Βασίλης Βερβερίδης/Eurokinissi
ΤΕΜΠΗ

Οι τραγωδίες του 1999 και του 2003 που σημάδεψαν τα Τέμπη

Η πολύνεκρη τραγωδία με τη σύγκρουση των δύο τρένων ξύπνησε μνήμες από τα δυστυχήματα με τους οπαδούς του ΠΑΟΚ και τους μαθητές από το Μακροχώρι Ημαθίας, που συνέβησαν στην ίδια περιοχή μέσα σε μία 4ετία.

Οι πλάκες νοβοπάν να ξυρίζουν την οροφή του πούλμαν και να το κόβουν στα δύο. Μαθητές να σκοτώνονται, κάποιοι από αυτούς να αποκεφαλίζονται. Αυτή η περιγραφή της τραγωδίας που είχε συμβεί στα Τέμπη με τους μαθητές από το Μακροχώρι Ημαθίας το 2003 με είχε στιγματίσει – σίγουρα, όχι μόνο εμένα. Έγινε κάτι σαν ένα συλλογικό τραύμα ενός ολόκληρου έθνους.

Ακόμα και σήμερα, είναι αδύνατον να μην ανατριχιάσεις, να μην αισθανθείς τα μάτια να βουρκώνουν ανασύροντας τις μνήμες από εκείνο το τραγικό δυστύχημα στην κοιλάδα των Τεμπών, τέσσερα χρόνια μετά από εκείνο που είχε συμβεί με τους οπαδούς του ΠΑΟΚ στην ίδια περιοχή. 

Κι όχι, δεν είναι η περιοχή που είναι καταραμένη. Δεν πρόκειται για κάποιο «καταραμένο τρίγωνο», όπως το αποκαλούν κάποιοι σήμερα, λίγες ώρες μετά την τρίτη κατά σειρά εθνική τραγωδία σε 24 χρόνια, που συνέβη τα ξημερώματα της Τρίτης (28/02) με τη σύγκρουση των δύο τρένων.

Και σήμερα, θρηνούμε ξανά νέους, ως επί το πλείστον, συνανθρώπους μας, ηλικίας κάτω των 30 ετών.

Δεν είναι τα Τέμπη καταραμένα, ούτε φταίει και έφταιγε η κακή μοίρα/τύχη. Δεν είναι η κατάρα που έχει στοιχειώσει την κοιλάδα και αφαιρεί ζωές. Ευθύνες υπάρχουν και υπήρχαν. Το αν θα αποδοθούν ή αποδόθηκαν είναι άλλη κουβέντα.

4 Οκτωβρίου 1999: Πούλμαν με οπαδούς του ΠΑΟΚ πέφτει σε χαράδρα

 

Περίπου δυο χιλιόμετρα πριν από τα διόδια των Τεμπών, στις 4:30 τα ξημερώματα την 4η Οκτωβρίου του 1999, τουριστικό λεωφορείο της εταιρείας “Relax Travel” που μετέφερε 77 οπαδούς του ΠΑΟΚ (του συνδέσμου από την περιοχή του Ελευθέριου Κορδελιού) από την Αθήνα στη Θεσσαλονίκη μετά τον αγώνα με τον Παναθηναϊκό επιχείρησε προσπέραση και συγκρούστηκε πλαγιομετωπικά με φορτηγό από το απέναντι ρεύμα, το οποίο κατευθύνονταν προς τη Λάρισα. Εξετράπη της πορείας του και έπεσε σε χαράδρα 8 μέτρων.

Έξι επιβαίνοντες του λεωφορείου  (Χαράλαμπος Ζαπουνίδης, 20 ετών, Δημήτριος Ανδρεαδάκης, 25 ετών, Χριστίνα Τζιόβα, 18 ετών, Αναστάσιος Θέμελης, 22 ετών, Γεώργιος Γκανάτσιος, 17 ετών, Κυριάκος Λαζαρίδης, 17 ετών) και ο οδηγός του φορτηγού, ο 68χρονος Αστέριος Αγκζιώτης σκοτώθηκαν

Όπως έγινε γνωστό, ο οδηγός του λεωφορείου, Κώστας Μανωλάς έδωσε τη θέση του στον 19χρονο Γιάννη Ντοκούση, γιο του ιδιοκτήτη του ταξιδιωτικού πρακτορείου, που είχε αναλάβει το ταξίδι των οπαδών στην Αθήνα. Την ώρα του δυστυχήματος, τη στιγμή της προσπέρασης δηλαδή, ο Μανωλάς κοιμόταν.

13 Απριλίου 2003: Πούλμαν με μαθητές Λυκείου κόβεται στα δύο

Λίγο πριν τις 7.30 το απόγευμα της Κυριακής της 13ης Απριλίου του 2003, πούλμαν που μετέφερε 49 μαθητές της Α’ Λυκείου από το Μακροχώρι, κωμόπολη της Ημαθίας και τους δύο συνοδούς καθηγητές, από σχολική εκδρομή στην Αθήνα πίσω στη βάση τους, συγκρούστηκε με νταλίκα-ρυμουλκό στην κοιλάδα των Τεμπών. Συγκεκριμένα, στο 388ο χλμ της εθνικής οδού Λάρισας – Θεσσαλονίκης.

Ο οδηγός της νταλίκας έχασε τον έλεγχο διερχόμενος από το αντίθετο ρεύμα και συγκρούστηκε πλαγιομετωπικά με το πούλμαν. Το εμπόρευμα έφυγε από τη θέση του, ξύρισε την οροφή του λεωφορείου, το έκοψε στα δύο και σκόρπισε τον θάνατο. Τα σωστικά συνεργεία που έφτασαν στο σημείο έκαναν πάνω από δύο ώρες να απεγκλωβίσουν νεκρούς και τραυματίες.

Πέθαναν 21 μαθητές (Ευαγγελία Θ. Γάτου 16 ετών, Αναστασία Π. Παυλίδου, 16 ετών, Περιστερά Ι. Ουστά, 16 ετών, Γεωργία Δ. Τραπεζανλή, 16 ετών, Σταύρος Δ. Κανελλόπουλος, 15 ετών, Ηλίας Π. Τσολερίδης, 16 ετών, Παναγιώτης Κων. Μουρατίδης, 16 ετών, Ανδρέας Χ. Αθανασιάδης, 16 ετών, Χριστίνα Ε. Σταματέλλου, 16 ετών, Ιωάννης Κ. Τριανταφυλλίδης, 16 ετών, Βασίλειος Ν. Παπαδόπουλος, 16 ετών, Ευανθία Κ. Ψαλίδα, 16 ετών, Δημήτριος Α. Κοσμίδης, 15 ετών, Κωνσταντίνος Α. Θαλαλαίος, 16 ετών, Γεσθιμανή Ζ. Σταφυλίδου, 16 ετών, Σάββας Λ. Παναγιωτίδης, 16 ετών, Αθανάσιος Μαρκανταράς, 16 ετών, Γιώργος Κ. Μήτσκας, 16 ετών, Ιωάννα Θ. Καστίδου, 16 ετών, Δημήτριος Θ. Σίγγας, 16 ετών, Όλγα Β. Αγγελίνα, 15 ετών) και τραυματίστηκαν 9.

Σύμφωνα με την έρευνα, ο οδηγός της νταλίκας, ο 43χρονος τότε Δημήτρης Ντόλλας οδηγούσε 6 ώρες χωρίς διάλειμμα και τα ελαστικά του δεν ήταν σε καλή κατάσταση. Από την άλλη, όμως και το πούλμαν είχε κριθεί ακατάλληλο λόγω παλαιότητας και έπρεπε να είχε αποσυρθεί τουλάχιστον 3 μήνες πριν.

Μία πενταετία αργότερα, τον Οκτώβριο του 2008, έγινε η δίκη. Ο οδηγός του πούλμαν, Κωνσταντίνος Μαυρομιχάλης, αθωώθηκε αλλά εκείνος της νταλίκας καταδικάστηκε σε κάθειρξη 15 ετών. Οι ιδιοκτήτες της νταλίκας και του εργοστασίου νοβοπάν, καταδικάστηκαν από 4 μέχρι 14 χρόνια. Η εταιρεία του εργοστασίου κατέβαλλε επίσης 8,5 εκατομμύρια ευρώ στις οικογένειες που έχασαν τα παιδιά τους. 

Δεκαεννέα χρόνια μετά την τραγωδία, στις 4 Ιουλίου του 2022, ένας από τους επιζώντες, ένα από εκείνα τα παιδιά που σώθηκαν, ο 35χρονος Ανέστης αυτοκτόνησε με δίκαννο κυνηγετικό όπλο μέσα στο σπίτι του. Κοντινοί του άνθρωποι είχαν αναφέρει ότι προσπάθησε, αλλά δεν μπόρεσε ποτέ να ξεπεράσει τον τραγικό θάνατο των συμμαθητών του και τη φρίκη που βίωσε· το συναίσθημα της ενοχής ότι έμεινε πίσω.