Μαθαίνοντας τι θα πει σεξ μέσα από ατελείωτες ώρες πορνό
- 16 ΙΟΥΝ 2020
Πολύ πρόσφατα είδαμε ένα πανέξυπνο βίντεο με το οποίο προωθήθηκε η καμπάνια της Νέας Ζηλανδίας για τη σεξουαλική αγωγή. Δύο pornstar κινητοποιήθηκαν προκειμένου να πείσουν τους γονείς να αρχίσουν να μιλάνε με τα παιδιά τους για το σεξ. Και η αλήθεια είναι λίγο-πολύ αυτή. Η πορνογραφία είναι πλέον ένας τρόπος όπου οι νέοι έρχονται σε πρώτη επαφή με τo sex. Και όλοι είμαστε μπροστά σε μια πραγματικότητα που αρνούμαστε να δούμε. Ναι, ο 15χρονος ξάδερφός μας έχει δει πορνό. Δεν είναι ότι του πέταξε τη σελίδα με την επικύρωση της ηλικίας του και εκείνος πάτησε ότι είναι όντως κάτω από 18. Αυτό πρέπει να είναι ούτως ή άλλως το λιγότερο πατημένο κουμπί στην ιστορία του ίντερνετ.
Ο ρόλος της σεξεργασίας στη διαπαιδαγώγηση
Όταν βρέθηκε η δική μου γενιά στην εφηβεία βρέθηκε σε μια ενδιάμεση φάση. Η hard πορνογραφία υπήρχε αλλά δεν υπήρχε αυτή η πρόσβαση στον γιγαντιαίο όγκο της. Η πορεία ήταν λίγο-πολύ προδιαγεγραμμένη. Πρώτες επαφές με το γυναικείο σώμα μέσω περιοδικών, σκηνές σεξ σε μη-πορνογραφικές σειρές και ταινίες και τελικά μετά από λίγο καιρό η πρώτη επαφή με την ίδια τη σεξουαλική πράξη μέσω βίντεο κακής ανάλυσης και λίγων δευτερολέπτων. Ξέρετε αυτά που κυκλοφορούσαν στο σχολείο από κινητό σε κινητό. Όχι βέβαια όσο παλαιότερα. Την ίδια στιγμή η σεξουαλικότητα των έφηβων κοριτσιών, αυτή και αν ήταν βουτηγμένη στην ενοχή της κοινωνίας, κάτι τελείως άγνωστο για όλους μας. Όλοι λέμε για τη δύσκολη σεξουαλικά εφηβεία των αγοριών. Κανείς για την αντίστοιχη των κοριτσιών. Και μετά οι sex-workers. Πάλι αφορούσαν μόνο τα αγοράκια.
Η εργασία του σεξ πάντα ήταν και είναι ακόμα βυθισμένη στο περιθώριο μιας παντελώς ενοχικής κοινωνίας. Μιας ενοχικής κοινωνίας απέναντι στο σεξ και τελικά μιας ενοχικής κοινωνίας απέναντι σε όσους/-ες εργάζονται σε αυτό. Κι όμως. Σε ένα μέρος μιας τελετουργίας που έμοιαζε να έρχεται από τα βάθη της αρχαιότητας, ο πατέρας έπαιρνε τον γιο του, όταν εκείνος έφτανε σε μια συγκεκριμένη ηλικία. Εκεί αποφεύγοντας ο ίδιος τη αμηχανία του να συζητήσει με το παιδί του για σεξ, το άφηνε για λίγες ώρες στη σεξεργάτρια, όπως άφηνε τα αρχαία στον/-η φιλόλογο και τα μαθηματικά στο φροντιστήριο. Και εκείνη αναλάμβανε να του αποκωδικοποιήσει τι είναι σεξουαλική πράξη και πώς αυτή γίνεται. Όχι με θεωρίες. Στην πράξη. Μάλιστα πολύ συχνά αποτελούσε συγκεκριμένη αρμοδιότητα των σεξεργατριών, οι οποίες αναλάμβαναν τον διαπαιδαγωγικό ρόλο -συχνά πολύ αποτελεσματικά- χωρίς όμως να παίρνουν τα credits.
Εκείνον τον ρόλο έρχεται η ψηφιακή εποχή να τον αντικαταστήσει. Ή έστω έρχεται να προσθέσει ένα ενδιάμεσο στάδιο. Και έρχεται να το κάνει μέσω της πορνογραφίας. Ο σύγχρονος έφηβος έχει μια πρόσβαση σε έναν αμέτρητο αριθμό δεδομένων πού αφορούν το σεξ. Είτε όταν αυτό υπονοείται είτε αυτό απεικονίζεται μέσω της πορνογραφίας. Η ενοχική μας κοινωνία δεν του μιλάει με κανέναν άλλο τρόπο. Επομένως ο ρόλος της πορνογραφίας αναβαθμίζεται. Δεν είναι μόνο ότι βρίσκεται παντού. Είναι ότι δεν υπάρχει και κάτι άλλο για να μιλήσει για το σεξ. Και αυτό μπορεί να είναι βολικό για όλους αλλά μπορεί να έχει και μερικά προβλήματα.
Δεν θα πάμε βέβαια σε πουριτανισμούς για τη “βρόμικη φύση” του πορνό. Προφανώς το σεξ δεν είναι μόνο ένας αναπαραγωγικός μηχανισμός. Βασίζεται στην απόλαυση και αυτό είναι από τα καλά πράγματα του πορνό. Πράγματα για τα οποία δεν θα εμπιστευόμουν και τόσο το πολυθρύλητο “μάθημα σεξουαλικής αγωγής”, που όλοι το θεωρούμε ως τη μόνη λύση, αλλά που φοβάμαι ότι θα γίνεται σε ένα αποστειρωμένο πλαίσιο γνώσεων που κανέναν μαθητή δεν θα αφορά. Το κακό, λοιπόν, με τη διαπαιδαγώγηση από την πορνογραφία δεν είναι ότι αναπαριστά το σεξ με ‘kinky’ (ok, boomer) τρόπο. Το πρόβλημα είναι ότι πολλές φορές δεν έχει καμία σύνδεση με την πραγματικότητα ακριβώς γιατί δεν ήταν αυτός εξαρχής ο ρόλος του.
Οι υπερβολές του πορνό
Το πορνό δεν φτιάχτηκε και δεν φτιάχνεται, για να διαπαιδαγωγήσει. Δεν φτιάχνεται επίσης για να απευθύνεται σε εφήβους. Ακόμα και αν τυπικά ξέρουμε όλοι ότι απευθύνεται και σε αυτούς. Πολλές φορές για τους ενηλίκους και σεξουαλικά ενεργούς ανθρώπους λειτουργεί ως μια παράπλευρη απόλαυση. Όσοι έχουν κάνει σεξ ξέρουν ότι η πορνογραφία είναι ουσιαστικά -μιλώντας για την επαγγελματική πορνογραφία- μια καρτουνίστικη εκδοχή της πραγματικότητας. Βασίζεται σε πράγματα που όντως συμβαίνουν μεν αλλά συνήθως τραβηγμένα στην υπερβολή τους. Και αυτό, αν είσαι ώριμος σεξουαλικά άνθρωπος, μπορείς εύκολα να το διακρίνεις και να ζεις ωραία και καλά και με τα δύο.
Όταν όμως είσαι έφηβος/-η τα πράγματα αλλάζουν. Οι αναπαραστάσεις του σεξ μέσω από το πορνό είναι οι μόνες σχεδόν αναπαραστάσεις που έχεις. Στα 15 σου βλέπεις χτιστούς άντρες με μεγάλο πουλί (σόρι αλλά δεν μπορούσα να γράψω ‘πέος’) να κάνουν σεξ σε γυναίκες με γυμνασμένα σώματα και τεράστια στήθη. Και οι έφηβοι/ες -ακριβώς όντας έφηβοι/-ές- αδυνατούν ανατομικά να αγγίξουν τα πρότυπά τους. Και αυτό τους γεμίζει νέες ενοχές και προσωπικό άγχος. Το άγχος του εφήβου/ης για τη σεξουαλικότητά του/της προφανώς δεν είναι καινούργιο. Ωστόσο εκείνο το “μήπως δεν είμαι αρκετά ικανός/-‘η” μετατρέπεται σε μια βεβαιότητα.
Από την άλλη, υπάρχει το ακόμα βασικότερο πρόβλημα που αφορά τη θέση της γυναίκας σε όλη αυτή τη βιομηχανία. Πολύ συχνά θεωρούμε ότι το άγριο σεξ του πορνό είναι που αυτομάτως υποτιμά τις γυναίκες. Το ζήτημα όμως δεν έρχεται με το ίδιο το άγριο σεξ. Η εναλλαγή ρόλων εξουσίας είναι μια φυσιολογική και (γιατί όχι;) ισότιμη για το ζευγάρι διαδικασία. Το ζήτημα είναι ότι στην πορνογραφία σπάνια αυτό συνδέεται με μια ισότητα. Δυστυχώς, πολύ συχνά εντός μιας ούτως ή άλλως σεξιστικής κοινωνίας, οι πορνοστάρ πολύ συχνά στιγματίζονται. Όλη η ενοχική αντιμετώπιση για το σεξ μετατρέπεται συχνά σε ένα μίσος εναντίον τους (και προφανώς κυρίως εναντίον των γυναικών πορνοστάρ). Δείτε για παράδειγμα τι συμβαίνει με τη Mia Khalifa και πόσο μίσος βιώνει σε όλες τις πλευρές του ίντερνετ από τότε που αποφάσισε να αφήσει τη βιομηχανία του πορνό. Όπως η ίδια είχε μάλιστα τονίσει, οι χώρες που την κλικάρουν περισσότερο είναι και οι χώρες που τη μισούν περισσότερο. Γιατί; Μα προφανώς και γιατί όσοι κλικάρουν έχουν μια πεποίθηση ότι κάνουν κάτι κακό και συνδέουν τους πρωταγωνιστές τους με αυτό το κακό.
Και το τελευταίο και ίσως πολύ σημαντικότερο είναι η συναίνεση. Η πορνογραφία είναι φτιαγμένη εντός ενός συγκεκριμένου πλαισίου. Διαρκεί συγκεκριμένη ώρα. Το σενάριο έχει σημασία αλλά μέχρι ένα σημείο. Στο καρτουνίστικο πλαίσιο αναπαράστασης της πραγματικότητας από την πορνογραφία η συναίνεση είναι δεδομένη. Διάφορα υπερσεξουαλικά όντα -είτε είναι άντρες είτε γυναίκες- είναι έτοιμα να δοθούν στον απέναντι. Χωρίς να χρειάζεται καμία επικοινωνία, χωρίς τελικά να ζητηθεί καν η συναίνεση εμμέσως. Θεωρείται δεδομένο ότι αυτή υπάρχει. Και αυτό έχει να κάνει προφανώς με τον μη διαπαιδαγωγικό ρόλο που έχουν οι δημιουργοί του πορνό. Οκ, σε πορνογραφία είμαστε. Και εγώ δεν θα ήθελα να δω 40 λεπτά βίντεο με έναν τύπο που τρώει χυλόπιτες. Το θέμα όμως είναι ότι αυτό δεν γίνεται σαφές για τον έφηβο ο οποίος μπαίνει σε ένα mood αγνόησης του πιο σημαντικού ζητήματος που αφορά την πραγματική σεξουαλική ζωή. Και αυτό δεν είναι άλλο από τη συναίνεση.
Τελικά
Σε μια ψηφιακή κοινωνία όπως είναι η δική μας έχουν αντιστράφει οι ρόλοι. Πολλές φορές για τους εφήβους (και όχι μόνο) αντί το πορνό να είναι μια προσομοίωση της πραγματικότητας γίνεται η πραγματικότητα μια προσομοίωση της πορνογραφίας. Και δεν είναι ακριβώς ότι φταίει η ίδια η πορνογραφία. Είναι ότι η ενοχική μας με το σεξ κοινωνία έχει δώσει στην πορνογραφία έναν ρόλο διαπαιδαγώγησης που ποτέ δεν διεκδίκησε. Επομένως, κίνηση της κυβέρνησης της Νέας Ζηλανδίας είναι τελικά προς τη σωστή κατεύθυνση. Αφού το σεξ είναι ακόμα κάτι για το οποίο ντρεπόμαστε ας το αναλάβουν, όπως συνηθίζουν, οι επαγγελματίες του σεξ να διδάξουν τις επόμενες γενιές. Μόνο που αυτή τη φορά πρέπει να τους γίνει κατανοητό ότι έχουν και αυτόν τον ρόλο. Και ίσως πλάι σε αυτό να έρθει και η περίφημη σεξουαλική αγωγή στα σχολεία.
Oi πορνοστάρ και ιδιαίτερα οι γυναίκες πορνοστάρ αρχίζουν να μιλούν για τη δουλειά τους. Και πολύ καλά κάνουν. Ο δημόσιος ρόλος τους είναι πολύ βασικός, όπως βασικός είναι και ο ρόλος των ανθρώπων της σεξεργασίας. Η Stoya αρθρογραφεί, η Mia Khalifa κάνει πολύ συχνά δημόσιες παρεμβάσεις. Η Shasha Grey επίσης. Είναι καιρός , λοιπόν, να αποκτήσουν οι πορνοστάρ τον δημόσιο ρόλο που τους αναλογεί. Αυτό που κάνουν είναι τελικά πολύ-πολύ σημαντικό.