Πώς η πανδημία του κορονοϊού μας προετοιμάζει για την πρώτη επαφή με εξωγήινους

Εννοείται πως το κοινό, με ποσοστό σχεδόν 40%, ανάδειξε στην πρώτη θέση την απάντηση που θέτει και πάλι το βάρος της διαχείρισης ενός τέτοιου σοβαρού ζητήματος στους ώμους των επιστημόνων (σ.σ. οι πολιτικοί, αντίστοιχα, έλαβαν μόνο ένα μίζερο 15%-μόλις 4% πάνω από την «Πόντιος Πιλάτος» λύση του δημοψηφίσματος). Γιατί, όσο και να μοιάζουν ασύνδετα σε πρώτη ανάγνωση, όντως υπάρχει μια ευθεία γραμμή και στενή σύνδεση ανάμεσα σε αυτά τα δυο (πανδημία, First Contact) κοσμογονικά γεγονότα.

Σύμφωνα με τους Δρ Peter Hatfield και Leah Trueblood του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, που έτρεξαν την έρευνα, υπάρχουν όντως πολλές και κρίσιμες ομοιότητες. Ξεκινώντας από τον κομβικό ρόλο που καλούνται ή θα κληθούν να παίξουν οι επιστήμονες στη διαχείριση των κρίσεων, της έντονης κριτικής που θα υποστούν (όπως ακριβώς συνέβη και συνεχίζει να συμβαίνει με τον Covid-19, το εμβόλιο κτλ.) και της στενής αλληλεπίδρασής που θα αναγκαστούν να έχουν με τους πολιτικούς.

Επιπλέον, αν κάτσεις και το σκεφτείς ψύχραιμα, και τα δυο γεγονότα είναι στο πυρήνα τους επιστημονικά ως φύση. Και τα δυο έχουν εξαιρετικά σημαντικές κοινωνικές, οικονομικές και πολιτικές προεκτάσεις. Και τα δυο επηρεάζουν κάθε άνθρωπο πάνω στη γη.

Και τα δυο αποτελούν «εξωτερικές» απειλές απέναντι στο σύνολο της ανθρωπότητας, ενώνοντας όλα τα κράτη -λίγο ή πολύ- απέναντι σε ένα κοινό εχθρό (σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει π.χ. στις περιπτώσεις παγκόσμιων πολέμων).

Όσον αφορά τους επιστήμονες, τα πράγματα και εδώ είναι απλά και ξεκάθαρα. Γιατί, παρότι οι αρνητές της επιστήμης είναι πολλοί και ξέρουν να φωνάζουν δυνατά και να συνωμοτούν ακάματα, η συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού έχει εναποθέσει, όλους αυτούς τους μήνες, τις ελπίδες της για επιστροφή στην κανονικότητα στους επιστήμονες.

Εκείνοι (γιατροί, νοσηλευτές, ερευνητές) είναι οι νέοι μας ήρωες. Και παρότι, επειδή έχουμε συλλογικά μνήμη χρυσόψαρου, αυτό μπορεί στην πορεία να ξεχαστεί, είμαι βέβαιος ότι όταν το επόμενο «ένα στα 100 χρόνια» γεγονός μας χτυπήσει την πόρτα, σε αυτούς θα στραφούμε και πάλι για να μας βοηθήσουν να το κατανοήσουμε και να το καταπολεμήσουμε.

Όταν δηλαδή, σε δυο μήνες ή σε 10 χρόνια από τώρα, ένα απομακρυσμένο ραδιοτηλεσκόπιο εντοπίσει ένα επαναλαμβανόμενο σήμα από ένα άστρο που απέχει μερικές δεκάδες έτη φωτός από τη Γη. Ένα σήμα που επιβεβαιώνουν και άλλα ραδιοτηλεσκόπια και το οποίο περιέχει ένα υψηλό περιεχόμενο πληροφοριών που δεν μπορεί να παραχθεί με καμία γνωστή φυσική διαδικασία.

Τότε που οι επιστήμονες θα ενημερώσουν τους πολιτικούς ότι το συγκεκριμένο σήμα είναι απόδειξη της ύπαρξης νοημοσύνης και κάπου αλλού στο σύμπαν.

Και, κάπου εκεί, θα αρχίσουν τα πραγματικά «όργανα». Για το αν θα πρέπει να ενημερωθεί το κοινό ή όχι. Για το ποιος θα πρέπει να τους ενημερώσει (γιατί ακόμη και αν το κάνει πολιτικός, σίγουρα θα θέλει μια στρατιά επιστημόνων να στέκονται στο πλάι του για να του προσδώσουν «αυθεντία»). Kαι, το πιο σημαντικό, τι θα απαντήσουμε στους επισκέπτες μας.

Διόρθωση. Όχι μόνο τι θα απαντήσουμε. Αλλά και το αν πρέπει να απαντήσουμε κάτι in the first place αφού δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι ένα εξωγήινος πολιτισμός, στον οποίο επιλέξουμε να κάνουμε γνωστή την παρουσία μας, δεν θα είναι εχθρικός. Σωστά, Tim Burton;

Δυστυχώς, οι μέχρι τώρα προσπάθειές μας για τη δημιουργία μηνυμάτων για ένα εξωγήινο κοινό δε μας βοηθούν να σχεδιάσουμε -συλλογικά- τις επόμενες. Όπως εκείνα που μεταφέρθηκαν έξω από το ηλιακό μας σύστημα από το διαστημόπλοιο Pioneer της NASA τη δεκαετία του 1970 αναπτύχθηκαν αποκλειστικά από τους Carl Sagan, Frank Drake και Linda Salzman Sagan σε διάστημα μόλις τριών εβδομάδων.

Τα αντίστοιχα που μεταδόθηκαν το 2008 προς τον Gliese 581c, έναν εξωπλανήτη που θεωρείται ικανός να φιλοξενήσει ζωή, εμπεριείχαν φωτογραφίες, σχέδια και SMS κειμένου που συγκεντρώθηκαν από ένα social media website. Ενώ τέλος, το 2016, η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος μετέδωσε 3775 μηνύματα από ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, προς τον Polaris.

Τίμιες προσπάθειες, αλλά όχι αρκετά οργανωμένες ή συμπεριληπτικές για να αποτελέσουν ικανό blueprint. Εξού και, σύμφωνα με τους Hatfield και Trueblood, για να έχει μια απάντηση στο First Contact τη νομιμοποίηση που απαιτείται «μια πιθανή οδός είναι μια τέτοια απόφαση να παρθεί από μια ομάδα επιστημόνων με εξειδίκευση σε διαφορετικά επιστημονικά πεδία, ανεξαρτήτως εθνικότητας». Προσθέτοντας πως το ιδανικό, προφανώς, θα ήταν να υπάρχει ένας εκλεγμένος αντιπρόσωπος υψηλού κύρους με επιστημονικό background.

Δεν είμαι σίγουρος αν κάτι τέτοιο είναι εφικτό να συμβεί αφού οι πολιτικοί δε θα δεχθούν ποτέ να παίξουν ρόλο κομπάρσου σε μια τέτοια κατάσταση. Ενώ επίσης είναι πιθανό οι επιστήμονες να μη συμφωνήσουν ποτέ μεταξύ τους. Όπως ακριβώς συνέβη και με τον κορονοϊό.

Αλλά υπάρχει κάποιος ανάμεσά μας που πραγματικά θεωρεί ότι, έχοντας μπροστά μας το είδος των προβλημάτων που αντιμετωπίζουμε (κλιματική αλλαγή, επόμενες πανδημίες κτλ.), δεν οφείλει να απαιτήσει με την ψήφο του οι επιστήμονες να είναι στο δωμάτιο (για να μη σου πω πάνω στο τραπέζι) και να έχουν πραγματικό λόγο σε κάθε τέτοια απόφαση;