Pexels
ΕΠΙΣΤΗΜΗ

Πώς μία σταγόνα νερού σε έναν αστεροειδή λύνει το μυστήριο της ζωής στη Γη

Το εντυπωσιακό εύρημα της τελευταίας ιαπωνικής αποστολής στο διάστημα ανοίγει τον δρόμο για τη θεωρία της λιθοσπερμίας, η οποία πριν 10 χρόνια ήταν ένα παρατραβηγμένο σενάριο.

Μήπως τελικά το ανθρώπινο είδος και το θαύμα της ζωής προέρχονται από εξωγήινες δυνάμεις; Όχι, με την έννοια που προωθούσαν οι θεωρίες συνωμοσίας για την ακλόνητη υπεροχή του ελληνικού πνεύματος και την καταγωγή των αρχαίων από τον Σείριο, αλλά με την καθαρά επιστημονική προσέγγιση που λέει ότι οι πρώτες μορφές ζωής κατέφθασαν στην επιφάνεια του πλανήτη από μετεωρίτες.

Πριν το 2010, ήταν μια παρατραβηγμένη θεωρία αλλά τα ευρήματα έκτοτε την έχουν αναδείξει σε επικρατέστερη όλων, με την τελευταία είδηση να έρχεται από ένα ιαπωνικό διαστημικό σκάφος που είχε σταλεί προς εξερεύνηση του μικροσκοπικού αστεροειδούς Ryugu, 300 χλμ. έξω απ’ τον πλανήτη Γη.

Το 2019, η ομάδα εντόπισε το πλανητικό σώμα, οργάνωσε προσεδάφιση με μικροσκοπικά ρομπότ και δύο χρόνια πριν έφτασε πίσω το δείγμα για να μελετηθεί στην Ιαπωνία – και μπίνγκο:

Το εντυπωσιακό πόρισμα από την αποστολή Hayabusa2 ήταν ότι τα 5,4 γραμμάρια πέτρας και σκόνης που συλλέχθηκαν, περιείχαν μια σταγόνα νερού. Δεν ήταν πάγος αλλά σε υγρή μορφή και όπως εξήγησε ο Tomoki Nakamura από το Πανεπιστήμιο Τοχόκου, ο οποίος προΐσταται μιας ερευνητικής ομάδας 150 ατόμων, «το νερό ήταν ανθρακούχο και περιείχε αλάτι και οργανική ύλη».

Τι δείχνει μια σταγόνα νερού

AP / JAXA

Αυτό οδηγεί άμεσα στην εξήγηση των ωκεανών, απ’ όπου θεωρείται ότι ξεκίνησε η αλυσίδα των ζωικών οργανισμών, εκατομμύρια χρόνια πριν. «Αυτή η σταγόνα νερού έχει τεράστια σημασία», τόνισε ο ίδιος, αναφέροντας ότι το δείγμα έχει αποσταλεί σε πολλές ομάδες διαφορετικών επιστημονικών πεδίων για να πολλαπλασιαστούν οι πιθανότητες νέων ανακαλύψεων.

Οπότε, μένει ακόμη να δούμε τι σημαίνει αυτή η πολύτιμη σταγόνα, αλλά σίγουρα το ρεύμα επιστημονικά που υποστηρίζει τη λεγόμενη θεωρία της λιθοσπερμίας φαίνεται να εξελίσσεται σε χείμαρρο.

Άλλωστε, δεν είναι η πρώτη φορά που το δυναμικό της Ιαπωνίας στρέφει το βλέμμα στο διάστημα για να απαντήσει στο μυστήριο της ζωής. Στην ουσία, η θεωρία που υποστηρίζει την εγκλωβισμένη ύλη ζωής μέσα στους μετεωρίτες (που είναι τμήματα αστεροειδών) λέγεται λιθοσπερμία και πάει ακριβώς μια δεκαετία πίσω.

Τι είναι η θεωρία της λιθοσπερμίας

Ο επιστημονικός διάλογος για το μυστήριο της ζωής φούντωσε το 2010: τότε, δημοσιεύεται μια έρευνα στο Astrobiology από το Πανεπιστημίου Πρίνστον στις ΗΠΑ που δείχνει για πρώτη φορά ότι το σενάριο της λιθοσπερμίας δεν είναι ούτε τραβηγμένο, αλλά πολύ, πολύ πιθανό. Ο αντίλογος ήταν ότι καμία μορφή ζωής δε θα άντεχε την πρόσκρουση, είτε τις ακραίες θερμοκρασίες των μετεωριτών – κι όμως.

Απλά χρειάστηκε να προοδεύσουν τόσο τα ερευνητικά εργαλεία ώστε να ανιχνεύουν τη ζωή σε διαστημικά πετρώματα, χωρίς να την καταστρέφουν. Αυτό το επίτευγμα συνέβη μόλις φέτος, πάλι από πανεπιστήμιο της Ιαπωνίας.

Το Πανεπιστήμιο του Χοκάιντο, μελετώντας υλικό από τρεις μετεωρίτες με άλλα μέρη προσγείωσης (έναν του 1950 από τις ΗΠΑ, έναν του 1969 από την Αυστραλία και έναν του 2000 από τον Καναδά), καταφέρνοντας να ανακαλύψουν ένα πλήρες σύνολο νουκλεοβάσεων.

Αυτά τα πέντε χημικά στοιχεία που ανακοινώθηκε ότι βρέθηκαν τον περασμένο Απρίλιο, είναι εκείνα που απαιτούνται για να σχηματίσουν το DNA και το RNA. Αυτό που εκκρεμούσε ήταν να επιβεβαιωθούν οι συνθήκες εκείνες που επέτρεψαν να ενωθούν αυτά τα χημικά στοιχεία, έτσι ώστε να διαμορφωθεί ζωή.

Η σταγόνα νερού από τον μετεωρίτη Ryugu, λοιπόν, μάλλον θα φανεί ιδιαίτερα χρήσιμη στο να γεμίσει αυτό το κενό.