Πόσο ρεαλιστικό είναι το να ζήσεις 1.000 χρόνια
O άνθρωπος που έζησε έναν αιώνα και ήταν ακόμα νέος. Πόσο κοντινή σε εμάς είναι αυτή η προοπτική;
- 18 ΑΥΓ 2020
Πρόσφατα, επιστήμονες ανακάλυψαν βακτήριο που ήταν θαμμένο στα βάθη ωκεανού για περισσότερο από εκατό εκατομμύρια χρόνια. Το βακτήριο ήταν ζωντανό. Από αυτή την ανακάλυψη, ένα ερώτημα γεννάται: πόσο ρεαλιστικό είναι το σενάριο να γίνουμε μάρτυρες μιας ζωής που διαρκεί 1.000 ίσως και 1.000.000 χρόνια;
Σήμερα, η επιστήμη γνωρίζει πως το πιο ρεαλιστικό τέλος του πλανήτη Γη θα θυμίζει το γνωστό αρχαιοελληνικό ρητό: “Ουδέν κρυπτόν υπό τον ήλιο”. Ο ήλιος στο πέρασμα των αιώνων πρόκειται να αποκτήσει ολοένα και περισσότερη λάμψη και θερμότητα, μέχρι να μετατραπεί σε μια πραγματική ‘βόμβα‘ και να μετατρέψει ολόκληρο τον πλανήτη Γη σε πεδίον ολοκαυτώματος. Γι’ αυτό τον σκοπό, ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη projects περί μετοίκησης του ανθρώπινου γένους σε εξωπλανήτες που βρίσκονται σε τροχιά κατοικήσιμης ζώνης από τον Ήλιο, όπως ο Proxima B.
Παρ’ όλα αυτά, η βιοεπιστήμη του Σήμερα εργάζεται ήδη πυρετωδώς στοχεύοντας όχι στη νίκη επί του (αναπόφευκτου) θανάτου, αλλά στην ανάπτυξη τεχνολογιών για την επιμήκυνση της ανθρώπινης ζωής. Η Life Biosciences, μια σύμπραξη έξι διαφορετικών εταιρειών βιοτεχνολογίας αξίας άνω των 500 εκατομμυρίων δολαρίων, στοχεύει να εξοπλίσει την άμυνα του ανθρώπινου οργανισμού απέναντι σε κάθε κορονοϊούς και άλλες δυνάμεις που απειλούν την μακροζωία. Από την άλλη, η ιδέα της επέκτασης της ζωής σε κάτι που θα μοιάζει με ένα ψηφιακό torrent, στο οποίο θα ‘φορτώνουμε’ τις αναμνήσεις μας, αγγίζει ήδη τα ρεαλιστικά όρια της εκπλήρωσης. Το σίγουρο είναι πως προοπτική μιας ζωής που θα ξεπερνά με άνεση τα 120, 150 χρόνια και θα βαδίζει προς το άπειρο, δεν είναι καθόλου μη ρεαλιστική και σπάνια.
Τι σημαίνει όμως αυτό για τις ζωές μας;
Φαντάσου έναν άνδρα 163 ετών να ποζάρει ως μοντέλο fitness στο εξώφυλλο του περιοδικού Esquire. Φαντάσου μια γυναίκα entrepreneur να έχει ιδρύσει ήδη 35 εταιρείες, 12 οργανισμούς και να έχει διοικήσει και μια κρατική υπηρεσία, καθώς δηλώνει σε συνέντευξη της πως νιώθει “ακόμα πεινασμένη για νέα projects”. Άλλωστε νέα είναι, μόλις 139 ετών. Οι στόχοι καριέρας και ζωής, όταν αυτή η ‘ζωή’ είναι άπειρη, αποκτούν διαφορετική διάσταση και γίνονται πιο δύσκολοι και (φαινομενικά) απατηλοί. Οι παρεξηγήσεις, οι συγκρούσεις, ακόμα και οι πολεμικές διενέξεις μοιάζουν τουλάχιστον με ηλίθια αστεία, μπροστά στην απεραντοσύνη ενός ζευγαριού ανοικτών ματιών που ξυπνάνε κάθε μέρα και κοιτάζουν τον ίδιο ήλιο και κατοικούν στον ίδιο πλανήτη. Μπροστά στον άπλετο χρόνο ενός σύμπαντος που “είναι το σπίτι μας, δεν έχει τέλος”, όπως λέει και το γνωστό τραγούδι των Ξύλινων Σπαθιών, οι έννοιες του ‘προβλήματος’ και της ‘διαφωνίας’ θα χρήζουν σίγουρα αναθεώρησης.
Πόσο τρωτοί θα είμαστε;
Στο ‘Πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέι’ του Oscar Wilde, ο πρωταγωνιστής υπέφερε ένα πραγματικό βασανιστήριο μέσα από την αψεγάδιαστη, νεανική εικόνα του. Η νέα, αυξημένη ζωή, θα σημαίνει το ίδιο; Ίσως; Γνωρίζουμε πως η αντιστοιχία μεγέθους εγκεφάλου-μεγέθους σώματος δεν έκανε τους δεινόσαυρους ιδιαίτερα έξυπνους, ώστε να καταφέρουν να αποφύγουν τους αστεροειδείς που τους σκότωσαν. Οι άνθρωποι των επόμενων αιώνων θα διαθέτουν σίγουρα πιο ισχυρούς οργανισμούς, αλλά αυτό δεν αποκλείει το να είναι και πιο ευάλωτοι σε ατυχήματα, το να χρειάζονται επεμβάσεις και μικροχειρουργεία. Τα νοσοκομεία του μέλλοντος ποτέ δεν θα ξεμείνουν από δουλειά.
Υπερπληθυσμός
Ένας από τους τομείς μακροζωίας που ερευνά η σύγχρονη βιοτεχνολογία έχει να κάνει με την δυνατότητα των υπερηλίκων να μπορούν να τεκνοποιήσουν. Η εκπλήρωση μιας τέτοιας δυνατότητας σε συνδυασμό με την γενικευμένη μακροζωία είναι πιθανό να προκαλέσει συνθήκες υπερπληθυσμού στην Γη και να αναγκάσει αρκετά κράτη να εφαρμόσουν πολιτικές περιορισμών στην τεκνογονία. Εναλλακτικά, δεν αποκλείεται να δούμε και την ‘αποβολή’ ανθρώπων σε διαστημικούς προορισμούς, ώστε να μπορεί ο πληθυσμός της γης να παραμείνει σε αντιστοιχία με τα διαθέσιμα αποθέματα ενέργειας και τροφής.
O θάνατος ως ελευθερία από μια ατέλειωτη ζωή
Το αναπόφευκτο του τέλους της ζωής όπως την γνωρίζουμε στον πλανήτη γη θα έρθει είτε με την εξαφάνιση του μέσω ενός ‘δολοφονικού’ ήλιου όπως προείπαμε, είτε μέσω του απόλυτου και ολοκληρωτικού παγώματος του σύμπαντος, ύστερα από εκατομμύρια εκατομμυρίων ετών διαστολής του. Ως τότε, σε θεωρητική βάση τουλάχιστον, θα έχουμε δει την ανθρώπινη ζωή να επεκτείνεται σε χρόνια που ενδεχομένως δεν μπορούμε καν να διανοηθούμε. Η ισόβια φυλάκιση θα μοιάζει εφιαλτική για κάθε εγκληματία, αλλά σίγουρα αρκετά πιο πεπερασμένη απ’ ό,τι σήμερα. Η ζωή που ποτέ δεν τελειώνει, σε έναν πλανήτη που δεν είναι πλασμένος για εκατομμύρια αιωνόβιες ψυχές, ίσως να είναι χειρότερη κι από τον ίδιο τον θάνατο.
