Nocebo effect: Τα 2/3 των παρενεργειών μετά από εμβόλια δεν οφείλονται σε αυτά
Πόσο πραγματικές είναι, άραγε, οι παρενέργειες που νιώθουμε μετά τον εμβολιασμό κατά του κορονοιού; Μία νέα έρευνα στις ΗΠΑ δίνει τις απαντήσεις της.
- 19 ΙΑΝ 2022
Τουλάχιστον τα 2/3 των κοινών παρενεργειών που νιώθουν όσοι εμβολιάζονται κατά του κορονοϊού δεν οφείλονται σ’ αυτά καθ’ αυτά τα εμβόλια αλλά στο αντίστροφο φαινόμενο του placebo, υποστηρίζουν επιστήμονες στις ΗΠΑ. Η συνθήκη αυτή ονομάζεται nocebo και αφορά όλους εκείνους που νιώθουν δυσάρεστες παρενέργειες, όπως ναυτία, κόπωση ή πονοκέφαλο, ύστερα από τη χορήγηση ενός εμβολίου ή φαρμάκου, το οποίο, όμως, στην πραγματικότητα είναι εικονικό, καθώς δεν εμπεριέχει καμία δραστική ουσία, αλλά συνήθως μόνο αλατόνερο.
Οι ερευνητές του Ιατρικού Κέντρου Beth Israel Deaconess της Βοστώνης, με επικεφαλής την Dr. Julia Haas και τον καθηγητή της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, Ted Kaptchuk, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο αμερικανικό ιατρικό περιοδικό JAMA Network Open, ανέλυσαν τα στοιχεία από δώδεκα κλινικές δοκιμές εμβολίων κατά της Covid-19, οι οποίες περιλάμβαναν αναφορές για παρενέργειες που είχαν γίνει από σχεδόν 23.000 ανθρώπους οι οποίοι είχαν εμβολιαστεί κανονικά κι από άλλους τόσους που είχαν κάνει εικονικό εμβόλιο.
Τα εντυπωσιακά ευρήματα της έρευνας για τα εμβόλια
Σύμφωνα, λοιπόν, με τα αποτελέσματα της έρευνας, μετά την πρώτη δόση πάνω από ένας στους τρεις (35%) που είχε κάνει placebo εμβόλια εμφάνισε πυρετό, το 20% πονοκέφαλο, το 17% κόπωση και το 16% πόνο, ερυθρότητα ή πρήξιμο στο σημείο που έγινε η ένεση. Συνολικά, το 46% απ’ αυτούς που έκαναν το εικονικό εμβόλιο ανέφεραν τουλάχιστον μία συστηματική παρενέργεια, ενώ δύο στους τρεις, κάποιο άλλο τοπικό σύμπτωμα.
Μετά τη δεύτερη δόση παρατηρήθηκε ότι οι συστηματικές παρενέργειες στην ομάδα των ατόμων που τους χορηγήθηκαν placebo εμβόλια άγγιζαν το 32%, ενώ οι τοπικές το 12%. Την ίδια στιγμή, στο γκρουπ των εμβολιασμένων με δεύτερη δόση, οι παρενέργειες έφταναν το 61% και το 73% αντίστοιχα, κάτι που σημαίνει πως η εμπειρία τους από την πρώτη δόση τους επέτρεψε να εξακριβώσουν με μεγαλύτερη ασφάλεια τις πραγματικές παρενέργειες του εμβολιασμού.
Ο αγώνας για να πειστούν οι πιο διστακτικοί
Όπως υποστηρίζει η Dr. Julia Haas, «οι ανησυχίες για τις παρενέργειες είναι μία από τις αιτίες για τους δισταγμούς απέναντι στον εμβολιασμό». Την άποψή της συμμερίζεται ο καθηγητής της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ, Ted Kaptchuk, ο οποίος επισημαίνει πως η δημοσιοποίηση αυτής της έρευνας θα δώσει το θάρρος σε αρκετούς πολίτες που φοβούνται τις παρενέργειες των εμβολίων, να προχωρήσουν στον εμβολιασμό κατά του κορονοϊού.
«Το να λες στους ασθενείς πως οι παρενέργειες μιας θεραπείας είναι παρόμοιες μ’ αυτές των placebo, μειώνει το άγχος τους και τους κάνει να αφιερώσουν περισσότερο χρόνο στην αξιολόγηση των παρενεργειών» σημειώνει συγκεκριμένα, με τον ίδιο να καταλήγει πως η πληροφόρηση του κοινού για τις πιθανές επιδράσεις του nocebo μπορεί να βοηθήσει στο να μειωθούν οι ανησυχίες για τα εμβόλια κατά της Covid-19 και η διστακτικότητα απέναντι σε αυτά.
