Πώς ήταν στην πραγματικότητα το Mad Men στη Νέα Υόρκη των 60s
- 28 ΑΠΡ 2025
Οι δεκαετίες του 1960 και του 1970 θεωρούνται ως η χρυσή εποχή στον χώρο της διαφήμισης στις ΗΠΑ, αν και η πρώτη, δημιουργική επανάσταση στον κλάδο αναμφισβήτητα ξεκίνησε τη δεκαετία του 1950, εν μέρει χάρη στην άνοδο της τηλεόρασης που ξεκλείδωσε νέες μορφές αφήγησης.
Ήταν μία εποχή τολμηρών ιδεών, ολοένα και μεγαλύτερων προϋπολογισμών και ακόμη μεγαλύτερων προσωπικοτήτων – μία εποχή που η διαφήμιση θεωρούταν ένα λαμπερό, αν και ίσως ανήθικο, επάγγελμα που το υπηρετούσαν καλοντυμένοι άντρες και γυναίκες -κυρίως άντρες-, που επωφελούνταν από την καταναλωτική κουλτούρα της μεταπολεμικής εποχής.
Εκείνη την εποχή, πολλά από τα μεγαλύτερα διαφημιστικά γραφεία των ΗΠΑ βρίσκονταν στη Λεωφόρο Μάντισον στο Μανχάταν στη Νέα Υόρκη, με αποτέλεσμα ο δρόμος να γίνει συνώνυμος με την αμερικάνικη διαφήμιση και τη μοναδική της μεθοδολογία. Αυτή που έμεινε στην ιστορία ως οι «τεχνικές της Λεωφόρου Μάντισον» ως την «επιδέξια, έξυπνη χρήση των μέσων επικοινωνίας ώστε να μπορούν να παίξουν με το συναίσθημα και το θυμικό».
Κάπως έτσι, εξηγείται και ο τίτλος της σειράς του AMC, Mad Men -Mad από το Madison Avenue και από το mad που στα ελληνικά σημαίνει τρελός-, από τις καλύτερες όλων των εποχών, που αφορούσε μία φανταστική εταιρία διαφήμισης ονόματι Sterling Cooper στα 60s στη Λεωφόρο Μάντισον της Νέας Υόρκης. Μέσα στο γενικότερο δραματικό κλίμα της σειράς που έβγαινε από τα στενά όρια του διαφημιστικού κλάδου, απεικονίζεται η μεταβαλλόμενη κοινωνία της Αμερικής εκείνη τη δεκαετία.
Επειδή υποθέτουμε ότι το Mad Men με τον Jon Hamm στον ρόλο του Don Drapper, το έχεις δει. Πάμε τώρα να δούμε τι πραγματικά συνέβαινε στα γραφεία των διαφημιστικών εταιρειών στα 60s και 70s στη Νέα Υόρκη.
Η «μικρή» διαφήμιση που άλλαξε τον τρόπο που οι Αμερικανοί έβλεπαν τα αυτοκίνητα
Στη δεκαετία του 1960, η διαφήμιση υπέστη μια μεταμόρφωση που έγινε γνωστή ως Δημιουργική Επανάσταση (Creative Revolution), μετατοπίζοντας το focus του κλάδου από την έρευνα και την επιστήμη σε μια προσέγγιση που ήταν περισσότερο δημιουργική με καλλιτεχνική ματιά και αισθητική και συναισθηματικά καθοδηγούμενη. Αυτή η εποχή της διαφήμισης οφείλει πολλά στο Volkswagen Beetle και στον οραματιστή διαφημιστή Bill Bernbach.
Το 1959, όταν οι Αμερικανοί αγόραζαν αυτοκίνητα από το Ντιτρόιτ και τα οχήματα γίνονταν ολοένα και μεγαλύτερα και πιο εντυπωσιακά, η διαφημιστική εταιρεία του Bernbach, η Doyle Dane Bernbach (DDB), ανέλαβε την προώθηση του γερμανικής κατασκευής Volkswagen Beetle στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το πρόβλημα ήταν ότι ο ισχυρός δεσμός της Volkswagen με τη ναζιστική Γερμανία και ο οποίος καθιστούσε πολύ δύσκολη υπόθεση τις πωλήσεις στις ΗΠΑ.
Η πρόκληση λοιπόν για την εταιρεία ήταν μια αντισυμβατική προσέγγιση. Αντί να προσπαθήσει να αντιγράψει το πληθωρικό διαφημιστικό στυλ των αμερικανικών αυτοκινήτων, η δημιουργική ομάδα της DDB πίσω από την καμπάνια της Volkswagen ακολούθησε την αντίθετη κατεύθυνση. Η πρώτη διαφήμιση, “Think Small,” («Σκέψου Μικρά»), παρουσίαζε μια μικρή ασπρόμαυρη εικόνα ενός Volkswagen Beetle με φόντο έναν λευκό χώρο.
Η πλέον εμβληματική διαφήμιση ενθάρρυνε τους καταναλωτές να δουν το αυτοκίνητο με νέα ματιά, από το ότι θα μπορούσαν να «στριμωχτούν σε μια μικρή θέση στάθμευσης» μέχρι να έχουν μικρότερες ασφαλιστικές εισφορές και πιο χαμηλούς λογαριασμούς όσον αφορά τις επισκευές, τα σέρβις και τα ανταλλακτικά.
Ένας Βρετανός υπήρξε ο «Μάγος της Λεωφόρου Μάντισον»
Η δεκαετία του 1960 εγκαινίασε μια νέα εποχή δημιουργικότητας στη διαφήμιση, παρέχοντας διαφημίσεις που ήταν αυθάδεις και ασεβείς, ταυτόχρονα όμως λειτουργούσαν με σεβασμό προς τον καταναλωτή και το έκαναν μάλιστα με έναν fun τρόπο. Η ειρωνεία ήταν όμως ότι ένας από τους μεγαλύτερους παράγοντες στην αμερικανική διαφήμιση ήταν ο Βρετανός διαφημιστής David Ogilvy, ιδρυτής του διαφημιστικού κολοσσού Ogilvy & Mather με έδρα τη Νέα Υόρκη και γνωστός σήμερα ως ο «πατέρας της διαφήμισης».
Ο Ogilvy πίστευε στη σημασία της δημιουργίας μίας ιστορίας στη διαφήμιση, του storytelling μέσω της χρήσης μοναδικών, χαρακτηριστικών στοιχείων, που θα προκαλούσαν εντύπωση και ως εκ τούτου, θα αποτυπώνονταν στο μυαλό, όπως το επίθεμα ματιού στις διαφημίσεις του “The Man in the Hathaway Shirt”.
«Κάθε διαφήμιση είναι μέρος της μακροπρόθεσμης επένδυσης στην προσωπικότητα της μάρκας», είχε πει ο Ogilvy και αυτό ήταν μία δική του φιλοσοφία που με τον καιρό έγινε φιλοσοφία και των λοιπών διαφημιστικών εταιρειών της Λεωφόρου Μάντισον.
Το χαρτοφυλάκιο της Ogilvy περιελάμβανε την πρώτη εθνική διαφημιστική καμπάνια για την Sears, τις ιδιόρρυθμες διαφημίσεις του Commander Whitehead που ήταν το πρόσωπο του Schweppes Quinine Water και τις τουριστικές διαφημίσεις που βοήθησαν στην αναζωογόνηση της εικόνας του Πουέρτο Ρίκο. Το 1962, το δημιουργικό και καινοτόμο όραμα του Ogilvy οδήγησε το περιοδικό TIME να του δώσει τον τίτλο: ο «Μάγος της Λεωφόρου Μάντισον».
Το “three-martini lunch” δεν ήταν μύθος
Το “three-martini lunch” -τα τυπικά αντρικά χαλαρά γεύματα του μεσημεριού σε εστιατόρια και μπαρ του Μανχάταν, όπου γεννιόντουσαν τρομερές ιδέες και κλείνονταν επικές συμφωνίες μετά από μερικούς γύρους martini cocktails- ήταν μία από τις διάσημες συνήθειες της κουλτούρας που περιέβαλλε τη Λεωφόρο Μάντισον. Και πράγματι, κατά την ακμή της χρυσής εποχής της διαφήμισης, το άφθονο αλκοόλ στο μεσημεριανό γεύμα τροφοδοτούσε τη δημιουργική διαδικασία, ήταν πηγή έμπνευσης.
Σύμφωνα με τον διευθυντή διαφημίσεων Jerry Della Femina, «οι bartenders εκείνες τις εποχές δεν προλάβαιναν να αφήνουν το σέικερ από τα χέρια τους. Το “three-martini lunch” ένα επαγγελματικό έξοδο που συμβόλιζε την επιτυχία όσο και την υπερβολή.
Αληθινοί καουμπόηδες χρησιμοποιούνταν για την πώληση τσιγάρων
Η εταιρεία Leo Burnett ήταν μία από τις λίγες μεγάλες διαφημιστικές εταιρείες, χωρίς έδρα της το Μανχάταν, αλλά το Σικάγο και η οποία ήταν υπεύθυνη για μια σειρά από γνωστές καμπάνιες, όπως την Pillsbury Doughboy, Tony the Tiger και μια από τις πιο επιτυχημένες καμπάνιες στην ιστορία της διαφήμισης, εκείνη του Marlboro Man.
Καπνιστές και μη καπνιστές γνωρίζουν τον εμβληματικό χαρακτήρα του καουμπόη, ο οποίος αναπτύχθηκε ως χαρακτήρας από την Leo Burnett στα μέσα της δεκαετίας του 1950 για να αναδιαμορφώσει την αγορά του ελαφρύ τσιγάρου, που απευθυνόταν στις γυναίκες.
Οι διαφημίσεις σημείωσαν επιτυχία και, στα μέσα της δεκαετίας του 1960, η ομάδα της εταιρείας προχώρησε ακόμα περισσότερο στην προώθηση της Malboro χρησιμοποιώντας ως πρωταγωνιστές πραγματικούς καουμπόηδες σε ράντσο στο Τέξας.
Όταν η διαφήμιση καπνού απαγορεύτηκε από την τηλεόραση και το ραδιόφωνο στις αρχές της δεκαετίας του 1970, οι καουμπόηδες της Marlboro εξακολουθούσαν να σημειώνουν επιτυχία στον έντυπο τύπο, καθιστώντας την εταιρεία την κορυφαία σε πωλήσεις μάρκα παγκοσμίως το 1972.
Η πρώτη γυναίκα CEO μεγάλης διαφημιστικής εταιρείας
Καθ’ όλη τη δεκαετία του 1950 και του 1960, οι γυναίκες με πανεπιστημιακή μόρφωση που προσλαμβάνονταν για να εργαστούν στις διαφημιστικές της Λεωφόρου Μάντισον βρίσκονταν κυρίως πίσω από μια γραφομηχανή, παρά στα meeting rooms. Εκτελούσαν δηλαδή χρέη γραμματειακής υποστήριξης.
Σε ένα φυλλάδιο που εκδόθηκε το 1963 από την εταιρεία J. Walter Thompson (JWT), οι νεαρές γυναίκες ενθαρρύνονταν να βελτιώσουν τις δεξιότητές τους στην πληκτρολόγηση και τη στενογραφία, ώστε να γίνουν το «δεξί χέρι ενός πολυάσχολου στελέχους» ή η «γραμματέας ενός από τους διευθύνοντες συμβούλους».
Ωστόσο, το 1966, η Mary Wells Lawrence, η ιδρυτική πρόεδρος της Wells Rich Greene, έγινε η πρώτη γυναίκα που ίδρυσε, κατείχε και διηύθυνε ένα μεγάλο διαφημιστικό πρακτορείο. Δύο χρόνια αργότερα, έγινε η πρώτη γυναίκα CEO εταιρείας εισηγμένης στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης. Ήταν εκείνη που υπήρξε η έμπνευση για τον ρόλο της Peggy Olson στο Mad Men, που ερμήνευσε η Elisabeth Moss.
Ακολουθήστε το OneMan στο Google News και μάθετε τις σημαντικότερες ειδήσεις.