Deon Black/Unsplash
ΕΡΕΥΝΑ

Μέσα σε 45 χρόνια, τα σπερματοζωάρια έχουν μειωθεί παγκοσμίως στο μισό

Πρόσφατη έρευνα υπογραμμίζει ότι στο άμεσο μέλλον, η ανθρωπότητα θα μπορούσε να έρθει αντιμέτωπη με αναπαραγωγική κρίση, καθώς ο ρυθμός μείωσης των σπερματοζωαρίων ολοένα και επιταχύνεται σε παγκόσμιο επίπεδο.

Στην εποχή μας, είναι πολλά και διάφορα εκείνα που απειλούν, άλλοτε άμεσα και άλλοτε έμμεσα, την επιβίωση του ανθρώπινου είδους. Ένας από αυτούς τους παράγοντες είναι και η ολοένα και πιο επιταχυμένη μείωση των σπερματοζωαρίων, που συμβαίνει τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες σχεδόν σε ολόκληρο τον πλανήτη.

Πρόσφατη έρευνα, που δημοσιεύτηκε την περασμένη εβδομάδα στο επιστημονικό έντυπο Human Reproduction Update και βασίστηκε σε 153 εκτιμήσεις από άντρες που αγνοούσαν την κατάσταση της γονιμότητά τους (δε συμμετείχαν άντρες με διαγνωσμένη υπογονιμότητα), έδειξε ότι η μέση συγκέντρωση σπερματοζωαρίων έπεσε από τα 101,2 εκατομμύρια/ml στα 49,0 εκατομμύρια/ml μεταξύ 1973 και 2018. 

Παρατηρήθηκε δηλαδή ότι τα τελευταία 45 χρόνια η μέση συγκέντρωση ανθρώπινου σπέρματος μειώθηκε κατά 51,6% και ο συνολικός αριθμός σπερματοζωαρίων μειώθηκε κατά 62,3%.

Η συγκεκριμένη μελέτη έρχεται τώρα μετά από μία παρόμοια που είχε διεξαχθεί το 2017 με συμμετέχοντες αρκετούς από τους ίδιους συγγραφείς και επικεφαλής, που είχε διαπιστώσει αντίστοιχη μείωση. Ωστόσο, εκείνη είχε επικεντρωθεί σε ανθρώπους του Δυτικού Κόσμου (στην Ευρώπη, τη Βόρεια Αμερική και στην Αυστραλία), ενώ η νέα έρευνα περιλαμβάνει δεδομένα και από τη Νότια Αμερική, την Ασία και την Αφρική – συνολικά από 53 χώρες του κόσμου.

Εκτός από τη δραματική μείωση των σπερματοζωαρίων, διαπιστώθηκε επίσης ότι ρυθμός αυτής ολοένα και αυξάνεται: εξετάζοντας δεδομένα που συλλέχθηκαν σε όλες τις ηπείρους από το 1972, οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι συγκεντρώσεις σπέρματος μειώθηκαν κατά 1,16% ετησίως. 

Όταν όμως εξέτασαν μόνο τα στοιχεία που συλλέχθηκαν από το έτος 2000, η ​​μείωση άγγιξε το 2,64% ετησίως.

«Νομίζω ότι αυτό είναι άλλο ένα μήνυμα ότι κάτι δεν πάει καλά με τον κόσμο και ότι πρέπει να κάνουμε κάτι γι’ αυτό. Οπότε ναι, νομίζω ότι είναι μια κρίση, την οποία πρέπει να αντιμετωπίσουμε τώρα, προτού φτάσει σε ένα οριακό σημείο που μπορεί να μην είναι αναστρέψιμο», δήλωσε ο καθηγητής Hagai Levine, εκ των επικεφαλής της έρευνας από το Εβραϊκό Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ.

Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι η γονιμότητα διακυβεύεται εάν η συγκέντρωση του σπέρματος πέσει κάτω από τα 40 εκατομμύρια/ml. Αν και οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι μέσες συγκεντρώσεις σπέρματος δεν έπεσαν κάτω από το όριο των 40 εκατομμυρίων, η μείωση υποδηλώνει ότι ο αριθμός των ατόμων με συγκεντρώσεις σπέρματος κάτω από αυτό το επίπεδο αυξάνεται.

«Η μείωση αυτή αντιπροσωπεύει ξεκάθαρα μείωση της ικανότητας αναπαραγωγής του πληθυσμού», πρόσθεσε.

Τι κρύβεται πίσω από τη μείωση των σπερματοζωαρίων 

Αν και η έρευνα δε διερεύνησε τις πιθανές αιτίες της μείωσης του σπέρματος σε παγκόσμιο επίπεδο, η προηγούμενη μελέτη του 2017 είχε συνδέσει την έκθεση σε φυτοφάρμακα με την ποιότητα του σπέρματος. Παρομοίως και την έκθεση σε ρύπους από ορυκτά καύσιμα.

Εκτός όμως από τους περιβαλλοντικούς παράγοντες, σύμφωνα με τους ειδικούς καθοριστικό ρόλο στην υψηλή περιεκτικότητα σπερματοζωαρίων παίζουν παράγοντες όπως το κάπνισμα, το ποτό, η παχυσαρκία και η κακή διατροφή, η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας, το υπερβολικό στρες. Ένα γενικότερα τοξικό lifestyle που αφορά ένα μεγάλο κομμάτι του παγκόσμιου πληθυσμού.