Πώς ο μεταβολισμός επηρεάζει το πόσες θερμίδες καις καθημερινά
O απλός και γνωστός τρόπος για να μπουστάρεις τον μεταβολισμό σου.
- 31 ΔΕΚ 2020
Σίγουρα θα το έχετε ακούσει, χωρίς απαραίτητα να είστε διαιτολόγοι. «Δεν πρόκειται να χάσω ποτέ κιλά, ο μεταβολισμός μου είναι πολύ αργός». Γενικά, όταν οι άνθρωποι μιλούν για αργό ή γρήγορο μεταβολισμό, συνήθως αναφέρονται στην ταχύτητα με την οποία το σώμα καίει θερμίδες μέσα στη μέρα, ανεξάρτητα συνήθως από τη σωματική άσκηση. Ο μεταβολισμός είναι κάτι σαν τον αλγόριθμο των social media. Όλοι από καιρού εις καιρόν καταφεύγουν σε αυτόν αλλά ελάχιστοι ξέρουν πώς τελικά λειτουργεί. Τι όμως σημαίνει αυτή η ταχύτητα του μεταβολισμού και πόσο πράγματι διαφοροποιείται από άνθρωπο σε άνθρωπο;
Ο μεταβολισμός είναι ένας όρος της Βιολογίας που αφορά όλες τις χημικές αντιδράσεις που χρειάζονται, προκειμένου ένας οργανισμός να μείνει ζωντανός. Ουσιαστικά η βασικότερη όλων των λειτουργιών του είναι να μετατρέπει το φαγητό σε ενέργεια. Προφανώς, όμως, στην καθημερινότητά μας το εννοούμε κάπως διαφορετικά. Επικεντρώνουμε στην ποσότητα ενέργειας που παίρνουμε από το φαγητό (θερμίδες) και τελικά στο πόση από αυτή την ενέργεια χρησιμοποιεί ο οργανισμός μας.
Αυτές οι θερμίδες καλό είναι, σύμφωνα με την ειδική επιστήμονα Υγείας Terezie Tolar-Peterson, να χωρίζονται σε δύο κατηγορίες. Ο βασικός μεταβολικός ρυθμός είναι η μίνιμουμ ποσότητα θερμίδων που πρέπει να λάβουμε προκειμένου να λειτουργήσει ο οργανισμός μας σε κατάσταση ανάπαυσης. Δεν υπολογίζονται σε αυτές προφανώς η σωματική άσκηση αλλά και το περπάτημα, η σκέψη ή ακόμα και η διαδικασία χώνεψης φαγητού. Ο συνδυασμός του βασικού μεταβολικού ρυθμού με τις θερμίδες που απαιτούνται και γι’αυτές τις διαδικασίες είναι η ημερήσια πρόσληψη θερμίδων του ανθρώπου.
Εκτιμάται ότι κατά μέσο όρο η ημερήσια πρόσληψη θερμίδων μιας ενήλικης γυναίκας στα 57 κιλά είναι 1600 με 2400 θερμίδες. Για έναν ενήλικο άντρα στα 70 κιλά η ποσότητα θερμίδων που πρέπει να προσληφθεί είναι 2000 με 3000 ανά μέρα. Το εύρος μεταξύ των τιμών αυτών είναι πολύ μεγάλο και εν μέρει εξηγεί τις διαφορές σε αυτό που λέμε «γρήγορος» και «αργός» μεταβολισμός.
Τι επηρεάζει τελικά τον μεταβολισμό μας
Οι παράγοντες που επηρεάζουν τον μεταβολισμό και τις ανάγκες του οργανισμού για θερμίδες είναι πολλοί. Το φύλο, η ηλικία, η φυσική κατάσταση, η κατανομή του σώματος αλλά και γενετικοί παράγοντες. Υπάρχουν βέβαια και άλλες καταστάσεις που μπορεί να τον επηρεάσουν. Για παράδειγμα, ο θυροειδής αδένας που βρίσκεται στον λαιμό μας και είναι ένας από τους βασικούς ρυθμιστές του μεταβολισμού. Όσο περισσότερη θυροξίνη παράγει, τόσο μεγαλύτερος θα είναι ο βασικός μεταβολικός ρυθμός. Άλλες ιατρικές καταστάσεις που μπορεί να επηρεάσουν τον μεταβολισμό μας; Τα χαμηλά επίπεδα οξυγόνου στο αίμα, διαταραχές στους μυς, κατάθλιψη και φυσικά ο διαβήτης.
Ανεξάρτητα από αυτά, ένας ακόμα κρίσιμος παράγοντας είναι η κατανομή του σώματος κάθε ανθρώπου. Για παράδειγμα, μια υπέρβαρη γυναίκα με κατανομή 40% λίπος θα κάψει πολύ λιγότερες θερμίδες στις στιγμές ανάπαυσης σε σχέση με μια γυναίκα που έχει 30% λίπος. Αυτό συμβαίνει γιατί οι μύες είναι πολύ πιο ενεργοί από το λίπος ως προς τον μεταβολισμό. Από την άλλη σημαντική είναι και η ηλικία. Όσο οι άνθρωποι μεγαλώνουν, τόσο χάνουν μυϊκή μάζα η οποία αντικαθίσταται -στην κατανομή του σώματος- από λίπος. Αυτό σημαίνει ότι χάνουμε περίπου 1% με 2% του βασικού μεταβολικού ρυθμού ανά δεκαετία ζωής. Κάτι που φαίνεται μεν μικρό ως ποσοστό αλλά αν κάνεις τα μαθηματικά δεν είναι και τόσο.
Αν πάντως θέλετε να δώσετε στον μεταβολισμό σας μια ένα στήριγμα, ο πιο σύντομος και εύκολος τρόπος είναι να αυξήσετε εκτός από την αερόβια άσκηση και την αύξηση της μυϊκής μάζας. Πολύ απλά γιατί η αύξηση της μυϊκής μάζας αυξάνει και τις θερμίδες που καίει ο οργανισμός προκειμένου να διατηρήσει του μυς. Οι γενετικοί παράγοντες σίγουρα είναι εδώ αλλά υπάρχουν γνωστοί και εύκολοι τρόποι να κινητοποιηθείς. Αν βέβαια θες να χάσεις κιλά και αυτή είναι η επιλογή σου.
