© AP Photo/Huseyin Aldemir
ΚΟΣΜΟΣ

Οι νύχτες ανυπακοής στους δρόμους της Τουρκίας

Σαν τον νόμο της φυσικής που περιγράφει τη σχέση δράσης και αντίδρασης, οι δρόμοι της Τουρκίας κατακλύζονται από περισσότερη οργή και δύναμη στο όνομα της δημοκρατίας, όσο το καθεστώς Erdogan επιβάλλει κλίμα τρομοκρατίας.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: © AP PHOTOS

Υπάρχει, άραγε, κάποιο σημείο θραύσης ενός φαινομενικά πανίσχυρου καθεστώτος που ελέγχει και κινεί τα νήματα για πάνω από 20 χρόνια, όσο εκείνο κλιμακώνει ανεξέλεγκτα την καταστολή και τη φίμωση κόντρα στη λαϊκή οργή;

Μήπως αυτό το σημείο αφορά τη στιγμή που ένας άτυχος διαδηλωτής θα πέσει νεκρός από αστυνομικά πυρά; Μήπως, την παρέμβαση από πλευράς των μεγάλων δυνάμεων; Ή είναι μια διαδικασία διάβρωσης η οποία θα αποτυπωθεί στις κάλπες, όταν και όπως αυτές έρθουν;

Με όλα τα παραπάνω ερωτήματα αναμετράται το καθεστώς Erdogan, όσο επιμένει να επιδεικνύει το πιο σκληρό του πρόσωπο απέναντι στις διαδηλώσεις που μαίνονται με αμείωτο ρυθμό σε όλες τις μεγάλες πόλεις της χώρας, από την Κωνσταντινούπολη και την Άγκυρα μέχρι τη Σμύρνη, την Αττάλεια, την Προύσα και τα Άδανα.

Εκείνο απαντάει με ακόμη περισσότερη καταστολή, ακόμη περισσότερες συλλήψεις (όχι μόνο την ώρα των διαδηλώσεων αλλά και με εφόδους στα σπίτια των διαδηλωτών), ακόμη μεγαλύτερο έλεγχο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τις πληροφορίες που διακινούνται, ποντάροντας τελικά σε μία γενικότερη τρομοκρατία των πολιτών, με τρόπο που δεν έχει ξανασυμβεί.

Σε κείμενο που δημοσίευσε στον Guardian, ο βραβευμένος με Νόμπελ συγγραφέας Orhan Pamuk περιέγραψε ότι δεν θυμάται αντίστοιχα μέτρα ασφαλείας να έχουν εφαρμοστεί τα τελευταία χρόνια στην Κωνσταντινούπολη.

«Η πλατεία Ταξίμ, το μεγαλύτερο τουριστικό αξιοθέατο και κέντρο των διαδηλώσεων στην πόλη, παραμένει άδειο, σε διαρκή επιτήρηση από την αστυνομία. Ο σταθμός του μετρό στην πλατεία, όπως και πολλοί ακόμη σταθμοί στα πιο πολυσύχναστα μέρη της πόλης παραμένουν κλειστοί. Η δημοτική Αρχή έχει περιορίσει την πρόσβαση αυτοκινήτων και υπεραστικών λεωφορείων στην πόλη. Η αστυνομία ελέγχει όλα τα εισερχόμενα οχήματα και όποιος είναι ύποπτος ότι κατευθύνεται στις διαδηλώσεις, απομακρύνεται».


Αναλυτές εκτιμούν ότι πρόκειται για ένα σημείο καμπής στην πολιτική ιστορία της Τουρκίας, όπου δεν υπάρχει επιστροφή.

Για περισσότερες από δέκα μέρες, οι δρόμοι στην Τουρκία βράζουν από οργή και αγανάκτηση.
Η Διεθνής Αμνηστία καταγγέλλει παράνομες και αδιάκριτες επιθέσεις της αστυνομίας.
Επισημαίνει ότι οι απαγορεύσεις διαμαρτυρίας πρέπει να αρθούν αμέσως, καθώς αντιβαίνουν συνταγματικά δικαιώματα.
Βίντεο και φωτογραφίες επιβεβαιώνουν αδιάκριτη χρήση σπρέι πιπεριού, δακρυγόνων και κανονιών εκτόξευσης νερού, όπως και χρήση πλαστικών σφαιρών από την αστυνομία.
«Δικαιώματα, νόμο, δικαιοσύνη», ζητά το βασικό σύνθημα των διαδηλωτών.

Οι συγκρούσεις στους δρόμους της Τουρκίας μετρούν πλέον πάνω από 10 μέρες και νύχτες.

Ο ασκός του Αιόλου άνοιξε στις 19 Μαρτίου, όταν αστυνομικές δυνάμεις έκαναν έφοδο στο σπίτι του Ekrem Imamoglu, προχωρώντας στη σύλληψη του λαοφιλούς δημάρχου Κωνσταντινούπολης και επί χρόνια πολιτικού αντιπάλου του Erdogan, με την κατηγορία της διαφθοράς και της σύστασης εγκληματικής οργάνωσης.

Το γεγονός αυτό συνέβη σε μία ύποπτη συγκυρία, λίγο πριν το κόμμα του CHP προτείνει τον Imamoglu για την προεδρία, ενώ παράλληλα το Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης ακύρωσε το πτυχίο του (κάτι που αποτελεί προϋπόθεση για την υποψηφιότητα), με αποτέλεσμα πολλοί να εκτιμούν ότι ήταν πολιτικά υποκινούμενες οι κινήσεις, με το βλέμμα στις κάλπες του 2028.


Μάλιστα, όπως αναφέρουν σε ανάλυση οι Financial Times, το παραπάνω αποτελούσε το αποκορύφωμα μιας πολιτικής εξόντωσης που εφαρμόζει υπογείως το καθεστώς Erdogan εδώ και καιρό, «μέσω πολύμηνων επιχειρήσεων και καταστολής ενάντια σε πολιτικούς αντιπάλους».

Αμέσως μετά την έκρηξη του κόσμου, στο στόχαστρο του Erdogan μπήκαν ανοιχτά δημοσιογράφοι, φωτορεπόρτερ, ο δικηγόρος του Imamoglu που επίσης συνελήφθη, και γενικά οι αντιφρονούντες που αρνούνταν να συμμορφωθούν.

Μαζικές διαμαρτυρίες έχουν ξεσπάσει σε περισσότερες από 45 πόλεις της Τουρκίας.
Προς απάντηση στις διαδηλώσεις, το καθεστώς προχωρά σε αθρόες συλλήψεις διαδηλωτών, δημοσιογράφων-φωτογράφων και πολιτικών αντιπάλων του Erdogan.
Οι αστυνομικές αρχές στην Τουρκία έχουν προχωρήσει στη σύλληψη περίπου 2.000 διαδηλωτών μέχρι σήμερα, εγκαθιδρύοντας κλίμα τρομοκρατίας.
Αναλυτές κρίνουν ότι πρόκειται για σημείο καμπής στην πολιτική ιστορία της Τουρκίας.
Πολλοί διαδηλωτές, κυρίως φοιτητές, δηλώνουν προετοιμασμένοι για μακροχρόνια αντιπαράθεση με τις δυνάμεις καταστολής.

Οι Τούρκοι δεν διαδηλώνουν μόνο για τον Imamoglu, ούτε είναι αναγκαστικά υποστηρικτές του CHP. Έχουν κατακλύσει τους δρόμους αντιδρώντας απέναντι σε μια κυβέρνηση που αυθαιρετεί ανεξέλεγκτα, έχοντας οδηγήσει παράλληλα τον λαό της σε συνθήκες πείνας.

Για να αναφέρουμε μερικά στοιχεία, παρά τη μικρή μείωση των τελευταίων μηνών ο πληθωρισμός παραμένει στο 39%, όταν παλαιότερη μελέτη είχε δείξει πως η Τουρκία διαθέτει το μεγαλύτερο ποσοστό παιδικής φτώχειας στην έκταση της Ευρώπης. Διαμαρτύρονται για ένα σύστημα που απομακρύνεται από τα συνταγματικά δικαιώματα και τη δημοκρατία.


Άλλωστε, το βασικό τους σύνθημα είναι “hak, hukuk, adalet” (δικαιώματα, νόμος, δικαιοσύνη).

Σημείο αφετηρίας ήταν η σύλληψη του Imamoglu, αλλά οι λόγοι είναι βαθύτεροι και αφορούν τη γενικότερη πολιτική του Erdogan.
Η διαφθορά, η φτώχεια και ο αυταρχισμός του καθεστώτος έχουν επιφέρει κλίμα ασφυξίας στην κοινωνία.
«Καθαρή δημοκρατία ζητάμε, τίποτε άλλο, τίποτα περισσότερο», περιγράφουν διαδηλωτές στα διεθνή Μέσα.
Εκτός από τις συλλήψεις, βίντεο καταγράφουν και πολλούς τραυματισμούς στις οδομαχίες μεταξύ διαδηλωτών και αστυνομικών δυνάμεων.
Διαδηλωτές προσφέρουν λουλούδια στις δυνάμεις καταστολής, ως ένδειξη ειρηνικής διαμαρτυρίας.
Οι επόμενες ημέρες και εβδομάδες θα δοκιμάσουν την αντοχή των δύο πλευρών.