iStock
ΚΟΣΜΟΣ

Πώς μπορεί να γίνει κάποιος σαμουράι

Oι σαμουράι είναι ξακουστοί Ιάπωνες πολεμιστές, που έχουν τον χαρακτηριστικό κότσο στο κεφάλι και την Katana στη μέση. Πού βρίσκονται σήμερα;

Οι Ιάπωνες έχουν προσφέρει στον πλανήτη δυο κατηγορίες μαχητών (σαμουράι και νίντζα) που φαίνεται πως ενδιαφέρουν ακόμα για τον τρόπο που λειτουργούσαν, αν κρίνουμε από τον αριθμό των ερωτήσεων που έλαβε ο ερευνητής ιστορίας, Yasutsune Owada για τους σαμουράι.

Tις απάντησε όλες για το Tech Support του Wired, με πολύ κόσμο να ενδιαφέρεται να μάθει πώς μπορεί να γίνει σαμουράι. Ας δούμε όμως, τι είχε να πει για το «άλφα» στην αλφάβητο αυτών των πολεμιστών. Δηλαδή, τι είναι οι σαμουράι (侍) που κυριάρχησαν από τα μέσα του 12ου αιώνα και για περισσότερα από 600 χρόνια.

«Οι σαμουράι είναι bushi, δηλαδή πολεμιστές -στα ελληνικά. Η λέξη προέρχεται από το ρήμα saburau που σημαίνει «υπηρετώ κάποιον αξιωματούχο». Toν 10ο αιώνα μετά Χριστόν, η Ιαπωνία είχε έναν στρατό, αλλά όσο αποδυναμωνόταν η κυβέρνηση οι ευγενείς της ανώτατης τάξης που είχαν τη δύναμη στο παλάτι, ένιωθαν την ανάγκη να προστατέψουν τη γη και τα υπάρχοντά τους.

Έτσι προέκυψαν οι σαμουράι που αρχικά ήταν ευγενείς κατώτερης τάξης, οι οποίοι βρίσκονταν στην περιφέρεια, ηγέτες των τοπικών φυλών. Ως τέτοιοι έφτιαχναν και στρατούς. Ενώ υποτίθεται πως έπρεπε να υπηρετούν την ανώτατη τάξη, κατέληξαν στο να κυριαρχήσουν χάριν της στρατιωτικής τους δύναμης.

Στο Μεσαίωνα, όταν οι σαμουράι ήταν οι πολιτικοί ηγέτες, έγινε η στροφή από τη γενεαλογία στις ατομικές ικανότητες. Έκτοτε, δεν χρειαζόταν κάποιος να προέρχεται από οικογένεια σαμουράι για να γίνει σαμουράι.

Όλοι ακολουθούσαν κώδικα τιμής που είναι γνωστός ως «Επτά Αρετές». Τις έγραψε ο Ιάπωνας φιλόσοφος, Nitobe Inazō, απόγονος οικογένειας σαμουράι, στο βιβλίο του με τίτλο Bushido: The Soul of Japan.

Όπου Bushido ήταν κώδικας που τους απαγόρευε να δίνουν μάχες που δεν ήταν πρόσωπο με πρόσωπο. «Προφανώς και δεν ακολουθούσαν όλοι οι σαμουράι με τον ίδιο ζήλο τις επτά αρετές. Ήταν όμως, για όλους το στάνταρ που έπρεπε να τους εμπνέει.

Η πρώτη αρχή είναι το gi για τη δικαιοσύνη (το σωστό μονοπάτι). Η δεύτερη το yu (κουράγιο να κάνεις ό,τι πιστεύεις πως είναι σωστό), η τρίτη το jin (για την καλοσύνη), η τέταρτη το rei (για την ευγένεια -να ξέρεις τη θέση σου στην κοινωνία), η πέμπτη το makoto (για την ειλικρίνεια και τη συνέπεια των λόγων του), η έκτη το meiyo (για την τιμή) και η έβδομη το chugi (για την πίστη στον άρχοντα).

Η απόλυτη προτεραιότητα για τους σαμουράι ήταν η τιμή -το αντίθετο της ντροπής, της ατίμωσης που ήταν ό,τι χειρότερο για αυτούς. Για αυτό και δεν πολεμούσαν με τρόπους που ένιωθαν πως είναι ντροπή και δεν «έπαιζαν» βρώμικα. Από την άλλη, δεν ήταν υποχρεωμένοι να λύνουν όλα τα θέματα που είχαν μόνοι τους. Μπορούσαν να επιστρατεύσουν στρατιώτες ή ninjas, για να αναλάβουν τις «βρώμικες» δουλειές τους.

Στις αρχές της σύγχρονης εποχής δεν υπήρχαν πόλεμοι στην Ιαπωνία, πράγμα που σήμαινε πως οι σαμουράι δεν μπορούσαν να αναρριχηθούν στην κοινωνική σκάλα’ Κάποιοι καταστράφηκαν. Ορισμένες οικογένειες σαμουράι πούλησαν το status τους, έναντι της σωστής αμοιβής, σε όποιον δεν είχε γεννηθεί μεν, σαμουράι, αλλά ήθελε να γίνει».

Υπάρχουν ακόμα σαμουράι;

«Ως κοινωνική τάξη εξαλείφθηκαν στη σύγχρονη Ιαπωνία. Ήταν εύκολα διακριτοί από τους άλλους ανθρώπους. Ένα από τα χαρακτηριστικά τους ήταν τα μαλλιά τους που ήταν μαζεμένα σε κότσο, στην κορυφή του κεφαλιού. Ένα άλλο ήταν το σπαθί (Katana) στη μέση.

Στις αρχές της σύγχρονης εποχής, η νέα κυβέρνηση του 1871 πέρασε το νόμο Sanpatsu Datto-rei. Απαγόρευε από τους σαμουράι να έχουν τον κότσο και το σπαθί. Έτσι άρχισε η εξαφάνισή τους ως κοινωνικής τάξης και ως εκ τούτου, δεν υπάρχουν πια».

Υπήρχαν γυναίκες σαμουράι;

«Υπήρχαν γυναίκες που έπαιρναν μέρος στις μάχες, αλλά από την άποψη της κοινωνικής τάξης δεν ήταν σαμουράι. Έτσι, όχι δεν υπήρχαν γυναίκες σαμουράι».