Πώς δημιουργήθηκε και τι ακριβώς σημαίνει το σήμα της ειρήνης
- 25 ΙΑΝ 2024
Tο μακρινό πια 1958, ο φόβος για τη χρήση πυρηνικών όπλων επικρατούσε της κοινής λογικής λόγω του Ψυχρού Πολέμου και χιλιάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν στην πλατεία Τραφάλγκαρ του Λονδίνου για να διαμαρτυρηθούν.
Οι διαδηλωτές, βρέθηκαν εκεί για να ξεκινήσουν μια πορεία προς το Atomic Weapons Research Establishment, σε ένα μικρό χωριό όπου η Αγγλία πραγματοποιούσε έρευνα, παραγωγή και δοκιμές όπλων. Τότε παρουσιάστηκε για πρώτη φορά και ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα σύμβολα διαμαρτυρίας στον κόσμο: το σύμβολο της ειρήνης.
Σχεδιασμένο από τον Άγγλο καλλιτέχνη Gerald Holtom, ειρηνιστή και αντιρρησία συνείδησης κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, το σύμβολο ήταν απλό αλλά κατανοητό: ένας κύκλος που συμβολίζει τη Γη, με γραμμές που δείχνουν προς στο εσωτερικό του, σχηματίζοντας το γράμματα “Ν” και “D”, για τον «Πυρηνικό Αφοπλισμό».
Σε μια επιστολή του προς τον Hugh Brock, συντάκτη του βρετανικού ειρηνιστικού περιοδικού Peace News, ο Holtom αποκάλυψε ότι έβλεπε το σύμβολο ως ένα άτομο σε απόγνωση, που στέκεται με απλωμένα χέρια. Ο καλλιτέχνης είπε επίσης πως επηρεάστηκε από τον πίνακα του 1814, Η Τρίτη του Μάη 1808, του Francisco Goya.
Σε αυτόν, απεικονίζεται η αντίσταση των πολιτών στον πόλεμο όμως σύντομα, το σύμβολο πέρασε στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, όπου έχασε την αυστηρή συσχέτιση με τα πυρηνικά όπλα και χρησιμοποιήθηκε ως ένδειξη ειρήνης κατά τη διάρκεια διαδηλώσεων για τα πολιτικά δικαιώματα.
Αν και η ακριβής διαδρομή του συμβόλου στην Αμερική δεν είναι γνωστή, το πιθανότερο φαίνεται ότι το έκανε γνωστό ο Bayard Rustin, στενός συνεργάτης του Martin Luther King Jr. που συμμετείχε στη διαδήλωση του 1958 στο Λονδίνο.
Η πλειοψηφία του κόσμου είδε για πρώτη φορά το σύμβολο κατά τη διάρκεια του πολέμου στο Βιετνάμ και, μάλιστα, βρέθηκε ακόμα και σε κράνη Αμερικανών στρατιωτών. Μέχρι το 1969, το σύμβολο είχε εξελιχθεί σε ένα γενικότερο σύμβολο ειρηνικής διαμαρτυρίας και αρμονικής συμβίωσης ενώ εμφανίστηκε και σε περίοπτη θέση στο Woodstock. Δεν ήθελε και πολύ να γίνει το έμβλημα της αντικουλτούρας των χίπις.
Ωστόσο, όσο ευρέως έχει αγκαλιαστεί το σύμβολο της ειρήνης όλα αυτά τα χρόνια, άλλο τόσο έχει αντιμετωπίσει παρερμηνείες και επικρίσεις. Χριστιανικές ομάδες το έχουν ερμηνεύσει ως έναν σπασμένο, αντίστροφο σταυρό και κομμουνιστικό σύμβολο. Παρ’ όλα, οι περισσότεροι το έχουν στο μυαλό τους ως κάτι που είναι εναντίον της βίας και χρησιμοποιείται για τα δικαιώματα της LGBTQ+ κοινότητας και πολλά θέματα κοινωνικής δικαιοσύνης.
Όσον αφορά τη Νότια Αφρική, το σύμβολο υιοθετήθηκε ως ισχυρό σύμβολο της αντίστασης στο απαρτχάιντ, γεγονός που έκανε την κυβέρνηση να προσπαθήσει να απαγορεύσει το σύμβολο το 1973. Ευτυχώς, δεν τα κατάφερε.
