία θα έπρεπε να μείνει σε αυτοπεριορισμό για 14 μέρες. Τι είχε αλλάξει; Οι συμβουλές των ειδικών.
Η Jacind Ardern είναι μια πολύ καλή ρήτορας και ένας άνθρωπος που ξέρει πολύ καλά πώς να διαχειρίζεται τη δημόσια εικόνα του. Αυτά της τα πλεονεκτήματα τα αξιοποίησε και στον αγώνα εναντίον της πανδημίας. Σε αντίθεση με άλλες ρητορικές που αντιμετώπισαν τον κορονοϊό με μια πολεμική ρητορική πολέμου η ίδια μίλησε για την ομάδα της, “μια ομάδα 5 εκατομμυρίων ανθρώπων” (αυτός είναι ο πληθυσμός της χώρας).
AP Photo / Μark Baker
Ταυτόχρονα, επέβαλε από πολύ νωρίς lockdown. Στις 23 Μαρτίου η χώρα μπήκε σε μερικό lockdown. Για να υπερασπιστεί την απόφασή της η πρωθυπουργός είχε δώσει παράδειγμα της Ιταλίας: “Μπορεί να έχουμε μόνο 102 κρούσματα αλλά και η Ιταλία κάποτε τόσα είχε”. Αυτό το παράδειγμα ήρθε ως συμπλήρωμα της τακτικής της που είχε διαφανεί μέσα από λίγες μόνο λέξεις: “Θα πάρουμε σκληρά μέτρα και θα τα πάρουμε νωρίς”.
Τα γρήγορα αντανακλαστικά και τα τεστ
Λίγες μόνο μέρες μετά, στις 25 Μαρτίου, η Νέα Ζηλανδία προχώρησε σε ακόμα σκληρότερα μέτρα. Το lockdown αφορούσε πλέον τους πάντες. Στους πολίτες επιτρεπόταν να βγαίνουν μόνο για άσκηση και έχοντας αυστηρά τηρήσει την απόσταση των 2 μέτρων μεταξύ τους. Ταυτόχρονα, συνδύασε το lockdown με μαζικότατα τεστ ανίχνευσης κρουσμάτων του κορονοϊού.
Τη στιγμή που γράφονται οι γραμμές αυτές, σε έναν πληθυσμό περίπου 5 εκατομμυρίων κατοίκων έγινε 125.000 τεστ. Ένας από τους υψηλότερους -σε αναλογία με τον πληθυσμό- αριθμούς στον πλανήτη. Φαίνεται ότι η Νέα Ζηλανδία ακολούθησε έναν -κάτι σαν- συνδυασμό του παραδείγματος του γρήγορου lockdown (χώρες όπως η Ελλάδα) και εκείνου που βασίστηκε περισσότερο στα εκτεταμένα τεστ και την ανίχνευση της πορείας του ιού (χώρες όπως η Ισλανδία ή Νότιος Κορέα).
Στις 9 Απριλίου και, ενώ τα μέτρα φαινόταν ότι ήταν αποτελεσματικά, η Νέα Ζηλανδία δεν τα χαλάρωσε αλλά το αντίθετο. Αποφασίστηκε ότι όποιος ή όποια και αν ερχόταν στη χώρα θα έμπαινε υποχρεωτικά σε καραντίνα 14 ημερών. Από όπου και αν ερχόταν. Το lockdown θα συνεχιζόταν για άλλες 3 εβδομάδες. Πλέον, έχοντας φτάσει στα τέλη του Απριλίου, η χώρα άρει τα πιο σκληρά μέτρα. Προς το παρόν τα έχει πάει περίφημα. Μόλις 1472 κρούσματα (παρότι γίνονται εκτενέστατα τεστ) και μόλις 19 θάνατοι από τον κορονοϊό. Αυτή τη στιγμή τα κρούσματα ανά ημέρα έχουν φτάσει σε μονοψήφιο αριθμό.
Η επιτυχία λόγω της πολιτικής επιλογής
Το μεγαλύτερο κομμάτι της επιτυχίας της πολιτικής της Νέας Ζηλανδίας δεν είναι μόνο η αποτελεσματική διαχείριση της κρίσης. Ούτε καν η εναρμόνιση της πολιτικής ηγεσίας με τις συμβουλές των επιστημόνων. Είναι περισσότερο ότι έθεσε την υγεία των πολιτών πάνω από την οικονομία. Την ώρα που οι φωνές στην Αμερική και άλλες χώρες πυκνώνουν ζητώντας την επανέναρξη της οικονομίας, η Νέα Ζηλανδία υπήρξε αποφασιστική μόνο ως προς το πού θα δώσει προτεραιότητα. Και έδωσε στην ανθρώπινη ζωή.
Έδειξε μάλιστα και τον κάλπικο τρόπο που έχει στηθεί αυτή η διάκριση μεταξύ υγείας και οικονομίας. Δεν έχει αποδειχθεί πουθενά ότι μια πολιτική αγνόησης της πανδημίας στον βωμό μιας κανονικότητας θα φέρει την οικονομική άνθηση. Η λογική λέει πως μια οικονομία που επανεκκινεί έχοντας ελέγξει τον κορονοϊό θα έχει περισσότερες πιθανότητες να πάει καλύτερα, από εκείνες που ρισκάρουν ανοίγοντας πριν αυτός τεθεί υπό πλήρη έλεγχο.
Σε κάθε περίπτωση, η χαλάρωση των μέτρων, μόνο όταν έγινε δυνατόν να ελεγχθεί η διασπορά του κοινού στην κοινότητα υπήρξε η τέλεια ισορροπία. Η ισορροπία που συνδυάζει την ανάγκη για επιβίωση με την ανάγκη για ζωή. Πράγματι, δεν μπορούμε να ζούμε για πάντα σε καραντίνα. Πράγματι δεν μπορούμε να αφήσουμε στη μοίρα τους όσους κινδυνεύουν από τον κορονοϊό. Η Νέα Ζηλανδία μοιάζει να βρήκε τη μαγική φόρμουλα προκειμένου να ενώσει αυτά τα δύο εκ πρώτης όψεως αντιφατικά αιτήματα. Προς το παρόν τουλάχιστον.
