Πώς θα μάθουμε αν ο αστεροειδής 2024 YR4 όντως απειλεί τον πλανήτη
Μέσα σε έναν μήνα, οι πιθανότητες πρόσκρουσης του αστεροειδούς 2024 YR4 στη Γη άλλαξαν τρεις φορές. Τι σημαίνει αυτό και τι θα γίνει αν πράγματι βρεθούμε σε κίνδυνο;
- 20 ΦΕΒ 2025
Από τα τέλη Ιανουαρίου, ο αστεροειδής 2024 YR4, ο οποίος χαρακτηρίστηκε “city killer” από τη NASA, έχει μπει για τα καλά στο ραντάρ των επιστημόνων. Οι πιθανότητες πρόσκρουσής του με τη Γη έχουν αυξομειωθεί αρκετές φορές, με το ποσοστό να φτάνει μέχρι και το 3.1%, πριν πέσει ξανά στο 1.5%. Αν αναρωτιέσαι γιατί συμβαίνουν αυτές οι διακυμάνσεις, η απάντηση είναι απλή: ακόμα τον μελετάμε.
Πώς παρακολουθούμε απειλητικούς αστεροειδείς
ATLAS / University of Hawaii / NASA via AP
Η NASA διαθέτει το Planetary Defense Coordination Office (PDCO), έναν φορέα που έχει αναλάβει να εντοπίζει διαστημικά σώματα, να υπολογίζει τις τροχιές τους και στην περίπτωση που χρειαστεί να βρίσκει τρόπους εξουδετέρωσής τους. Ένα από τα βασικά εργαλεία είναι το “Eyes on Asteroids” του Jet Propulsion Laboratory, μια διαδραστική πλατφόρμα που καταγράφει σε πραγματικό χρόνο τις κινήσεις αστεροειδών και κομητών.
Μέχρι τον Νοέμβριο του 2024, είχαν καταγραφεί 1.3 εκατομμύρια αστεροειδείς και πάνω από 3.800 κομήτες. Από αυτούς, περισσότεροι από 33.000 κινούνται κοντά στη Γη. Όταν εντοπίζεται μια πιθανή απειλή, η NASA ενημερώνει το International Asteroid Warning Network (IAWN), έναν διεθνή συνασπισμό αστρονόμων.
Αν το αντικείμενο κριθεί επικίνδυνο, ενεργοποιείται η τεχνολογία εκτροπής, όπως το DART (Double Asteroid Redirection Test), το οποίο το 2022 πέτυχε να αλλάξει την πορεία ενός αστεροειδούς, πέφτοντας πάνω του.
Γιατί αλλάζουν οι πιθανότητες πρόσκρουσης του 2024 YR4;
Ο 2024 YR4 έχει διάμετρο 40-90 μέτρα και εντοπίστηκε από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA) μέσω του διαστημικού παρατηρητηρίου Gaia. Αρχικά, οι πιθανότητες να πέσει στη Γη στις 22 Δεκεμβρίου 2032 ήταν 1.3%. Μέσα σε δύο εβδομάδες, το ποσοστό διπλασιάστηκε (2.6%) και έφτασε στο 3.1% (1 στις 32), πριν υποχωρήσει ξανά στο 1.5%.
Γιατί συμβαίνει αυτό; Η τροχιά του αστεροειδούς είναι ακόμα υπό μελέτη. Οι επιστήμονες μόλις ξεκίνησαν να παρατηρούν την τετραετή περιφορά του γύρω από τον Ήλιο, οπότε τα νέα δεδομένα επηρεάζουν συνεχώς τις εκτιμήσεις τους. Παράλληλα, η ESA και η NASA χρησιμοποιούν διαφορετικές τεχνικές μοντελοποίησης, κάτι που εξηγεί τις διακυμάνσεις στις πιθανότητες σύγκρουσης.
Ο πιο «σημαντικός» αστεροειδής των τελευταίων 20 ετών
Ο 2024 YR4 έχει πλέον το ρεκόρ για την υψηλότερη πιθανότητα πρόσκρουσης (άνω του 1%) σε βάθος δεκαετίας. Συγκριτικά, το 2004, ο αστεροειδής Apophis (350 μέτρων) είχε 2.7% πιθανότητα σύγκρουσης και θεωρήθηκε ένας από τους πιο επικίνδυνους μέχρι σήμερα. Ωστόσο, μετά από αναθεώρηση των δεδομένων, η NASA κατέληξε το 2021 ότι η Γη δεν απειλείται από αυτόν.
Το ίδιο μπορεί να συμβεί και με τον 2024 YR4. Όσο περισσότερες μετρήσεις γίνονται, τόσο περιορίζεται η αβεβαιότητα. Αν αποδειχθεί πως η τροχιά του τελικά δεν περνάει από τη Γη, η πιθανότητα πρόσκρουσης θα μηδενιστεί. Μέχρι τότε, οι αστρονόμοι θα συνεχίσουν να τον παρακολουθούν στενά.
Άρα, πρέπει να ανησυχούμε; Όχι ακόμα. Αλλά αν κάποια μέρα ο συναγερμός χτυπήσει για τα καλά, τουλάχιστον ξέρουμε ότι οι επιστήμονες έχουν σχέδιο δράσης.
