Με το Frink! θα πιεις τζάμπα στα αγαπημένα σου μπαρ

Είναι ξεκάθαρο ότι τα startups στην Ελλάδα γνωρίζουν τα τελευταία χρόνια μεγάλη άνθηση. Κάποια σημειώνουν επιτυχία, κάποια άλλα όχι.

Παραδέχομαι ότι δεν κατέχω τις γνώσεις και την εμπειρία για να αναλύσω τους λόγους της πιθανής επιτυχίας ή αποτυχίας μιας τέτοιας νέας επιχείρησης. Ένας απλός γραφιάς είμαι παιδιά. Με το φτωχό μου το μυαλό όμως, μπορώ να πω ένα πράγμα.

Ας πάρουμε για παράδειγμα το Frink!. Μια εφαρμογή, η οποία σου εξασφαλίζει δωρεάν ποτά στα αγαπημένα σου μπαρ. Αν είσαι τυχερός, μάλιστα, κάθε βράδυ. Πόσο πιο απλό και πόσο πιο χρήσιμο; Είναι δυνατόν να μην πάει καλά;

Περιλαμβάνει τις λέξεις-κλειδί μπαρ και ποτό και τις συνδέει με την ακόμα πιο μαγική λέξη δωρεάν. Κρίμα που δεν έχω λεφτά να επενδύσω.

Μπορεί η σχέση μου τα μπαρ και τα ποτά να είναι πολύ δυνατή και να κυνηγάω το δωρεάν όπου βρεθώ κι όπου σταθώ, όμως μια πιο σοβαρή ανάλυση για την πορεία ενός startup, δυστυχώς δεν μπορώ να σου παρουσιάσω. Έψαξα λοιπόν τους δημιουργούς της ιδέας για να μου εξηγήσουν τις τεχνικές, οικονομικές και λειτουργικές λεπτομέρειες της εφαρμογής.

Συνάντησα τον Στέφανο Πρόκο, τον Κωνσταντίνο Γέρο και τον Γιώργο Χαϊλαζόπουλο, τους 3 από τους 4 ιδρυτές του Frink! δηλαδή (ο τέταρτος, Παναγιώτης Ξυνός, μένει μόνιμα στο Λονδίνο) στα γραφεία του Athens Center of Entrepreneurship and Innovation (ACEin) του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, το οποίο τους παρέχει στέγη αλλά και την απαραίτηση βοήθεια για την ανάπτυξη της ιδέας τους.

Αφού τους ευχαρίστησα από καρδιάς για τα δωρεάν ποτά που μου έχουν ήδη προσφέρει, ήρθε η ώρα να μιλήσουμε για δουλειά. Για τη δική τους δουλειά συγκεκριμένα.

Η ιδέα του Frink!

(Φωτογραφίες: Φραντζέσκα Γιαϊτζόγλου-Watkinson)

Δεν παρέλειψα τυχαία να σου εξηγήσω στην εισαγωγή τον ακριβή τρόπο με τον οποίο λειτουργεί το Frink!. Δηλαδή εντάξει, σου παρέχει δωρεάν ποτό, αλλά πώς το κερδίζεις ακριβώς αυτό το ποτό;  Ζήτησα από τον Στέφανο να μου εξηγήσει με πολύ απλά λόγια πώς δουλεύει η εφαρμογή. Σίγουρα θα το έκανε καλύτερα από μένα.

“Πάρα πολύ απλά, σου δίνει την ευκαιρία να πιεις δωρεάν ένα ποτό στην πόλη σου και να ανακαλύψεις κι ένα καινούργιο μπαρ. Είναι διαθέσιμο δωρεάν για τον χρήστη, ο οποίος μόλις εγγραφεί πατά απλά πάνω στο σέικερ και βλέπει αν κέρδισε ένα δωρεάν ποτό καθώς και τα μπαρ στα οποία μπορεί να το πιει εκείνο το βράδυ. Πηγαίνει στο μπαρ, δείχνει το ηλεκτρονικό κουπόνι και παίρνει το ποτό. Την αξία του κάθε ποτού την αποφασίζει η επιχείρηση, μπορεί να είναι ένα ποτό των 5, των 7 ή και των 10 ευρώ”. Υπερβολικά απλό και καλό για να είναι αληθινό. Κάτι το οποίο ορισμένες φορές, είναι και πρόβλημα όπως μας αποκαλύπτει ο Στέφανος: “Αρκετός κόσμος δεν πιστεύει ότι όντως τον περιμένει ένα δωρεάν ποτό έξω, το αντιμετωπίζει με δυσπιστία. Κι όμως, κερδίζεις ένα ποτό και σε περιμένει να το πιεις 100%”. Κι αν δεν κερδίσεις;

“Αν δεν κερδίσεις μπορείς να δοκιμάσεις ξανά το επόμενο βράδυ. Σε ένα βράδυ παίζουν περίπου 380 άτομα και κερδίζουν οι 300, οι πιθανότητες να κερδίσεις είναι πολύ μεγάλες. Από αυτούς που κέρδισαν, συνήθως πάνε οι 70 να παραλάβουν το ποτό τους. Πολύ σύντομα θα βάλουμε μια λειτουργία ώστε αν κερδίσεις και δεν μπορείς να πας, να έχεις τη δυνατότητα να προσφέρεις το ποτό σε ένα φίλο σου. Προς το παρόν μπορείς απλά να απελευθερώσεις το ποτό σου ώστε να το κερδίσει κάποιος άλλος”. Απλή ιδέα, δεν σου το είπα; Το δύσκολο είναι να το σκεφτείς. Τα παιδιά ας πούμε, πώς και γιατί το σκέφτηκαν; Συνεχίζει ο Στέφανος: 

“Κάποια στιγμή πριν από αρκετά χρόνια, πέρασα έξω από μια μεγάλη αλυσίδα καφέ, η οποία είχε free coffee day και γινόταν ένας χαμός, με τεράστιες ουρές. Περίμενα λοιπόν 40 λεπτά για έναν δωρεάν καφέ, όπως και όλοι, η ψυχολογία του δωρεάν είναι βλέπεις πολύ δυνατή. Όταν επιτέλους μπήκαμε μέσα στο μαγαζί, η εικόνα ήταν πολύ άσχημη. Κόσμος να φωνάζει, τα παιδιά πίσω από την μπάρα να ιδρώνουν και να μην προλαβαίνουν. Εκεί λοιπόν σκέφτηκα, γιατί να μην προσφέρεις το δωρεάν στον καταναλωτή, αλλά ελεγχόμενα; Να πεις ότι εγώ σήμερα θα προσφέρω 3-4 καφέδες, 3-4 ποτά την ημέρα;”, θυμάται ο Στέφανος και τον συμπληρώνει ο Κωνσταντίνος: “Μετά τις αρχικές κουβέντες που κάναμε, φύγαμε από τον καφέ και στραφήκαμε στο nightlife διότι έχει μεγαλύτερα περιθώρια κέρδους για τις επιχειρήσεις και μεγαλύτερη αξία για τον καταναλωτή”.  Και εγένετο Frink! λοιπόν. Η ομάδα του Frink! πώς προέκυψε; Ήταν φίλοι από πριν;

“Εγώ με τον Κωνσταντίνο γνωριζόμαστε από παιδιά, πηγαίναμε μαζί διακοπές από τα 11. Με τον Παναγιώτη και τον Γιώργο γνωριστήκαμε μέσω του Appsterdam, μιας διεθνούς κοινότητας η οποία αποτελείται από ανθρώπους που ασχολούνται με το development και τη δημιουργία apps. Όταν έφυγα εγώ από την προηγούμενη δουλειά μου, πριν από περίπου 1,5 χρόνο, πήγα στα γραφεία του Appsterdam στην Ελλάδα, αναζητώντας κόσμο να υλοποιήσουμε κάποιες ιδέες και τα παιδιά βρίσκονταν σε μια αντίστοιχη φάση. Έτσι δημιουργήσαμε αυτή την ωραία ομάδα”. Μια ομάδα που πλέον έχει μεγαλώσει:

“Το σημαντικό είναι ότι στην ομάδα μας υπάρχει πολύ καλή χημεία, κάτι πάρα πολύ σημαντικό, στα startup η ομάδα ίσως είναι και το σημαντικότερο απ’ όλα. Ο καθένας έχει ξεκάθαρα καθήκοντα και αλληλοσυμπληρωνόμαστε πολύ καλά. Στην πιο core ομάδα έχουν πλέον προστεθεί ο Παναγιώτης ο Κωνσταντέλος που έχει αναλάβει το digital marketing και growth κι ο Αντώνης ο Μαργέτης που έχει αναλάβει το κομμάτι του sales σε ολόκληρη τη χώρα. Ακόμη, υπάρχει η Φροσύνη Δρακούλη που είναι intern στα social media, ο Στέφανος ο Βούρος που έχει αναλάβει το copywriting και το consulting στα social media και ο Γιώργος Γάφος, που είναι o iOS developer. Μετράμε πλέον 9-10 άτομα, προς το παρόν όμως όλοι ασχολούμαστε part time με αυτό”.

“Πίσω από μια οθόνη δεν μαθαίνεις τίποτα”

Από την ιδέα του Στέφανου και την σύσταση της ομάδας, στην υλοποίηση και την γέννηση της εφαρμογής. Πόσο γρήγορα έγιναν όλα;

“Ξεκινήσαμε πριν από περίπου ένα χρόνο να χτίζουμε πάνω στη συγκεκριμένη ιδέα. Σε πρώτη φάση πόρτα-πόρτα, πηγαίνοντας από μαγαζί σε μαγαζί, κυρίως στο κέντρο για αρχή. Στους περισσότερους καταστηματάρχες άρεσε, αφού προσελκύουν κίνηση πρακτικά δωρεάν. Το να δώσουν 2-3 ποτά κερασμένα την ημέρα είναι κάτι έτσι κι αλλιώς δεδομένο γι’αυτούς. Εμείς τους προτείνουμε να δώσουν αυτά τα ποτά σε νέο κόσμο, ώστε να προσελκύσουν νέους πελάτες. Τον Μάη του 2015 λανσάραμε την δοκιμαστική έκδοση της εφαρμογής και τρέχαμε τα τεστ μας έξω. Το τρέξαμε με 25 επιχειρήσεις και 1000 χρήστες, παίρνοντας εξαιρετικό feedback, οπότε τον περασμένο Οκτώβριο λανσάραμε και την κανονική έκδοση, την έκδοση 1.0. η οποία είναι διαθέσιμη σε iOS και σε Android. Κάθε μέρα προσθέτουμε και περισσότερα μαγαζιά, έχουμε φτάσει ήδη στα 50. Μιλάμε για επιχειρήσεις που πληρώνουν, κάτι το οποίο είναι πολύ σημαντικό για μας, είναι σπουδαίο για ένα startup να έχει τζίρο από τον πρώτο καιρό”. Πλέον πόσοι το έχουν κατεβάσει στα κινητά τους και ποιοι είναι οι επόμενοι στόχοι;

“Μετράμε 5.500 χρήστες αυτή την στιγμή. Ποσοτικά μιλώντας, στόχος μας είναι μέσα στους επόμενους τρεις μήνες να ξεπεράσουμε τους 15.000 χρήστες, ενώ σκεφτόμαστε να επεκταθούμε στον καφέ αλλά και σε δωρεάν εισιτήρια για σινεμά και θέατρο, στα συνοικιακά σινεμά κι όχι στις μεγάλες αλυσίδες. Παράλληλα, στοχεύουμε σύντομα να εξαπλωθούμε σε Θεσσαλονίκη, Γιάννενα, Πάτρα, τις πόλεις δηλαδή με φοιτητικό πληθυσμό και ήδη έχουμε κάποιες πρώτες συμφωνίες για να εξαπλωθούμε και στο εξωτερικό με πρώτο σταθμό απ’ ότι φαίνεται τη Λατινική Αμερική και την Κολομβία”. Πώς έφτασαν τα νέα μέχρι την Κολομβία; Την αρχική προσέγγιση την έκανε η ομάδα του Frink! ή τους κάλεσαν απ’ την Λατινική Αμερική;

Ο Κωνσταντίνος, ο Στέφανος κι ο Γιώργος.

“Μας βρήκαν αυτοί. Κάποια στιγμή πήραμε την απόφαση πως θα αποφύγουμε την συνηθισμένη πρακτική των startups, ότι δηλαδή δεν μιλάμε γι΄αυτό που κάνουμε. Το αντίθετο, βγαίναμε και μιλάγαμε παντού γι’ αυτό. Κάναμε και μια συνέντευξη στο γερμανικό κρατικό ραδιόφωνο κι έτσι μας ανακάλυψαν και στην Κολομβία. Πρέπει να είσαι εξωστρεφής κι αυτό που κάνεις να έχει παγκόσμια εμβέλεια. Πηγαίναμε σε μπαρ της Ιρλανδίας και βάζαμε πελάτες να το κατεβάσουν και να το χρησιμοποιήσουν για να πάρουμε live feedback. Πίσω από έναν υπολογιστή και μπροστά από το excell δεν θα μάθεις τίποτα”,  μου λέει ο Στέφανος, με τον Κωνσταντίνο να προσθέτει:

“Τον Νοέμβριο συμμετείχαμε και στο Web Summit στην Ιρλανδία, το οποίο είναι το μεγαλύτερο τεχνολογικό και startup συνέδριο στην Ευρώπη, όπου παρουσιάσαμε την ιδέα μας κι έτσι μας ανακάλυψαν ακόμα περισσότεροι. Είχαμε κάνει πολύ επιθετική παρουσίαση γενικά, γεμίσαμε τον χώρο με φυλλάδια και δεν αφήναμε άνθρωπο να περάσει χωρίς να του μιλήσουμε για την ιδέα μας. Οι περισσότεροι δεν το έκαναν αυτό. Ήταν μια τρομερή εμπειρία. Όσο υπάρχει δυνατότητα χρειάζεται να συμμετέχεις σε τέτοιες πρωτοβουλίες, ειδικά αν ενδιαφέρεσαι να επεκταθείς στο εξωτερικό”.

Τα λεφτά από τις επιχειρήσεις είναι αρκετά για την επιβίωση του startup; “Εμείς φτάσαμε εδώ που βρισκόμαστε με τα δικά μας έξοδα. Για να ξεπεράσουμε πια αυτήν την μεγάλη καμπύλη, αναζητούμε χρηματοδότηση. Ήδη βγάζουμε κάποια χρήματα, αρέσει στους χρήστες, έχει μεγάλο περιθώριο ανάπτυξης και πιστεύουμε ότι μπορεί να αναπτυχθεί γρήγορα. Ο πρώτος γύρος χρηματοδότησης συνήθως είναι απ’ τη βάση σου κι ο δεύτερος γύρος είναι από το εξωτερικό. Μόλις εξασφαλίσουμε τους απαραίτητους πόρους θα πάμε full time, αυτό είναι κάτι που το έχει αποφασίσει όλη η ομάδα”. Αν τους ζητούσαν να μετακομίσουν στο εξωτερικό, θα το έκαναν; “Θα πηγαίναμε έξω αν χρειαζόταν, εννοείται. Δεν είναι εύκολη απόφαση αλλά αν έπρεπε να το κάνουμε δεν θα το σκεφτόμασταν”.

Είναι όμως ρεαλιστικό το να βρεις χρηματοδότες; “Είναι ρεαλιστικό το να βρεις λεφτά. Θέλει όμως υπομονή και να απλωθείς παντού, να κυνηγάς τους πάντες, μην είσαι μονόχνωτος και μην κολλήσεις στον έναν που μπορεί να δείξει λίγο ενδιαφέρον. Πρέπει να ξέρεις ακριβώς τι κάνεις και με ποιον τρόπο μπορείς να βγάλεις χρήματα, αλλιώς δύσκολα θα βάλει κάποιος λεφτά. Επίσης, μην περιμένει κανείς να βγάλει λεφτά απ’ τις διαφημίσεις”, δίνει τους συμβουλές του ο Στέφανος. 

“Το κράτος πρέπει απλά να μην είναι εκεί”

Η ιδέα του Frink! έχει ξεκινήσει πολύ δυνατά και η ομάδα έχει δέσει. Υπάρχουν στα σκαριά άλλες ιδέες τις οποίες σκοπεύουν να υλοποιήσουν σύντομα;

“Ήδη βρισκόμαστε σε ένα σημείο στο οποίο τα περισσότερα startups δεν φτάνουν, δηλαδή έχουμε μια βάση χρηστών και βγάζουμε κάποια λεφτά. Από εκεί και πέρα, έχουμε κάποιες ιδέες, όμως είναι σε πολύ αρχικό στάδιο, δεν έχουμε χρόνο να τις αναπτύξουμε. Μόλις έχουμε μια ευκαιρία, είτε αυτή είναι χρόνου, είτε οικονομική, τότε θα τις κοιτάξουμε περισσότερο. Έχουμε δημιουργήσει άλλωστε μια εταιρεία, κάτω απ’ την ομπρέλα της οποίας βρίσκεται το Frink! και σκοπεύουμε να εντάξουμε κάποια στιγμή και τις άλλες ιδέες μας, οι οποίες ανήκουν σε άλλους χώρους κι έχουν να κάνουν γενικότερα με τις business to business υπηρεσίες”, αποκαλύπτει ο Κωνσταντίνος.

Το επίπεδο της startup κοινότητας στην Ελλάδα, ποιο είναι; “Σε σύγκριση με άλλες χώρες, μέχρι πριν από 1-2 χρόνια ήμασταν πάρα πολύ πίσω, δεν υπήρχε καν χώρος όπως εδώ βλέπεις το ACEin, δεν υπήρχε οργάνωση, υποδομή για να σπρώξει μια ομάδα και να δώσει ευκαιρίες σε νέες επιχειρήσεις. Πλέον υπάρχουν χώροι, σου προσφέρουν mentoring, επομένως αν έχεις μια ιδέα και δεν ξέρεις πώς να την προσεγγίσεις και να την ξεκινήσεις μπορούν να σε βοηθήσουν να την πας λίγο παραπέρα. Υπάρχουν πάρα πολλές ιδέες, πολλές startups, μερικές μάλιστα σημειώνουν τρομερή επιτυχία και τις γνωρίζουν όλοι. Η κάθε μια προσπαθεί με τα μέσα που έχει, σίγουρα πάντως υπάρχει μια άνθηση. Χρειάζεται πάντως βοήθεια, ας μην κοροϊδευόμαστε, απ΄την πλευρά του κράτους δεν υπάρχει βοήθεια κι όλα όσα λέγονται εμείς δεν τα βλέπουμε. Πάντως αυτό που λένε για το τέρας της γραφειοκρατίας δεν ισχύει τόσο, εμείς δεν αντιμετωπίσαμε τόσο μεγάλο πρόβλημα για να ιδρύσουμε την εταιρεία. Αν έχεις ψάξει λίγο τι χρειάζεται κι έχεις οργανωθεί δεν είναι τόσο δύσκολο. Σίγουρα βέβαια δεν είναι τόσο εύκολο όσο σε άλλες χώρες”, περιγράφει ο Κωνσταντίνος, πριν πάρει και πάλι το λόγο ο Στέφανος:

“Για κάποιο λόγο θεωρούμε ότι το κράτος πρέπει να έχει λόγο στην επιχειρηματικότητα. Για μένα δεν πρέπει να κάνει τίποτα παραπάνω, απ’ το απλά να μην είναι εκεί, να μην βάζει εμπόδια. Άφησε τις να αναπτυχθούν, σε άλλες χώρες οι startup εταιρείες δεν πληρώνουν φόρους τα δυο πρώτα χρόνια, τι περιμένεις να εισπράξεις δηλαδή από μια νέα επιχείρηση;”. Για το τέλος, αφού έλυσα τις απορίες μου σχετικά με το Frink! αλλά και την startup κοινότητα της χώρας, είχε έρθει η ώρα να λύσω και μια προσωπική απορία. Είναι πλέον μόδα να λες ότι έχεις μια startup;

“Πολλές ομάδες το κάνουν επειδή είναι μόδα, όχι ότι είναι κακή μόδα βέβαια. Υπάρχουν μερικά startup που θέλουν απλά να λένε ότι έχουν ένα startup και δεν κάνουν κάτι για να προχωρήσουν, κυνηγάνε περισσότερο την αυτοπροβολή. Για να πετύχει ένα startup πρέπει να πεινάς, πρέπει να ξυπνάς το πρωί και να κυνηγάς αμέσως το κάτι παραπάνω. Αν το βλέπεις απλά σαν χόμπι δεν θα πιεστείς ποτέ για να πετύχεις και να βγάλεις λεφτά, που καλώς ή κακώς θα πρέπει να είναι ο στόχος του κάθε startup”.