Ο Linus Torvalds μπορεί να σε βρίζει όποτε θέλει

Όταν ο ιστορικός του μέλλοντος αποδώσει δικαιοσύνη, ο Linus Torvalds θα σταθεί κοντά στο Bill Gates και το Steve Jobs. Λίγο μπροστά,  λίγο πίσω, δεν έχει σημασία. Κάπου εκεί. Και αυτό είναι αρκετό για έναν άνθρωπο που αφιέρωσε τη ζωή του στην ανάπτυξη ενός συστήματος το ίδιο σημαντικού με τα Windows και το MacOS. 

Τα Linux δεν βρήκαν ποτέ το δρόμο τους για τον υπολογιστή σου γιατί ήταν πάντα το λειτουργικό του ψαγμένου χρήστη, αυτό που κάνει παπάδες αλλά και σε ταλαιπωρεί περισσότερο απ’ όλα.

Πιθανότατα γιατί ο Torvalds το θέλησε έτσι. Ποτέ δεν προσπάθησε να στρογγυλέψει άκρες, ποτέ δεν κυνήγησε το επικοινωνιακό μέρος, ποτέ δεν προσπάθησε να κάνει το λειτουργικό για τις μάζες. Θυμάμαι ακόμα έναν συγκάτοικο στο Πανεπιστήμιο να κάνει πέντε έξι format μέσα σε μια μέρα για να bootάρει σε Linux. Όταν τα κατάφερε ήταν ο πιο ευτυχισμένος άνθρωπος στον κόσμο.

Η ατυχία του Torvalds, αν θες, ήταν ότι ξεκίνησε λίγο αργά. Ήταν λίγο μεγαλύτερος από τους υπόλοιπους. Όταν μπήκε στο παιχνίδι και άρχισε να προγραμματίζει στα σοβαρά, η μάχη των λειτουργικών συστημάτων είχε τελειώσει με νικητή το Bill Gates. Τα Windows 3.11 ήταν ήδη στους περισσότερους προσωπικούς υπολογιστές τον κόσμο και, μετά το 1995, τα Windows 95 ήταν μονόδρομος. Ο Torvalds εκείνη την εποχή τελείωνε τις σπουδές του.

Η λέξη ατυχία, βέβαια, ίσως να μην είναι η καλύτερη. Γιατί αυτός ο τύπος, πριν λίγο καιρό, και στα σαράντα τρία του χρόνια, έκανε ένα μεγαλοπρεπέστατο “δάχτυλο” σε μια κραταιά εταιρεία πληροφορικής και μάλιστα on camera. Να μην υπάρχει δηλαδή καμία αμφιβολία για την ερμηνεία της χειρονομίας του. Να είναι σίγουρος ότι θα κάνει το γύρο του κόσμου.

Η αφορμή ήταν το παράπονο ενός προγραμματιστή ότι η nVidia δεν υποστηρίζει καλά τα Linux στα προϊόντα της. Που δεν το κάνει. Που δεν το κάνουν πολλές εταιρείες εδώ που τα λέμε.

Αυτή φυσικά δεν ήταν η πρώτη φορά. Ο Torvalds έχει τον τρόπο του. Οι παρακάτω γραμμές είναι μία σύνοψη από ένα ακόμα επεισόδιο. Είναι από διάλογο με έναν προγραμματιστή που του ζητάει τη γνώμη του για μια “συνεργασία” με τη Microsoft. Μείον τα δικά τους, τα προγραμματιστικά, πάει κάπως έτσι:

-Linus, τι λες γι’ αυτό…

-H ιδέα σου είναι γαμημένα ηλίθια…

-Nαι, αλλά αν η Microsoft….

-Παιδιά εδώ δε είναι διαγωνισμός πίπας, όποιος θέλει να κάνει βαθύ λαρύγγι στη Microsoft να το κάνει…

Για να καταλάβεις το χαρακτήρα του ανθρώπου, ο εν λόγω προγραμματιστής ήταν υπάλληλος της Red Hat. Γύρω στα 1999, η εταιρεία αυτή δώρισε στον Torvalds μετοχές της ως αναγνώριση της προσφοράς του στο χώρο. Η αξία τους εκτοξεύτηκε μέσα στα 20 εκατομμύρια δολάρια την ίδια χρονιά.

Και με τη Microsoft υπήρχε πάντα αμοιβαίος σεβασμός. Η Microsoft δεν αμφισβήτησε ποτέ ότι οι εταιρείες που έσπευσαν να αγκαλιάσουν τα Linux ήταν πολύ καλοί αντίπαλοι ενώ άλλοι, όπως η Sun, που καθυστέρησε, έκαναν λάθος. Ο Torvalds από την άλλη ποτέ δεν επεδίωξε να φτιάξει κάτι ανταγωνιστικό γιατί πίστευε πως “όταν κοιτάς το που θες να βρίσκεσαι και όχι να κάνεις το καλύτερο προϊόν τότε αποτυγχάνεις.”

Όταν του ζήτησαν το λόγο για τα “δάχτυλα” και τις βρισιές στο Wired είπε επί λέξη: “Δεν τσιμπάω με την ψεύτικη ευγένεια, τα ψέματα, τις ραδιουργίες, τα πισώπλατα μαχαιρώματα και τα τσιτάτα. Γιατί αυτό σημαίνει επαγγελματισμός.” Βάλε στη σούμα και κάτι δηλώσεις αριστερά-δεξιά του τύπου “η θρησκεία σε απομακρύνει από την ηθική και τη φύση”, “είναι ειρωνική η σύνδεση Εκκλησίας και κράτους στην Ευρώπη” και καταλαβαίνεις.

Αυτός ο άνθρωπος δύσκολα θα μπορούσε να κάνει κάτι εξαιρετικά εμπορικό. Δύσκολα κάνει φίλους. Πολύ εύκολα εχθρούς.

Το θέμα, όμως, είναι ότι όταν η συζήτηση πάει στο “κάτω από το καπό” κανείς δεν αμφισβητεί την αξία του Torvalds.  Αυτός είναι ο Fidel Castro του Open Source λογισμικού. Και μετά τα Linux ήρθε το Apache και η γλώσσα Perl που θεωρούνται η μονωτική ταινία του ίντερνετ, το sendmail που διακινεί το μεγαλύτερο μέρος των mail παγκοσμίως.

Αυτός ήταν ο πρώτος που έκανε πράξη τη λογική “γράψε ότι θες, πούλα το αν θες, αλλά δώσε μας τον κώδικα.” Γι’ αυτό το Time τον ανακήρυξε έναν από τους 100 πιο σημαντικούς ανθρώπους του 20ου αιώνα, το 2012 μοιράστηκε το Millennium Technology Prize, το “Νόμπελ” τεχνολογίας με το βιοτεχνολόγο Shinya Yamanaka και εντάχθηκε στο νεοσυσταθέν Internet Hall Of Fame.

Σκέψου ότι η προσφορά του στα Linux υπολογίστηκε γύρω στο 2 % την εποχή που o βασικός κώδικας ήταν γύρω στα 5-6 εκατομμύρια γραμμές, ένα από τα μεγαλύτερα ποτέ. Σήμερα ο κώδικας έχει 15 εκατομμύρια γραμμές και αυξάνει συνεχώς σε όγκο ενώ τα Linux κερδίζουν συνεχώς μερίδιο αγοράς στα λειτουργικά.

Και ίσως αυτός είναι ο λόγος που ο Torvalds είναι τόσο ωμά κυνικός. Δεν είναι είναι απλά κακότροπος. Με τη ίδια σφοδρότητα κριτικάρει τον εαυτό του όταν κάνει λάθη. Γιατί τίποτα δεν έχει περισσότερη σημασία από τον ίδιο τον κώδικα. Ο Torvalds θεωρεί τον εαυτό του το θεματοφύλακα και είναι όντως η ανώτατη αυθεντία που αποφασίζει αν ένα κομμάτι κώδικα θα ενταχθεί ή όχι. Ο Torvalds αποφασίσει.

Γι’ αυτό και ο Torvalds μπορεί να σε βρίζει όποτε θέλει.