Λαγκούβαρδος, το hot surf spot του Ιονίου

Ας ξεκινήσουμε με τη γεωγραφική τοποθέτηση. Ο Λαγκούβαρδος βρίσκεται, όπως είπαμε, στη δυτική ακτή της Μεσσηνίας και υπάγεται διοικητικά στο Δήμο Τριφυλίας. Η θέση του είναι ανάμεσα στα Φιλιατρά (7 χλμ) και τη Μαραθόπολη (3 χλμ), περίπου 275 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Αθήνας. Για να μην μπερδεύεστε, όταν λέμε Λαγκούβαρδος, αναφερόμαστε πρώτον στο χείμαρρο, δεύτερον στον οικισμό και τρίτον στην παραλία. Ο οικισμός βρίσκεται πάνω από την παραλία, ο δε χείμαρρος εκβάλλει στο βόρειο μέρος της παραλίας, ενώ λίγο πιο πέρα, στο βόρειο άκρο του κόλπου, υπάρχει η εκκλησία του Αγιαννάκη. Ο οικισμός αναγνωρίστηκε το 1940 με το όνομα Λαγκούβαρδος, το 1956 μετονομάστηκε σε Κρυσταλλοπηγή, όμως το 1961 καταργήθηκε. Η ονομασία Κρυσταλλοπηγή γρήγορα ξεχάστηκε και έτσι επανήλθε το Λαγκούβαρδος.

Η παραλία του Λαγκούβαρδου, μπροστά αριστερά η εκβολή του χείμαρρου Λαγκούβαρδου στη θάλασσα, στο βάθος ο Μάραθος και απέναντι η νήσος Πρώτη. / Φωτογραφία: Ανδρέας Γκόνης

Η παραλία έχει μήκος 597 μέτρα (και όχι δυο χιλιόμετρα όπως τελείως λανθασμένα αναφέρεται σε διάφορες πηγές) και ψιλή άμμο, ενώ την κλείνουν από παντού κυρίως κέδροι, αλλά και πουρνάρια και αλμυρίκια, που φτάνουν μέχρι τον κεντρικό δρόμο Μαράθου-Φιλιατρών. Ο κόλπος δεν είναι ιδιαίτερα κλειστός, έχει πολλά ρεύματα και θέλει αρκετή προσοχή από τους λουόμενους. Το χαρακτηριστικό γνώρισμα της παραλίας είναι τα κύματα, που πολύ συχνά είναι μεγάλα, άρα ιδανικά για surf. Ήδη από τη δεκαετία του ’70, ο Λαγκούβαρδος ήταν δημοφιλής προορισμός για μπάνιο από τους κατοίκους της ευρύτερης περιοχής, ενώ τότε άρχισαν να κάνουν την εμφάνισή τους και οι πρώτοι ελεύθεροι κατασκηνωτές, κυρίως Γερμανοί και Ιταλοί με τα κλασικά Volkswagen Type 2, τροποποιημένα Camper τους.

Η παραλία του Λαγκούβαρδου μέσα από τη θάλασσα. / Image credits: Φώτης Κατσίβελας

Η αλήθεια είναι ότι από τότε μέχρι και σήμερα, το ελεύθερο camping στον Λαγκούβαρδο συνεχίζεται, αλλά ποτέ δε δημιουργήθηκε πρόβλημα συνωστισμού, οι κατασκηνωτές ήταν πάντα λίγοι και – το κυριότερο – προσεκτικοί και με σεβασμό στο χώρο. Στα μέσα των 80s ήμασταν κι εμείς, η τότε παρέα του Μαράθου, που κάθε καλοκαίρι στήναμε τις σκηνές μας στους κέδρους (στην καλύτερη καβάτζα, την οποία όμως δε θα σας αποκαλύψω), φτιάχνοντας ένα μικρό “κοινόβιο”, αφού εκεί περνούσαμε αρκετές ώρες της μέρας και τις περισσότερες της νύχτας! Το υψωματάκι που είχαμε διαλέξει, ήταν ιδανικό. Είχαμε και σκιά, αλλά και θέα σε όλη την παραλία. Τα βράδια ανάβαμε φωτιά δίπλα στη θάλασσα και μας ήταν αρκετά μια κιθάρα ή ένα κασετόφωνο (και κάνα δυο καφάσια μπύρες) για να περάσουμε μάνα κατσάνα που λένε και στο χωριό μου!

Ο κέδρος και το ηλιοβασίλεμα, μαγευτική εικόνα από τον Λαγκούβαρδο. / Image credits: Φώτης Κατσίβελας

Εκείνα τα χρόνια, είχαμε και τους πρώτους – κυρίως ξένους τουρίστες – windsurfers στον κόλπο, που λόγω των δυνατών ανέμων, έπιαναν εντυπωσιακά μεγάλες ταχύτητες, ενώ οι πιο εξοικειωμένοι με το άθλημα έκαναν και φιγούρες, αφήνοντάς μας με το στόμα ανοιχτό! Χρειάστηκε να περάσει μια ακόμη δεκαετία και να φτάσουμε στα 90s, για να εμφανιστούν για πρώτη φορά και απλοί surfers με τις σανίδες τους στην παραλία, πολύ μακριά όμως ακόμη από τη σημερινή εικόνα του Λαγκούβαρδου, που πλέον τείνει να γίνει συνώνυμο της πρακτικής του surf. Η σχεδόν συνεχής παρουσία των κυμάτων μέσα στον κόλπο, αλλά και η σταδιακή αύξηση των surfers τα τελευταία χρόνια, βοήθησαν στο να δημιουργηθεί ένας σημαντικός πυρήνας από επισκέπτες που φτάνουν στην περιοχή ακριβώς γι’ αυτό, να απολαύσουν δηλαδή το Λαγκούβαρδο και το αγαπημένο τους σπορ.

Κύμα στον Λαγκούβαρδο με φόντο την εκκλησία του Αγιαννάκη. / Image credits: Φώτης Κατσίβελας

Για να έχουμε μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα για τα όσα συμβαίνουν στον Λαγκούβαρδο σχετικά με το surf και όχι μόνο, μίλησα με τον ναυαγοσώστη της παραλίας και φανατικό φίλο του surf, Διονύση Μητρόπουλο, γέννημα θρέμμα της περιοχής. Ο Διονύσης είναι ναυαγοσώστης από το 2014 και ήταν ένα περιστατικό στην παραλία που τον έφερε για πρώτη φορά σε επαφή με τη σανίδα του surf: “Ευτυχώς όλα τέλειωσαν καλά με τους ανθρώπους που κινδύνευσαν, όμως τότε συνειδητοποίησα ότι δεν είχα κάποιο μέσο για να χρησιμοποιήσω στη διάσωση. Έτσι απευθύνθηκα στους αρμόδιους και εκείνοι μου διέθεσαν μια σανίδα. Αυτό ήταν, έρωτας με την πρώτη ματιά! Κάπως έτσι ξεκίνησα το surf. Ήταν πάντως κάτι που πάντα είχα στο πίσω μέρος του μυαλού μου, αφού θυμάμαι μικρός να βλέπω surfers στο Λαγκούβαρδο από το 1996”.

Αντικατοπτρισμοί στην παραλία του Λαγκούβαρδου. / Image credits: Φώτης Κατσίβελας

Και συνεχίζει ο Διονύσης: “Ο Λαγκούβαρδος δεν είναι μόνο η παραλία, τα κύματα και το surf. Είναι πολλά περισσότερα πράγματα, όπως οι υπέροχοι κέδροι του, προστατευόμενο είδος, τα πουρνάρια και τα αλμυρίκια, όλη η χλωρίδα και η πανίδα με τα σπάνια είδη δέντρων και πουλιών, που δίνει στο μέρος μια ξεχωριστή ομορφιά. Είναι οι θαλάσσιες χελώνες που γεννούν τα αυγά τους στην άμμο, είναι το ίδιο το φυσικό περιβάλλον που πρέπει να το σεβαστούμε και να διατηρήσουμε τον ξεχωριστό χαρακτήρα του. Είναι η καθαριότητα που πρέπει να αποτελεί υποχρέωση για κάθε επισκέπτη της παραλίας. Αυτός είναι και ο λόγος που έχουμε δημιουργήσει την Lagouvardos Surf Team, μια ομάδα από ευαισθητοποιημένους ανθρώπους που έχουμε σα σκοπό, πέρα από την ανάδειξη του surf, την προστασία του Λαγκούβαρδου από σκουπίδια, καταπατήσεις και οτιδήποτε αρνητικό μπορεί να επηρεάσει την εικόνα του”.

Surf και φύση συνυπάρχουν σε ένα εκπληκτικό φωτογραφικό κλικ. / Image credits: Φώτης Κατσίβελας

Εγώ να σας πω ότι πληροφορίες για τις δράσεις της ομάδας του LST, μαζί με καταπληκτικό υλικό από φωτογραφίες και βίντεο, μπορείτε να βρείτε είτε στο facebook, είτε στο instagram. Ας επιστρέψουμε όμως στο surf, δίνοντας και πάλι το λόγο στο Διονύση: “Ο Λαγκούβαρδος προσφέρεται για όλα τα επίπεδα surf, από αρχάριους μέχρι και επαγγελματίες. Επειδή ο βυθός είναι αμμώδης, αλλάζει συνεχώς διαμόρφωση και έτσι, προκύπτουν παντού κύματα (beachbreak), κάτι που βοηθάει στην πρακτική του σπορ. Φυσικά, εκτός από surf, υπάρχουν και οι σανίδες SUP (Stand Up Paddle), κάτι που σημαίνει πως πρέπει πάντοτε να υπάρχει η απαραίτητη προσοχή, ώστε να μη δημιουργούνται προβλήματα με τους λουόμενους, ειδικά το καλοκαίρι, που έχουμε και πολύ κόσμο να κολυμπάει, αλλά και πολλές σανίδες μέσα στο νερό. Να προσθέσω πάντως, ότι ο Λαγκούβαρδος προσφέρεται για surf όλη τη διάρκεια του χρόνου, ακόμα και το χειμώνα (που είναι και η ιδανική εποχή για την πρακτική του, αφού σηκώνει μεγαλύτερο κύμα με περισσότερη ενέργεια), όπου βέβαια είναι απαραίτητη η στολή για το κρύο”.

Χειμωνιάτικο surf στον Λαγκούβαρδο (Ιανουάριος 2019). / Image credits: Φώτης Κατσίβελας

Ας δούμε τώρα μερικές πρακτικές πληροφορίες για το surf και τον Λαγκούβαρδο, ξανά από τον Διονύση: “Για όποιον βρεθεί στα μέρη μας και στη συγκεκριμένη παραλία, είναι χρήσιμο να έχει υπόψη του ότι στη μέση του Λαγκούβαρδου, λειτουργεί – μόνο τους καλοκαιρινούς μήνες – παράρτημα της σχολής “ΚΥΜΑ Surf School”, όπου ο κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να νοικιάσει εξοπλισμό (30 ευρώ την ημέρα), αλλά και να κάνει μαθήματα. Η εμπειρία, ειδικά για τους απολύτως αρχάριους, θα είναι αξέχαστη (σ.σ. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη σχολή, στο kymasurfschool.gr, στο facebook και στο τηλέφωνο 6944276638)“. Όση ώρα συνομιλούμε με το Διονύση, είναι φανερή η αγάπη του για το surf και το Λαγκούβαρδο, όμως η προσωπική του πείρα τον αναγκάζει να εκφράσει και ένα παράπονο ή καλύτερα, μια ανησυχία: “Θα ήθελα να γράψεις ότι παρά τα πολλά περιστατικά που συμβαίνουν κάθε χρόνο στον κόλπο, αρκετά από τα οποία είναι πραγματικά επικίνδυνα, εδώ και τρία χρόνια έχει καταργηθεί η υποχρεωτική θέση του ναυαγοσώστη στην παραλία, κάτι τελείως ανεύθυνο, ακατανόητο και απαράδεκτο”.

Λαγκούβαρδος, η ξεκούραση του "πολεμιστή". / Image credits: Φώτης Κατσίβελας

Αυτά λοιπόν τα άκρως διαφωτιστικά και πολύ ενδιαφέροντα, μας είπε ο Διονύσης Μητρόπουλος, μέλος του “σκληρού πυρήνα” των φίλων του surf στην περιοχή, αποδεικνύοντας ότι η αφοσίωση στο άθλημα, μπορεί κάλλιστα να συμβαδίζει με τις περιβαλλοντικές ευαισθησίες και τις κοινωνικές δράσεις, με στόχο πάντα τη διατήρηση και προστασία του Λαγκούβαρδου, αυτού του μικρού όσο και υπέροχου “διαμαντιού” της Τριφυλίας. Έτσι κι αλλιώς, το καθημερινό θέαμα αυτές τις μέρες, σαράντα και πενήντα σανίδων μέσα στον κόλπο, είναι πραγματική “ζωγραφιά”. Οι φωνές ενθουσιασμού, τα χαμόγελα και οι συνεχείς προσπάθειες για ένα ακόμα μεγαλύτερο κύμα, για μια ακόμα καλύτερη ισορροπία, για ένα ακόμα πιο εντυπωσιακό άλμα, είναι όλη η ομορφιά του surf. Αλλά και το χειμώνα, με τους λίγους, μοναχικούς “πιστούς”, που παλεύουν να δαμάσουν τους ανέμους και τη θάλασσα, η αίσθηση πρέπει να είναι μοναδική.

Ο Διονύσης Μητρόπουλος επί το έργον! / Image credits: Φώτης Κατσίβελας

Αυτή ήταν η μικρή μας περιήγηση στο Λαγκούβαρδο, είμαι σίγουρος πως όσοι δεν τον γνωρίζατε, έχετε πλέον μια σαφή εικόνα της παραλίας, τόσο μέσα από τα λόγια του Διονύση, όσο και από τα φωτογραφικά κλικ του Φώτη. Μη χάσετε την ευκαιρία να τον επισκεφθείτε, αν βρεθείτε στα μέρη μας. Τώρα, το καλοκαίρι, είναι “οργανωμένος” με τρία beach-bar, ξαπλώστρες και ομπρέλες. Αν τύχει να περάσετε από την περιοχή τον χειμώνα, κάντε μια στροφή μέχρι τη θάλασσα, θα τον δείτε ακριβώς όπως τον θυμάμαι εγώ, μικρό παιδάκι, πριν τέσσερις και βάλε δεκαετίες. Έρημο, παρθένο, άγριο, όμορφο, ακαταμάχητα σαγηνευτικό, υπέροχα μοναδικό. Εξακόσια μέτρα ακτής, που όταν κολυμπήσεις σε αυτή ή κάνεις surf, δεν πρόκειται να την ξεχάσεις ποτέ. Εξακόσια μέτρα ακτής, που όταν ξαπλώσεις κάτω από τους κέδρους της και δεις το ηλιοβασίλεμα, θα την αγαπήσεις για πάντα!

Χρήσιμες προτάσεις και πληροφορίες

Ο Μάραθος και το λιμάνι του. Στο πάνω μέρος της φωτογραφίας, στο κέντρο, διακρίνεται ο κεντρικός δρόμος που οδηγεί στα Φιλιατρά, ενώ λίγο πιο αριστερά, φαίνεται και ο παραλιακός δρόμος, από τον οποίο μπορείτε να φτάσετε στο Λαγκούβαρδο με τα πόδια.

Όπως γράψαμε στην αρχή του κειμένου, ο Λαγκούβαρδος βρίσκεται τρία χιλιόμετρα στα βόρεια της Μαραθόπολης. Πάνω από την παραλία, αλλά και σε όλη τη ευρύτερη περιοχή, υπάρχουν αρκετές επιλογές για τη διαμονή σας, απο ξενοδοχεία, μέχρι συγκροτήματα μικρών διαμερισμάτων ή bungalows και βέβαια, απλά ενοικιαζόμενα δωμάτια. Επίσης για να φάτε, να πιείτε και γενικότερα να διασκεδάσετε. Ακολουθούν μερικές δικές μου προτάσεις, στηριγμένες κυρίως στην προσωπική μου εμπειρία, με την υπόσχεση ότι αν τις ακολουθήσετε, θα μείνετε απόλυτα ικανοποιημένοι από το service και τη γενικότερη περιποίηση. Φυσικά και δεν είναι δεσμευτικές, αλλά επιμένω ότι θα με θυμηθείτε!

Ξενοδοχείο Artina & Artina Nuovo

Το ξενοδοχείο Artina Nuovo και στο βάθος η νήσος Πρώτη.

Το ξενοδοχειακό συγκρότημα του Artina και Artina Nuovo βρίσκεται στο Μάραθο, στη βορειοανατολική πλευρά του λιμανιού και είναι το πληρέστερο της ευρύτερης περιοχής, πραγματικά άρτια οργανωμένο. Το όνομά του προέρχεται από την αρτίνα, ένα γλαροπούλι που συναντάται στα Στροφάδια (συστάδα δυο νησίδων του Ιονίου Πελάγους, στα 28 ναυτικά μίλια βορειοδυτικά του Μαράθου) και είναι επίσης γνωστό με την ονομασία αρτέμης. Ο ιδιοκτήτης του ξενοδοχείου, Κώστας Αγγελόπουλος, ένας άνθρωπος με όραμα και σχέδιο για τον τοπικό τουρισμό, λειτούργησε το Artina για πρώτη φορά το 1992, ενώ το 2011 προστέθηκε και η καινούργια πτέρυγα, το Artina Nuovo, το οποίο, πέραν όλων των άλλων, διαθέτει γυμναστήριο (δωρεάν), αλλά και sauna, υδρομασάζ, jacuzzi και θεραπευτικό μασάζ (όλα αυτά με έξτρα χρέωση). Νομίζω ότι είναι το πιο κατάλληλο “ορμητήριο” για όσους θέλουν να επισκεφθούν το χωριό, είτε για να κάνουν surf στον Λαγκούβαρδο, είτε για να περάσουν μερικές ημέρες ξεκούρασης και χαλάρωσης.

Το ηλιοβασίλεμα από το ξενοδοχείο Artina. Το λιμάνι του Μαράθου, η Πρώτη και το Ιόνιο!

Το Artina και το Artina Nuovo προσφέρουν υπηρεσίες πάντα σε υψηλή ποιότητα, αλλά και με τη “σφραγίδα” της προσωπικής επαφής, κάτι για το οποίο φροντίζουν τόσο ο ίδιος ο Κώστας, όσο και τα δυο του παιδιά, Δήμητρα και Μπάμπης. Το 9,1 του Booking.com και το “2020 Travellers’ Choice” του Tripadvisor, το αποδεικνύουν! Η θέα από τα μπλακόνια των δωματίων, αλλά και από τον χώρο του γκαζόν με τα τραπεζάκια και τις ομπρέλες όπου μπορείτε να πάρετε το πρωινό σας ή να απολαύσετε το ποτό σας το βράδυ, είναι με μια λέξη εκπληκτική, αφού έχετε μπροστά σας “πιάτο” το λιμάνι, την Πρώτη και το Ιόνιο Πέλαγος. Αν βρεθείτε εκεί, θα δείτε ένα πραγματικά υπέροχο ηλιοβασίλεμα, με τον ήλιο να χρωματίζει τον ορίζοντα σε όλες τις αποχρώσεις του κόκκινου! Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στο σάιτ του ξενοδοχείου, artina.gr , στο facebook και στο τηλέφωνο +30-2763061400.

Ο υπέροχος κύριος Βασιλάκης Μίγγας

Η ταβέρνα "Μίγγας" στον Μάραθο.

Και αφού κανονίσαμε τα της διαμονής και του ύπνου, ας περάσουμε τώρα στα ακόμα πιο σημαντικά, ξεκινώντας από έναν γίγαντα της μαγειρικής, ένα πραγματικό σύμβολο του Μαράθου, τον Βασιλάκη τον Μίγγα! Για να το κάνω πιο λιανά, αν μου έλεγαν ότι στο χωριό έχεις δικαίωμα να φας μόνο σε ένα μαγαζί, αυτό χωρίς δεύτερη σκέψη θα ήταν η ταβέρνα “Μίγγας”, που βρίσκεται στο κεντρικό σταυροδρόμι, στο σημείο που οι παλιότεροι γνωρίζαμε ως “αγορά”. Πρόκειται για το πρώτο φαγάδικο που άνοιξε ποτέ στον Μάραθο, πριν από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, αφού ο ίδιος ο Βασιλάκης θυμάται ότι πιτσιρίκι ακόμη, πούλαγε τσιγάρα σε Ιταλούς στρατιώτες, τότε που την ταβέρνα τη δούλευε ο πατέρας του, Γιώργος Μίγγας. Από τη δεκαετία του ’50, πήρε πλέον ο ίδιος τη σκυτάλη και συνεχίζει – ζωή να ‘χει – μέχρι σήμερα, στα 85 του χρόνια, πάντα με τη βοήθεια της συζύγου του, κυρίας Αθανασίας και με την αεικίνητη ενέργεια του γιου του, Γιώργου!

Το φημισμένο, αξεπέραστο, μαγικό χταπόδι στιφάδο του Βασιλάκη του Μίγγα!

Ένας εκπληκτικός μάγειρας, ό,τι και αν αποφασίσει να φτιάξει, με υπέροχα μαγειρευτά, αλλά και οτιδήποτε άλλο τραβάει η όρεξή σας, από ψάρια και θαλασσινά, μέχρι της ώρας, ο Βασιλάκης είναι θεσμός στη γαστριμαργική ιστορία του χωριού. Γλυκομίλητος, ευγενικός, χαμογελαστός, μα πάνω απ’ όλα ακούραστος και ακριβής στο καθημερινό του ραντεβού με την κουζίνα, δημιουργεί τα μικρά του “θαύματα”, ικανοποιώντας απόλυτα ακόμα και τον πιο απαιτητικό πελάτη. Έχω δοκιμάσει σχεδόν τα πάντα από τον ατελείωτο κατάλογό του, αν όμως θέλετε να μείνω ντε και καλά σε μια επιλογή, αυτή είναι οπωσδήποτε το χταπόδι στιφάδο, ένα μοναδικό αριστούργημα, ένα μαγειρικό έργο τέχνης, ένα μνημείο στη φαντασία, την έμπνευση και την εκτέλεση! Αν βρεθείτε στην ταβέρνα του, μην το χάσετε! Ναι, ναι, είναι η φωτογραφία που βλέπετε πάνω από την παράγραφο, το θέμα όμως είναι να το δείτε μπροστά σας, σερβιρισμένο στο πιάτο σας. Για περισσότερες πληροφορίες, στο Facebook και στο τηλέφωνο 2763061207.

Ο “Αργύρης” του Νίκου Θαλασσινού

Η ψαροταβέρνα "Αργύρης" στον πεζόδρομο του Μαράθου.

Πάμε τώρα λίγο πιο κάτω, στον πεζόδρομο του Μαράθου, στον παραλιακό περίπατο, για να βρούμε ένα ακόμη ιστορικό σημείο του χωριού, επίσης σήμα κατατεθέν της κουζίνας του, την ψαροταβέρνα του “Αργύρη”. Την ξεκίνησε στις 21 Μαΐου του 1950 ο Αργύρης Θαλασσινός, συμπλήρωσε δηλαδή φέτος 70 χρόνια ιστορίας! Ο κύριος Αργύρης ήταν η επιτομή της κομψότητας και του καλού ντυσίματος, σε μια εποχή που αυτές ήταν άγνωστες λέξεις στο χωριό. Η αισθητική του, όπως ήταν φυσικό, πέρασε και στην κουζίνα του και σιγά-σιγά το μαγαζί εξελίχθηκε στην κορυφαία ψαροταβέρνα όχι μόνο του Μαράθου, αλλά ολόκληρης της ευρύτερης περιοχής, με τη φήμη της να ξεφεύγει πολύ έξω από τα στενά όρια της Μεσσηνίας. Όσοι αγαπάτε το φρέσκο ψάρι και τα θαλασσινά, εδώ θα βρείτε την τελειότητα τόσο στην ποικιλία των επιλογών, όσο και στο μαγειρικό αποτέλεσμα της γεύσης και της απόλαυσης.

Η ψαροταβέρνα "Αργύρης" στο Μάραθο.

Την παράδοση του Αργύρη συνεχίζει επάξια ο γιος του, Νίκος Θαλασσινός, ο οποίος ανέλαβε τη διεύθυνση από τον Δεκέμβριο του 2000, ανακαινίζοντας και τον κλειστό χώρο που λειτουργεί τον χειμώνα. Τα τραπεζάκια της ταβέρνας βρίσκονται δίπλα στη θάλασσα και έχουν θέα από τη μια την Πρώτη και από την άλλη, τη Σφακτηρία, τα φώτα της Πύλου (το βράδυ) και τα βουνά της Μεθώνης. Ό,τι και αν παραγγείλετε θα σας ικανοποιήσει στο έπακρο, εγώ θα περιοριστώ μόνο σε μια λέξη που στον “Αργύρη” βρίσκει το απόλυτο νόημά της: κακκαβιά! Α, και μην παραλείψετε την ξεχωριστή σαλάτα του μαγαζιού με τις βραστές πατάτες, τα παντζάρια, τις ελιές και τα κομματάκια της σαρδέλας. Άχαστη! Για περισσότερες πληροφορίες, στο Facebook και στο τηλέφωνο 2763061208.

“Πάμε Μπούντη” & “Όπως παλιά”

Αριστερά το "Πάμε Μπούντη" και δεξιά το "Όπως παλιά", οι δυο ψησταριές του Μαράθου.

Στην αρχή του πεζόδρομου που οδηγεί στον παραλιακό περίπατο του Μαράθου, βρίσκουμε δυο ψησταριές, μια σε κάθε γωνία, αριστερά το “Πάμε Μπούντη” και δεξιά το “Όπως παλιά”. Αμφότερες συνεχίζουν μια παράδοση πολλών δεκαετιών, αφού πρόκειται για τα δυο παλιά καφενεία του χωριού. Το “Όπως παλιά” ήταν το καφενείο του Νάσου και του μπάρμπα-Δημοσθένη, μετά από μια “περιπλάνηση” σε διάφορους ιδιοκτήτες, κατέληξε στον Γιάννη τον Βασιλόπουλο, γιο του Νάσου και σήμερα έχει εξελιχθεί σε μια εξαίσια ψησταριά, όπου μπορείτε να γευτείτε από μοναδικά σουβλάκια μέχρι πεντανόστιμα κοκορέτσι, κοντοσούβλι και γουρνοπούλα!

Απέναντι, το άλλο παλιό καφενείο του Νίκου του Πουνέντε, το έχει από το 1992 ο Τάκης Μπούντης, ο οποίος μαγεύει με τα υπέροχα καλαμάκια του, τον γύρο, το συκωτάκι και βέβαια τις μυθικές πατάτες τσιπς! Και τα δυο μαγαζιά λειτουργούν όλη την ημέρα και διατηρούν την “ατμόσφαιρα” των παλιών καφενείων με τους μεζέδες τους, που συνοδεύουν τη μπύρα, το κρασί, το ούζο ή το τσίπουρό σας. Επισκεφθείτε τα και θα απολαύσετε ό,τι και αν παραγγείλετε! Περισσότερες πληροφορίες, για το μεν “Πάμε Μπούντη” στο Facebook και στο τηλέφωνο 2763061387, για το δε “Όπως Παλιά” στο Facebook και στο τηλέφωνο 2763061563.

Η ξεχωριστή θέση και γεύση στο “Riki”

Το εστιατόριο "Riki" στον πεζόδρομο του Μαράθου.

Ο Κώστας Δεσποτόπουλος δημιούργησε το 2009 έναν παραδοσιακό ξενώνα πολυτελών, παραδοσιακών κατοικιών, τον “Μεγάλο Κάμπο” (πληροφορίες στο Facebook και στο τηλέφωνο 6932544054), ενταγμένο με απόλυτη αρμονία μέσα στον ελαιώνα που βρίσκεται λίγο έξω από το Μάραθο, στο δρόμο προς τους Γαργαλιάνους. Έξι χρόνια αργότερα, το 2015, άνοιξε το εστιατόριο “Riki-Mediterranean Cuisine”, ή πιο απλά σκέτο “Riki”. Από τη μια είναι η εκπληκτική και μοναδική θέση του εστιατορίου, το οποίο βρίσκεται στο τέλος του παραλιακού περίπατου (πεζόδρομου) του Μαράθου, πολύ κοντά στον παλιό φάρο, κάτι που σημαίνει ότι έχει κυριολεκτικά “πιάτο” την Πρώτη, αλλά επίσης είναι “ανοιχτό” και στο βοριαδάκι, με αποτέλεσμα να είναι δροσερό όλο το καλοκαίρι. Από την άλλη, είναι η ξεχωριστή, προχωρημένη κουζίνα του, με γκουρμέ πινελιές, χωρίς όμως υπερβολές, που εγγυάται γεύση και απόλαυση σε ό,τι και αν δοκιμάσετε.

Η καλαίσθητη διακόσμηση στο "Riki", με την Πρώτη απέναντι.

Φρέσκο ψάρι, θαλασσινά, κρέατα, μαγειρευτά, γλυκά, παγωτά, όλα έχουν τη σφραγίδα της ποιότητας και της μεσογειακής “αύρας”. Το “Riki” είναι ανοιχτό όλη την ημέρα (σερβίρει πρωινό, μεσημεριανό και βραδινό), όμως η πιο μαγική του στιγμή είναι το ηλιοβασίλεμα. Ο Κώστας έχει δημιουργήσει διάφορες καλαίσθητες “γωνιές” γύρω από το εστιατόριο, όπου μπορείτε να χαλαρώσετε με τον καφέ ή το ποτό σας και να αφεθείτε στην υπέροχη θέα. Υπάρχει επίσης ειδικός χώρος διαμορφωμένος για τα μικρά παιδιά, όπου μπορούν να παίξουν και να απασχοληθούν δημιουργικά. Συνολικά, το “Riki” είναι η πιο “ειδυλλιακή” πρόταση, συνδυάζοντας θέση, γεύση, αισθητική και φιλικό περιβάλλον. Για περισσότερες πληροφορίες στο facebook και στα τηλέφωνα 2763061399 και 6932544054.

Το “Albatross” και ο “Ροδανθός”

Το "Albatross Seaside Cafe-Bar" στον πεζόδρομο του Μαράθου.

Περνάμε τώρα και στη νυχτερινή ζωή του Μαράθου, αν και η αλήθεια είναι πως και τα δυο καφέ μπαρ που θα σας προτείνω, τόσο το “Albatross”, όσο και ο “Ροδανθός”, είναι ανοιχτά όλη τη μέρα. Το “Albatross Seaside Cafe-Bar” βρίσκεται στον παραλιακό περίπατο, αριστερά όπως κατεβαίνουμε τον κεντρικό πεζόδρομο και ανήκει στον “βασιλιά της νυχτερινής διασκέδασης”, όχι μόνο του χωριού, αλλά ολόκληρης της ευρύτερης περιοχής, Χρήστο Τεριζάκη, ο οποίος το λειτουργεί από το 2013. Εκτός από τον εσωτερικό χώρο, που θα τον ζήλευαν ακόμα και μαγαζιά της Αθήνας για την εξαιρετική του διακόσμηση και διαρρύθμιση, υπάρχει και ο ειδικά διαμορφωμένος χώρος δίπλα στη θάλασσα, όπου μπορείτε να πιείτε τον καφέ σας, σε ένα τέλειο lounge περιβάλλον, με την ανάλογη μουσική και με ένα άψογο service. Τα βράδια, το “Albatross” αλλάζει “πρόσωπο” και μετατρέπεται στην απόλυτη επιλογή για clubbing, πάντα με γνωστούς guest DJs, με το κέφι να απογειώνεται και να φτάνει μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες. Περισσότερες πληροφορίες στο facebook και στο τηλέφωνο 2763061180.

Η υπέροχη βεράντα του "Ροδανθού" με θέα την Πρώτη και το ηλιοβασίλεμα.

Κατεβαίνοντας τον κεντρικό πεζόδρομο, αλλά στρίβοντας δεξιά στον παραλιακό περίπατο, βρίσκουμε τον “Ροδανθό”, μια ακόμα υπέροχη εναλλακτική επιλογή για τον επισκέπτη. Στη σημερινή μορφή του λειτουργεί από το 2013 και ανήκει στον Σπύρο Ανδρινόπουλο, έναν άνθρωπο με τεράστια εμπειρία στον χώρο και πολλά πετυχημένα μαγαζιά στο παρελθόν. Ο Σπύρος έχει διακοσμήσει το Cafe-bar (εσωτερικά και εξωτερικά) με μεράκι και φαντασία, διαμορφώνοντας ένα μοναδικό περιβάλλον δίπλα στη θάλασσα, όπου μπορείτε να απολαύσετε το πρωινό σας, τον καφέ σας, κρύα πιάτα, γλυκά, παγωτά, βάφλες και φυσικά το ποτό σας το βράδυ, με εκπληκτική θέα στην Πρώτη και ιδανικές μουσικές επιλογές. Ο “Ροδανθός” φιλοξενεί και live βραδιές με γνωστούς καλλιτέχνες, με εγγύηση στην ποιότητα, τον ήχο και φυσικά τη διασκέδασή σας. Με ένα τέλειο service, σας περιμένει για όμορφες στιγμές χαλάρωσης από νωρίς το πρωί μέχρι αργά το βράδυ. Για περισσότερες πληροφορίες, στο facebook και στο τηλέφωνο 2763061395.

Στο μαγικό “Σκιάχτρο” της Αλεξάνδρας

Μια από τις πολλές, πανέμορφες γωνιές του "Σκιάχτρου" στο Μάραθο.

Πριν κλείσω το κεφάλαιο των προτάσεών μου στο Μάραθο, δε θα μπορούσα να μη χαρίσω μια ξεχωριστή μνεία στο ξεχωριστό “Skiaxtro Eco Farm”, το υπέροχο οικολογικό κτήμα της Αλεξάνδρας Σουλελέ, το οποίο βρίσκεται 500 μέτρα από το κέντρο του Μαράθου, στην έξοδο του χωριού προς Πύλο και είναι ανοιχτό από τον Μάιο μέχρι τον Οκτώβριο. Πρόκειται για έναν μοναδικής αισθητικής διαμορφωμένο χώρο μέσα στη φύση, που έχει φτιαχτεί με πολλή αγάπη, ψυχή και δημιουργικότητα, ώστε να προσφέρει στους επισκέπτες ήρεμες στιγμές και όμορφες αναμνήσεις. Οι επιλογές είναι πολλές: έκθεση χειροποίητων δημιουργιών αλλά και εργαστήρι για τους λάτρεις, μικρούς και μεγάλους, της χειροτεχνίας. Οικολογική περιήγηση στο αγρόκτημα, ως ένας συνδυασμός παιχνιδιού, εμπειρίας και γνώσης. Φιλοξενία κοινωνικών εκδηλώσεων στις υπέροχες γωνιές που έχουν στηθεί σε όλο το κτήμα (πάρτι, ομιλίες, παρουσιάσεις, καλλιτεχνικά δρώμενα κλπ). Ενοικίαση πλατφόρμας Γιόγκα, αλλά και Yoga Retreats, σε ένα ήσυχο και γαλήνιο περιβάλλον, ιδανικό για διαλογισμό στη φύση. Και πολλές ακόμα δράσεις, για τις οποίες μπορείτε να ενημερωθείτε στο skiaxtro.gr, στο facebook και στο τηλέφωνο 6937840077.

* Θα ήθελα να γράψω εδώ, προς αποφυγή παρεξηγήσεων, ότι τα παραπάνω δεν είναι όλα τα μέρη που μπορείτε να δείτε στο Μάραθο, απλά πρόκειται για τις δικές μου προτάσεις. Προφανώς και υπάρχουν και άλλα, τα οποία μπορείτε να επισκεφθείτε, όπως επίσης υπάρχουν και πολλές άλλες επιλογές για τη διαμονή σας, πέραν του ξενοδοχείου “Artina & Artina Nuovo”. Ενδεικτικά να αναφέρω το “Messinian Horizons” (Facebook – 2763051071), τις “Agrikies” (Facebook – 2763061226), το “Faros” (Facebook – 2763061209) και το πολύ όμορφο Camping Proti (camping-proti.gr – Facebook – 2763061211). Επίσης στην εστίαση, το “Πανόραμα”, το “Κουτουκάκι”, το “Μαϊστράλι”, το “Παρά Θίν’ Αλός” και το “Ένθεον”. Τέλος, το υπέροχο παγωτό από την παγωτομηχανή του Γιώργου Μίγγα στο καφέ “Alegria”.

Η νήσος Πρώτη, μια “σαύρα” στο Ιόνιο

Η Πρώτη όπως φαίνεται από τους Γαργαλιάνους. Μπροστά ο ελαιώνας και στο βάθος ο Μάραθος.

Η Πρώτη από μόνη της θα μπορούσε να είναι θέμα για ξεχωριστό κείμενο, αλλά θα την ενσωματώσουμε στο σημερινό, για να ολοκληρώσουμε το “τρίπτυχο”. Το νησί βρίσκεται απέναντι από τον Μάραθο, απέχει από το χωριό ένα ναυτικό μίλι, είναι άνυδρο και ακατοίκητο και η ονομασία του προέρχεται από το θεό Πρωτέα, γιο του Ποσειδώνα. Στην Πρώτη σώζονται ερείπια μυκηναϊκής (ή προκλασικής εποχής) ακρόπολης με τείχος και κυκλικό πυργίσκο. Εκεί είχαν βάση οι Αθηναίοι στον Πελοποννησιακό Πόλεμο και δόθηκαν μάχες με τους Σπαρτιάτες, οι οποίοι βρίσκονταν στη Σφακτηρία (424 π.Χ.). Στην Πρώτη υπάρχει το μοναστήρι της Παναγίας της Γοργοπηγής, που οικοδομήθηκε από το 1984 και μετά. Το παλιό εκκλησάκι που βρίσκεται εκεί, χτίστηκε γύρω στο 1850, πάνω στα ερείπια του αρχαίου ναού της Ευπλοίας Αρτέμιδας.

Εκπληκτικό τοπίο στο πίσω μέρος της Πρώτης. / Image credits: Φώτης Κατσίβελας

Στη θέση “Γραμμένο”, εκεί που ενώνεται το “σώμα” με το “κεφάλι”, είναι χαραγμένες τριάντα περίπου σκαλισμένες επιγραφές μετακλασικής, ρωμαϊκής και βυζαντινής εποχής, κάποιες από τις οποίες εξέφραζαν ευχές των ναυτιλλομένων που είχαν καταφύγει στον εκεί ορμίσκο για να σωθούν από τρικυμίες, ώστε να έχουν καλό υπόλοιπο ταξίδι. Κάποιες άλλες επιγραφές προειδοποιούσαν άλλα πλοία για τους πειρατές της περιοχής. Ακριβώς πίσω από το “Γραμμένο”, υπάρχει ένας άλλος ορμίσκος, γνωστός ως “το αυλάκι του Κατούλια”, γιατί τον χρησιμοποιούσε ως καταφύγιο-ορμητήριό του ο Κεφαλλονίτης πειρατής Κατούλιας με το πλήρωμά του, που το αποτελούσαν Μανιάτες. Στην αριστερή μεριά του νησιού, σε έναν πολύ μικρό κολπίσκο, φυσικά προστατευμένο, θα συναντήσετε μια υπέροχη, πολύ μικρή αμμώδη παραλία, τη Βουρλιά. Στο άνοιγμα της παραλίας υπάρχουν δυο ναυάγια, αμφότερα “θύματα” των ιταλικών βομβαρδισμών στον πόλεμο του 1940.

Το νότιο μέρος της Πρώτης. Σε πρώτο πλάνο το μοναστήρι. Το ακρωτήρι που φαίνεται αριστερά, είναι η είσοδος της Βουρλιάς. Στο βάθος αριστερά διακρίνονται τα βουνά της Μεθώνης. / Image credits: Φώτης Κατσίβελας

Το ένα, γαλλικό εμπορικό πλοίο με σιδερένιο σκαρί, βρίσκεται σε βάθος 4 μέτρων και μετέφερε μπιτόνια βενζίνης, με αποτέλεσμα, όταν βομβαρδίστηκε, οι φλόγες του να φαίνονται από τον Μάραθο. Το άλλο, με ξύλινο σκαρί, μετέφερε γάλατα και βρίσκεται σε βάθος 40 μέτρων. Αριστερά από τη Βουρλιά, στη θέση “Τηγανάκια” (λίγο πριν τον φάρο που ορθώνεται στο αριστερό άκρο του νησιού), υπάρχει και αρχαίο ναυάγιο με διασκορπισμένους αμφορείς στο βυθό της θάλασσας. Φεύγοντας από τη Βουρλιά και κατευθυνόμενοι προς το μοναστήρι, συναντάμε ένα σχηματισμό βράχων που θυμίζει ελέφαντα και λίγο μετά, κάτω από το μοναστήρι και λίγο πιο δεξιά, υπάρχει η “Σπηλιά της φώκιας”, που έχει πάρει το όνομά της από τις συμπαθέστατες φώκιες Monachus monachus που κολυμπάνε στα νερά μπροστά από την Πρώτη και τις νύχτες βρίσκουν καταφύγιο στη σπηλιά. Ακολουθούν τρεις προτάσεις για το πώς μπορείτε να πάτε στο νησί, αλλά και γενικότερα τί να δείτε και να κάνετε εκεί.

Με τον “Λάμπρο” του καπετάν-Γιάννη

Ο "Λάμπρος" αραγμένος στη Βουρλιά της Πρώτης. / Image credits: Φώτης Κατσίβελας

Ο πλέον δημοφιλής τρόπος για να επισκεφθείτε την Πρώτη, είναι με τον “Λάμπρο”, το 45 θέσεων παραδοσιακό και ασφαλέστατο σκάφος του Γιάννη Τεριζάκη, που στη διάρκεια του καλοκαιριού πραγματοποιεί καθημερινές εξορμήσεις στο νησάκι, με πιο συνηθισμένο προορισμό τη Βουρλιά. Στην επιστροφή, ο καπετάνιος σάς ξεναγεί με το μοναδικό του τρόπο, περνώντας από τον “Ελέφαντα”, το μοναστήρι, τη “Σπηλιά της φώκιας” και το Γραμμένο. Μπορείτε να κανονίσετε μαζί του το γύρο ολόκληρου του νησιού, ενώ υπάρχουν και άλλες εναλλακτικές privé εκδρομές, όπως στην Κυπαρισσία (και τις γύρω περιοχές), στην Πύλο ή τη Γιάλοβα στον κόλπο του Ναυαρίνου και στη Μεθώνη προς τα νησιά των μεσσηνιακών Οινουσσών (Σχίζα και Σαπιέντζα). Μέσα στο “Λάμπρο” μπορείτε να απολαύσετε παραδοσιακούς μεζέδες, ποτά αλλά και BBQ! Περισσότερες πληροφορίες στο proticruises.gr, στο facebook και στο τηλέφωνο 6972316745.

Με την “Ιούσα”, το ιστιοφόρο του Νίκου

Η κομψότατη "Ιούσα" σε ένα ταξίδι της στα Στροφάδια.

Ένας άλλος, διαφορετικός τρόπος για να απολαύσετε μια εξόρμηση στις θάλασσες της περιοχής, είναι το ιστιοφόρο του Νίκου Τεριζάκη, η “Ιούσα”, που έχει πάρει το όνομά της από αρχαία αθηναϊκή τριήρη! Πρόκειται για ένα σκάφος cruiser racer μήκους 12 μέτρων, με τρεις διπλές καμπίνες, το οποίο μπορείτε να νοικιάσετε για να πραγματοποιήσετε μικρές, μονοήμερες εξορμήσεις ή και μεγαλύτερα σε χρονική διάρκεια ταξίδια. Ο Νίκος, skipper της “Ιούσας” και ο host του ιστιοφόρου, Μένης Στυλιανόπουλος, αναλαμβάνουν να σας πάνε σε διάφορους προορισμούς, ξεκινώντας από την Πρώτη και τη Βοϊδοκοιλιά και φτάνοντας στα Στροφάδια και όλα τα Ιόνια νησιά! Το σκάφος ναυλώνεται από περιορισμένο αριθμό ατόμων (μέχρι το πολύ 8 για μονοήμερη εκδρομή, μέχρι 6 για πολυήμερη), ενώ μπορεί να ναυλωθεί και από οικογένειες ή παρέες που έχουν δικό τους skipper. Με την “Ιούσα” μπορείτε να ευχαριστηθείτε και άλλες δραστηριότητες, όπως την πεζοπορία, το ψάρεμα και το snorkeling, ενώ θα δοκιμάσετε και παραδοσιακά εδέσματα made on board! Περισσότερες πληροφορίες στο ioniansail.eu, στο facebook και στο τηλέφωνο 6977482665.

Στο βυθό με το “Ionian Dive Center”

Το ναυάγιο στην είσοδο της Βουρλιάς στην Πρώτη. / Image credits: Ionian Dive Center

Σας είπαμε τρόπους για να επισκεφθείτε την Πρώτη, όμως θα σας δώσουμε και μια ακόμα εναλλακτική λύση, αυτή τη φορά για να εξερευνήσετε το βυθό της! Στον κεντρικό δρόμο του Μαράθου στεγάζεται το Ionian Dive Center, ένα κέντρο καταδύσεων, το οποίο προσφέρει μαθήματα κατάδυσης σε αρχάριους και προχωρημένους. Η σχολή λειτουργεί από το 2006, διαθέτει δυο δικά της σκάφη, έναν εκπαιδευτή, τον Γιάννη Αργύρη, καθώς και δυο Dive Masters (δάσκαλοι καταδύσεων, ένα επίπεδο κάτω από τον εκπαιδευτή). Τα μαθήματα για τους αρχάριους, διάρκειας συνήθως τριών ωρών, ξεκινάνε από την παραλία της Βουρλιάς, αφού το μέρος είναι ιδανικό (συνθήκες πισίνας και το ναυάγιο μόλις στα 4 μέτρα βάθος). Προηγείται η θεωρία, ακολουθούν πολλές ασκήσεις κοντά στην επιφάνεια του νερού και στη συνέχεια έρχεται η κατάδυση. Εκτός από τη Βουρλιά, η σχολή δραστηριοποιείται γύρω από όλη την Πρώτη, ενώ πρέπει να πούμε ότι οι “μαθητές” είναι στην πλειοψηφία τους ξένοι. Το Ionian Dive Center ανοίγει κάθε χρόνο στις αρχές Μαΐου και συνεχίζει όσο το επιτρέπει ο καιρός, μερικές φορές και μέχρι τον Νοέμβριο! Περισσότερες πληροφορίες στο ioniandivecenter.gr, στο facebook και στα τηλέφωνα 6982357062 & 2763061551.

* Κεντρική φωτογραφία κειμένου, credits: Φώτης Κατσίβελας

* Ευχαριστώ πολύ τον Διονύση Μητρόπουλο για τις πληροφορίες που μου έδωσε, καθώς και τον Φώτη Κατσίβελα για την ευγενική διάθεση του φωτογραφικού του υλικού.