Ο λόγος που η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει το δικό της Chatbot
- 11 ΦΕΒ 2025
ΑΝ ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΑΛΛΑΞΤΕ ΤΟ LEAD σε αυτο
Με ένα video που θες να δεις, ο Εμανουέλ Μακρόν ανακοίνωσε πως η Γαλλία θα επενδύσει δισεκατομμύρια στην τεχνητή νοημοσύνη, ‘κούρσα’ στην οποία η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι τελευταία και καταϊδρωμένη.
Την ημέρα που οι Αμερικανοί άρχισαν τον «πόλεμο» στο DeepSeek γιατί γκρέμισε τις μετοχές της Meta και της Nvidia (βλ. παγκόσμια ηγέτιδα στην τεχνητή νοημοσύνη υπολογιστών), ο πλανήτης ήταν πια βέβαιος πως οι Κινέζοι κατάφεραν να αναπτύξουν και το δικό τους chatbot προηγμένης τεχνητής νοημοσύνης -ανοιχτού κώδικα.
Ενδεχομένως, σε πρώτη φάση, να μην έγινε ξεκάθαρο πως οι Κινέζοι όχι μόνο πρόσφεραν μια αξιόλογη εναλλακτική στον πλανήτη που έχει ήδη διαθέσιμα τα ChatGPT (OpenAI), Gemini (Google), Grok (X) και LlaMA (Μeta), αλλά το έκαναν για το 1/10 της τιμής και με όλους τους κώδικες διαθέσιμους, για όποιους θέλουν να «χτίσουν» τις δικές τους ιδέες πάνω σε αυτούς.
Δηλαδή, ο Liang Wenfeng δημιούργησε γνωσιακό μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης που «εκπαιδεύτηκε» σε 671 δισεκατομμύρια παραμέτρους, για μόλις 2 μήνες με μόλις 5.58 εκατομμύρια δολάρια. Ο ανταγωνισμός εκπαίδευε για χρόνια και έδωσε δισεκατομμύρια.
Όπως παραδέχθηκε και αξιωματούχος της Open AI, το DeepSeek είχε «αστείο προϋπολογισμό».
Για να μπορεί να σου απαντάει το όποιο chatbot σε ό,τι το ρωτάς χρειάζεται εκπαίδευση στο μεγαλύτερο δυνατό αριθμό παραμέτρων. Έτσι, το LLM (Large Language Model) να προσαρμοστεί σε πιο σύνθετα πρότυπα δεδομένων και να κάνει ακριβείς προβλέψεις.
Σε καιρούς που οι ΗΠΑ έχουν απαγορεύσει την πώληση εξελιγμένων semiconductors στην Κίνα, ο Wenfeng είχε πάρει τα μέτρα του και είχε διαθέσιμα όσα χρειαζόταν για να δημιουργήσει το cluster που εκπαίδευσε το δικό του μοντέλο -στο 1/20 της τιμής. Επίσης, η ανάγκη τον οδήγησε στο να δημιουργήσει δικές του καινοτόμες τεχνικές.
Και όλα αυτά τα διαθέτει τώρα δωρεάν, διαλύοντας την αγορά της τεχνογνωσίας και της εξειδίκευσης που πουλούσαν οι Αμερικανοί, με όλους τους κώδικες διαθέσιμους.
Tι κάνει η Ευρωπαϊκή Ένωση με την Τεχνητή Νοημοσύνη
Κράτα πως οι ΗΠΑ έχουν μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης αιχμής (OpenAI, Anthropic, Google DeepMind), όπως και η Κίνα (Baidu, Alibaba, Huawei), αλλά και ο Καναδάς (Cohere), αλλά και η Μεγάλη Βρετανία (Gato -της DeepMind που ανήκει στην Google).
Αυτό που κάνει η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι να παρακολουθεί τις εξελίξεις -κάτι που ουδόλως συμπτωματικά συμβαίνει και σε κάθε άλλο πεδίο σύγκρισης των μεγάλων δυνάμεων του κόσμου-, αναπτύσσοντας μοντέλα ανοιχτού κώδικα και «ηθική τεχνητή νοημοσύνη», παραμένοντας πίσω στην ανάπτυξη ενός ισχυρού προτύπου.
Στην παρούσα φάση, δουλεύουν πάνω στην τεχνητή νοημοσύνη η γαλλική Mistral AI, εκ των κορυφαίων startup ΑΙ της Ευρώπης που επικεντρώνεται σε μοντέλα LLM, με τα Mistral 7B και Mixtral να είναι ανταγωνιστικά με τα GPT-4 και Llama 2.
Κοινότητα Γάλλων και Αμερικανών προγραμματιστών συνεργάζονται στην Hugging Face που δεν ασχολείται με τον προγραμματισμό μοντέλων τεχνητής νοημοσύνης μεν, αλλά διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στην ανάπτυξη τεχνητής νοημοσύνης ανοιχτού κώδικα.
Στη Γερμανία υπάρχει η Aleph Alpha, που επικεντρώνει την ανάπτυξη μοντέλων σε επιχειρηματικές και κυβερνητικές εφαρμογές και απολαμβάνει την ισχυρή υποστήριξη από τη γερμανική κυβέρνηση.
Ποια είναι τα εμπόδια της ΕΕ;
Το σημαντικότερο εμπόδιο για την ανάπτυξη ενός Gemini στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι πως οι νόμοι δίνουν προτεραιότητα στην ασφάλεια (διασφαλίζεται πως η ΑΙ αναπτύσσεται «υπεύθυνα»), πράγμα που μπορεί να επιβραδύνει την καινοτομία.
Επίσης, δεν διαθέτουμε το ίδιο επίπεδο υπολογιστικής ισχύος με τις ΗΠΑ και την Κίνα (βλ. διαθεσιμότητα και κλίμακα υπολογιστικών πόρων που απαιτούνται για την εκπαίδευση και την εκτέλεση προηγμένων μοντέλων τεχνητής νοημοσύνης) και οι επενδύσεις είναι πολύ λιγότερες, συγκριτικά με το τι συμβαίνει με τους τεχνολογικούς κολοσσούς στις ΗΠΑ, όπου η Google, η Microsoft, η Amazon και πολλοί άλλοι δισεκατομμυριούχοι επενδύουν σε κέντρα δεδομένων, υποδομές υπολογιστικού cloud και υπερυπολογιστές.
Πρόκειται για πόρους που επιτρέπουν την εκπαίδευση και την τελειοποίηση πολύ μεγάλων μοντέλων τεχνητής νοημοσύνης σε τεράστια κλίμακα.
Η Ευρώπη λοιπόν, έχει ορισμένα κέντρα υπολογιστών υψηλής απόδοσης, αλλά η κλίμακα και οι επενδύσεις δεν ήταν τόσο μεγάλες ή τόσο συγκεντρωμένες. Αυτό περιορίζει το πόσο γρήγορα και αποτελεσματικά μπορεί να προχωρήσει η έρευνα στην τεχνητή νοημοσύνη, ιδιαίτερα για πολύ μεγάλα μοντέλα που απαιτούν επεξεργαστική ισχύ σε επίπεδο petaflop.
Πρόκειται για μονάδα υπολογιστικής ταχύτητας που αναφέρεται στην ικανότητα εκτέλεσης ενός τετράκις εκατομμύριου (1.000.000.000.000.000) πράξεων κινητής υποδιαστολής ανά δευτερόλεπτο και είναι μέτρο του πόσο ισχυρός είναι ένας υπερυπολογιστής ή ένα υπολογιστικό σύστημα -ιδιαίτερα όταν πρόκειται για εργασίες, όπως η εκπαίδευση μοντέλων τεχνητής νοημοσύνης, οι επιστημονικές προσομοιώσεις και η ανάλυση δεδομένων μεγάλης κλίμακας.
Σε όλα αυτά, έχουμε μείνει πίσω, όχι γιατί δεν έχουμε τα μυαλά ή τη θέληση, αλλά γιατί δεν υπάρχουν (ή δεν δίνονται) τα χρήματα.
Ώσπου ο Εμανουέλ Μακρόν βρήκε λεφτά.
Όπως ανακοίνωσε ο πρόεδρος της Γαλλίας τη Δευτέρα 10/2 -όταν δημοσίευσε το παραπάνω βίντεο- στη χώρα του θα επενδυθούν 109 δισεκατομμύρια ευρώ σε δράσεις σχετικές με την ΑΙ, την προσεχή τριετία, με στόχο και να σταματήσει η έξοδος των επιστημόνων που εξειδικεύονται σε αυτήν στις ΗΠΑ. Τόνισε την ανάγκη προστασίας των πνευματικών δικαιωμάτων, υποστηρίζοντας ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα αλλάξει τις ανθρώπινες δραστηριότητες σε πολλούς τομείς «ωστόσο, η δημιουργία θα συνεχίσει να είναι ανθρώπινη».
