Ο Chris Hondros αποτύπωσε τη φρίκη του πολέμου και πέθανε πάνω στο καθήκον
Αν ζούσε, σήμερα θα γινόταν 53 ετών. Ο ελληνικής καταγωγής φωτορεπόρτερ έχασε τη ζωή του προσπαθώντας να αποτυπώσει την κόλαση που φέρνει μαζί του ο πόλεμος. Η κληρονομιά του όμως ζει ακόμα.
- 14 ΜΑΡ 2023
Το ημερολόγιο έγραφε 20 Ιουλίου του 2003 όταν ο Joseph Duo, διοικητής της πολιτοφυλακής των οπαδών της κυβέρνησης της Λιβερίας, όπλισε το μπαζούκας του και έριξε ρουκέτα εναντίον των ανταρτών, καταρρίπτοντας μια σημαντική γέφυρα. Ο Duo που είχε καταταγεί στον στρατό στα μόλις 14 του χρόνια, αρχίζει να πανηγυρίζει και ο Chris Hondros τραβά από τις πιο σημαντικές φωτογραφίες της καριέρας του και εκείνη που έμελλε να κάνει τον κόσμο να γυρίσει το βλέμμα του στη χώρα της Αφρικής, που μαστιζόταν από ένα πολυετή εμφύλιο πόλεμο, ο οποίος άφησε πίσω του πάνω από 50.000 νεκρούς.
Ο ελληνικής καταγωγής φωτορεπόρτερ, γεννήθηκε στις 14 Μαρτίου του 1970 στη Νέα Υόρκη και πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στο Fayetteville της Βόρειας Καρολίνα. Αποφάσισε από νωρίς πως ήθελε να ασχοληθεί με τη φωτογραφία και πέρασε 15 χρόνια της ζωής του καλύπτοντας μερικές από τις πιο αιματηρές πολεμικές ζώνες.
Βρέθηκε στον πόλεμο του Κοσόβου, της Ανγκόλα, της Σιέρα Λεόνε, του Αφγανιστάν, της Λιβερίας και του Ιράκ, αλλά και στη Δυτική Όχθη και στο Κασμίρ και καταφέρνοντας να αποτυπώσει με τη μηχανή του τη φρίκη και τις αντιξοότητες του πολέμου, έχοντας πάντα ως πρωταγωνιστή τον άνθρωπο.
Ο Chris Hondros είχε το μοναδικό χάρισμα να αποτυπώνει τις πιο κρίσιμες ανθρώπινες στιγμές, που θα μπορούσαν να προκύψουν στις πιο αντίξοες συνθήκες και στιγμές. Δε φοβήθηκε ποτέ τον κίνδυνο και πήγε εκεί που λίγοι τόλμησαν να πάνε. Ο Chris Hondros πίστευε ότι η κάμερα του είχε δύναμη και οι εικόνες του θα μπορούσαν να αλλάξουν τον κόσμο. Και είχε δίκιο.
GETTY IMAGES NORTH AMERICA/AFP
Η δουλειά που έκανε στον πόλεμο της Λιβερίας, έριξε φως σε έναν από τους πιο αιματηρούς πολέμους του 21ου αιώνα και έκανε την παγκόσμια κοινότητα να στρέψει την προσοχή της στους δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους που ξυπνούσαν κάθε μέρα και δεν ήξεραν αν θα καταφέρουν να επιβιώσουν.
«Δεν έκανε αυτή τη δουλειά για τον εαυτό του ή από ματαιοδοξία. Πίστευε όντως στο έργο του», είχε δηλώσει γι’ αυτόν στους New York Times το 2011, ο επίσης φωτορεπόρτερ Tyler Hicks. «Ήθελε να πει μια ιστορία, να δείξει στον κόσμο τι συνέβαινε και ήταν πρόθυμος να πάρει το ρίσκο και να κάνει τις θυσίες που χρειαζόταν».
Σε αντίθεση με τα στερεότυπα που θέλουν τους φωτορεπόρτερ απλά να τραβούν φωτογραφίες και να μην εμπλέκονται ποτέ σε όσα συμβαίνουν μπροστά από τη μηχανή τους, ο Chris Hondros δε φοβόταν να αναμειχθεί όπου θεωρούσε αναγκαίο, όσοι κίνδυνοι κι αν υπήρχαν. Όταν ξέσπασε η Αραβική Άνοιξη και οι λαοί της Βόρειας Αφρικής και της Μέσης Ανατολής άρχισαν να εξεγείρονται, ο πολυβραβευμένος φωτογράφος βρέθηκε στην πλατεία Ταχρίρ του Καΐρου, όπου σε κάθε βήμα του προστάτευε τη γυναίκα συνάδελφό του Scout Tufankjian, που έπεφτε επανειλημμένως θύμα παρενόχλησης από τους εξεγερμένους άνδρες.
Ο Chris Hondros όμως, δε φοβήθηκε να μιλήσει ούτε για τα κακώς κείμενα του στρατού των ΗΠΑ και των όσων έκανε στον πόλεμο του Ιράκ. Ήταν άλλωστε οι δικές του εικόνες που έκαναν την αμερικανική κοινή γνώμη να σταματήσει να βλέπει τους στρατιώτες σαν σωτήρες και να αρχίσει να αμφισβητεί τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούσαν.
Chris Hondros/Getty Images/Ideal Image
Ήταν Ιανουάριος του 2005 όταν η Samar Hassan είδε τους γονείς της να πέφτουν νεκροί από αμερικανικά πυρά, ενώ ο αδερφός της είχε τραυματιστεί σοβαρά. Το μόνο τους λάθος ήταν που μπήκαν στο αυτοκίνητό τους μετά την απαγόρευση της κυκλοφορίας. Η 5χρονη σε κατάσταση σοκ έκλαιγε με λυγμούς, ενώ από πάνω της στέκονταν βαριά οπλισμένοι πεζοναύτες. Το αίμα που έτρεχε από το πρόσωπό της έμοιαζε με τα κόκκινα λουλούδια του φορέματός της. Ο Chris Hondros ήταν για άλλη μια φορά εκεί για να καταγράψει την επί Γης κόλαση.
«Σχεδόν όλοι οι στρατιώτες στο Ιράκ έχουν εμπλακεί σε ένα τέτοιο συμβάν. Κοιτούσαν με κάποια στεναχώρια τα όσα είχαν συμβεί, αλλά δεν ήταν και το τέλος του κόσμου για εκείνους. Ήταν όλοι τους κάπως, “Λοιπόν, πολύ θα ήθελα να είχαν σταματήσει. Ούτως ή άλλως ρίξαμε προειδοποιητικές βολές. Δεν ξέρω γιατί στον διάολο δε σταμάτησαν. Τι θα κάνει μετά; Θες να παίξουμε ηλεκτρονικά;”. Για εκείνους ήταν απλά ακόμα μια μέρα στη δουλειά. Αυτά τα πράγματα συνέβαιναν συνεχώς στο Ιράκ» είχε δηλώσει χαρακτηριστικά.
Ο Chris Hondros που πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του υπηρετώντας το φωτορεπορτάζ και αναδεικνύοντας τον ανθρώπινο πόνο και την ανάγκη για επιβίωση, έπεσε τελικά νεκρός στις 20 Απριλίου του 2011 την ώρα του καθήκοντος. Βρισκόταν στη Μισράτα της Λιβύης, όπου κάλυπτε την εξέγερση ενάντια στον Μουαμάρ Καντάφι. Στην ίδια επίθεση των κυβερνητικών δυνάμεων έπεσε νεκρός και ο φωτορεπόρτερ Tim Hetherington.
Ο φωτογράφος των Getty Images που αγαπούσε το σκάκι, τα martini και τα tweed σακάκια με τα μπαλώματα στους αγκώνες, έχασε τη ζωή του προσπαθώντας να αποτυπώσει την κόλαση του πολέμου. Η κληρονομιά του όμως ζει ακόμα.
