Πώς το φετινό Burning Man μετατράπηκε σε εφιάλτη
- 4 ΣΕΠ 2023
«Το Burning Man είναι φιλοσοφία παντός καιρού – θα φύγουμε όταν είναι η ώρα», δήλωσε με νεύρο ένας 43χρονος επιχειρηματίας από το Τέξας, όταν του ζητήθηκε τοποθέτηση από τους New York Times για την τραγική κατάληξη που είχε φέτος το διάσημο φεστιβάλ, μέσα στην έρημο της Νεβάδα.
Τη στιγμή των δηλώσεων, οι φωτογραφίες που διακινούνται στα social media από το σημείο μεταφέρουν εικόνες χάους: οι ισχυρές βροχοπτώσεις που ξεκίνησαν την Παρασκευή και συνέχισαν με ακόμη μεγαλύτερη ένταση μέχρι την Κυριακή, είχαν μετατρέψει το τοπίο σε βάλτο, οι σκηνές είχαν πλημμυρίσει, τα οχήματα είχαν κολλήσει και δεκάδες χιλιάδες κόσμου βρέθηκαν εγκλωβισμένοι στη μέση του πουθενά.
Από κάποιο σημείο και μετά, έκλεισαν οι δρόμοι και απαγορεύτηκε η είσοδος στον χώρο του φεστιβάλ, αλλά ήδη η κατάσταση είχε ξεφύγει εκτός ελέγχου, με τις αστυνομικές αρχές να έχουν ανακοινώσει έναν θάνατο στο Burning Man, για άγνωστη προς το παρόν αιτία.
Παγιδευμένοι μέσα στη λάσπη, 120 μίλια μακριά από την πόλη Ρίνο και ακόμη παραπάνω από το πιο κοντινό αεροδρόμιο, επισκέπτες που είχαν έρθει από όλες τις ΗΠΑ αλλά και ολόκληρο τον κόσμο για να ζήσουν την εμπειρία του Burning Man, έζησαν τελικά την απόγνωση και το άγχος της επιβίωσης.
Με σακούλες στα πόδια ή ξυπόλυτοι, γυρνούσαν από σκηνή σε σκηνή, ψάχνοντας τρόπο να επιστρέψουν σπίτι. Όσοι είχαν οχήματα με τετρακίνηση ήλπιζαν σε μια βελτίωση του καιρού για να ξεκολλήσουν από τη λάσπη, ενώ αρκετοί επέλεξαν να περπατήσουν μερικά μίλια, μέχρι την κοντινότερη πόλη, πράγμα που αποδείχθηκε πολύ δύσκολο επειδή η λάσπη ήταν «εξαιρετικά βαριά και κολλούσε στα πόδια σου», όπως μετέφερε επισκέπτρια.
Από την άλλη, υπήρξε και ένα μικρό ποσοστό που παρέμεινε ατάραχο να παρτάρει χορεύοντας μέσα στη λάσπη, κάνοντας γιόγκα και φιλοσοφώντας για την αξία της αλληλεγγύης που πρεσβεύει το φεστιβάλ.
«Αυτό είναι το απόλυτο φίλτρο για να δεις την ομορφιά», αντέτεινε με ενθουσιασμός επισκέπτης της τελευταίας κατηγορίας σε τοπικό μέσο από την πόλη Ρίνο, τη στιγμή που οι περισσότεροι είχαν ιδρώσει από αγωνία και εκείνος έκανε βόλτες ψάχνοντας τη σκηνή του και «τη μαγεία της διαδρομής αυτής», όπως είπε χαρακτηριστικά.
Τι είδους φεστιβάλ είναι το Burning Man
Τα τελευταία χρόνια, το Burning Man έχει μαζικοποιηθεί τρομερά, μετρώντας 70.000-80.000 επισκέπτες, ανάμεσα στους οποίους θα βρεις από ελευθεριακά άτομα και hippies μέχρι γιάπηδες, επιχειρηματίες, διασημότητες και influencers.
Η Paris Hilton, ο Elon Musk και ο Mark Zuckerberg, για παράδειγμα, έχουν βρεθεί στην απομονωμένη έρημο Μπλακ Πορτ της Νεβάδας για να ζήσουν την εμπειρία: Πρόκειται για μια γιορτή διάρκειας 9 ημερών, που διοργανώνεται κάθε τέλος καλοκαιριού και κεντρική του ιδέα είναι να οικοδομήσει μια εφήμερη κοινότητα ουτοπίας.
Η ιστορία του φεστιβάλ πηγαίνει πίσω στο 1986, όταν οι ιδρυτές του (οι Larry Harvey και Jerry James) πυρπόλησαν ένα ανθρωπόμορφο γλυπτό 2,5 μέτρων στην παραλία Μπέικερ στο Σαν Φρανσίσκο, μπροστά σε ένα μικρό πλήθος που μαζεύτηκε αυθόρμητα.
Το πλήθος αυτό γιγαντώθηκε μέσα στα χρόνια και η καύση του ανθρώπινου ομοιώματος έδωσε το όνομα σε ένα από τα πιο ιστορικά φεστιβάλ στην psy trance κουλτούρα, με χιλιάδες κόσμου να το τιμά από τα 2000s.
Η φιλοσοφία του Burning Man βασίζεται στην ελεύθερη έκφραση, την ισότητα και την απόρριψη του καπιταλισμού. Είναι χαρακτηριστικό ότι μέσα σε αυτή την εφήμερη Πολιτεία δεν υπάρχουν food tracks και άλλες παροχές επί χρήμασι.
Οι Burners, όπως αυτοαποκαλούνται οι συμμετέχοντες, καλούνται να έχουν μαζί τους όλα τα απαραίτητα και «σε περίπτωση που ξεχάσετε κάτι ζωτικής σημασίας, καλύτερα να τα βρείτε με τους γείτονές σας», όπως σημειώνεται στην επίσημη σελίδα του φεστιβάλ. Αγορές με χρήματα δεν επιτρέπονται, παρά μόνο ανταλλαγές αγαθών και δανεισμοί.
Οι αρχές του φεστιβάλ περιγράφονται στον «δεκάλογο» του Harvey που δημοσιεύτηκε το 2004, όπου μεταξύ άλλων αναφέρεται κι η επιδίωξη του φεστιβάλ «να ξεπεράσει τα εμπόδια που υπάρχουν ανάμεσα σε εμάς και τον εσωτερικό εαυτό μας, την πραγματικότητα γύρω μας και τον φυσικό κόσμο που από κάθε άποψη υπερβαίνει τις ανθρώπινες δυνάμεις».
Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, που το φεστιβάλ διοργανώνεται μέσα στις σκληρές συνθήκες της ερήμου, ωστόσο ποτέ δεν είχαν τύχει τόσο τραγικές καιρικές συνθήκες, όσο οι φετινές.
Ένας οιωνός πριν την καταστροφή
Στις βασικές αρχές του Burning Man που αναφέραμε παραπάνω, περιλαμβάνεται βέβαια και ο σεβασμός προς τη φύση – η υποχρέωση μιας κοινότητας να είναι αυτάρκης και να μην αφήνει αποτύπωμα. Όμως, με την εξέλιξη του φεστιβάλ σε ένα μαζικό psy trance πάρτι μέσα στην έρημο χάθηκε και η συνέπεια των επισκεπτών, σε σημείο που ασκείται έντονη κριτική πλέον για το χάος από σκουπίδια που μένει παρατημένο μετά το φεστιβάλ στην έρημο.
Σύμφωνα με δημοσίευμα της Guardian, πάνω από 100.000 τόνοι διοξειδίου του άνθρακα αποδεσμεύονται κατά τη διάρκεια του μαζικού αυτού event.
Γι’ αυτό το λόγο, περιβαλλοντικές οργανώσεις τάσσονται ενάντια στη διοργάνωση.
Τραγική ειρωνεία, ομάδα ακτιβιστών είχε διαδηλώσει φέτος, κλείνοντας το κεντρικό σημείο εισόδου με τα σώματά τους, μέχρι που τοπικές αρχές παρενέβησαν και εκείνοι υποχώρησαν υπό την απειλή όπλου (!). Το βίντεο έκανε τον γύρο του διαδικτύου λίγες ώρες προτού ξεσπάσει η κακοκαιρία και 1,3 εκατοστά βροχής ματαιώσουν το καθιερωμένο κάψιμο του ομοιώματος.
«Πράγματι, η κλιματική αλλαγή διαμορφώνει ένα περιβάλλον όπου τα πάντα πρόκειται να γίνουν απρόσμενα δυσκολότερα», είπε ο Benjamin Wachs, που έχει ασχοληθεί διεξοδικά με το φεστιβάλ και τη φιλοσοφία του, έχοντας εκδώσει το βιβλίο The Scene That Became Cities: What Burning Man Philosophy Can Teach Us About Building Better Communities.
Με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, άμα σκεφτείς, απλά αποδείχθηκε στην πράξη η αρχή του φεστιβάλ: Ότι ο φυσικός κόσμος υπερβαίνει τις ανθρώπινες δυνάμεις.
