Οι τελευταίες ημέρες ανήκουν στο τζιν του Magnus Carlsen
Το σκάκι άλλαξε. Είναι πλέον pop, εμφανίζεται στο Twitch, μοιράζει τους τίτλους στα δύο, πετάει τα καλά του και φοράει τζιν.
- 4 ΙΑΝ 2025
Υπάρχει ένα μικρό τσεπάκι πάνω από την κανονική, παραδοσιακή τσέπη στα περισσότερα τζιν. Εκεί έχει τη FIDE (Διεθνής Σκακιστική Ομοσπονδία) ο Magnus Carlsen. Τουλάχιστον αυτό πιστεύει ο μεγάλος του αντίπαλος, Hans Niemann, μετά και το μοίρασμα της πρώτης θέσης στο Blitz με τον Ian Nepomniachtchi.
Για κάποιους γράφτηκε ιστορία, για κάποιους άλλους ο Νορβηγός την έφερε στα μέτρα του ώστε να μη γραφτεί εναντίον του σε περίπτωση ήττας. Όπως και να’χει, το σκάκι, έστω και με αυτό τον τρόπο, βρέθηκε στο feed μας.
Πριν φτάσουμε στον τελικό, η στιλιστική επιλογή του Carlsen κάλυψε σαν σύννεφο τον ουρανό της Νέας Υόρκης, εκεί όπου πραγματοποιήθηκε το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Rapid και Blitz. Η Διεθνής Σκακιστική Ομοσπονδία απαγορεύει τα τζιν, ο καλύτερος σκακιστής στον κόσμο το φόρεσε, πλήρωσε το πρόστιμο και αρνήθηκε να αλλάξει, με αποτέλεσμα να αποσυρθεί. To “Sticky Fingers” των Rolling Stones σε νέα, βελτιωμένη έκδοση.
Ο κανονισμός είναι αστείος, ναι, αλλά υπάρχει κι έτσι αναπόφευκτα συγκρούστηκε η παράδοση με τη σημαντικότητα. Νικητής βγήκε ο 34χρονος πια Carlsen, ο οποίος είπε πως «είμαι πολύ μεγάλος για να με νοιάζει». Τη FIDE, πάντως, σίγουρα τη νοιάζει και έκανε πίσω καθώς το σκάκι είναι ένα εκπληκτικό άθλημα και υπάρχουν εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο που ασχολούνται, είτε παίζοντας είτε παρακολουθώντας τις εξελίξεις γύρω από αυτό.
Οι σημαντικότερες στιγμές στη σύγχρονη ιστορία του αθλήματος είναι δύο: Η πρώτη είναι η ισοπαλία του Magnus Carlsen το 2004 απέναντι στον ίσως καλύτερο σκακιστή που μετακίνησε ποτέ τον αξιωματικό του. Ο Carlsen ήταν 13 ετών όταν αντιμετώπισε τον Garry Kasparov, ο οποίος λίγο έλειψε να χάσει από ένα παιδί που φάνηκε να βαριέται.
Η δεύτερη σημαντικότερη στιγμή είναι η πανδημία και ο κορονοϊός. Λόγω της καραντίνας, το διαδικτυακό σκάκι εκτοξεύτηκε και σε συνδυασμό με το The Queen’s Gambit, συζητήθηκε πιο έντονα και από την ταινία Υπάρχω για τον Στέλιο Καζαντζίδη. Με λίγα λόγια, δεν υπήρχε περίπτωση η FIDE να ρισκάρει καθώς έχει πολλά περισσότερα να χάσει από τον Carlsen, έναν αθλητή που, για πολλούς, έχει ήδη ξεπεράσει τον Kasparov.
Ο Νορβηγός λοιπόν όχι μόνο επέστρεψε στη Wall Street της Νέας Υόρκης, αλλά κέρδισε. Μόνο που η νίκη του στο Blitz μοιράστηκε στα δύο, μετά από μια απόφαση που δικαιολογημένα ξεσήκωσε αντιδράσεις, περισσότερες και από την κίνηση της Νατάσσας Μποφίλιου να φορέσει την παλαιστινιακή μαντίλα. Μας συγχωρείτε, αλλά η ελληνική επικαιρότητα δεν μας αφήνει να ησυχάσουμε, οφείλουμε να κάνουμε μερικές αναφορές σε αυτή.
Ό,τι δεν κερδίζεται, μοιράζεται
Το ξαφνικό τάι-μπρέικ ήταν σε εξέλιξη όταν η πρόταση έπεσε στο τραπέζι. Ο Carlsen προηγήθηκε με 2-0 πριν ο Nepomniachtchi επιστρέψει στο 2-2. Οι επίσημοι κανόνες της FIDE προέβλεπαν στη συνέχεια μια σειρά παρτίδων ξαφνικού θανάτου, αλλά μετά από μόλις τρεις (όλες με συντηρητική στρατηγική και από τις δύο πλευρές), ο Νορβηγός πρότεινε να μοιραστούν τον τίτλο.
Ο Nepomniachtchi, ο οποίος δεν είχε κερδίσει ποτέ παγκόσμιο πρωτάθλημα, παρά την παρουσία του σε δύο τελικούς κλασικού σκακιού, συμφώνησε. Όπως και με το τζιν, το ζήτημα παραπέμφθηκε στον Ρώσο πρόεδρο της FIDE, Arkady Dvorkovich. Εκείνος, πιθανώς αισθάνθηκε ότι δεν είχε άλλη επιλογή από το να συμφωνήσει.
Σκεφτείτε τι θα είχε συμβεί αν αποφάσιζε διαφορετικά. Στην ουσία, εμπόδιζε έναν Ρώσο να κερδίσει τον τίτλο, κάτι που δεν θα έβλεπαν με καλό μάτι στη Μόσχα. Το κοινό της Wall Street ενθουσιάστηκε και χειροκρότησε την απόφαση, αλλά οι σημαντικές διαδικτυακές αντιδράσεις από επαγγελματίες παίκτες και οπαδούς ήταν κυρίως επικριτικές. Μιλάμε άλλωστε για τον πρώτο κοινό παγκόσμιο ατομικό τίτλο πάνω από τη σκακιέρα, μην το ξεχνάμε αυτό.
Το παρελθόν
AP Photo
Αυτό που συνέβη στη Wall Street την Τρίτη (31/12) έρχεται να κοντραριστεί με το παρελθόν. Το σκάκι, ωστόσο, έχει αλλάξει. Είναι πλέον pop, εμφανίζεται στο Twitch, παίζεται παντού, πετάει τα καλά του και φοράει τζιν. Σε αντίθεση με το 1984-85 φυσικά, τότε που οι Anatoly Karpov και Garry Kasparov έπαιζαν πέντε μήνες για τον τίτλο του παγκόσμιου πρωταθλητή.
Ο Karpov προηγήθηκε με 5-0 για μεγάλο χρονικό διάστημα, αλλά δεν μπόρεσε να ξεπεράσει την οπισθοφυλακή του Kasparov o οποίος τελικά κέρδισε. Ο αγώνας διακόπηκε στο 5-3 λόγω ανησυχιών για την υγεία του πρώτου, αλλά επαναλήφθηκε αργότερα το 1985. Εκείνος ο αγώνας ήταν κλασικό σκάκι με μία παρτίδα την ημέρα, και όχι απλά τρίλεπτα Βlitz όπως του Carlsen εναντίον του Nepomniachtchi.
«Ποτέ δεν έχω προσυμφωνήσει ισοπαλία στην καριέρα μου. Στο βίντεο αστειεύομαι με τον Ian», έγραψε ο Carlsen στο Χ. «Αυτό προφανώς δεν ήταν μια προσπάθεια να επηρεάσω τη FIDE. Ειπώθηκε γιατί πίστευα ότι θα συμφωνούσε με την πρότασή μας. Αν μη τι άλλο ήταν ένα κακόγουστο αστείο δεδομένης της σοβαρότητας της κατάστασης. Νομίζω ότι ο ίδιος ο αγώνας έδειξε δύο παίκτες που έπαιζαν σκάκι υψηλού επιπέδου. Και οι δύο άξιζαν τη νίκη».
Όλοι περίμεναν τη ρεβάνς με τον Niemann
Νωρίτερα, στα προημιτελικά των Blitz, ο Carlsen νίκησε τον Hans Niemann σε μια ρεβάνς της αμφιλεγόμενης παρτίδας τους από το Sinquefield Cup, η οποία οδήγησε σε κατηγορίες του πρώτου για εξαπάτηση και μια αγωγή ύψους 100 εκατομμυρίων δολαρίων. Ο Carlsen κέρδισε τελικά στη Νέα Υόρκη και χτύπησε τον βασιλιά στο κέντρο της σκακιέρας, σε ένα βίντεο που ταξίδεψε πολύ γρήγορα.
Η μεταξύ τους διαμάχη είχε και συνέχεια. Για την ακρίβεια, ο ηττημένος Αμερικανός GM ήταν αυτός που βγήκε μπροστά και με ανάρτησή του στο X, κατηγόρησε τον Carlsen ότι χειραγωγεί τη FIDE και ότι θα δεχόταν την πρότασή του απλώς και μόνο επειδή είχε αποσυρθεί από το Βlitz με «γελοίες απαιτήσεις».
«Παραβίασες τους κανόνες on camera, νόμιζες ότι θα συμφωνούσαν με την πρότασή σου μόνο και μόνο επειδή αποσύρθηκες από το Βlitz και έθεσες γελοίες απαιτήσεις», έγραψε ο Niemann. «Η FIDE ελπίζουμε ότι θα πάρει θέση και θα μας υπενθυμίσει σε όλους μας ότι κανένας παίκτης δεν είναι πάνω από το παιχνίδι».
Ο Niemann συνέχισε, αναφερόμενος στην προηγούμενη αποτυχία της FIDE να θέσει τον Carlsen προ των ευθυνών του για τις προηγούμενες ενέργειές του: «Απέτυχαν να σε καταστήσουν υπεύθυνο όταν προσπάθησες να καταστρέψεις τη ζωή μου, ελπίζω να πήραν το μάθημά τους».
Η διαμάχη εντάθηκε μετά την εμφάνιση ενός βίντεο που δείχνει τον Carlsen να αστειεύεται με τον Nepomniachtchi. Στο βίντεο, ο Carlsen είπε ότι αν η FIDE δεν τους επέτρεπε να μοιραστούν τον παγκόσμιο τίτλο Blitz, οι δύο τους θα μπορούσαν να συνεχίσουν να «παίζουν ισοπαλίες μέχρι η FIDE να παραιτηθεί».
O Magnus Carlsen φορούσε τζιν τόσο στον τελικό όσο και στην απονομή. Γενικότερα, δεν φάνηκε να επηρεάστηκε και τόσο.
