Όταν η 17 Νοέμβρη εκτέλεσε τον σταθμάρχη της CIA στην Αθήνα
Πριν 46 χρόνια ακριβώς άρχιζε τη δράση της η τρομοκρατική οργάνωση δολοφονώντας στο Ψυχικό υψηλόβαθμο στέλεχος των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών.
- 23 ΔΕΚ 2021
Το ημερολόγιο έγραφε 23 Δεκεμβρίου 1975. Ο Αμερικανός πρέσβης στην Αθήνα, Jack B. Kubisch, ήταν έτοιμος να παραθέσει χριστουγεννιάτικη δεξίωση στην οικία του. Ανάμεσα στους καλεσμένους βρισκόταν και ο Richard Welch, ανώτατο στέλεχος της αμερικανικής υπηρεσίας πληροφοριών της CIA, μαζί με τη σύζυγό του, Μαρία – Χριστιάνα. Λίγο μετά τις 22:00 αποχώρησαν από την εκδήλωση με μια μαύρη Buik και κατευθύνθηκαν προς το σπίτι τους στην οδό Βασιλίσσης Φρειδερίκης 5, στο Ψυχικό.
Το αυτοκίνητο σταμάτησε έξω από την κλειστή αυλόπορτα. Το ζευγάρι κατέβηκε και πριν καλά-καλά προλάβει ο Richard Welch να κλείσει την πόρτα, εμφανίστηκαν μπροστά του τρεις άντρες με καλυμμένα τα πρόσωπα. Φώναξαν «ψηλά τα χέρια» και τον πυροβόλησαν, μπροστά στα μάτια της σοκαρισμένης συζύγου του. Η μία από τις σφαίρες τον βρήκε στην καρδιά. Ο πράκτορας της CIA έπεσε νεκρός. Οι δράστες διέφυγαν σε ένα μπλε όχημα. Το πρώτο έγκλημα της «17 Νοέμβρη» ήταν γεγονός.
Η εφημερίδα που αποκάλυψε την ταυτότητά του
Μερικούς μήνες πριν από τη δολοφονία, τον Ιούλιο του 1975, ο Richard Welch έφτασε στην Ελλάδα ως επικεφαλής του κλιμακίου της CIA με την επίσημη ιδιότητα του βοηθού του Αμερικανού πρέσβη. Ο ίδιος γεννήθηκε στο Κονέκτικατ και ήταν απόφοιτος κλασικών σπουδών του Χάρβαρντ. Στρατολογήθηκε από τη CIA το 1951 και η πρώτη του τοποθέτηση ήταν στην Αθήνα. Στη συνέχεια υπηρέτησε στην Κύπρο, τη Γουατεμάλα, τη Γουιάνα και το Περού.
Όλα αυτά τα χρόνια, δούλευε με το προκάλυμμα του πολιτικού υπαλλήλου του αμερικανικού υπουργείου στρατού. Τον Νοέμβριο του 1975, όμως, μία αγγλόφωνη εφημερίδα, με τίτλο Athens News, δημοσίευσε τη λίστα με τα ονόματα στελεχών της CIA που δρούσαν στην Αθήνα. Πρώτο ήταν αυτό του Richard Welch.
Όπως έγραψαν Τα Νέα την επομένη, η κοινοποίηση της ταυτότητας και των στοιχείων του δεν άρεσε καθόλου στον πράκτορα. «Όταν δημοσιεύθηκε το όνομα και το τηλέφωνό του στις εφημερίδες, ενοχλήθηκε ιδιαίτερα και είχε ζητήσει να του αλλάξουν αριθμό τηλεφώνου» σημειώθηκε συγκεκριμένα. Ο ίδιος, όμως, δεν έκρινε σκόπιμο να αλλάξει κατοικία.
Η ανάληψη της ευθύνης από τη 17 Νοέμβρη
Η είδηση της δολοφονίας του Welch προκάλεσε σάλο και αναταραχή τόσο στην Ελλάδα όσο και στις ΗΠΑ. Άλλωστε, η CIA μετρούσε ελάχιστα θύματα στις τάξεις της όλες αυτές τις δεκαετίες. Φεύγοντας από το σημείο του φονικού, οι δράστες άφησαν μια προκήρυξη με την οποία αναλάμβανε την ευθύνη της δολοφονίας η πρωτοεμφανιζόμενη «Επαναστατική Οργάνωση 17 Νοέμβρη».
Τρεις μέρες αργότερα, η επιστολή στάλθηκε στις εφημερίδες, ωστόσο, κανείς δεν τους πήρε στα σοβαρά. Όλοι πίστευαν πως επρόκειτο για ξεκαθάρισμα λογαριασμών μεταξύ πρακτόρων της CIA. Ένα χρόνο αργότερα, όμως, και συγκεκριμένα στις 24 Δεκεμβρίου, η γαλλική εφημερίδα Liberation δημοσίευσε ένα πρωτότυπο κείμενο της «17 Νοέμβρη», περιγράφοντας με ακρίβεια την παρακολούθηση του στόχου και την οργάνωση της επιχείρησης.
Από το 1975 ως το 2002, το έτος που η εξαρθρώθηκε η οργάνωση που μέσα σε 27 χρόνια σκότωσε 26 ανθρώπους ελληνικής ή μη καταγωγής, κανείς δεν γνώριζε τίποτα παραπάνω από τα γραφόμενα της προκήρυξης. Στη δίκη για τη 17 Νόεμβρη ο Παύλος Σερίφης ομολόγησε πως ήταν στην ομάδα των τριών που εκτέλεσαν τον Richard Welch και ότι ο εγκέφαλος πίσω από τη δολοφονία ήταν ο Αλέξανδρος Γιωτόπουλος. Κατά τη διάρκεια της ακροαματικής διαδικασίας, ωστόσο, αναίρεσε την κατάθεσή του, υποστηρίζοντας ότι ήταν προϊόν ψυχολογικής βίας.
Για τη δολοφονία του Αμερικανού πράκτορα της CIA, τελικά, δεν καταδικάστηκε κανένας από τους τρομοκράτες, μιας και το έγκλημα είχε παραγραφεί.