Οι 83 μέρες που έσβησαν τη Μαριούπολη από τον χάρτη

Από πλευράς του ο Vladimir Putin έχει βεβαιώσει ότι οι Ουκρανοί στρατιώτες θα αντιμετωπιστούν «σύμφωνα με τη σχετική διεθνή νομοθεσία», αλλά ποιος μπορεί να εμπιστευτεί τον απρόβλεπτο Ρώσο πρόεδρο, που μεταξύ άλλων –όπως αποκάλυψε η Telegraph– κατασκευάζει έγγραφα για να πιστώσει τη μεγάλη καταστροφή της Μαριούπολης στον ουκρανικό στρατό; Ενώ, μέσω των Μedia του Κρεμλίνου, επιμένει να βαφτίζει τον πόλεμο «ειδική επιχείρηση»;

Το πιο ανατριχιαστικό κεφάλαιο αυτής της «ειδικής επιχείρησης» που έχει προκαλέσει το μεγαλύτερο κύμα προσφύγων μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, δεν είναι άλλο από εκείνο που έζησε η Μαριούπολη.

Μια μικρή βιομηχανική πόλη μόλις 166 τετραγωνικών χιλιομέτρων επάνω στη Μαύρη Θάλασσα, η οποία κατά έναν παράδοξο τρόπο βίωνε την ανάπτυξη μετά τον πόλεμο στην Κριμαία –ο δήμαρχος της πόλης, Vadym Boychenko, λάμβανε τα εύσημα για τις καλύτερες δημοτικές υπηρεσίες σε όλη τη χώρα, όπως σχολείο τεχνητής νοημοσύνης– αλλά μέσα σε λίγα εικοσιτετράωρα, βομβαρδίστηκε απ’ άκρη σ’ άκρη και έμειναν μόνο ερείπια.

Το περασμένο Σάββατο, ανακοινώθηκε ότι ο ουκρανικός στρατός, ύστερα από 83 ολόκληρες ημέρες επίμονης αντίστασης, εγκαταλείπει το τελευταίο του προπύργιο: τις τεράστιες βιομηχανικές εγκαταστάσεις του Άζοφσταλ, στα έγκατα του οποίου είχε οχυρωθεί.

Κατά τραγική ειρωνεία, το συγκεκριμένο εργοστάσιο είχε χτιστεί κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου με ισχυρές προδιαγραφές: κάτω από τα τέσσερα τετραγωνικά μίλια του θηριώδους κτιρίου εκτείνεται ένας λαβύρινθος από τούνελ, που σχεδιάστηκαν για να αντέχουν σε πυρηνικό πόλεμο.

Γι’ αυτό και αποτέλεσε το μόνο κτίριο που αντιστάθηκε στα τυφλά χτυπήματα των ρωσικών συστημάτων, δεχόμενο έως και «θερμοβαρικές» βόμβες, όπως εντοπίστηκε από τους διεθνείς αναλυτές του πολέμου.

Τελικά, δεν ήταν τα πυρά που το έκαναν να ενδώσει, αλλά η επέλαση του θανάτου. Τα κορμιά έπεφταν το ένα μετά το άλλο, χωρίς να υπάρχει πιθανότητα αίσιου τέλους.

Μαριούπολη: Πώς έπεσε η ουκρανική πόλη

Ύστερα από σχεδόν τρεις μήνες, ξεπερνώντας κάθε προσδοκία, η Μαριούπολη έπεσε αλλά πέρασε στην ιστορία ως «οι Θερμοπύλες του XXI αιώνα», όπως ανέφερε ο σύμβουλος της ουκρανικής κυβέρνησης, Mykhailo Podolyak.

2 Μαρτίου: Μερικές ημέρες μετά την έναρξη του πολέμου, οι 430.000 κάτοικοι της Μαριούπολης βρέθηκαν περικυκλωμένοι από τις ρωσικές δυνάμεις. Το απευκταίο σενάριο για το οποίο προετοιμάζονταν από την εποχή της Κριμαίας, ήταν πλέον γεγονός. Οι πολίτες άρχισαν να εγκαταλείπουν τα σπίτια τους και όσοι έμειναν πίσω οδηγήθηκαν σε καταφύγια, εξοπλίζοντας τις αποθήκες τους με τα απαραίτητα.

9 Μαρτίου: Μια είδηση κάνει το γύρο του κόσμου, σοκάροντας με τη φρικαλεότητα της ρωσικής επίθεσης. Ένα μαιευτήριο-παιδικό νοσοκομείο έχει καταστραφεί από ρωσικό πύραυλο, επιφέροντας το θάνατο σε τρεις ανθρώπους, ανάμεσα στους οποίους και ένα παιδί. Συγκλονίζει η εικόνα μιας εγκυμονούσας με αίμα στο πρόσωπο.

16 Μαρτίου: Το εμβληματικό θέατρο της Μαριούπολης ήταν το επόμενο μεγάλο θύμα των ρωσικών επιθέσεων, αφανίζοντας ιστορία από την εποχή της Σοβιετικής Ένωσης, όπως και περίπου 300 αμάχους Ουκρανούς που είχαν καταφύγει μέσα στο κτίριο, αναζητώντας σωτηρία. Πλέον όλη η πόλη είχε ισοπεδωθεί: νοσοκομεία, πανεπιστήμια, όπως και κρατικές εγκαταστάσεις. Μαζί τους και η παροχή νερού και ενέργειας.

18 Μαρτίου: Αναφέρεται ότι οι Ρώσοι στρατιώτες έχουν μπει στο κέντρο της Μαριούπολης.

19 Μαρτίου: Χωρίς άλλη επιλογή και πρόσβαση στα είδη πρώτης ανάγκης, χιλιάδες είναι οι πολίτες που εγκαταλείπουν τη Μαριούπολη, οδηγούμενοι σε προσωρινά σημεία καταυλισμών έξω από την πόλη. Αναγνωρίζεται διεθνώς η καταστρατήγηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

28 Μαρτίου: Σύμφωνα με την ανακοίνωση που εξέδωσε τότε ο δήμαρχος Boichenko, ο οποίος είχε εγκαταλείψει την πόλη, πάνω από 5.000 άνθρωποι έχουν βρει ήδη θάνατο στη Μαριούπολη και ακόμη 170.000 παρέμεναν εγκλωβισμένοι, κινδυνεύοντας. Καμία από τις προσπάθειες εκκένωσης της Μαριούπολης δεν ευόδωσε τότε, λόγω δυσπιστίας για την παύση πυρών.

13 Απριλίου: Το Υπουργείο Άμυνας της Ρωσίας αναφέρει ότι 1.026 στρατιώτες της Ουκρανίας παραδόθηκαν στη Μαριούπολη. Οι δηλώσεις του δημάρχου της πόλης στο Associated Press έκαναν λόγο για 120.000 πολίτες οι οποίοι παρέμεναν στην πόλη.

18 Απριλίου: Οι τεράστιες βιομηχανικές εγκαταστάσεις του Άζοφσταλ αποτελούν πλέον τον μοναδικό οχυρό στη γεωστρατηγικά σημαντική Μαριούπολη. Σύμφωνα με τις αναφορές, πάνω από 1.000 πολίτες παραμένουν κρυμμένοι στα υπόγεια δωμάτια εργοστασίου. Σταδιακά, και όσο κερδίζουν έδαφος τα ρωσικά στρατεύματα, πολλοί είναι οι Ουκρανοί στρατιώτες που καταφεύγουν στο τελευταίο προπύργιο για να το υπερασπιστούν. Ανάμεσά τους βρίσκονται και στρατιώτες από το φασιστικό τάγμα Αζόφ. Ξεκινά η πολιορκία.

29 Απριλίου: Έχουν ήδη κυκλοφορήσει βίντεο που επιβεβαιώνουν την ύπαρξη εκατοντάδων αμάχων πολιτών μέσα στο τεράστιο συγκρότημα. Η διεθνής κοινότητα απαιτεί άμεσα τη διάσωσή τους και τελικά ξεκινά η «επιχείρηση ασφαλούς διέλευσης» από τον ΟΗΕ με οχηματοπομπή. Εν τέλει, στις 7 Μαΐου ανακοινώνεται ότι το σύνολο των αμάχων έχει απομακρυνθεί.

17 Μαΐου: Ο άνισος πόλεμος ανάμεσα στα ακατάπαυστα πυρά των Ρώσων και τους εξουθενωμένους, αποκλεισμένους στρατιώτες μέσα στο Άζοφσταλ λαμβάνει τέλος. Η εκκένωση του βιομηχανικού συγκροτήματος γίνεται σε δόσεις, με λεωφορεία που μεταφέρουν τους πάνω από 260 εναπομείναντες στρατιώτες σε ρωσικά εδάφη. Το κεφάλαιο Μαριούπολη κλείνει, ο Putin αποκτά το κομμάτι στο παζλ της παραλιακής γραμμής που του έλειπε, έστω κι αν χρειάστηκε πρώτα να το ισοπεδώσει.