Πώς η φαντασία κερδίζει την ψυχική κούραση της πανδημίας

Οι επιστημονικές έρευνες, με πρώτο-πρώτο τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, κάνουν λόγο για αθροιστική κούραση εξαιτίας της πανδημίας σε ένα όλο και μεγαλύτερο φάσμα του παγκόσμιου πληθυσμού. Πέρα από τις ατομικές συνέπειες (οι άνθρωποι αφήνουν τη γυμναστική και τις βόλτες στην άκρη, οι βλαπτικές συνήθειες όπως η υπερβολική χρήση αλκοόλ μπαίνουν στο ημερήσιο πλάνο), υπάρχουν και συλλογικές.

Πόσο εύκολο είναι άλλωστε να πειθαρχήσεις στο social distancing και στα μέτρα ενάντια στη διασπορά της Covid-19 όταν τα νεύρα σου έχουν σπάσει;

Καμιά φορά η βοήθεια έρχεται από τα πλέον απίθανα μέρη. Τουλάχιστον, αυτό υποστηρίζει το Conversation σε μία πολύ ενδιαφέρουσα έρευνα που πραγματοποίησε.

Η γλώσσα ενάντια στην κούραση της πανδημίας

«Βρισκόμαστε σε πόλεμο με έναν αόρατο εχθρό» δήλωνε, στην αρχή της πανδημικής κρίσης, ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης. Ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας επέλεξε από την πρώτη στιγμή μία γλώσσα που παρέπεμπε σε πολεμική σύρραξη. Ίσως, αυτός ήταν ένας τρόπος για να εμπνεύσει κουράγιο, αυταπάρνηση και ατομική ευθύνη.

Δυστυχώς, 12 μήνες μετά, η ψυχική κούραση μας έχει γονατίσει. Είναι λίγο δύσκολο να μας εμπνεύσουν οι πολεμικές μεταφορές και παρομοιώσεις. Χρειαζόμαστε κάτι πραγματικά αισιόδοξο, μακριά από το σκοτάδι που ζούμε.

Τι ρόλο όμως παίζει ο μεταφορικός λόγος στη ζωή μας; Καταρχάς, είναι μία βασική απόδειξη για την εξέλιξη του ανθρώπου ως είδος: κανένα άλλο ζώο στον πλανήτη δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει τη φαντασία του για να εκφράσει μεταφορές και παράλληλα να γίνει κατανοητό από τα υπόλοιπα μέλη της κοινότητας.

Οι μεταφορές φρεσκάρουν, πλουτίζουν, δίνουν αποχρώσεις και νέες εκφραστικές δυνατότητες στη γλώσσα. Ακριβώς, δηλαδή, και ότι κάνουν στο κουρασμένο μας μυαλό. Είναι ικανές, με άλλα λόγια, να μας δώσουν μία νέα οπτική σε μία (άσχημη) κατάσταση, ενώ παράλληλα μας παρακινούν να αναλάβουμε δράση.

«Το τρίτο κύμα της πανδημίας». Υπάρχει κάποιος λόγος που δε λέμε απλά «η τρίτη πανδημία» ή «η τρίτη πανδημική κρίση;». Οι μεταφορές μας βοηθούν να κατανοήσουμε τον κόσμο μας καλύτερα μέσα από τη φαντασία. Ιδιαίτερα όταν τα πράγματα δεν πηγαίνουν καθόλου καλά.

Τέσσερα απλά βήματα γεμάτα μεταφορές

Πώς όμως μπορούν να μας βοηθήσουν οι μεταφορές την κουρασμένη ψυχολογία μας; Το Conversation, αφού πρώτα συμβουλεύτηκε ειδικούς της ψυχικής υγείας,  κατάρτισε ένα πρόγραμμα τεσσάρων βημάτων που μπορεί να μας απομακρύνει κάπως από τη μαυρίλα της πανδημίας.

Βήμα 1ο: Βρες τι θες

Θα πρέπει να ρωτήσεις τον εαυτό σου: «Τι είναι εκείνο που θέλω πραγματικά;». Σκέψου, λοιπόν, τι είναι εκείνο που σου έχει λείψει περισσότερο. Ίσως, είναι μία αγκαλιά στους δικούς σου μετά από τόσους μήνες social distancing.

Βήμα 2ο: Σκέψου τη μεταφορά

Πρώτα, βρέθηκε ο στόχος. Τώρα, πρέπει να φανταστείς τη μεταφορά. Φυσικά, καλό είναι η εικόνα που θα κάνεις να έχει αισιόδοξο πρόσημο. Γιατί, λοιπόν, να μη σκεφτείς ότι η πανδημία μοιάζει με τεράστια σκάλα προς τον ουρανό, όπου στο τέλος της σε περιμένουν οι δικοί σου;

Βήμα 3ο: Ανάπτυξε τη σκέψη σου

Φυσικά, καλό είναι η μεταφορά να μην έχει παγίδες. Θα πρέπει, δηλαδή, να  αναπτύξεις τη σκέψη σου με τέτοιον τρόπο ώστε να μπορείς να πετύχεις αυτό που θες. Έτσι, μπορεί η σκάλα -που έχεις βάλει με τη φαντασία σου- να είναι τεράστια, αλλά παραμένει μία σκάλα: ένα εργαλείο με άλλα λόγια να πετύχεις τον σκοπό σου.

Βήμα 4ο: Τι πρέπει να γίνει

Από τη φαντασία στην πραγματικότητα. Τι αντιπροσωπεύει αυτή η σκάλα; Μία πολύ μεγάλη και κουραστική διαδρομή, μία ανάβαση που μοιάζει ατέλειωτη. Ο στόχος στο τέλος είναι μία αγκαλιά με τους δικούς σου ανθρώπους, όταν θα έχουν κάνει το εμβόλιο.

Πόσο κοντά βρίσκεσαι από τον στόχο; Έχουν περάσει 12 μήνες, κάποτε δεν υπήρχε κανένα εμβόλιο. Τώρα, η μία μετά την άλλη οι φαρμακευτικές εταιρείες παίρνουν έγκριση για τα προϊόντα τους.

Μήπως, λοιπόν, έχεις ανέβει σχεδόν στα 90 από 100 σκαλιά αυτής της ατέλειωτης διαδρομής; Λίγη υπομονή ακόμη, σε λίγο καιρό θα μπορέσουμε να πιάσουμε τον πρώτο στόχο παρά την κούραση της πανδημίας: να αγκαλιάσουμε ξανά τους γονείς μας χωρίς μέτρα και περιορισμούς.